Ορθός στις αυλόπορτες της Αθωνικής Πολιτείας ήταν επί δεκαοκτώ χρόνια ο φωτογράφος και ντιζάινερ Δημήτρης Λουζικιώτης. Φωτογράφιζε συνεχώς με επιμονή, αγάπη και μεράκι τα έξωθεν τεκμήρια του αγιορείτικου κόσμου. Θύρες και παράθυρα, μεταλλικά και ξυλόγλυπτα, έργα μαστόρων, αυτά που προσπερνά το μάτι του προσκυνητή ή του περιηγητή είχαν γίνει η εμμονή του στις αναρίθμητες περιηγήσεις του στη μοναστική πολιτεία.
«Αθως. Θύραυλοι Στώμεν» (Αθως. Ορθοί στην αυλόπορτα) τιτλοφορείται ο καρπός της πολύχρονης εργασίας του σε ένα λεύκωμα και σε μια έκθεση που παρουσιάζει η Αγιορείτικη Εστία Θεσσαλονίκης. Συγκεντρώνει 45 αντιπροσωπευτικές φωτογραφίες θυρών και παραθύρων από τις Καρυές και της βατοπεδινής σκήτης του Αγίας Αννας. Προέρχονται από ένα πλούσιο αρχείο με το οποίο ο φωτογραφικός περιηγητής μάς καλεί να γνωρίσουμε το Αγιον Ορος με μια άλλη οπτική, «να εισχωρήσουμε στα ενδότερα για να οραματιστούμε τον ιερό και μυστηριώδη κόσμο που κρύβεται πίσω από αυτά», όπως σημειώνει ο διευθυντής της Αγιορείτικης Εστίας και επιμελητής της έκθεσης Αναστάσιος Ντούρος.
Περίτεχνες ξυλόγλυπτες πόρτες, κιγκλιδώματα, μεταλλικά στοιχεία, ρόπτρα, μαρμάρινα πρόπυλα είναι οι «κρυμμένες ομορφιές που συνθέτουν κι αυτές το πολύχρωμο αρχιτεκτονικό ψηφιδωτό του Αγίου Ορους», όπως σημειώνει ο αρχαιολόγος δρ Νίκος Μερτζιμέκης που τεκμηρίωσε τις φωτογραφίες. Οι περισσότερες, εξηγεί στην «Κ», είχαν κατασκευαστεί τον 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα από τεχνίτες της χώρας που δούλευαν το ξύλο, την πέτρα και το μέταλλο.
Η συλλογή της έκθεσης αποτελεί ένα μόνο δείγμα των αγιορείτικων θυρών και παραθύρων, «ορισμένα εκ των οποίων δεν υπάρχουν πια», μας πληροφορεί στον κατάλογο της έκθεσης ο αρχιτέκτων-αναστηλωτής Φαίδων Χατζηαντωνίου. «Απότοκα της χρείας, φορείς μνήμης, τεκμήρια δεξιοτήτων και πολιτισμού ανήκουν κι αυτά στα πιο ευπαθή –και, εντέλει, αναλώσιμα– στοιχεία της οικοδομικής ιστορίας του τόπου. Κι ας έχουμε πάντα κατά νου, θύραυλοι εμείς, ότι όπως τα μάτια είναι ο καθρέφτης της ψυχής, έτσι και οι θύρες και τα παραθύρια μαρτυρούν τον αθέατο πυρήνα της ζωής που ορίζουν και φυλάττουν και γι’ αυτό αξίζουν την προσοχή, τον σεβασμό και την αγάπη μας».
Η έκθεση εγκαινιάζεται στις 20 Μαρτίου (Αγιορείτικη Εστία, Εγνατίας 109)
