Πληθαίνουν οι αντιδράσεις γύρω από την αγορά των φωτοβολταϊκών, ιδίως μετά το τέλος του «net metering» και την άνοδο του «net billing», λόγω ελλιπούς ηλεκτρικού χώρου. Η αλλαγή αυτή έχει αναστατώσει την αγορά η οποία προσπαθεί να ισορροπήσει με οδηγό τις νέες συνθήκες. Ο πρόεδρος του ΣΠΕΦ, Στέλιος Λουμάκης με επιστολή του στο ΥΠΕΝ ανέφερε πως «η ενεργοποίηση από το Υπουργείο και νέου προγράμματος φωτοβολταϊκών συστημάτων έστω και εν μέρει αυτοπαραγωγής όπως το net billing, επί του παρόντος τουλάχιστον και μέχρι να κοπάσει η επενδυτική υπερθέρμανση παρέλκει.
Υπενθυμίζεται πως η υπογραφή της υπουργικής απόφασης (ΥΑ) για τη μετάβαση στο νέο σχήμα του net-billing, στο οποίο θα υπάγονται πλέον όλα τα φωτοβολταϊκά για τα οποία υποβάλλεται αίτηση σύνδεσης στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, ακόμη δεν έχει υπογραφεί και η δημοσίευσή της σε ΦΕΚ δεν αναμένεται πριν το τέλος του μήνα, πιθανώς και στις αρχές Ιουνίου, γεγονός που δημιουργεί ανασφάλειες στην αγορά.
Ειδικότερα, ο κ. Λουμάκης έκανε λόγο για επενδυτική υπερθέρμανση. «Είναι πλέον εμφανές ότι η αγορά των ΑΠΕ και ειδικότερα των φωτοβολταϊκών στην χώρα μας έχει εξόχως υπερθερμανθεί, όχι δυστυχώς μόνο σε επίπεδο νέας εγκατεστημένης ισχύος (περί το +1,5 GW/έτος), αλλά πολύ χειρότερα και σε επίπεδο εκδοθέντων όρων σύνδεσης δηλαδή απολύτως ώριμων προς υλοποίηση νέων έργων», ανέφερε.
Σε πρόσφατο συνέδριο, ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ κ. Μ. Μανουσάκης αναφέρθηκε σε 14 GW έργων ΑΠΕ εν λειτουργία στη χώρα μας και επιπλέον 21 GW με όρους σύνδεσης. Ο κ. Λουμάκης αναφέρει στην επιστολή προς το ΥΠΕΝ πως πρόκειται για μέγεθος εξαιρετικά ανησυχητικό αφού πριν μερικούς μήνες τούτο βρισκόταν στα 15 GW. « Όλα αυτά σε μια χώρα που η ζήτηση ηλεκτρισμού στον πραγματικό χρόνο μαζί και με τις εξαγωγές (αν και επί οικονομική ζημία η συντριπτική τους πλειοψηφία) δεν ξεπερνά τα 6-10 GW. Περαιτέρω, ο όγκος ώριμων αδειοδοτικά έργων που έχουν αιτηθεί και αναμένουν όρους σύνδεσης από τους διαχειριστές φθάνει τα επιπλέον 40-45 GW», σημειώνει.
Η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ το 2030 αναμένεται να ξεπεράσει ακόμα και τα 35 GW. «Η αποθήκευση μπορεί μόνο να ετεροχρονίσει την παραγωγή αλλά επουδενί να λύσει το πρόβλημα μιας μόνιμης ηλεκτροπαραγωγικής υπερδυναμικότητας ως προς τη τελική ζήτηση. Οπότε το μόνο που θα απομένει σε μια τέτοια περίπτωση είναι οι περικοπές της ανανεώσιμης παραγωγής σε συνδυασμό βεβαίως και με μηδενικές και αρνητικές τιμές στη χονδρική». Και συμπληρώνει «υπό τις συνθήκες αυτές η Πολιτεία, όσο και να μην επιθυμεί να παρέμβει με δραστικά μέτρα όπως η αναστολή των αιτήσεων για όρους σύνδεσης Φ/Β και στον ΑΔΜΗΕ, οφείλει κατά την γνώμη μας τουλάχιστον να μην υποδαυλίζει περαιτέρω την επενδυτική «φούσκα», που απειλεί να πλήξει χιλιάδες κόσμου».
Υπό έναν τέτοιο στοιχειωδώς εγκρατή ρόλο εκτιμούμε πως η ενεργοποίηση από το Υπουργείο σας και νέου προγράμματος φωτοβολταϊκών συστημάτων έστω και εν μέρει αυτοπαραγωγής όπως το net billing, επί του παρόντος τουλάχιστον και μέχρι να κοπάσει η επενδυτική υπερθέρμανση που αναλύσαμε ανωτέρω, παρέλκει, αφού θα απειλήσει να εμπλέξει σε μια ατελέσφορη ατραπό χιλιάδες πληθυσμού. Πολύ περισσότερο, το Υπουργείο σας στις συνθήκες που διαμορφώνονται και εφόσον τελικά προχωρήσετε οποτεδήποτε στην έναρξη του net billing, δεν θα πρέπει οι αποζημιώσεις που θα λαμβάνουν οι παραγωγοί για το πλεόνασμα της ενέργειας που θα εγχέουν στο δίκτυο να διαφοροποιούνται από τις ωριαίες τιμές εκκαθάρισης της χονδρεμπορικής αγοράς για τις ώρες επακριβώς που αυτό εγχύθηκε. Οι τιμές αποζημίωσης, δηλαδή, δεν θα πρέπει να εδράζονται σε μέσους μηνιαίους ή άλλους όρους όπως λ.χ. της Ειδικής Τιμής Αγοράς της τεχνολογίας, αφού έτσι θα αναστείλουν το φυσικό φρένο της αγοράς που δεν είναι άλλο από τις ωριαίες μηδενικές ή και αρνητικές τιμές.
Όπως είχε αναφέρει στις αρχές Μαρτίου από το βήμα της Βουλής και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, «το net metering έχει τελειώσει με βάση τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Από εδώ και πέρα στρεφόμαστε στο net billing». Η διαφορά του net-billing με τον ενεργειακό συμψηφισμό (net metering) είναι ότι αφορά ένα σχήμα ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού με πώληση της περίσσειας ενέργειας η οποία δεν καταναλώνεται. Στο net metering υπήρχε η δυνατότητα αποθήκευσης της ενέργειας στο δίκτυο και συμψήφισής της με μεταγενέστερη κατανάλωση όταν το φωτοβολταϊκό δεν παράγει.
Με net-metering μπορούν να συνεχίσουν μόνο όσοι έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη», για φωτοβολταϊκά που αναπτύσσονται από αγρότες με ισχύ έως 50 kW, από δήμους και νομικά πρόσωπα, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους δημόσιους σκοπούς καθώς και για συστήματα που αφορούν την κάλυψη ενεργειακών αναγκών πολιτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και νοικοκυριών που πλήττονται από την ενεργειακή ένδεια.
Υπενθυμίζεται πως η πρόωρη ολοκλήρωση του προγράμματος φωτοβολταϊκά στη στέγη, είχε προκαλέσει και την αντίδραση του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών, κάνοντας λόγο για «ξαφνικό θάνατο» του προγράμματος που βάζει τίτλους τέλους στο net metering. Συγκεκριμένα, ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) επισήμανε τις αβεβαιότητες για την επόμενη ημέρα της αυτοπαραγωγής καθώς δεν έχει διευκρινιστεί εάν θα υπάρξει εκ νέου επιδότηση των μπαταριών σε συστήματα net-billing κι αν όχι, τι προτίθενται να πράξουν τα συναρμόδια υπουργεία. Σήμερα, το μόνο διαθέσιμο εργαλείο για όσους δεν κάνουν χρήση των επιδοτήσεων είναι η έκπτωση δαπανών που οδηγούν σε λιγότερη φορολογική επιβάρυνση σε όποιον εγκαθιστά ένα οικιακό φωτοβολταϊκό (με ή χωρίς μπαταρία). «Αυτό το θετικό μέτρο δεν είναι αρκετό για να οδηγήσει σε χρόνους αποπληρωμής συγκρίσιμους με τα ισχύοντα έως σήμερα», σημείωνε πριν λίγες μέρες ο σύμβουλος του ΣΕΦ κ. Στέλιος Ψωμάς.
