Ευκολότερα σκοπεύει να κάνει τα «διαζύγια» πολιτών – μηχανικών, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Με στόχο την επιτάχυνση των ιδιωτικών έργων που «βαλτώνουν» το επιτελείο του υπουργείου έχει ετοιμάσει ρύθμιση η οποία θα βάλει τέλος στην ομηρία πολιτών και επενδυτών για έργα που παραμένουν στο «ψυγείο» με ευθύνη των μηχανικών.
Ειδικότερα, σε νομοσχέδιο το οποίο αναμένεται να τεθεί άμεσα σε δημόσια διαβούλευση, θα περιληφθεί διάταξη που θα διευκολύνει την αλλαγή του επιβλέποντος μηχανικού για ιδιωτικές κατασκευές.
Σήμερα, βάσει του νόμου 4495/2017 (άρθρο 42, παρ. 9) μια οικοδομική άδεια αναθεωρείται αν αλλάξει ο επιβλέπων μηχανικός (αν παραιτηθεί ή αντικατασταθεί) με αίτηση που πρέπει να συνοδεύεται αφενός με μια λεπτομερή τεχνική έκθεση του νέου επιβλέποντος μηχανικού (με αναλυτική περιγραφή του σταδίου των εργασιών, φωτογραφίες της κατασκευής και του περιβάλλοντος χώρου) και αφετέρου με δήλωση του μηχανικού που αντικαθίσταται για τη σύννομη περάτωση των εργασιών που έχει επιβλέψει (μαζί με τεχνική έκθεση του έργου).
Ωστόσο, στην ισχύουσα νομοθεσία δεν υπάρχει πρόβλεψη για την περίπτωση που ο επιβλέπων μηχανικός αρνείται να υποβάλει δήλωση για τη σύννομη περάτωση των εργασιών, με συνέπεια πολλά έργα να «παγώνουν» και οι ιδιοκτήτες τους να οδηγούνται σε αδιέξοδο.
Γι’ αυτό η νέα νομοθετική πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ θα προβλέπει ότι, σε αυτήν την περίπτωση, θα κατατίθεται αντί της δήλωσης του μηχανικού που αντικαθίσταται ή παραιτείται, πόρισμα αυτοψίας του Ελεγκτή Δόμησης, ο οποίος θα πιστοποιεί το στάδιο εργασιών καθώς και την ορθή εφαρμογή των εγκεκριμένων μελετών του έργου.
Σε κάθε περίπτωση όταν υποβάλλεται δήλωση παραίτησης του επιβλέποντος μηχανικού ή αντικαθίσταται, οι οικοδομικές εργασίες διακόπτονται αμέσως και επαναλαμβάνονται μόνο μετά την αναθεώρηση της άδειας και την ανάληψη επίβλεψης από νέο μηχανικό.
Ο προσδιορισμός της αμοιβής του επιβλέποντος μηχανικού που έχει αντικατασταθεί, για τις οικοδομικές εργασίες που πραγματοποιήθηκαν, σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση που ετοιμάζει το ΥΠΕΝ, θα προκύπτει βάσει του σταδίου εργασιών, οι οποίες θα διαπιστώνονται από τον Ελεγκτή Δόμησης και από τη συμφωνηθείσα αμοιβή επίβλεψης. Αν δεν υπάρχει έγκυρη έγγραφη συμφωνία για την αμοιβή επίβλεψης μεταξύ του κυρίου του έργου και του μηχανικού, θα λαμβάνεται υπόψη η νόμιμη αμοιβή (βάσει των ΠΔ 696/1974 και ν. 3919/2011).
Το πόρισμα
Αντί του πορίσματος αυτοψίας του Ελεγκτή Δόμησης, θα μπορεί να κατατίθεται τεχνική έκθεση του νέου επιβλέποντος μηχανικού, με την οποία θα πιστοποιείται το στάδιο των μελετών (συμπεριλαμβανομένης της φωτογραφικής απεικόνισης), αλλά και η ορθή εφαρμογή των εγκεκριμένων μελετών του έργου, προκειμένου να αναληφθεί η επίβλεψη για τα επόμενα στάδια. Στην περίπτωση αυτή, θα καταβάλλεται στον μηχανικό, που έχει αντικατασταθεί, το σύνολο της συμφωνηθείσας αμοιβής επίβλεψης, ανεξαρτήτως του σταδίου των εργασιών.
Εφόσον ο απερχόμενος επιβλέπων μηχανικός δεν παραλαμβάνει την αμοιβή του ή δεν παρέχει στον ιδιοκτήτη του ακινήτου τραπεζικό λογαριασμό για την κατάθεσή της, αυτή θα μπορεί να κατατίθεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Κατά τον έλεγχο των φορολογικών για την έκδοση της άδειας αναθεώρησης, η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης (ΥΔΟΜ) θα ελέγχει τα αποδεικτικά καταβολής της αμοιβής και των φόρων που τη συνοδεύουν.
Στην περίπτωση που η αμοιβή έχει κατατεθεί στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, στην ΥΔΟΜ θα υποβάλλεται το αποδεικτικό της κατάθεσης, ενώ για την πρόοδο της διαδικασίας, το αποδεικτικό καταβολής του Φόρου Επιτηδεύματος Μηχανικού θα προσκομίζεται από τον υπόχρεο μηχανικό σε μεταγενέστερο χρόνο, μετά την παραλαβή της αμοιβής του.
Σε περίπτωση που υπάρχουν διαφορές ή αντιδικίες με τον κύριο του έργου (συμπεριλαμβανομένων και όσων σχετίζονται με το ύψος της αμοιβής επίβλεψης, που υπερβαίνει την καταβληθείσα για την έκδοση της άδειας αναθεώρησης) ο μηχανικός που θα έχει αντικατασταθεί θα έχει δικαίωμα να προχωρήσει σε νομικές ενέργειες για την επίλυσή τους.
