Μεγάλη αίσθηση στους κατοίκους οικισμών πέριξ του Ορυχείου Αμυνταίου και σε εργαζόμενους στη ΔΕΗ και σε συνδικάτα τους προξενεί η σιγή που τηρεί η ΔΕΗ αναφορικά με το Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη για την κατολίσθηση στο Ορυχείο Αμυνταίου τον Ιούνιο του 2017, το οποίο αποκάλυψε η εφημερίδα ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ και το e-ptolemeos.gr στις 6 Φεβρουαρίου, και το οποίο αποτελεί ράπισμα τόσο για τη ΔΕΗ όσο και για όλες τις εμπλεκόμενες ελεγκτικές υπηρεσίες. Κι αυτό παρά τον πάταγο που προκάλεσε το αποκλειστικό μας δημοσίευμα, το οποίο έτυχε μεγάλης δημοσιότητας καθώς αναπαρήχθη στο μεταξύ από sites και εφημερίδες πανελλήνιας εμβέλειας και το δελτίο του ANT1. Η “σιγή ασυρμάτου” της ΔΕΗ λοιπόν σχολιάζεται ιδιαίτερα μεταξύ των κατοίκων των οικισμών που γειτνιάζουν με το Ορυχείο Αμυνταίου, τόσο στους Αναργύρους που μετά τις καταστροφές που υπέστησαν από την κατολίσθηση τελούν πλέον υπό μετεγκατάσταση, όσο και στα υπόλοιπα τέσσερα χωριά τα οποία επίσης υπέστησαν ζημίες και εξακολουθούν να βρίσκονται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Υπενθυμίζεται ότι το Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη διαπιστώνει ότι «κατά το χρόνο που έλαβε χώρα το συμβάν της κατολίσθησης στο ορυχείο Αμυνταίου δεν υπήρχαν περιβαλλοντικοί όροι σε ισχύ», ότι «υποτιμήθηκε από την επιχείρηση (ΔΕΗ) η συνδυασμένη επιρροή πολλών παραμέτρων, που οδήγησαν τελικώς στην κατολίσθηση του Ορυχείου», ότι υπήρξε ολιγωρία και «συστηματική αδράνεια από όλο των πλέγμα των εμπλεκομένων υπηρεσιών, η οποία οδήγησε σε αδυναμία πρόβλεψης των επιπτώσεων από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, ότι «δεν υπήρξε συνολικός έλεγχος των περιβαλλοντικών όρων και των ενδεχόμενων επιπτώσεων», παρ’ ότι από τα πορίσματα του ΥΠΕΝ και της ΔΕΗ αποδεικνύεται ότι «χρόνια πριν την κατολίσθηση είχαν εμφανιστεί φαινόμενα εδαφικών διαρρήξεων στην περιοχή τα οποία συνδέονται και με τη λειτουργία του ορυχείου. Όπως προκύπτει ο ελεγκτικός μηχανισμός ουδέποτε κατέγραψε τα φαινόμενα αυτά.» Ο Συνήγορος του Πολίτη υπογραμμίζει επίσης στο Πόρισμά του πως «ουδεμία έγκαιρη κινητοποίηση υπήρξε εκ μέρους των αρμοδίων υπηρεσιών, αλλά και της επιχείρησης», παρά μόνο «μετά την ύπαρξη των πιο έντονων φαινομένων -ένα μήνα πριν την κατολίσθηση». Και αυτό παρά το γεγονός ότι «ήδη από το Φεβρουάριο 2017 οι διαρρήξεις που είχαν παρουσιαστεί από μηνών, στο πρανές του αρχαιολογικού χώρου, είχαν αυξηθεί σημαντικά, ενώ παραλλήλως τα δύο κρασπεδικά ρήγματα εμφάνισαν απότομη ενεργοποίηση.»
Το Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη στηλιτεύει επίσης «την καθυστέρηση στις διαδικασίες μετεγκατάστασης του οικισμού Αναργύρων», υπογραμμίζοντας ότι «είναι αδικαιολόγητη δεδομένου του διαπιστωμένου ήδη από το 2007 ενδεχομένου κινδύνου και του συμβάντος της κατολίσθησης το 2017». Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι ο Συνήγορος του Πολίτη υπογραμμίζει στο Πόρισμά του ότι «ενάμισι χρόνο μετά το συμβάν της κατολίσθησης οι εργασίες του Ορυχείου Αμυνταίου υλοποιούνται χωρίς εγκεκριμένες μελέτες, αποδεικνύοντας τη συνέχιση της κακής πρακτικής της επιχείρησης όσο και των διοικητικών μηχανισμών της χώρας και αδιαφορώντας για τις ενδεχόμενες συνέπειες.» Σημειώνεται ότι το Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη πρόκειται να αξιοποιηθεί από κατοίκους πληττομένων οικισμών, όπως κατοίκους των Βαλτόνερων (του οικισμού που υπέστη επίσης σοβαρές ρηγματώσεις) και έχουν ξεκινήσει δικαστικό αγώνα ενάντια στη ΔΕΗ, ενώ αναμένεται να αξιοποιηθεί δεόντως και από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Φλώρινας, η οποία διενεργεί δικαστική διερεύνηση για το συμβάν της κατολίσθησης, σε συνέχεια της υπ’αριθμ. 207/2017 Παραγγελίας για διενέργεια κατεπείγουσας προκαταρκτικής εξέτασης.
Σίγουρο είναι πάντως ότι το Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη γέννησε πλέον την ελπίδα στους κατοίκους της περιοχής -και όχι μόνο- ότι θα μάθουν επί τέλους πως και γιατί κατέρρευσε το ορυχείο της ΔΕΗ, με συνέπεια να προκληθεί τεράστια οικονομική ζημία τόσο στη ΔΕΗ όσο και στις υποδομές και τις περιουσίες των κατοίκων των οικισμών πέριξ του Ορυχείου της ΔΕΗ. Καθώς τα προηγούμενα πορίσματα, της ΔΕΗ και του ΥΠΕΝ, αναφορικά με τα αίτια της κατολίσθησης κρατιούνται ακόμα στα συρτάρια και δεν έχουν κοινοποιηθεί στις αρμόδιες ελεγκτικές και αδειοδοτικές υπηρεσίες, όπως σημειώνει ο Συνήγορος του Πολίτη.
