Φρένο στην ανάπτυξη νέων μονάδων φυσικού αερίου αλλά και δυνατότητα μετατροπής σε μονάδες αποθήκευσης, υφιστάμενων αδειών που δεν έχουν προσφορά σύνδεσης, βάζει σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που τέθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση με διαδικασίες εξπρές μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, προκειμένου να προλάβει να ψηφιστεί πριν την προκήρυξη των εκλογών.
Με το άρθρο 52 της ρύθμισης που αποτελεί συρραφή πλήθους ενεργειακών και πολεοδομικών διατάξεων φωτογραφικού χαρακτήρα, το ΥΠΕΝ βάζει απαγορευτικό στην έκδοση νέων αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο λιθάνθρακα, λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα. Για τις υφιστάμενες άδειες παραγωγής για τις οποίες δεν έχει χορηγηθεί Προσφορά Σύνδεσης και επομένως δεν έχουν κλείσει ηλεκτρικό χώρο μέχρι την έναρξη του νόμου, ο σχεδιασμός ακυρώνεται. Αντίθετα σε όσες έχουν χορηγηθεί όροι σύνδεσης και δεν έχουν τεθεί σε λειτουργία ή δοκιμαστική λειτουργία, δίνεται η δυνατότητα έως την 30ή Ιουνίου 2023 να μετατραπούν σε άδειες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, μετά από αίτημα στη ΡΑΕ. Με τις νέες διατάξεις η κυβέρνηση σκοπεύει να δώσει περισσότερο ηλεκτρικό χώρο στις ΑΠΕ και παράλληλα να βάλλει ένα όριο στην κατασκευή μονάδων, για τις οποίες εκτιμάται ότι υπάρχει ήδη υπερπροσφορά.
Η ισχύς της άδειας αποθήκευσης δεν θα μπορεί να υπερβαίνει το ήμισυ της ισχύος της υφιστάμενης άδειας παραγωγής. Οι Προσφορές Σύνδεσης, οι αποφάσεις περιβαλλοντικής αδειοδότησης, καθώς και κάθε άλλη άδεια ή έγκριση τροποποιούνται ως προς την τεχνολογία και τη νέα ισχύ των σταθμών, έπειτα από σχετικό αίτημα των κατόχων τους. Για τους σταθμούς αυτούς ισχύουν οι περιορισμοί έγχυσης για προκαθορισμένες χρονικές περιόδους, εντός της ημέρας που επιβάλλονται κάθε φορά, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο.
Η τροποποίηση αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι δυνατή εφόσον δεν αφορά την αύξηση ισχύος των μονάδων, με εξαίρεση σταθμούς που βρίσκονται σε λειτουργία ή δοκιμαστική λειτουργία, για τους οποίους επιτρέπεται και η τροποποίηση της ισχύος. Το σχέδιο προβλέπει ότι οι άδειες παραγωγής επιτρέπεται να τροποποιούνται και λόγω αλλαγής καυσίμου, με καύσιμο που έχει χαμηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, διάταξη που προδιαθέτει για την μετατροπή της νέας λιγνιτικής μονάδας της ΔΕΗ, Πτολεμαίδα 5.
Πώς όμως διαμορφώνεται μέχρι σήμερα ο ενεργειακός χάρτης της χώρας στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο; Ποιες μονάδες έχουν διασφαλίσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο την υλοποίηση του στρατηγικού τους σχεδιασμού και ποιες όχι;
Εντός της Άνοιξης τίθεται σε εμπορική λειτουργία η μονάδα της Μυτιληναίος στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας, ισχύος 826 MW που είναι και η πρώτη που ανοίγει τον χορό της νέας γενιάς σταθμών ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου υψηλής απόδοσης. Στο τέλος του 2023 προβλέπεται να ολοκληρωθεί η αντίστοιχη μονάδα των Motor Oil– ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ισχύος 877 MW, στην Κομοτηνή. Πριν λίγες εβδομάδες εγκαινιάστηκε η έναρξη της κατασκευής της νέας μονάδας αερίου από την ΔΕΗ, τη ΔΕΠΑ, τον όμιλο Κοπελούζου, ισχύος 840 MW, στην Αλεξανδρούπολη με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025.
Στην σειρά περιμένουν και άλλα επενδυτικά σχέδια για μονάδες φυσικού αερίου, τα οποία έχουν προσφορά όρων σύνδεσης αλλά και άδειες περιβαλλοντικών όρων ή βρίσκονται εν αναμονή λήψης επενδυτικής απόφασης όπως είναι η Elpedison. Στην πρώτη κατηγορία είναι οι μονάδες Λάρισα Θερμοηλεκτρική και Καράτζης επίσης στην Λάρισα δυναμικότητας 660 MW. Τις προηγούμενες μέρες δημοσιεύθηκε η απόφαση του ΥΠΕΝ για την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων σχετικά με την κατασκευή και λειτουργία της γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας 400kV, για τη «διασύνδεση του Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας Συνδυασμένου Κύκλου, ισχύος 870MW, της μονάδας που φαίνεται να εκπροσωπούν ελληνοισραηλινά συμφέροντα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι επενδυτές βρίσκονται αυτή την περίοδο σε διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες με σκοπό να κλείσουν την χρηματοδότηση του έργου και να ξεκινήσουν την κατασκευή μέχρι τα τέλη του έτους. Και οι δύο μονάδες διαθέτουν όρους σύνδεσης από το 2020 και 2021 αντίστοιχα και πλέον πολλοί αναρωτιούνται, ποιες από τις επίμαχες άδειες θα προχωρήσουν ή θα τροποποιήσουν το σχεδιασμό τους σε μονάδες αποθήκευσης.
Σε ότι αφορά την Elpedison, οι δύο μέτοχοι, η Helleniq Energy και η Edison, έχουν λάβει όρους σύνδεσης εδώ και ένα χρόνο για την μονάδα παραγωγής ισχύος 826 MW στη Θεσσαλονίκη, για την οποία βρίσκονται πολύ κοντά στην λήψη επενδυτικής απόφασης. Δεν θα προχωρήσει λόγω αλλαγής του ενεργειακού περιβάλλοντος η υλοποίηση της μονάδας φυσικού αερίου της ElvalHalcor ισχύος 556 MW στη Θίσβη Βοιωτίας, η οποία μάλιστα πριν λίγες μέρες πήρε έγκριση περιβαλλοντικών όρων.
Το σχέδιο νόμου, προβλέπει επίσης ότι οι κάτοχοι αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο λιθάνθρακα, λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα, στους οποίους έχει χορηγηθεί Προσφορά Σύνδεσης, έως την 30ή Ιουνίου 2023, οφείλουν να προσκομίσουν στον αρμόδιο Διαχειριστή, εγγυητική επιστολή διάρκεια ισχύος τουλάχιστον δύο έτη προκειμένου να διατηρηθούν σε ισχύ η Προσφορά Σύνδεσης και οι οικείες άδειες και εγκρίσεις του σταθμού.
Εξαιρούνται από την υποχρέωση, οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, οι σταθμοί Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης, οι σταθμοί οι οποίοι, έχουν υποβάλλει αίτηση για μετατροπή της Άδειας Παραγωγής σε άδεια αποθήκευσης καθώς και οι σταθμοί για τους οποίους οι κάτοχοί τους, προσκομίζουν στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, υπογεγραμμένες συμβάσεις προμήθειας του κύριου παραγωγικού ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού της επένδυσης.
Το ύψος της εγγυητικής επιστολής ορίζεται σε 10.000€/MW, βάσει της ονομαστικής ισχύος της άδειας παραγωγής. Το συνολικό ποσό της απαιτούμενης για τον σταθμό εγγυητικής επιστολής δύναται να καλύπτεται από περισσότερες της μιας εγγυητικές επιστολές.
