Ισχυρή ζήτηση για νέους χώρους γραφείων με κριτήρια βιωσιμότητας καταγράφεται στην εγχώρια αγορά ακινήτων, με τον κύριο όγκο των επενδύσεων να κατευθύνονται προς συγκεκριμένες αναπτύξεις, καταγράφει η ετήσια έκθεση της Cerved Property Services. Την ίδια ώρα ωστόσο καταγράφεται μείωση του ενδιαφέροντος για παλαιά γραφειακά ακίνητα σε δευτερεύουσες αγορές, ανοίγοντας περαιτέρω την ψαλίδα.
Η έρευνα που επικεντρώνεται επίσης στην αγορά εμπορικών καταστημάτων σημειώνει την επανάκαμψη της ζήτησης σε προβεβλημένες εμπορικές πιάτσες αλλά και για μελλοντικές αναπτύξεις εμπορικών κέντρων, αναφέροντας ωστόσο πως στον αντίποδα μειώνεται η ζήτηση για καταστήματα σε περιφερειακές αγορές.
Σημειώνεται ότι η ετήσια έρευνα διεξήχθη από την Υποδιεύθυνση Έρευνας και Ανάλυσης της Cerved Property Services (CPS) και αφορά στην ελληνική αγορά οικιστικών και εμπορικών ακινήτων. Στην έρευνα-ερωτηματολόγιο έλαβαν μέρος πάνω από 200 επαγγελματίες του κλάδου των ακινήτων, καλύπτοντας γεωγραφικά το μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Το δίκτυο συνεργατών της CPS περιλαμβάνει τόσο εκτιμητές όσο και μεσίτες ακινήτων.
Αναλυτικότερα, στην Αττική, σημαντικά νέα έργα στον τομέα των γραφείων βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη για την επόμενη πενταετία, προσελκύοντας νέους παίκτες και νέες αναπτύξεις σύγχρονων γραφειακών χώρων που πληρούν τα κριτήρια ESG και θα καλύψουν την αυξημένη τρέχουσα ζήτηση.
Το 2022 όπως και το 2021, σχεδόν αποκλειστικά, οι ΑΕΕΑΠ και οι θεσμικοί επενδυτές ήταν οι πρωταγωνιστές στον κλάδο των γραφείων. Μια νέα τάση που παρατηρείται είναι οι ριζικές ανακαινίσεις παλαιών αυτοτελών εμπορικών κτιρίων στα κέντρα των πόλεων και το μεγάλο στοίχημα θα είναι η αναβάθμισή τους.
Η τηλεργασία ευνόησε τη νέα γενιά νεόδμητων γραφείων, αύξησε τις ποιοτικές απαιτήσεις των χρηστών και ενέτεινε την ανάγκη για στέγαση σε χώρους ασφαλείς, ευέλικτους, άνετους, βιοκλιματικούς και υψηλών προδιαγραφών. Οι σύγχρονες εταιρείες αναζητούν κυρίως «πράσινα» κτίρια και οι επενδυτές ενδιαφέρονται για χαρτοφυλάκια βιώσιμων ακινήτων. Οι τιμές αυτών των γραφείων ανεβαίνουν, η αυξημένη ζήτηση διατηρείται, οι αποδόσεις τους συρρικνώνονται, η πληρότητά τους είναι εξασφαλισμένη και κατά συνέπεια, διευρύνεται το χάσμα μεταξύ του αποθέματος Β’ ή Γ’ κατηγορίας και των σύγχρονων γραφείων.
Σε ό,τι αφορά τον τομέα των καταστημάτων, η στροφή από τα φυσικά καταστήματα στο ηλεκτρονικό εμπόριο έχει επηρεάσει την αγορά καταστημάτων, στρέφοντας το ενδιαφέρον των επενδυτών και των μισθωτών σχεδόν αποκλειστικά σε προνομιακές τοποθεσίες.
Η ζήτηση για μίσθωση στους πλέον εμπορικούς δρόμους της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, της Γλυφάδας, της Κηφισιάς και του Πειραιά, αλλά και στα καθιερωμένα εμπορικά κέντρα, εξακολουθεί να είναι αυξημένη λόγω της έλλειψης κενών καταστημάτων, και λόγω των σχετικά λογικών τιμών μίσθωσης, ειδικά σε σύγκριση με την περίοδο πριν την οικονομική κρίση, όταν ξεπέρασαν κάθε ιστορικό προηγούμενο, καθιστώντας την οδό Ερμού έναν από τους δέκα πιο ακριβούς εμπορικούς δρόμους στον κόσμο.
Ωστόσο, θεσμικοί επενδυτές και μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες έχουν ξεκινήσει νέα έργα μεγάλης κλίμακας στον τομέα του λιανεμπορίου, κυρίως εμπορικά κέντρα και εμπορικά πάρκα που αναμένεται να προσθέσουν επιπλέον 170.000 τ.μ. στην αγορά καταστημάτων. Στο πλαίσιο αυτό, δρομολογούνται αυτή τη στιγμή έξι νέες εμπορικές αναπτύξεις, τρεις εκ των οποίων βρίσκονται στο Ελληνικό. Ταυτόχρονα, επεκτείνουν την παρουσία τους στην ελληνική αγορά διεθνείς αλυσίδες αθλητικών ειδών, ειδών πολυτελείας αλλά και ενδυμάτων με προσιτές τιμές, ενώ η δευτερεύουσα αγορά καταστημάτων εξακολουθεί να βρίσκεται υπό πίεση.
