Της Ελένης Μπότα
Με διψήφιο αριθμό έτρεξε το 2023 η οικοδομική δραστηριότητα στην χώρα μας, αποτέλεσμα του μεγάλου αγοραστικού ενδιαφέροντος αλλά και των σημαντικών επενδύσεων που γίνονται.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χτες η ΕΛΣΤΑΤ το 2023 η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει αύξηση κατά 7,2% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 11,9% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 15,9% στον όγκο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2022.
Ειδικότερα η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα, από το 2017 και μετά -με εξαίρεση το 2022-, παρά τις απρόσμενες δυσμενείς συνθήκες εξαιτίας τόσο των περιοριστικών μέτρων στην περίοδο της πανδημίας, όσο και της ανόδου ου επιπέδου των τιμών, η οποία εντάθηκε εξαιτίας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Τη μεγάλη αύξηση κατά περίπου 46% το 2021, ακολούθησε μικρή πτώση κατά 2,2% το 2022, ενώ το 2023 η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα (σε όρους όγκου, μ3) κατέγραψε σημαντική αύξηση κατά περίπου 16% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, έχοντας ήδη ξεπεράσει το 80% του συνόλου του 2022.
Η ανοδική πορεία των κατασκευών αποτυπώνεται και στην αύξηση της απασχόλησης στον εν λόγω κλάδο, κατά 9,4% σε ετήσια βάση. Αυτό συνάδει με την αύξηση κατά 17,1% στις εγγραφές νέων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κατασκευαστικό κλάδο κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Όσον αφορά την αύξηση των επενδύσεων σε κατασκευές, καταγράφουν άνοδο από το 2020 και μετά. Οι επενδύσεις σε κατοικίες αυξήθηκαν κατά 33,7% το 2022 και κατά 40,2% το πρώτο εννεάμηνο του 2023, ενώ οι επενδύσεις σε λοιπές κατασκευές κατέγραψαν άνοδο της τάξης του 9,5% και 5,5%, αντίστοιχα.
Συνολικά, το πρώτο εννεάμηνο του 2023, οι επενδύσεις σε κατασκευές προσέγγισαν το 84% του συνόλου του 2022 και αυξήθηκαν σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2022 κατά περίπου 16%. Παρά την ανοδική πορεία των επενδύσεων σε κατοικίες τα τελευταία χρόνια, εξακολουθούν να υπολείπονται σημαντικά σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση στη χώρα, ενώ, επιπλέον, παρατηρείται και αντιστροφή του μείγματος των επενδύσεων σε κατασκευές. Συγκεκριμένα, από το 2012 και μετά, οι επενδύσεις σε κατοικίες αντιστοιχούν σε περίπου 26% του συνόλου των επενδύσεων σε κατασκευές (ενώ το πρώτο εννεάμηνο του 2023 παρατηρείται μια αύξηση, όπου το ποσοστό των επενδύσεων σε κατοικίες προσεγγίζει το 37% του συνόλου των επενδύσεων σε κατασκευές), όταν το αντίστοιχο ποσοστό, για την περίοδο από το 1995 έως το 2011, διαμορφώθηκε σε 61%.
Υψηλές οι αποδόσεις των ακινήτων
Σημαντικότερα υψηλότερες αποδόσεις σε όλες τις κατηγορίες ακινήτων σε σχέση με τις αγορές της Ευρώπης, παρουσιάζει η Αθήνα.
Σύμφωνα με μελέτης της Εθνικής Ασφαλιστικής, για τον κλάδο των ακινήτων και τις ΑΕΕΑΠ, τα κτίρια γραφείων στην Αθήνα παρουσιάζουν συστηματικά σημαντικά υψηλότερες αποδόσεις (yields) σε σχέση με αντίστοιχα ακίνητα στην Ευρώπη. Επιπρόσθετα, παρατηρείται μία σταθερότητα στην απόδοση στην Αθήνα (εύρος: 6,54% – 6,58%) έναντι άλλων Ευρωπαϊκών αγορών.
Στους εμπορικούς χώρους παρατηρείται ένα στενό εύρος στη διακύμανση της απόδοσης (5,35% -5,55%) των καταστημάτων που σε κάθε περίπτωση παρουσιάζει premium έναντι των αγορών Ευρώπη (εκτός ΜΒ) με εύρος 4,03% – 4,59%.
Στις αποδόσεις των logistics το εύρος στη διακύμανση της απόδοσης είναι της τάξης του 7,00% – 7,50%, με τα ακίνητα στην Αθήνα να προσφέρουν καλύτερες αποδόσεις έναντι των αγορών της Ευρώπης όπου το εύρος διαμορφώνεται σε 4,19% -5,04%.
Στροφή στο οικιστικό τομέα
Το μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον που υπάρχει για την αγοράς κατοικίας έχει στρέψει τους μεγάλους developers στον οικιστικό τομέα.
Δυναμική παρουσία σε αυτόν έχει η Ten Brinke, ενώ στα “serviced apartments” ή “εξυπηρετούμενα διαμερίσματα” επενδύει η Premia Properties. To concept αφορά διαμερίσματα πλήρως επιπλωμένα και εξoπλισμένα, τα οποία μπορούν να ενοικιάζονται ως έχουν, ακόμη και σε εργαζομένους εταιρειών.
Όπως ανέφερε πρόσφατα και ο διευθύνων σύμβουλος της Premia Κώστας Μαρκάζος, “στο στόχαστρο της εταιρείας είναι βιομηχανικά, εκπαιδευτικά και οικιστικά ακίνητα, με βασική στόχευση τις φοιτητικές εστίες και τα αυτοεξυπηρετούμενα διαμερίσματα.
Στον οικιστικό τομέα στρέφεται η Dimand δημιουργώντας περί τις 300 κατοικίες στο κέντρο της Αθήνας και τη Θεσσαλονίκη.
Όπως ανακοίνωσε προσφάτως ο Διευθύνων Σύμβουλος της Dimand ο οικιστικός τομέας παρουσιάζει ισχυρή ζήτηση, καθώς κατά τη διάρκεια της κρίσης είχε εκλείψει το σχετικό προϊόν από την ελληνική αγορά, επίσης η πανδημία δημιούργησε μια νέα κατηγορία αγοραστών τους digital nomads (αυτούς που ζουν στην Ελλάδα και εργάζονται σε εταιρείες άλλων χωρών), και επιπλέον πολλοί Έλληνες έχουν στραφεί στην απόκτηση μεγαλύτερου σπιτιού ή εξοχικής κατοικίας.
Ήδη η Dimand έχει αποκτήσει 5 ακίνητα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη (Μινιόν, Απελλού, Σοφοκλέους, Δικαστήρια Πειραιά και ΦΙΞ), επιφάνειας από 2.000 τ.μ το μικρότερο μέχρι 5.000 τ.μ. το μεγαλύτερο, στα οποία σχεδιάζει την ανέγερση 300 κατοικιών.
Σήμερα η εταιρεία δουλεύει μελετητικά πάνω σε αυτά τα projects, τα οποία αναμένεται να ολοκληρωθούν σε 3-5 έτη.
