Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Σε μια εποχή που το ελληνικό οικοσύστημα επιχειρηματικών κεφαλαίων (VC) δείχνει σημάδια δυναμικής ανάπτυξης και ζωντάνιας, οι συμμετέχοντες στο πάνελ “VC Funding Opportunities from a Greek perspective” του Tech Tour South East 2024, που διοργανώθηκε για τρίτη χρονιά στη χώρα μας και φιλοξενήθηκε από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (HDBI), επεσήμαναν ότι η Ελλάδα έχει διανύσει σημαντική απόσταση. Ωστόσο οι προκλήσεις παραμένουν, και η χώρα χρειάζεται να εντείνει τις προσπάθειές της για να προσελκύσει περισσότερους επιχειρηματίες και να ενισχύσει την καινοτομία, προκειμένου να εξασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον για τις startups και τους επενδυτές της.
Η Ρούλα Μπαχταλιά, από το Eurobank egg – enter grow go, τόνισε τη σημασία της συνεργασίας και των συνεργειών μεταξύ επιχειρήσεων και κεφαλαίων VC. Σύμφωνα με την ίδια, παρόλο που το οικοσύστημα των startups στην Ελλάδα έχει αναπτυχθεί, οι ιδέες και οι νεοφυείς επιχειρήσεις δεν βρίσκονται ακόμη στο επίπεδο που απαιτείται. “Το οικοσύστημα ανθεί από πλευράς επενδύσεων και χρημάτων. Δεν ανθεί, όμως, ως προς τις ιδέες, τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια”, τόνισε. “Η Ελλάδα διαθέτει λιγότερες από 900 startups (σ.σ. οι εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων – Elevate Greece) και, για να προσελκύσει επενδύσεις, θα πρέπει να δημιουργήσει περισσότερους επιχειρηματίες και startups”, πρόσθεσε η κυρία Μπαχταλιά. Σύμφωνα με την ίδια, η Eurobank έχει αναπτύξει συνεργασίες με πέντε VC funds, ενώ έχει χρηματοδοτήσει πάνω από 60 startups για τις καθημερινές τους επιχειρηματικές λειτουργίες.
Συγκρατημένη αισιοδοξία
Ο Γιώργος Καραντώνης, από το Metavallon VC, μοιράστηκε την εμπειρία του από την ίδρυση του πρώτου fund του Metavallon, το 2018. Με 29 επενδύσεις από το πρώτο fund, ο κ. Καραντώνης επεσήμανε ότι 9 από τις 23 εταιρείες που παραμένουν στο χαρτοφυλάκιο του “Metavallon 1” έχουν φτάσει σε κερδοφορία, με τρεις από αυτές να έχουν ετήσιες πωλήσεις άνω των 5 εκατομμυρίων ευρώ. Όπως ανέφερε, πολλές από τις εταιρείες του fund έχουν ολοκληρώσει έναν ή δύο γύρους χρηματοδότησης. “Καταφέραμε να προσελκύσουμε περίπου πέντε φορές τα χρήματα που επενδύσαμε σε αυτές τις εταιρείες από άλλους επενδυτές, κυρίως από χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, τις ΗΠΑ και, φυσικά, την περιοχή μας. Είμαστε ευχαριστημένοι που συνεργαζόμαστε με τους συναδέλφους μας στην περιοχή”, ανέφερε, ενώ, όπως αποκάλυψε, σύντομα μία από τις εταιρείες του χαρτοφυλακίου του Metavallon θα αντλήσει κεφάλαια της τάξεως των 100 εκατομμυρίων.
Το Metavallon VC έχει συνεργαστεί με περισσότερα από 40 funds και πάνω από 70 angel investors μέχρι τώρα, κάτι που, όπως τόνισε ο κ. Καραντώνης, είναι ένα καλό παράδειγμα της προόδου του οικοσυστήματος. “Έχουμε δει exits και μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες να επενδύουν και να εμπιστεύονται το ελληνικό ταλέντο. Επίσης, έχουμε τη θετική υποστήριξη της ελληνικής κυβέρνησης και της HDBI”.
Ωστόσο, όπως επεσήμανε, παρά την πρόοδο, η Ελλάδα έχει ακόμη δρόμο μπροστά της. “Πρέπει να εργαστούμε περισσότερο στο επιχειρηματικό και οικονομικό περιβάλλον. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα σχετικά με το πώς διατίθενται και διευθύνονται τα κονδύλια του ΕΣΠΑ. Η κυβέρνηση έχει πολλά να κάνει σε αυτόν τον τομέα. Προσπαθούμε να προσελκύσουμε επιχειρηματίες να έρθουν και να εγκατασταθούν εδώ στην Ελλάδα και να έχουν πρόσβαση σε επιχορηγήσεις του ΕΣΠΑ, αλλά τις περισσότερες φορές αποτυγχάνουν λόγω της γραφειοκρατίας. Είμαι αισιόδοξος, αλλά έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας”.
Διεθνοποίηση και εκπαίδευση
Η Μαργαρίτα Σκάρκου, από το 2150 VC, ένα climate tech fund με έδρα το Λονδίνο και την Κοπεγχάγη, σημείωσε ότι το ελληνικό οικοσύστημα έχει αναπτυχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με πολύ περισσότερες ευκαιρίες για τις startups. Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια, η πλειονότητα των εταιρειών πρέπει να “διεθνοποιηθούν” και να δείξουν ότι απευθύνονται σε μια αγορά που είναι πολύ μεγαλύτερη από την Ελλάδα.
Η κυρία Σκάρκου τόνισε ότι το μεγάλο πλεονέκτημα που έχει η Ελλάδα είναι το ταλέντο. Επιπλέον, το μικρό μέγεθος της ελληνικής αγοράς επιτρέπει τη διασύνδεση των διαφόρων πλευρών. Παρ’ όλα αυτά, όπως επεσήμανε, υπάρχει πιθανώς ακόμη χώρος για βελτίωση.
Το πρώτο fund του 2150 VC ήταν ύψους 300 εκατομμυρίων δολαρίων, από το οποίο έχουν γίνει 20 επενδύσεις. Περίπου το 50% αυτών των επενδύσεων κατευθύνθηκε στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, και το υπόλοιπο 50% επικεντρώθηκε κυρίως στη Βόρεια Αμερική. Αυτή την περίοδο το VC σηκώνει κεφάλαια για το δεύτερο fund του, που θα έχει παρόμοιο μέγεθος. Το fund δεν έχει επενδύσει ακόμη σε ελληνική startup, ωστόσο μία από τις επενδύσεις του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως “ελληνική”, καθώς ένας από τους συνιδρυτές είναι Κύπριος και η εταιρεία διαθέτει μεγάλη ομάδα μηχανικών στην Αθήνα.
Τέλος, ο Νικόλας Τακάς από τη Thermi VC, που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, πρόσθεσε ότι η εμπειρία των τελευταίων 20 ετών δείχνει ότι το ελληνικό οικοσύστημα έχει εξελιχθεί και ωριμάσει. Η Thermi Venture Capital Management ΑΕΔΑΚΕΣ διαχειρίζεται αυτή την περίοδο το τρίτο της fund, το Northern Greece Investment Fund (NGIF). “Ξεκινήσαμε το πρώτο μας fund στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν οι εποχές ήταν πολύ πιο δύσκολες – τόσο για τα VCs όσο και για τους επιχειρηματίες. Δεν υπήρχαν “εκπαιδευμένοι” fund managers.
Και ακόμα περισσότερο από την πλευρά των επιχειρηματιών, όλοι προσπαθούσαν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα. Το οικοσύστημα ήταν πολύ νέο και ήμασταν μια χούφτα funds που προσπαθούσαμε να βρούμε καλές ιδέες. Επίσης, δεν υπήρχε η σύνδεση μεταξύ των VCs και των επιχειρηματιών και των νεοφυών επιχειρήσεων που βλέπουμε σήμερα. Έτσι, 20 χρόνια μετά, έχουμε ένα ακμάζον οικοσύστημα από startups που είναι πιο εκπαιδευμένες και γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες τους, γεγονός που διευκολύνει την επικοινωνία και τη συνεργασία με τα VC funds. Ωστόσο η εκπαίδευση και η ενημέρωση των επιχειρηματιών εξακολουθούν να είναι κρίσιμες για την επιτυχία του οικοσυστήματος”.