Με απόλυτη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το πρωί της Κυριακής 12 Σεπτεμβρίου 2021 η πρώτη Ημερίδα της ΡΑΕ στο πλαίσιο της 85ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, με θέματα τη «Μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία: Τα οφέλη, οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι από τη σκοπιά της Ρυθμιστικής Αρχής» και τις «Πόλεις του μέλλοντος: Ηλεκτροκίνηση, Περιβαλλοντικά Ουδέτερα Λιμάνια (EcoPorts) και καινοτόμες πολιτικές».
Το παρών έδωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κώστας Σκρέκας ο οποίος στην εισήγησή του τόνισε: «Έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία με τη ΡΑΕ, τον Πρόεδρο της και την Ολομέλεια της οι οποίοι έχουν κύρος, επιστημονική κατάρτιση και εμπειρία από την αγορά. Έως τώρα έχουν επιτελέσει ένα σπουδαίο έργο και έχουν βοηθήσει την Ελλάδα και τον ενεργειακό κλάδο να μεταβεί από το προηγούμενο μοντέλο σε ένα σύγχρονο μοντέλο, το μοντέλο-στόχο, που είναι η λειτουργία του χρηματιστηρίου ενέργειας. Ήταν λογικό στην αρχή να υπάρχουν κάποια προβλήματα αναφορικά με τη λειτουργία αυτή. Όμως, εάν δει κάποιος ποιες ήταν οι μέσες μηνιαίες τιμές χονδρεμπορικής αγοράς, θα διαπιστώσει ότι η Ελλάδα δεν είχε την πιο ακριβή τιμή στην Ευρώπη. Αντίθετα, ήταν στον μέσο όρο των τιμών, γεγονός που καταδεικνύει ότι έχει γίνει μία πολύ καλή δουλειά.
Βέβαια ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Αξιολογούμε το πώς δουλεύει η ενεργειακή αγορά και φυσικά επίκεινται και νέες βελτιώσεις, πάντα με εισήγηση ή απόφαση της ΡΑΕ και νομοθέτηση από την πολιτεία. Η ΡΑΕ θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο το επόμενο διάστημα καθώς όλη αυτή η προσπάθεια της αντιμετώπισης των αιτιών της κλιματικής αλλαγής που είναι η μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα, έχει να κάνει με σοβαρές επενδύσεις που έχουν να γίνουν σε υποδομές, σε επενδύσεις σε παραγωγικά μέσα ηλεκτρικής ενέργειας, σε υποδομές σχετικές με την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, σε νέες τεχνολογίες που πρέπει να εντάξουμε στη ζωή μας για να πετύχουμε την ενεργειακή εξοικονόμηση, να μειώσουμε την κατανάλωση, σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Άρα, η δουλειά, το βάρος και η ευθύνη που έχει να σηκώσει η ΡΑΕ είναι πάρα πολύ μεγάλη, για να μπορέσουν να γίνουν όλα αυτά με ένα τίμημα που μπορεί να είναι προσιτό από τους καταναλωτές, είτε αυτοί οι καταναλωτές είναι νοικοκυριά, είτε είναι επαγγελματίες.
Όλος αυτός ο αγώνας για την ενεργειακή μετάβαση έχει κάποιο τίμημα. Κι αυτό το τίμημα πρέπει να φροντίσουμε εμείς ως πολιτεία με σύμμαχο τη ΡΑΕ και όλους τους εμπλεκόμενους, να είναι ένα δίκαιο τίμημα το οποίο να μπορεί να αντέξει ο καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας ή ενεργειακών προϊόντων. Χθες (Σάββατο) ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε κάτι πάρα πολύ σπουδαίο: την ίδρυση και λειτουργία ενός Ταμείου στήριξης για την ενεργειακή μετάβαση, το οποίο με ολιστικό τρόπο θα αντιμετωπίσει και θα βοηθήσει να πετύχουμε την ενεργειακή μετάβαση. Το Ταμείο θα χρηματοδοτείται καταρχήν με χρήματα που προέρχονται από τις δημοπρασίες εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Φέτος το 15% τουλάχιστον των εσόδων από τις δημοπρασίες θα κατευθυνθεί στο Ταμείο και στη συνέχεια αυτά τα χρήματα θα στηρίξουν το επόμενο διάστημα, έως το τέλος του χρόνου θα στηρίξουν και θα αντισταθμίσουν τις πιθανές επικείμενες αυξήσεις, ανατιμήσεις στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας (ΔΕΗ και εναλλακτικοί ιδιώτες πάροχοι).
Το Ταμείο αυτό θα έχει τα επόμενα χρόνια και άλλες πηγές εσόδων και θα μπορέσουμε να σχεδιάσουμε ολιστικά μέτρα ώστε πράγματι να μπορέσουμε να πετύχουμε το στόχο που είναι προσιτές τιμές, ανταγωνιστικές τιμές, πράσινες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που θα μας βοηθήσουν να προστατέψουμε το περιβάλλον, τον πλανήτη, τη χώρα μας, τις επόμενες γενιές και να δημιουργήσουμε συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια».
Στη δική του εισήγηση ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Επικ. Καθ. Αθανάσιος Δαγούμας, εξήρε τη συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και σημείωσε: «Η ενεργειακή μετάβαση θα πετύχει με τη συνεργασία όλων των φορέων και ελπίζουμε να συνεισφέρουμε θετικά σε αυτή την πορεία. Έχω μεγαλώσει στα Γρεβενά και έχω σπουδάσει στο ΑΠΘ και όταν ήμουν νέος φοιτητής είχα στείλει μία επιστολή στον τότε υπουργό Ενέργειας, τον κ. Σιούφα λέγοντάς του γιατί δεν κάνει ένα κέντρο για τον ενεργειακό σχεδιασμό των Βαλκανίων στη Θεσσαλονίκη και προχθές η ζωή μού φέρθηκε γενναιόδωρα και ήμασταν στα εγκαίνια του Περιφερειακού Κέντρου Ελέγχου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης του ΑΔΜΗΕ. Είναι πολύ ωραίο συναίσθημα αυτό.
Προφανώς δεν επηρέασε εκείνη η επιστολή, αλλά είναι πολύ σημαντικό να βάζουμε στόχους, να προχωράμε και να αναδεικνύουμε την περιοχή. Καταλαβαίνω τον τρόπο σκέψης των Μακεδόνων και τις απαιτήσεις που έχουν για τον κομβικό ρόλο της Θεσσαλονίκης. Κι εμείς ως Αρχή μπορούμε να βοηθήσουμε. Είναι μία επιτυχία που ξεκίνησε από την προηγούμενη διοίκηση της Αρχής του κ. Μπουλαξή και επιταχύνθηκε από τις δραστήριες ενέργειες του υπουργού κ. Σκρέκα και του διευθύνοντος συμβούλου του ΑΔΜΗΕ, κ. Μανουσάκη. Είναι παράδειγμα συνεργασίας. Δεν είναι εγωπαθές να σας πω ότι όταν έφευγα για το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και ήμουν σε ένα εστιατόριο στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, σκεφτόμουν «μα πώς είναι δυνατόν να μην έχει ούτε ένα καράβι το λιμάνι». Και πάλι η συγκυρία μας φέρθηκε γενναιόδωρα και έχουμε ένα λιμάνι που η προβλήτα του επεκτείνεται.
Εμείς θέλουμε να κάνουμε κάτι πρακτικό, να διαμορφώσουμε την ατζέντα της ΡΑΕ σε κάτι χρήσιμο και για την πόλη. Σκεφτήκαμε τις έξυπνες πόλεις και τα έξυπνα λιμάνια και πώς να βοηθήσουμε. Το πλεονέκτημά μας είναι ότι ακούμε και διαβάζουμε πριν να έχουμε άποψη. Αν θέλουμε σαν κοινωνία να προχωρήσουμε, θα πρέπει να βλέπουμε την αλήθεια και τα προβλήματα, να μαθαίνουμε από αυτά. Θεωρούμε ότι η κουλτούρα της ΡΑΕ είναι να είμαστε πρακτικοί, να συνεισφέρουμε στο διάλογο με πρακτικές λύσεις, να συμβάλλουμε όχι τεχνοκρατικά και απρόσωπα. Δεν πτοούμαστε σε αυτά που θα κάνουμε».
Στη δική της τοποθέτηση η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου ανέφερε: «Η χώρα μας, με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού, έχει ανέβει στο άρμα της πράσινης οικονομίας. Έχουμε σηκώσει τα μανίκια για να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις του αύριο. Η ΡΑΕ καλείται να επιτελέσει ενεργό ρόλο στον τομέα της ηλεκτροκίνησης». Τόνισε πως «η κλιματική κρίση βρίσκεται πια στην κορυφή της παγκόσμιας ατζέντας και καθιστά αναγκαία και επείγουσα τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας». Παρουσίασε τους νέους αναθεωρημένους στόχους έως το 2030 και ανέφερε πως «το όραμά μας για καθαρές μετακινήσεις αναδείχθηκε μέσα από το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα».
Παρουσίασε, ταυτόχρονα, την πορεία ταξινομήσεων ηλεκτρικών οχημάτων στην Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια σημειώνοντας ότι «11 ΦΕΥΦΗΟ είναι εγγεγραμμένοι στο σχετικό μητρώο» και πως «16.000 αιτήσεις υποβλήθηκαν στο πρόγραμμα «Κινούμαι ηλεκτρικά» και έχουν απορροφήσει 32,7% του προϋπολογισμού του, καθώς επίσης 11.500 αιτήσεις που αφορούν την αγορά ηλεκτρικού ποδηλάτου, βελτιώνοντας την μικροκινητικότητα στις πόλεις μας». Κατέληξε αναφέροντας τα επόμενα βήματα: εθνικό σχέδιο ηλεκτροκίνησης, εξηλεκτρισμό λιμένων και πράσινα νησιά με πρώτο την Αστυπάλαια.
Από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, κ. Αναστάσιος Μάνος σημείωσε: «Οι έξυπνες πόλεις του μέλλοντος είναι ένας στόχος και μία πρόκληση που μοιραζόμαστε όλοι όσοι συμμετέχουμε στην εκδήλωση και απαιτεί συλλογική και συντονισμένη προσπάθεια. Με βασικό γνώμονα την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της προώθησης της πράσινης ανάπτυξης ο ρόλος των δικτύων είναι πρωταγωνιστικός. Στο πλαίσιο αυτό ο ΔΕΔΔΗΕ έχει δρομολογήσει σε συνεργασία με τη ΡΑΕ έργα εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης του δικτύου ύψους πάνω από 1,6 δις ευρώ σε βάθος τετραετίας (διαμορφώσεις χώρων υποσταθμών, έργα αισθητικής αναβάθμισης κτλ). Με την υλοποίηση αυτού του προγράμματος, ο ΔΕΔΔΗΕ θωρακίζει το περιβάλλον και βελτιώνει το επίπεδο των παροχών προς τους πολίτες».
Ο καθηγητής του ΕΜΠ, κ. Αντώνης Κλαδάς αναφέρθηκε στην εκβιομηχάνιση, εξηλέκτριση, ηλεκτροκίνηση με έμφαση στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και στην επικράτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Μίλησε για τα κίνητρα προώθησης ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα και παρουσίασε τις ερευνητικές δράσεις και την εμπειρία του εργαστηρίου ΗΜ&ΗΙ-ΕΜΠ. Τόνισε τις ευκαιρίες των εξελίξεων σε μεταφορές/ενέργεια και κατέληξε σε συμπεράσματα για τα μικρά συστήματα, υβριδικότητα, συνέργεια, εφαρμοσμένη καινοτομία.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, κ. Δημήτρης Παπαστεργίου τόνισε πως «το κλίμα αλλάζει και η ενέργεια είναι ένα μεγάλο κομμάτι της αλλαγής γι’ αυτό πρέπει όλοι να ενεργήσουμε. Σε κάθε μας κίνηση πλέον πρέπει να υπάρχει ο παράγοντας της κλιματικής αλλαγής. Το επόμενο στοίχημα στους δήμους θα είναι ο τρόπος αποθήκευσης ενέργειας. Η ΡΑΕ προσπαθεί να βάλει τις αρχές και αυτός είναι ο ρόλος των ρυθμιστικών αρχών, κι εμείς ως τοπική αυτοδιοίκηση αποτελούμε έναν πολύ σημαντικό κλάδο».
Ο Δήμαρχος Ρόδου, κ. Αντώνης Καμπουράκης ανέφερε πως «η κλιματική κρίση είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της γενιάς μας. Δεν αρκούν μόνον οι πολιτικές του κράτους. Απαιτείται κινητοποίηση και αλλαγή των συμπεριφορών όλων μας. Συστρατευόμαστε στην εθνική προσπάθεια για την επίτευξη κρίσιμων στόχων όπως είναι η μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος» και αναφέρθηκε στο πολύ πετυχημένο παράδειγμα δωρεάν χρήσης ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην παλιά μεσαιωνική πόλη της Ρόδου.
Ο Δήμαρχος Αστυπάλαιας, κ. Νίκος Κομηνέας, σημείωσε ότι «κανείς δεν μπορεί να κλείσει τα μάτια στην κλιματική αλλαγή. Είναι ευθύνη πρώτιστα της τοπικής αυτοδιοίκησης γιατί εκείνη πρέπει να δώσει λύση στην καθημερινότητα των ανθρώπων» τονίζοντας ότι «η Αστυπάλαια θα γίνει το πρώτο έξυπνο και βιώσιμο νησί της Μεσογείου» και «ως μικρό νησί θα γίνει πρότυπο για την οικολογική μετακίνηση».
Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Ευάγγελος Κυριαζόπουλος, «βρισκόμαστε σε ένα μεταίχμιο στην κοινωνία και την οικονομία γιατί είμαστε σε περίεργη περίοδο. Στο χώρο των λιμανιών υπάρχει μία δύσκολη εξίσωση. Τα πλοία δημιουργούν 3,7% των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα αλλά ταυτόχρονα μεταφέρουν το 90% του παγκόσμιου εμπορίου. Πρέπει να δούμε συνολικά το θέμα. Είναι διεθνές θέμα η ναυτιλία».
Ο αντιπρόεδρος Β΄ της ΡΑΕ, κ. Δημήτριος Φούρλαρης αναφέρθηκε στην ενεργειακή μετάβαση στα λιμάνια και στις θαλάσσιες μεταφορές από την πλευρά της ΡΑΕ. Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο cold-ironing (σύστημα τροφοδότησης πλοίου με ηλεκτρική ενέργεια από εγκαταστάσεις της ξηράς) και τόνισε ότι απαιτείται λεπτομερής ανάλυση για όλα τα λιμάνια καθώς και εκτίμηση των μελλοντικών ενεργειακών αναγκών προκειμένου να σχεδιαστούν και να συγκριθούν συγκεκριμένες τεχνικές λύσεις. Παρουσίασε το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο και τις δυνατότητες εφαρμογών στα λιμάνια και ολοκλήρωσε την ομιλία του με το ρόλο και τις δράσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για το θέμα.
O κ. Ιωάννης Προυσαλίδης, Καθηγητής του ΕΜΠ, παρουσίασε τις προοπτικές ενεργειακής αναβάθμισης των λιμένων μέσα από το πρίσμα των προσπαθειών μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της ναυτιλίας και τον έντονο εξηλεκτρισμό όλων των συναφών δραστηριοτήτων ξεκινώντας από τις εγκαταστάσεις ηλεκτροδότησης ελλιμενιζόμενων πλοίων. Στη συνέχεια παρουσίασε τις νέες προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ενεργειακοί φορείς σχετικά με τις δράσεις εξυπηρέτησης των αναβαθμιζόμενων λιμένων όσον αφορά στην παροχή, εμπορία και διαχείρισης ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος του Δήμου Θεσσαλονίκης, Σωκράτης Δημητριάδης, είπε ότι «έχει ψηφιστεί εδώ και ένα χρόνο από το δημοτικό συμβούλιο της πόλης, η μείωση των δημοτικών τελών κατά 20% στους πολίτες της Θεσσαλονίκης που θα κατασκευάσουν στις κατοικίες τους φυτεμένα δώματα ή κάθετους κήπους».
Ο δήμαρχος Αιγιαλείας και Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΣΠΑ της ΚΕΔΕ, κ. Δημήτρης Καλογερόπουλος, τόνισε ότι «είναι πολύ σημαντικό να κουβεντιάζει κανείς για την ενέργεια και κυρίως για τα λιμάνια, αλλά είναι πολύ απαραίτητο να τα συνδέσουμε με την τοπική αυτοδιοίκηση. Η χώρα μας βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο καθώς υπάρχει η διαπραγμάτευση για τα λεγόμενα χρηματοδοτικά εργαλεία. Όπως είναι το ΕΣΠΑ».
