Η παγκόσμια ζήτηση ενέργειας αναμένεται να αυξηθεί κατακόρυφα τις επόμενες δεκαετίες, τροφοδοτώντας ενδεχομένως μια ανοδική πορεία για την παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο. Παρά τον ούριο άνεμο ωστόσο, δεν είναι λίγοι εκείνοι που ανησυχούν για το φαινόμενο «turbo lag« στην αγορά.
Πολλές εταιρείες, ανά τον κόσμο βασιζόμενες στις προβλέψεις για αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 45 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια την ημέρα για την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης προχωρούν σε επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων. Σύμφωνα μάλιστα, με τον διευθύνοντα σύμβουλο της καναδικής εταιρείας ενεργειακών υποδομών TC Energy, Φρανσουά Πουαριέ, η παραγωγή ενέργειας με φυσικό αέριο θα τροφοδοτήσει την συνεχιζόμενη ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, προσθέτοντας ότι η εταιρεία του έχει παρουσία σε οκτώ από τις δέκα μεγαλύτερες εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας των ΗΠΑ.
«Όλα έχουν να κάνουν με την ενέργεια — και το φυσικό αέριο θα αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά », δήλωσε ο Πουαριέ σε πρόσφατη συνέντευξή του.
Υπογράμμισε παράλληλα, ότι οι ευνοϊκές πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ θα διευκολύνουν την εταιρεία να επιτύχει τον υψηλό της στόχο, λέγοντας ότι ο χρόνος που αφιερώνεται στην έκδοση αδειών και την κατασκευή θα μπορούσε να μειωθεί στο μισό. Η εκτελεστική εξουσία στον τομέα της ενέργειας έχει προβλέψει ότι οι εξαγωγές LNG των ΗΠΑ θα διπλασιαστούν από τα τρέχοντα 12 bcf/d σε 24 bcf/d τα επόμενα 10 χρόνια.
Αύξηση της ζήτησης
Η TC Energy δεν είναι η μόνη εταιρεία που έχει προβλέψει ισχυρή αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου.
Πέρυσι, η Morgan Stanley προέβλεψε ότι η αγορά φυσικού αερίου των ΗΠΑ εισέρχεται σε έναν νέο κύκλο ανάπτυξης χάρη στην έλευση των κέντρων δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης, την παραγωγή καθαρής ενέργειας και την άνθηση των κρυπτονομισμάτων. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), η παγκόσμια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε κατά 4,3% το 2024, από αύξηση 2,5% που καταγράφηκε το 2023.
Εν τω μεταξύ, η S&P Global Commodity Insights προέβλεψε πρόσφατα ότι το φυσικό αέριο θα είναι το μόνο ορυκτό καύσιμο που θα αυξήσει το μερίδιό του στο ενεργειακό μείγμα των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κίνας και της Ινδίας έως το 2050, παρά το γεγονός ότι η χρήση πετρελαίου και άνθρακα μειώνεται παγκοσμίως. Η S&P Global έχει προβλέψει ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα παρέχουν το 20% της παγκόσμιας ενέργειας έως το 2050, από μόλις 4% σήμερα. «Μέχρι το 2050, το φυσικό αέριο θα είναι το μόνο ορυκτό καύσιμο με πιθανή αύξηση στο ενεργειακό μείγμα για τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ινδία», αναφέρει η έκθεση.
Καταλύτης για την πράσινη μετάβαση
Οι αναλυτές σημειώνουν ότι η υποκατάσταση του άνθρακα με φυσικό αέριο έχει οδηγήσει την ενεργειακή μετάβαση στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και τη Νοτιοανατολική Ασία, ενώ η Ινδία υστερεί σε αυτόν τον τομέα. Το ενεργειακό μείγμα της Ινδίας παραμένει σε μεγάλο βαθμό στρεβλό προς τα ορυκτά καύσιμα, με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο να αντιπροσωπεύουν το 77% της πρωτογενούς χρήσης ενέργειας, ενώ οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας συνεισφέρουν μόνο στο 2%. Ωστόσο, η S&P Global έχει προβλέψει ότι το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων στο ενεργειακό μείγμα της Ινδίας θα μειωθεί στο 66% έως το 2050, ενώ οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα αυξηθούν στο 16%. Η Ινδία θα χρησιμοποιήσει κυρίως το φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ως μια πιο ευέλικτη και καθαρότερη εναλλακτική λύση σε σχέση με τον άνθρακα.
Ωστόσο, υπάρχουν και αυτοί που ανησυχούν: κάποιοι προειδοποιούν ότι η παραγωγή ενέργειας με φυσικό αέριο θα μπορούσε σύντομα να αντιμετωπίσει σημαντικά εμπόδια λόγω περιορισμών στην παραγωγή.
Turbo lag
Σύμφωνα με την Wood Mackenzie, η αγορά αεριοστροβίλων θα μπορούσε να αντιμετωπίσει «turbo lag» από το 2025 έως το 2040 λόγω του αυξανόμενου κόστους, των περιορισμών στην κατασκευή και του ανταγωνισμού από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Το turbo lag είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται στη μηχανολογία αυτοκινήτου για να περιγράψει την καθυστέρηση στην απόκριση του κινητήρα, όταν ο οδηγός πατήσει απότομα το γκάζι, μέχρι το τούρμπο να “ανεβάσει πίεση” και να αποδώσει την πρόσθετη ισχύ. Το φαινόμενο αυτό στην περίπτωση του φυσικού αερίου, περιγράφει μία αγορά η οποία καθυστερεί να αντιδράσεις στην αλλαγή των δεδομένω.
Η WoodMac σημειώνει ότι οι παγκόσμιες παραγγελίες αεριοστροβίλων αυξήθηκαν κατά 32% σε ετήσια βάση το 2025, λόγω των προβλέψεων για μεγάλη αύξηση του φορτίου από την τεχνητή νοημοσύνη, την ηλεκτροκίνηση και την παραγωγή υδρογόνου. Ωστόσο, ο παγκόσμιος πάροχος δεδομένων και αναλυτικών στοιχείων έχει προειδοποιήσει ότι η αύξηση του κόστους κεφαλαίου σε συνδυασμό με τις τιμές ενέργειας κάτω από το κόστος της νέας παραγωγής φυσικού αερίου θα μπορούσαν να αλλάξουν αυτήν την πορεία, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το υψηλό κόστος του εισαγόμενου φυσικού αερίου είναι πιθανό να παραμείνει η κύρια πρόκληση για την Ασία, παρά την ισχυρή αύξηση της ζήτησης ενέργειας στην περιοχή, ενώ οι στόχοι για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές θα περιορίσουν την ανάπτυξη στην Ευρώπη.
« Ενώ οι αγορές ενέργειας θα απαιτούν ενέργεια από φυσικό αέριο στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης έως το 2040, ο ρόλος του φυσικού αερίου θα έχει όρια », εξηγεί ο Ντέιβιντ Μπράουν, Διευθυντής Έρευνας για την Ενεργειακή Μετάβαση στην Wood Mackenzie. « Το υψηλό κόστος καυσίμων σε ορισμένες περιοχές, το αυξανόμενο κόστος κατασκευής και η συνεχιζόμενη μείωση του κόστους για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την αποθήκευση ενέργειας θα περιορίσουν το αναπτυξιακό δυναμικό του φυσικού αερίου ».
Παρ ‘όλα αυτά, η WoodMac παραμένει αισιόδοξη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο, προβλέποντας ότι ο παγκόσμιος τομέας θα προσθέσει 890 GW νέας παραγωγικής ικανότητας με καύσιμο φυσικό αέριο έως το 2040. Οι ΗΠΑ και η Κίνα αναμένεται να ηγηθούν της αύξησης, αντιπροσωπεύοντας συνολικά το 47% των παγκόσμιων ετήσιων προσθηκών, ενώ η Ινδία, η Νοτιοανατολική Ασία και η ΕΕ θα αντιπροσωπεύσουν το υπόλοιπο.
Βασικά συμπεράσματα από την έκθεση
Οι παραγγελίες αεριοστροβίλων αυξήθηκαν κατά 32% σε ετήσια βάση το 2024, λόγω της αναμενόμενης αύξησης του φορτίου από την ηλεκτροκίνηση, την τεχνητή νοημοσύνη και την παραγωγή υδρογόνου.
Οι περιορισμοί στην παραγωγή θα μπορούσαν να περιορίσουν τη βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη, με την τρέχουσα αξιοποίηση της παραγωγικής ικανότητας να κυμαίνεται περίπου στο 90% και τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης να υπόκεινται σε καθυστερήσεις.
Το αυξανόμενο κόστος κεφαλαίου και οι τιμές της αγοράς ενέργειας κάτω από το κόστος της νέας παραγωγής φυσικού αερίου θέτουν προκλήσεις, ιδίως στις ΗΠΑ.
Στην Ασία, οι υψηλές τιμές των καυσίμων ενδέχεται να περιορίσουν το φυσικό αέριο σε έναν ρόλο κορύφωσης παρά την ισχυρή αύξηση της ζήτησης.
Οι ευρωπαϊκοί στόχοι απαλλαγής από τις εκπομπές άνθρακα οδηγούν σε σταδιακή μείωση του φυσικού αερίου, με το μερίδιό του στην προσφορά να μειώνεται σημαντικά έως το 2040.
Οι 4 παράγοντες που θα επηρεάσουν τις επενδύσεις στην παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο έως το 2040
- Προβλέψεις ζήτησης κέντρων δεδομένων σε σύγκριση με την πραγματικότητα της αγοράς
- Αποφάσεις επέκτασης της παραγωγικής ικανότητας των αεριοστροβίλων
- Εμπορική βιωσιμότητα φυσικού αερίου με δέσμευση άνθρακα και ανάμειξη υδρογόνου
- Εκτέλεση έργου υποδομής μεσαίας ροής
Σύμφωνα με την WoodMac ενώ η παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο παραμένει κρίσιμη για την ενεργειακή μετάβαση, ο ρόλος της αντιμετωπίζει περιορισμούς λόγω του κόστους καυσίμων, των εξόδων κατασκευής και του ανταγωνισμού από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την αποθήκευση ενέργειας. Το εξελισσόμενο εμπορικό τοπίο και οι πιθανές αλλαγές πολιτικής προσθέτουν περαιτέρω αβεβαιότητα στις προοπτικές του τομέα.