Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Διπλές αυξήσεις έως 10% στις εισφορές κύριας ασφάλισης και υγείας των αυτοαπασχολούμενων μηχανικών, γιατρών και δικηγόρων “κρύβουν” οι ελάχιστες εισφορές για το επικουρικό και το εφάπαξ που θα καταλογιστούν για πρώτη φορά, και μάλιστα αναδρομικά για τη διετία 2017-2018.
Το ζήτημα που έχει προκύψει είναι ότι οι εισφορές αυτές θα θεωρηθούν από τα Ταμεία ως “εισόδημα”. Δηλαδή με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο θεωρήθηκαν οι περσινές εισφορές κύριας ασφάλισης.
Έτσι, μοιραία αυξάνεται η βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών κύριας ασφάλισης – υγείας. Καθώς, λοιπόν, το ασφαλιστέο εισόδημα θα αυξηθεί, μαζί του θα αυξηθούν και τα ποσά τα οποία θα καταβάλουν οι εν λόγω αυτοαπασχολούμενοι ως εισφορές (δεδομένου ότι αυτές υπολογίζονται ως ποσοστό του εν λόγω εισοδήματος).
Αυτό το ζήτημα έγινε αντιληπτό πρόσφατα από τους ενδιαφερόμενους ασφαλισμένους (δικηγόρους, μηχανικούς, ιατρούς που έχουν επικούρηση/εφάπαξ), όταν η κυβέρνηση εξήγγειλε ότι θα επιβάλει αναδρομικά τις σχετικές εισφορές.
Μάλιστα, έγινε κατανοητό ότι οι αυξημένες αυτές εισφορές θα αφορούν δύο χρόνια – και γι’ αυτό θα είναι διπλές, δηλαδή τόσο το 2018 (αναδρομικά) όσο και το 2019.
Αλλεπάλληλοι επαναϋπολογισμοί
Με άλλα, λόγια από τα τέλη του 2018 – αρχές του 2019, οπότε αναμένεται ο αναδρομικός καταλογισμός των εισφορών επικουρικού-εφάπαξ για το 2017-2018, τίθενται επί τάπητος δύο διαδικασίες για τον ΕΦΚΑ:
1. Ο επαναϋπολογισμός της εισοδηματικής βάσης από την οποία προέκυψαν οι εισφορές κύριας ασφάλισης – υγείας για το 2018
Στη βάση αυτή θα πρέπει να συμπεριληφθούν –βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας– και οι αναδρομικές εισφορές επικουρικού-εφάπαξ για το 2017.
Πιο συγκεκριμένα, στο ασφαλιστέο εισόδημα του 2017 θα πρέπει να συμπεριληφθούν οι εισφορές επικουρικού και εφάπαξ. Οι ελάχιστες εισφορές για το επικουρικό ανέρχονται σε 41 ευρώ/μήνα (7% x 586: 12) και 492 ευρώ ετησίως.
Oι ελάχιστες εισφορές για το εφάπαξ φτάνουν τα 23,4 ευρώ/μήνα (4% x 586 ευρώ: 12) και τα 281 ευρώ ετησίως. Το ασφαλιστέο εισόδημα όσων αυτoαπασχολουμένων πρέπει να καταβάλλουν και τις δύο εισφορές (π.χ., δικηγόροι) θα επιβαρυνθεί ετησίως κατά επιπλέον 774 ευρώ. Συνεπώς, θα προκύψει μια νέα, διευρυμένη κατά το μέγιστο 10%, βάση υπολογισμού των εισφορών κύριας ασφάλισης – υγείας.
Έτσι, θα πρέπει να επαναϋπολογιστούν αναδρομικά οι εν λόγω εισφορές με βάση το διευρυμένο εισόδημα. Και προφανώς οι εισφορές αυτές θα είναι κατά το μέγιστο 10% υψηλότερες σε σχέση με εκείνες τις οποίες καταβάλλουν κάθε μήνα φέτος οι ασφαλισμένοι.
Συνεπώς, θα προκύψει ένα ανάλογο χρεωστικό υπόλοιπο σε βάρος τους, το οποίο πρέπει να καταβληθεί ενδεχομένως εντός του 2019, παράλληλα με την αναδρομική σε 36 δόσεις εξόφληση των εισφορών επικουρικού-εφάπαξ για το 2017-2018, τις τρέχουσες (για το 2019) εισφορές κύριας ασφάλισης – υγείας αλλά και επικουρικού-εφάπαξ…
Παράδειγμα
Έστω αυτοαπασχολούμενος δικηγόρος με πάνω από 5 έτη ασφάλισης. Δήλωσε τo 2017 καθαρό εισόδημα 7.310 ευρώ, ενώ κατέβαλε εισφορές για κύρια ασφάλιση και υγεία ύψους 2.690 ευρώ.
Συνολικά, δηλαδή, το ασφαλιστέο εισόδημά του για το 2018 ανήλθε σε 10.000 ευρώ. Λόγω της έκπτωσης 15% στη βάση υπολογισμού των εισφορών, φτάνει τα 8.500 ευρώ. Συνεπώς, έπρεπε να καταβάλλει φέτος, κάθε μήνα, εισφορές κύριας ασφάλισης – υγείας ύψους 190 ευρώ (26,9% x 8.500 ευρώ: 12). Λόγω της έκπτωσης 50% στις εισφορές του (ισχύει για τα εισοδήματα 7.032 -13.000 ευρώ), κατέβαλλε, όμως, 95 ευρώ/μήνα.
Μετά τον επικείμενο αναδρομικό (για το 2017) καταλογισμό των ελάχιστων μηνιαίων εισφορών επικουρικού-εφάπαξ, ύψους 64,5 ευρώ (586 ευρώ x 11%) από 1/1/2019, η βάση υπολογισμού των εισφορών κύριας ασφάλισης – υγείας για το 2018 θα αυξηθεί κατά 774 ευρώ (64,5 ευρώ/μήνα x 12 μήνες ). Έτσι, το νέο ασφαλιστέο εισόδημά του θα ανέλθει στα 10.774 ευρώ (10.000 ευρώ + 774 ευρώ ), ενώ λόγω της έκπτωσης 15% πέφτει στα 9.157 ευρώ.
Έτσι, οι νέες εισφορές κύριας ασφάλισης – υγείας θα ανέλθουν σε 205 ευρώ/μήνα (26,9% x 9.157 ευρώ: 12). Λόγω της έκπτωσης 50% (για εισοδήματα 7.000-13.000 ευρώ), θα πέσουν στα 102,5 ευρώ, δηλαδή θα είναι αυξημένες κατά 5% σε σχέση με εκείνες που πλήρωσαν. Με άλλα λόγια, προκύπτει ένα χρεωστικό υπόλοιπο 7,5 ευρώ/μήνα και 90 ευρώ ετησίως (102,5 – 95 ευρώ), το οποίο θα πρέπει να εξοφλήσει…
2. Ο υπολογισμός των εισφορών κύριας ασφάλισης – υγείας για το 2019 με βάση ένα διευρυμένο εισόδημα
Οι εισφορές επικουρικού-εφάπαξ, οι οποίες θα καταλογιστούν από 1/1/2019 αναδρομικά και για το 2018 (όχι μόνο για το 2017), θα πρέπει –βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας– ταυτόχρονα να συμπεριληφθούν στο ασφαλιστέο εισόδημα του εν λόγω έτους, μαζί με το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του προηγούμενου έτους, αλλά και τις καταβλητέες (για το 2018) εισφορές κύριας ασφάλισης – υγείας.
Μάλιστα, από 1/1/2019 παύει να ισχύει η έκπτωση 15% στη βάση υπολογισμού των εισφορών, όπως ίσχυε φέτος.
Λόγω της συμπερίληψης των εισφορών επικουρικού-εφάπαξ στο ασφαλιστέο εισόδημα του 2018, θα αυξηθεί έως 10%. Έτσι, θα αυξηθούν έως 10% και τα ποσά τα οποία θα πρέπει να καταβάλλουν ως τρέχουσες εισφορές για την κύρια ασφάλιση – υγεία.
Με αυτόν τον τρόπο, θα απορροφηθεί μεγάλο μέρος του οφέλους που αποκομίζουν οι ασφαλισμένοι του τέως ΕΤΑΑ (με εισόδημα άνω των 7.032 ευρώ ετησίως και πάνω από 5 έτη ασφάλισης) από την εξαγγελθείσα μείωση των εισφορών κύριας ασφάλισης στο 13,3% (έναντι 20% που ισχύει έως φέτος).
Παράδειγμα
Έστω αυτοαπασχολούμενος μηχανικός με πάνω από 5 έτη ασφάλισης. Θα δηλώσει για το 2018 καθαρό εισόδημα 21.500 ευρώ. Πληρώνει (με βάση το περσινό εισόδημά του) εισφορές ύψους 4.000 ευρώ. Έτσι, το ασφαλιστέο εισόδημά του θα ανέλθει στα 25.500 ευρώ.
Υπενθυμίζεται πως από 1 /1/2019 δεν ισχύει η έκπτωση 15% στη βάση υπολογισμού των εισφορών. Οι εισφορές κύριας ασφάλισης – υγείας θα ανέλθουν σε ποσοστό 20,3 % (13,3% ο νέος συντελεστής για τις εισφορές κύριας ασφάλισης για εισοδήματα άνω των 7.032 ευρώ +6,9% ο συντελεστής για την υγεία). Έτσι, το καταβλητέο ποσό θα μπορούσε να ανέλθει στα 431 ευρώ/μήνα (20,3% x 25.500 ευρώ: 12).
Λόγω έκπτωσης 37% (ισχύει για εισοδήματα 25.000-26.000 ευρώ), θα κατέβει στα 271 ευρώ/μήνα.
Εφόσον οι εισφορές επικουρικού-εφάπαξ συμπεριληφθούν (λόγω αναδρομικού καταλογισμού), όμως, στο ασφαλιστέο εισόδημα του 2018, αυτό θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 774 ευρώ και θα ανέλθει στα 26.274 ευρώ (25.500 + 774 ευρώ).
Έτσι, οι καταβλητέες εισφορές κύριας ασφάλισης – υγείας θα ανέλθουν στα 444 ευρώ/μήνα (20,3% x 26.274 ευρώ: 12). Λόγω της έκπτωσης 36% (ισχύει για εισοδήματα 26.000-27.000 ευρώ), θα πέσουν στα 284 ευρώ/μήνα.
Με άλλα λόγια, οι αναδρομικές εισφορές κύριας ασφάλισης – υγείας θα είναι κατά 13,4 ευρώ (284-271 ευρώ) ή 4,7% υψηλότερες από τις αρχικά προβλεπόμενες. Συνεπώς, θα προκύψει ένα χρεωστικό υπόλοιπο (σε ετήσια βάση) 160 ευρώ, το οποίο πρέπει να εξοφληθεί.
