Σε περίπου 330 εκατ. ευρώ (ποσά χωρίς ΦΠΑ) ανεβαίνουν οι προϋπολογισμοί για σιδηροδρομικά έργα αποκατάστασης στη Θεσσαλία.
Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είχε κάνει γνωστό ότι αναδιαμορφώνεται το ποσό για να καλυφθούν οι ανάγκες για πιο ανθεκτικό σιδηρόδρομο στην περιοχή που έχει πληγεί τα τελευταία χρόνια 3 φορές από καταστροφικά καιρικά φαινόμενα. Με την προσθήκη του ΦΠΑ το κόστος ανέρχεται σε περίπου 450 εκατ. ευρώ ωστόσο το τελικό ποσό θα κλείσει τις επόμενες ημέρες.
Πλέον σύμφωνα με πληροφορίες του ypodomes.com στα έργα αποκατάστασης εντάσσονται και οι αναθαμίσεις των σιδηροδρομικών γραμμών σε Λάρισα-Βόλος και Καλαμπάκα-Παλαιοφάρσαλος στα πλαίσία του όρου της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Αυτό κρίθηκε αναγκαίο ώστε στο μέλλον να είναι θωρακισμένη όχι μόνο η βασική σιδηροδρομική αρτηρία Αθήνας-Θεσσαλονίκης (δηλαδή το τμήμα Δομοκός-Λάρισα) αλλά και οι περιφερειακές γραμμές στην ευρύτερη περιοχή.
Πλέον, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές του ypodomes, θα προκηρυχθούν από τον ΟΣΕ 4 διαφορετικές εργολαβίες στην περιοχή της Θεσσαλίας, όλες με τη διαδικασία του κατεπείγοντως για να ξεκινήσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα η διαδικασία της αποκατάστασης.
Οι 4 εργολαβίες
Η πρώτη είναι η γνωστή εργολαβία ανάταξης της υποδομής και επιδομής της κατεστραμμένης γραμμής Δομοκός-Λάρισα (μέχρι την περιοχή του Κρανώνα) η οποία έχει εκτιμώμενο κόστος 140 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). O ανάδοχος θα αναλάβει αρχικά την αποκατάσταση της γραμμής ανόδου με προγραμματισμένο χρονοδιάγραμμα τους 11 μήνες. Όταν θα παραδοθεί η γραμμή, θα επανέλθουν και οι κανονικές ταχύτητες που θα φτάνουν μέχρι και τα 160χλμ/ώρα. Στη συνέχεια ο ανάδοχος θα πρέπει να αναλάβει την γραμμή καθόδου (από Λάρισα προς Δομοκό) με χρονοδιάγραμμα 9 μήνες.
Ουσιαστικά η γραμμή θα είναι εγκιβωτισμένη και ανά κάποια μέτρα θα υπάρχουν ανοίγματα (χαμηλά στην υποδομή) ώστε σε περίπτωση πλημμύρας να υπάρχει η δυνατότητα τα νερά να διοχετεύονται από τη μια πλευρά της γραμμής στην άλλή και να μην καταστρέφεται η υποδομή της γραμμής αλλά και τα συστήματα που την συνοδεύουν.
Η δεύτερη εργολαβία αφορά τα συστήματα της γραμμής Δομοκός-Λάρισα μήκους 40 χλμ (μέχρι την περιοχή του Κρανώνα) με εκτιμώμενο κόστος περίπου 35 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Στην εργολαβία περιλαμβάνεται η σηματοδότηση, ηλεκτροκίνηση, τηλεδιοίκηση και ETCS. Αναφορικά δε με το ETCS αυτό θα παραμείνει στο level 1 αλλά θα αναβαθμιστεί σε base line 3.1. δηλαδή θα περιλαμβάνει το πιο πρόσφατο update.
H τρίτη εργολαβία θα αφορά στην αναβάθμιση της γραμμής Λάρισα-Βόλος (έως Λατομείο) και το κόστος εκτιμάται σε περίπου 105 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Εδώ θα γίνει πλήρης αναβάθμιση της υποδομής η οποία θα ανυψωθεί, θα τοποθετηθούν νέες σιδηροτροχιές. Παράλληλα θα αναβαθμιστεί και η γέφυρα του Κραυσίδωνα η οποία επίσης θα ανυψωθεί, θα μεγαλώσει η διατομή της ούτως ώστε να μην επηρεάζεται από πλημμυρικά φαινόμενα.
Η τέταρτη εργολαβία αφορά στη γραμμή Παλαιοφάρσαλος-Καλαμπάκα που επίσης θα αναβαθμιστεί με όρους ανθεκτικότητας. Το κόστος των έργων εδώ υπολογίζεται σε περίπου 45 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και περιλαμβάνει κατά τόπους ανύψωση, ούτως ώστε σε πλημμυρικά φαινόμενα το νερό να περνά κάτω από τις γραμμές. Το ποσό εδώ είναι εμφανώς χαμηλότερο καθώς τα έργα ανακαίνισης της μονής γραμμής είχαν εκτελεστεί πριν από περίπου 20 χρόνια. Όλες οι εργολαβίες έχουν χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ταυτόχρονα και οι εργολαβίες της ΕΡΓΟΣΕ
Παράλληλα με τα 4 αυτά έργα τρέχουν κανονικά και οι δύο υφιστάμενες εργολαβίες της ΕΡΓΟΣΕ για την ηλεκτροκίνηση σε Λάρισα-Βόλο και Παλαιοφάρσαλο-Καλαμπάκα. Η πρώτη εργολαβία Λάρισα-Βόλος ύψους 67 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) υπεγράφη στις 4 Μαϊου 2022 με χρόνο ολοκλήρωσης τα μέσα του 2025. Ανάδοχος είναι η ΙΝΤΡΑΚΑΤ. Περιλαμβάνει την εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης και την νέα μονή γραμμή Βόλος-Λατομείο. Τα έργα έχουν χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.
Η δεύτερη εργολαβία Παλαιοφάρσαλος-Καλαμπάκα κόστους 60 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) υπεγράφη στις 24 Νοεμβρίου 2022 και έχει ως χρόνο ολοκλήρωσης τα τέλη του 2025 και τρέχει με ανάδοχο την ΑΒΑΞ. Αφορά την εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης-τηλεδιοίκησης στη γραμμή και κάποιες επιπλέον εργασίες. Βέβαια θα πρέπει να αναφερθεί πως οι δύο αυτές εργολαβίες επηρεάστηκαν σημαντικά χρονικά από τις κακοκαιρίες Daniel και Elias οπότε είναι πιθανό να τις δούμε να ολοκληρώνονται το 2026. Η χρηματοδότηση και εδώ είναι από το ΕΣΠΑ.
Συνολικά τα έξι έργα φτάνουν σε κόστος περίπου τα 500 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και θα τρέχουν σχεδόν ταυτόχρονα. Οι διαγωνισμοί για τα 4 πρώτα έργα εκτιμάται ότι θα προκηρυχθούν μέχρι τον Μάρτιο. Έχει επιλεχθεί η διαδικασία των προσκλήσεων εταιρειών ώστε να προκύψει άμεσα ο ανάδοχος. Επίσης με fast track διαδικασίες θα γίνει και η προσυμβατική περίοδος δηλαδή η έγκριση των συμβάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο και η παρουσίαση από τη Βουλή.
Το καλοκαίρι οι ανάδοχοι
Απόλυτος στόχος είναι τα έργα να υπογραφούν το καλοκαίρι και να ξεκινήσει άμεσα η κατασκευαστική τους περίοδος. Στόχος του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι να ολοκληρωθούν στα τέλη του 2025, με έμφαση φυσικά στη γραμμή Δομοκός-Λάρισα.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι μετά την ολοκλήρωση των έργων θα χρειαστεί μια δοκιμαστική περίοδος αλλά και η πιστοποίηση των γραμμών κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Αν δεν υπάρξουν καθυστερήσεις το 2026 οι νέες γραμμές θα λειτουργούν στο σύνολο τους και με αναβαθμισμένο πλέον επίπεδο. Η βασική γραμμή Δομοκός-Λάρισα θα γίνει και πάλι διπλή και ηλεκτροκινούμενη, ενώ και οι περιφερειακές γραμμές Λάρισα-Βόλος και Παλαιοφάρσαλος-Καλαμπάκα θα έχουν αναβαθμισμένες γραμμές με ηλεκτροκίνηση, πράγμα που διευρύνει τις δυνατότητες που θα έχουν με την δρομολόγηση ηλεκτροκίνητων τρένων. Ειδικότερα για τη γραμμή Λάρισα-Βόλος, με την ολοκλήρωση των έργων θα καλυφθεί τόσο η ΒΙΠΕ όσο και το λιμάνι του Βόλου.
Να θυμίσουμε πως η γραμμή Αθήνας-Θεσσαλονίκης λειτούργησε εκ νέου από τις 10 Δεκεμβρίου για τα εμπορευματικά δρομολόγια και από τις 16 Δεκεμβρίου για τα επιβατικά. Οι ταχύτητες στο τμήμα Δομοκός-Λάρισα θα παραμένουν χαμηλές μέχρι να υπάρξει η αποκατάσταση της πρώτης από τις δύο γραμμές.
