Τρία διαφορετικά μοντέλα, ανάλογα με την κάθε περίπτωση, προκρίνονται για την αξιοποίηση των δέκα περιφερειακών λιμένων που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ.
Πρόκειται για τους Οργανισμούς Λιμένος Αλεξανδρούπολης, Ελευσίνας, Λαυρίου, Ραφήνας, Ηγουμενίτσας, Κέρκυρας, Καβάλας, Βόλου, Πάτρας και Ηρακλείου, οι οποίοι έχουν μακροχρόνιες συμβάσεις παραχώρησης με το ελληνικό Δημόσιο για τη χρήση των αντίστοιχων λιμανιών έως το 2042. Το ΤΑΙΠΕΔ κατέχει το 100% των μετοχών. Οι πρώτοι διαγωνισμοί επιδιώκεται να προκηρυχθούν εντός του έτους, όμως αφού και εφόσον πρώτα ολοκληρωθεί η κατά περίπτωση αξιολόγηση του κάθε λιμανιού και αποφασισθεί ο βέλτιστος για τα συμφέροντα του Δημοσίου και των τοπικών κοινωνιών τρόπος παραχώρησης.
Πώς θα αξιοποιηθούν
Τα τρία μοντέλα είναι η 100% παραχώρηση των μετοχών των οργανισμών λιμένων, η επιμέρους παραχώρηση δραστηριοτήτων και, τέλος, η παραχώρηση του 67% των μετοχών –όπως στην περίπτωση των λιμανιών του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης– και η διατήρηση του 33% από το Δημόσιο. Την «άσκηση» αναμένεται να αναλάβει ως σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ η Ernst & Young, η οποία στην τρέχουσα φάση βρίσκεται στην οριστικοποίηση των όρων συνεργασίας. Η ίδια, σχεδόν, άσκηση έχει γίνει και κατά το παρελθόν από άλλους συμβούλους του ΤΑΙΠΕΔ και ειδικότερα την Τράπεζα Πειραιώς και τη Morgan Stanley, αλλά οι σχετικές συμβάσεις εξέπνευσαν λόγω των καθυστερήσεων στην εκτέλεση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων που αποφάσισε η προηγούμενη κυβέρνηση.
Στη συμφωνία με τους πιστωτές, πάντως, περιλαμβάνεται η έναρξη της αξιοποίησης των δέκα περιφερειακών λιμένων και μάλιστα είχε προσδιοριστεί προθεσμία για τη δημοσίευση των πρώτων προκηρύξεων το πρώτο τρίμηνο. Αν και η προθεσμία αυτή παρήλθε χωρίς έργο, τα συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία του ΤΑΙΠΕΔ θεωρούνται από τα πλέον ώριμα για μια «νέα γενιά» ιδιωτικοποιήσεων, καθώς εδώ και τουλάχιστον πέντε χρόνια έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από υποψήφιους επενδυτές, ειδικά για τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης, της Ηγουμενίτσας, της Πάτρας, του Ηρακλείου, αλλά και της Καβάλας και του Βόλου.
Εξάλλου, το ΤΑΙΠΕΔ, και συγκεκριμένα η ομάδα «Ποσειδών», που είναι επιφορτισμένη με τη διαχείριση των λιμανιών, έχει ανατάξει πλήρως τα οικονομικά των λιμένων, παρά την τοποθέτηση κομματικά επιλεγμένων διοικήσεων από την προηγούμενη κυβέρνηση, γεγονός που πιστώνεται στην τεχνογνωσία την οποία έχει αναπτύξει η αρμόδια διεύθυνση του ΤΑΙΠΕΔ από τις αποκρατικοποιήσεις ΟΛΠ και ΟΛΘ. Ως εκ τούτου, εκτιμάται ότι τα δέκα περιφερειακά λιμάνια είναι ώριμα για να ξεκινήσει μια «νέα γενιά» αποκρατικοποιήσεων. Να σημειωθεί πως πολλοί από τους παραπάνω οργανισμούς έχουν στη δικαιοδοσία τους και άλλους γειτνιάζοντες λιμένες μικρότερης σημασίας, όπως και μαρίνες ή και αλιευτικά καταφύγια. Ετσι, η είσοδος επενδυτών που θα αναλάβουν την υποχρέωση να αναβαθμίσουν και να εκσυγχρονίσουν και αυτές τις υποδομές κρίνεται ως μια συμφέρουσα λύση για το Δημόσιο, τουλάχιστον όπου το κύριο αντικείμενο είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για τους επενδυτές ώστε να αναλάβουν και αυτές τις υποχρεώσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Οργανισμός Λιμένος Αλεξανδρούπολης, που έχει στη δικαιοδοσία του και τα δύο λιμάνια της Σαμοθράκης στα οποία πρόσφατα σημειώθηκαν σημαντικά προβλήματα λόγω της κατάστασής τους, με αποτέλεσμα την αποκοπή του ακριτικού νησιού και των εκατοντάδων επ’ αυτού τουριστών από την ηπειρωτική χώρα.
Χωρίς «ταμπού»
Ετσι, η νέα κυβέρνηση φέρεται να ξεπερνά το «ταμπού» της προκατόχου της για επιμέρους μόνον παραχωρήσεις δραστηριοτήτων και να προσανατολίζεται ακόμα και στην πλήρη αποκρατικοποίηση ορισμένων εκ των δέκα περιφερειακών λιμένων διεθνούς ενδιαφέροντος. Μάλιστα, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Ιουλίου στο υπουργείο Ναυτιλίας υπό τον υπουργό Γιάννη Πλακιωτάκη και στην οποία συμμετείχαν οι δύο γενικοί γραμματείς του υπουργείου, ο πρόεδρος και ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, Αρης Ξενώφος και Ριχάρδος Λαμπίρης αντίστοιχα, όπως και ο επικεφαλής της ομάδας του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων για την αξιοποίηση των λιμανιών και των μαρίνων, Αθανάσιος Λιάγκος, δόθηκαν οι σχετικές εντολές.
