Στις προοπτικές της αγοράς φυσικού αερίου της Ευρώπης αναφέρθηκαν το μεσημέρι της Τετάρτης οι ομιλητές που συμμετείχαν στο τρίτο πάνελ του 23ου World LNG Summit & Awards που πραγματοποιείται στην Αθήνα.
Ο Τζέισον Φίρ, επικεφαλής επιχειρηματικών πληροφοριών στην Poten & Partners, ο Φεντερίκ Μπαρνό, εμπορικός διευθυντής της SEFE group, ο Χαβιέ Μορέ, παγκόσμιος επικεφαλής LNG της RWE Supply & Trading, ο Μαρσέλ Τάιχαους, ανώτερος διευθυντής έργου στους γερμανικούς τερματικούς σταθμούς LNG και ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, εκτελεστικός διευθυντής προμήθειας και εμπορίας της Mytilineos, αναφέρθηκαν σε ζητήματα όπως τα σχέδια της Γερμανίας για το LNG, το μέλλον του ρωσικού αερίου, οι επιπτώσεις των πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ και εθνικών κυβερνήσεων, η αναδιάρθρωση της αγοράς και η επόμενη ημέρα για το LNG στην Ευρώπη.
Πώς θα κινηθούν οι τιμές
Παίρνοντας πρώτος τον λόγο ο Τζέισον Φιρ εκτίμησε ότι η αύξηση της ζήτησης LNG από τις χώρες της Ευρώπης αρχίζει σταδιακά να χαλαρώνει, εκτιμώντας ότι τα επόμενα χρόνια τη ζήτηση θα καθοδηγούν μεμονωμένες χώρες όπως η Γερμανία, το Βέλγιο, η Πολωνία και η Κροατία.
Σημείωσε ότι η Ευρώπη πλήρωσε το προηγούμενο διάστημα για τις ενεργειακές επιλογές των τελευταίων δεκαετιών, όμως κάποιες από αυτές εν τέλει μπορεί να έχουν καλή έκβαση για την γηραιά ήπειρο. Αναπτύσσοντας το σκεπτικό του, εξήγησε ότι τα επόμενα χρόνια αναμένεται να αρχίσει η εμπορική εκμετάλλευση σε μεγάλα πεδία φυσικού αερίου, κάτι που θα ρίξει την τιμή του LNG. Έτσι πιθανώς σύντομα η spot αγορά να προσφέρει καλύτερες ευκαιρίες σε σχέση με τη δέσμευση που συνεπάγονται τα μακροχρόνια συμβόλαια.
«Η Ευρώπη θα μπορεί εύκολα να διασφαλίσει μεγάλες ποσότητες αερίου χωρίς να δεσμευτεί με μακροχρόνια συμβόλαια», σημείωσε ο Φιρ. Εκτίμησε ότι τα επόμενα χρόνια θα ισχυροποιηθεί ο ρόλος των aggregators, ενώ προειδοποίησε ότι μακροπρόθεσμα θα προκύψει νέος κύκλος αύξησης των τιμών.
Όπως εξήγησε, τα νέα μεγάλα αποθέματα που θα τεθούν σε εμπορική εκμετάλλευση από το 2025 θα ρίξουν τις τιμές του φυσικού αερίου και του LNG, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι επενδύσεις. Η μείωση των επενδύσεων όμως θα έχει ως αποτέλεσμα στις αρχές του 2030 να σημειωθεί νέα άνοδος των τιμών.
«Το αέριο γυρίζει σπίτι»
Ο Φεντερίκ Μπαρνό σημείωσε ότι παρά το γεγονός πως αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η αύξηση της ζήτησης LNG θα προέλθει από την Ασία, ο ίδιος εκτιμά ότι μεγαλύτερες ποσότητες θα χρειαστεί η Ευρώπη. Ανέφερε ότι η γηραιά ήπειρος καθίσταται μια θελκτική αγορά για το LNG, ενώ υπενθύμισε την σημασία που διαδραματίζουν τρίτες χώρες, όπως η Νορβηγία, στη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της περιοχής.
Ο Χαβιέ Μορέ υποστήριξε ότι, παρά την περί του αντιθέτου κοινή πεποίθηση, η Ευρώπη είχε εμπλακεί τα προηγούμενα χρόνια στο «παιχνίδι» του φυσικού αερίου και του LNG καθώς πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες είχαν πραγματοποιήσει επενδύσεις στις ΗΠΑ. «Αν δεν υπήρχαν αυτές οι ευρωπαϊκές επενδύσεις δεν θα υπήρχαν και αυτές οι ποσότητες» αερίου, σημείωσε, εξηγώντας ότι η αύξηση των φορτίων που φτάνουν από τη βόρεια Αμερική στην Ευρώπη είναι «σαν το αέριο να γυρίζει σπίτι».
Εκτίμησε ότι υπάρχουν ακόμα τεράστιες ποσότητες άνθρακα στην Ευρώπη που πρέπει να αντικατασταθούν με φυσικό αέριο, ενώ τόνισε ότι η αβεβαιότητα που γεννούν διάφοροι παράγοντες, όπως οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι, γεννούν ερωτήματα ως προς το αν πράγματι θα πέσουν στην αγορά οι ποσότητες που αναμένονται μετά το 2025.
Υπενθύμισε ότι οι τιμές του φυσικού αερίου είχαν ανέβει ήδη πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, λόγω της αυξημένης ζήτησης και της περιορισμένης προσφοράς, ενώ εξήγησε ότι οι υψηλές τιμές που επικράτησαν στην Ευρώπη είχαν ως αποτέλεσμα τεράστια φορτία LNG να ανακατευθυνθούν από την Ασία προς τη γηραιά ήπειρο – κάτι που όμως σημαίνει ότι οι χώρες της Ασίας επέστρεψαν στον άνθρακα και το πετρέλαιο. «Λύσαμε το πρόβλημα εδώ, αλλά δημιουργήσαμε μεγαλύτερο κάπου αλλού», ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι αν δεν υπάρξουν περισσότερες επενδύσεις δεν θα υπάρξουν μεγαλύτερες ποσότητες LNG, με αποτέλεσμα οι τιμές να παραμείνουν ψηλά στην Ευρώπη και οι αγορές της Ασίας να μείνουν χωρίς αέριο.
Η ενεργειακή κρίση δεν τελείωσε
Ο Μαρσέλ Τάιχαους επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι η ενεργειακή κρίση δεν τελείωσε, καθώς οι τιμές παραμένουν ψηλά, ενώ σημείωσε ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση στην Ευρώπη για ανάπτυξη τερματικών σταθμών LNG.
Πύλη αερίου για την ανατολική Ευρώπη η Ελλάδα
Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος υπογράμμισε ότι μεταξύ 2020 και 2022 εκτοξεύτηκαν τόσο η ζήτηση για LNG από την Ευρώπη, όσο και οι εξαγωγές των ΗΠΑ. Εκτίμησε ότι η ζήτηση για υγροποιημένο φυσικό αέριο θα συνεχίσει να αυξάνεται, κάτι που θα απαιτήσει νέες επενδύσεις στην παραγωγή. Εκτίμησε ότι παραγωγή και ζήτηση θα εξισορροπήσουν γύρω στο 2030, αν και διάφοροι παράγοντες αβεβαιότητας όπως οι γεωπολιτικές εντάσεις καθιστούν λιγότερο σίγουρο ότι οι στόχοι που έχουν τεθεί θα επιτευχθούν.
Σημείωσε ότι η Ελλάδα με τους τερματικούς σταθμούς LNG σε Ρεβυθούσα, Αλεξανδρούπολη και τον σχεδιαζόμενο στους Αγίους Θεοδώρους από την Dioryga Gas, μεταμορφώνεται σε πύλη LNG για την ανατολική Ευρώπη, εξασφαλίζοντας την ενεργειακή τροφοδοσία της περιοχής. Υπογράμμισε ότι προς το παρόν το ζήτημα δεν είναι αν υπάρχουν διαθέσιμες ποσότητες LNG στην αγορά, αλλά το ποσό που είναι πρόθυμος κανείς να πληρώσει.
Εξήγησε ότι υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ ενεργειακών projects που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ και εθνικές κυβερνήσεις και αυτών που βασίζονται στην αγορά, τονίζοντας ότι αν κανείς ξεκινά με βάση την αγορά και όχι τις κρατικές προτεραιότητες, πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός.
Ποιος θα πληρώσει την πράσινη μετάβαση;
Υπογράμμισε ότι οι βιομηχανίες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υψηλές τιμές της ενέργειας, κάτι που έχει οδηγήσει τομείς όπως το αλουμίνιο σε δραματική μείωση της παραγωγής στην Ευρώπη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ανεργία ή την απώλεια φορολογικών εσόδων. Τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να λάβει μέτρα για τη βιομηχανική παραγωγή, αν θέλει να χει βιομηχανική παραγωγή.
Τέλος, υπογράμμισε ότι το βασικότερο ερώτημα που θέτουν οι εξελίξεις είναι «ποιος θα πληρώσει για την πράσινη μετάβαση». Όπως ανέφερε ο κ. Κανελλόπουλος, μόνο όταν απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα θα μπορέσουμε να δούμε τι θα συμβεί στο μέλλον.
