Τι και αν όλα ανεξαιρέτως τα μέλη της Ad-hoc Επιτροπής Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης είχαν αρνητική θέση για την κατασκευή φωτοβολταικού πάρκου δυναμικότητας 11,1 MW της εταιρείας Earthlight Park, στη Σωτήρα Λεμεσού; Η Περιβαλλοντική Αρχή εξέδωσε θετική γνωμοδότηση και τώρα καλείται το Τμήμα Πολεοδομίας να αδειοδοτήσει το όλο έργο.
Σημειώνεται ότι η έκδοση της περιβαλλοντικής γνωμάτευσης, είναι αποκλειστικά ευθύνη της Περιβαλλοντικής Αρχής, ωστόσο, εγείρονται σοβαρά ερωτηματικά για τους λόγους που πρέπει να εξετάζονται τα θέματα από εξειδικευμένες επιτροπές εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, από τη στιγμή που δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψη οι τοποθετήσεις των μελών που τις απαρτίζουν.
Το προτεινόμενο φωτοβολταϊκό πάρκο εφάπτεται με την περιοχή Natura 2000 Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Ποταμός Παραμαλίου, στην κοινότητα Σωτήρα Λεμεσού, σε πολεοδομική ζώνη Προστασίας Ζ1. Η δυναμικότητα του έργου αρχικά ανερχόταν στα 11,1MW. Έπειτα μετά από αναθεωρημένη πρόταση του αιτητή, η οποία υποβλήθηκε στις 25/6/20, προτάθηκε η μείωση της συνολικής δυναμικότητας του έργου από 11,1 MW στα 7,5 MW σε πρώτη φάση (λόγω περιορισμών χωρητικότητας του δικτύου της ΑΗΚ). Επιπρόσθετη αναθεωρημένη πρόταση υποβλήθηκε στις 22/9/20 με την δυναμικότητα του έργου να παραμένει η ίδια, αλλά με διαφορετικό χωροταξικό σχεδιασμό, έχοντας υπόψη συγκεκριμένες εισηγήσεις της Περιβαλλοντικής Αρχής.
Σύμφωνα με την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, στην επιτροπή της οποίας όλα τα μέλη εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις και αρνητικές τοποθετήσεις, η προτεινόμενη ανάπτυξη μπορεί να γίνει αποδεκτή, με την εφαρμογή των τεσσάρων μέτρων, ώστε οι εκτιμώμενες επιπτώσεις του έργου στη ΖΕΠ, να μετριαστούν σε βαθμό που να μην παραβλάπτεται σημαντικά η ακεραιότητα της ΖΕΠ ή να θίγονται οι στόχοι διατήρησής της. Τα μέτρα αυτά αφορούν:
⦁ Μείωση της έκτασης του έργου. Στόχος της εναλλακτικής χωροθέτησης είναι να αυξηθεί η απόσταση των σημείων εγκατάστασης των πλαισίων από το όριο της ΖΕΠ, στις επιφάνειες των τεμαχίων όπου υπάρχει δενδρώδης και πιο ανεπτυγμένη θαμνώδης βλάστηση (κεντρικά σημεία τεμαχίων ανάπτυξης). Με την εναλλακτική, μειωμένης κλίμακας χωροθέτηση, στοχεύεται η διατήρηση των πλείστων δέντρων που βρίσκονται στα τεμάχια ανάπτυξης.
⦁ Υπόγεια καλωδίωση για σύνδεση καλωδίων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από το φωτοβολταϊκό πάρκο προς τον υποσταθμό ΑΗΚ της Επισκοπής. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στην αποφυγή των επιπτώσεων που έχει η εγκατάσταση εναέριου δικτύου μεταφοράς ενέργειας (καλωδίων) στα πτηνά, ειδικότερα στους πληθυσμούς των ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ που είναι κυρίως μεγάλα αρπακτικά με μεγάλη χωροκράτεια και μεταναστευτικά πτηνά.
⦁ Διατήρηση των χαρουπιών στην περιοχή του έργου. Με τον τελικό χωροταξικό σχεδιασμό του έργου, επιτυγχάνεται η μικρότερη, υπό τις περιπτώσεις, δυνατή επίπτωση. Επίσης, σημειώνεται ότι δεν θα υπάρξει επηρεασμός των υφιστάμενων χαρουπιών.
⦁ Χρήση του υφιστάμενου οδικού δικτύου χωρίς ασφαλτόστρωση ή διαπλάτυνση. Αποφυγή οποιασδήποτε ασφαλτόστρωσης ή διαπλάτυνσης στους υφιστάμενους δρόμους ή διάνοιξη καινούριων δρόμων.
Υποβάθμιση οικολογικών λειτουργιών της περιοχής
Η Περιβαλλοντική Αρχή προχώρησε στην έκδοση θετικής γνωμοδότησης συναξιολογώντας τον καθορισμό του βαθμού επηρεασμού των ειδών πτηνοπανίδας που απαντώνται στην ευρύτερη περιοχή, και ειδικότερα στη συνορεύουσα περιοχή που έχει καθοριστεί ως ΖΕΠ Ποταμός Παραμαλιού, την αλλαγή χρήσης γης, τις συσσωρευτικές επιπτώσεις που θα προκύψουν από την κατασκευή του έργου και λαμβάνοντας υπόψη τα άλλα μεγάλα έργα κοντά στην υπό εξέταση ανάπτυξη.
Περαιτέρω σημειώνει, όσον αφορά τον επηρεασμό στην πτηνοπανίδα, το έργο θα επιφέρει όχληση στα είδη χαρακτηρισμού, στους φωλεάζοντες πληθυσμούς των ειδών που ανήκουν στο Παράρτημα Ι και στα μεταναστευτικά αρπακτικά και άλλα πουλιά, τα οποία περνούν από την περιοχή σε σημαντικούς αριθμούς, κυρίως κατά το φθινόπωρο. Σημειώνεται επίσης, ότι η γειτνιάζουσα με το έργο, περιοχή Ποταμός Παραμαλιού έχει καθοριστεί ως ΖΕΠ και για τον Γύπα Πυρόχρου. Ο Γύπας αποτελεί το πιο σπάνιο και απειλούμενο σε εθνικό επίπεδο αρπακτικό πουλί που φωλιάζει στην Κύπρο. Για την ενδυνάμωση και την ανάκαμψη του είδους έχουν καταβληθεί στο παρελθόν και συνεχίζουν να καταβάλλονται σήμερα Ευρωπαϊκοί και εθνικοί πόροι.
Σχετικά με την αλλαγή χρήσης γης, η Περιβαλλοντική Αρχή, σημειώνει ότι σημαντική έκταση γης θα καταληφθεί από φωτοβολταϊκά πλαίσια και θα αφαιρεθεί φυσική βλάστηση στις παρυφές της ΖΕΠ, σε μια περιοχή που στο παρόν στάδιο διενεργούνται πολύ ήπιες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις (γεωργική και κτηνοτροφική δραστηριότητα). Η πιο πάνω αλλαγή δύναται να οδηγήσει σε υποβάθμιση των οικολογικών λειτουργιών της περιοχής του έργου.