Η οριστική απαλλαγή της ΔΕΗ από τη ζημιογόνο – λόγω του κόστους εκπομπής ρύπων – παραγωγή ρεύματος από λιγνίτη σε συνδυασμό με τη στροφή στις ανανεώσιμες πηγές και την επέκταση σε νέες αγορές εντός και εκτός Ελλάδος είναι οι κύριοι μοχλοί αναδιάρθρωσης της επιχείρησης, όπως προκύπτει από τη σύγκριση των μεγεθών του 2019 με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο νέο επιχειρησιακό σχέδιο της ΔΕΗ για την περίοδο 2026 – 2028 που παρουσίασε την Τέταρτη ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης Γιώργος Στάσσης.
Στο διάστημα αυτό, η εταιρεία πέρασε από ζημιές ύψους 1,7 δισ, το 2019 σε κέρδη 400 εκατ. το 2024 με στόχο τα 900 εκατ. το 2028 και από λειτουργικά αποτελέσματα 0,3 δισ. σε 1,8 δισ. το 2024 και 2,9 δισ το 2028. Στο ίδιο διάστημα οι επενδύσεις αυξήθηκαν από 600 εκατ. σε 3 δισ ετησίως και το μέρισμα που ήταν μηδενικό θα είναι 0,6 ευρώ για τη φετινή χρήση (2025) και θα διπλασιαστεί σε 1,2 ευρώ το 2028.
Παράλληλα οι μονάδες ΑΠΕ από 3,2 γιγαβάτ το 2019 (ήταν κυρίως τα υδροηλεκτρικά) έφθασαν πέρυσι στα 5,5 γιγαβάτ και προβλέπεται να ανέβουν στα 12,7 γιγαβάτ το 2028. Αντίθετα οι λιγνιτικές μονάδες από 3,7 γιγαβάτ το 2019 περιορίστηκαν σε 0,6 φέτος και θα μηδενιστούν στο τέλος του 2026 με την μετατροπή της τελευταίας μονάδας που βρίσκεται σε λειτουργία (Πτολεμαίδα 5) σε μονάδα φυσικού αερίου. Ως αποτέλεσμα οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από 23,1 εκατ. τόνους το 2019 μειώθηκαν στο μισό το 2024 (9,7 εκατ. τον.) και θα πέσουν στα 3,5 εκατ. το 2028. Σημειώνεται ότι στο διάστημα αυτό η ΔΕΗ έκανε σημαντικές εξαγορές μονάδων, δικτύων και προμήθειας στη Ρουμανία, δραστηριοποιήθηκε σε Βουλγαρία, Κροατία και Ιταλία, εισήλθε στις αγορές τηλεπικοινωνιών, φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και στη λιανική με την εξαγορά της Κωτσόβολος.
Το ενδιαφέρον κατά τα επόμενα χρόνια στρέφεται στη νέα περίοδο εξηλεκτρισμού στην οποία εισέρχεται η Ελλάδα αλλά και η ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης καθώς χρήσεις που καλύπτονταν από στερεά και υγρά καύσιμα (κίνηση, θέρμανση, ψύξη) μετακινούνται στον ηλεκτρισμό. Παράλληλα η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια στην ευρύτερη περιοχή αυξάνεται από μια σειρά ακόμη παραγόντων όπως η ανάπτυξη data centers, η απόσυρση παλιών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα στα Βαλκάνια και ο πόλεμος στην Ουκρανία που αυξάνει τις ανάγκες της χώρας για εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας λόγω της καταστροφής του παραγωγικού της δυναμικού.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις που περιλαμβάνονται στο επιχειρησιακό σχέδιο 2026 – 2028 , η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και τη Ρουμανία το 2035 αναμένεται να είναι υψηλότερη κατά 25 % σε σχέση με το 2024.
Ειδικότερα μέχρι το 2030 αναμένεται:
- Επταπλασιασμός της ζήτησης ενέργειας από data centers.
- Εξαπλασιασμός του στόλου των ηλεκτροκίνητων οχημάτων
- Τριπλασιασμός της χρήσης αντλιών θερμότητας σε σπίτια και επιχειρήσεις.
- Αύξηση 10 % της ζήτησης για οικιακή ψύξη (κλιματισμό).
Το επιχειρησιακό σχέδιο της ΔΕΗ προβλέπει την κάλυψη της επιπλέον ζήτησης αλλά και του κενού που δημιουργεί η απόσυρση παλιών ανθρακικών μονάδων στη ΝΑ Ευρώπη με νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, (ΑΠΕ και φυσικό αέριο) και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Το συνολικό δυναμικό παραγωγής της ΔΕΗ θα φθάσει το 2028 στα 16,6 γιγαβάτ (εκ των οποίων 77 % ανανεώσιμες πηγές) από 12,4 γιγαβάτ εφέτος (58 % ανανεώσιμες στο τέλος του χρόνου) ενώ στο ενδιάμεσο, έως το τέλος του 2026 θα έχει διακοπεί πλήρως η χρήση λιγνίτη στη χώρα.
