Σε σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες έχει μετατραπεί η υπόθεση λειτουργίας της επέκτασης του Τραμ προς Πειραιά. Το έργο που μετράει σχεδόν 7 χρόνια (μάλλον αρνητικό παγκόσμιο ρεκόρ για 5,5χλμ μονής επιφανειακής γραμμής) συνεχίζει να προκαλεί πονοκέφαλο για το πότε θα λειτουργήσει.
Αν και κατασκευαστικά έχει ολοκληρωθεί (τουλάχιστον το μέρος που αφορά τον τροχιόδρομο και περισσότερα έργα) και η δοκιμαστική λειτουργία συνεχίζεται υπάρχουν τρεις σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να λυθούν για να δούμε το Τραμ ξεκινήσει την εμπορική του λειτουργία.
Η… ΣΠΑΖΟΚΕΦΑΛΙΑ
Σύμφωνα με πηγές της Αττικό Μετρό, είμαστε σε πολύ προχωρημένο επίπεδο και στη δοκιμαστική λειτουργία και επέκταση θα μπορούσε να λειτουργήσει στις αρχές του 2020 δίνοντας τέλος στην μακροχρόνια κατασκευή του.
Το πρώτο και σημαντικότερο πρόβλημα είναι η Ανάπλαση Φαλήρου που είναι σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Ανάμεσα στα έργα, είναι και η μετακίνηση της γραμμής του Τραμ. Σύμφωνα με πληροφορίες, προς το παρόν τα συγκεκριμένα έργα δεν έχουν ξεκινήσει. Μόλις αυτό γίνει θα χρειαστεί η διακοπή των δρομολογίων από το ύψος του Μοσχάτου μέχρι τη στάση Αγία Σκέπη στο Φλοίσβο, πράγμα που σημαίνει ότι τα δρομολόγια του Τραμ θα συρρικνωθούν ακόμα περισσότερο.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες η διακοπή των δρομολογίων υπολογίζεται σε 2-3 μήνες για να ξεκινήσει μία «μηκοτομική μετατόπιση» δηλαδή να ξαναφτιαχτεί στο ίδιο σημείο αλλά σε νέο ύψος, δηλαδη να προσαρμοσστεί στο νέο ανάγλυφο που διαμορφώνεται με τα έργα. Στα έργα αυτά υπάρχει μία περιπλοκότητα καθώς παρότι Φορέας Υλοποίησης είναι η Περιφέρεια Αττικής (για το σύνολο των έργων της Ανάπλασης) και κατασκευάστρια η ΑΚΤΩΡ, θεωρείται βέβαιο πως θα υπάρχει επίβλεψη από την ΣΤΑΣΥ παρότι έργα Τραμ στην Αθήνα είναι υπεύθυνη να κατασκευάζει μόνο η Αττικό Μετρό.
Τα έργα όπως γίνεται αντιληπτό, επηρεάζουν και τη λειτουργία της επέκτασης του Τραμ από το ΣΕΦ στον Πειραιά που είναι η φυσική συνέχεια της γραμής. Δεν έχει δηλαδή νόημα να τεθεί σε λειτουργία μία νέα γραμμή Τραμ και να είναι ξεκομμένη από το υπόλοιπο δίκτυο, για όσο διαρκούν τα έργα. Ωστόσο πηγές κοντά στο θέμα υποστηρίζουν πως αν λειτουργήσει η επέκταση θα είναι μοχλός πίεσης για τα έργα του Φαληρικού Όρμου που θα πρέπει να επιταχυνθούν.
ΕΛΛΕΙΨΗ ΣΥΡΜΩΝ
Μία άλλη διάσταση όμως δίνουν πηγές από τη ΣΤΑΣΥ στο ypodomes.com που σημειώνουν πως, ακόμα και αν αύριο είχε ολοκληρωθεί η μετακίνηση των γραμμών και λειτουργούσε η επέκταση για Πειραιά, αυτό θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο λόγω της έλλειψης τροχαίου υλικού. Είναι κοινό μυστικό πως 15 χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του Τραμ πως λόγω διαφόρων παραγόντων η διαθεσιμότητα συρμών έχει μειωθεί και δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στην αύξηση του μεταφορικού έργου, ακόμα και αν δεν λειτουργεί και το τμήμα Νέος Κόσμος-Σύνταγμα.
Το …σταυρόλεξο της λειτουργίας και επέκτασης του Τραμ μέχρι τον Πειραιά δείχνει να έχει μεγάλο βαθμό δυσκολίας όμως ίσως τελικά η λύση να βρίσκεται στην Δυτική Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στην …Ισπανία.
ΟΙ ΝΕΟΙ ΣΥΡΜΟΙ ΤΡΑΜ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ
Από τα τέλη του περασμένου καλοκαιριού, έχει υπογραφεί μεταξύ της Αττικό Μετρό και της Alstom η σύμβαση προμήθειας 25 νέων συρμών Τραμ που θα καλύψουν την επέκταση του δικτύου προς Πειραιά και θα αυξήσουν τη διαθεσιμότητα άρα και τις καθημερινές συχνότητες των δρομολογίων.
Αν και η σύμβαση προέβλεπε την έλευση του πρώτου Τραμ στην Αθήνα, στους 21 μήνες, αυτό δεν έγινε εφικτό λόγω της αλλάγης που αποφασίστηκε σε κάποια συστήματα που θα διαθέτουν τα νέα Τραμ. Επίσης ο περίφημος διαγωνισμός για το χρώμα των Τραμ (με νικητήριο το πορτοκαλί) ήταν επίσης ένας ακόμα παράγοντας καθυστέρησης με αποτέλεσμα η παραγωγή να ξεκινήσει αρχές Φθινοπώρου.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στελεχών της Alstom ο πρώτος συρμός Τραμ θα έρθει στα τέλη καλοκαιριού (στον 25ο μήνες) του 2020 και θα ολοκληρωθεί έξι μήνες αργότερα με μαζική αποστολή του τροχαίου υλικού.
Εδώ, ίσως έχουμε και το κλειδί, τη λύση στο περίπλοκο θέμα όπως έφτασε να γίνει, για να δούμε να λειτουργήσει η σημαντική επέκταση του Τραμ στο κέντρο και το λιμάνι του Πειραιά.
ΑΙΩΝΙΑ ΕΡΓΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Η εμπειρία από την «αιώνια» επέκταση του Τραμ μπορεί να φανεί χρήσιμη ως μάθημα για τα επόμενα έργα Τραμ (και όχι μόνο). Ένα έργο με αρχικό χρόνο υλοποίησης 25 μήνες, που είναι και ο μέσος όρος στην Ευρώπη για αντίστοιχα έργα, έφτασε στην Ελλάδα να κλείσει σχεδόν 7 χρόνια.
Στο διάστημα αυτό, μία ολόκληρη πόλη, από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα, έμεινε όμηρος των ατελείωτων έργων, υποβαθμίζοντας τη λειτουργία της. Η έλλειψη κεντρικού συντονισμού συνετέλεσε στο να μην μπορεί το έργο να προχωρά. Σχεδόν δύο χρόνια, όσο και η αρχική διάρκεια του έργου χρειάστηκαν για να ολοκληρωθούν οι εγκρίσεις, οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις.
Τα αρχαιολογικά έργα και σε αυτό το έργο χρειάστηκαν πάνω από 5 χρόνια για να ολοκληρωθούν, ενώ ακόμα και μέχρι πριν λίγους μήνες δεν υπήρχε επαρκής συντονισμός με το έργο της Περιφέρειας Αττικής με το έργο του Φαλήρου που επηρέαζε ουσιαστικά το έργο και το οποίο είχε αναδείξει το ypodomes.com ήδη απο τις αρχές του χρόνου.
Αποτέλεσμα; μη ολοκλήρωση του έργου σε εύλογο χρόνο, χρηματοδοτικά χρειάστηκε να γίνει έργο-γέφυρα και από 2 χρόνια εκτοξεύθηκε στα 7 (υπερτριπλασιασμός χρόνου), χρειάστηκαν συμπληρωματικές συμβάσεις και ταλαιπωρία μίας πόλης, απώλεια νέων εσόδων για τον ΟΑΣΑ, αστοχία κάλυψης μεγαλύτερου ποσοστού της πρωτεύουσας από ένα μέσο σταθερής τροχιάς. Παράλληλα θεωρούμε ότι με την καθυστέρηση αυτή συμπαρασύρθηκε αρνητικά και η επόμενη κατά σειρά επέκταση του Τραμ προς Κερατσίνι-Πέραμα που κυριολεκτικά «πάγωσε».