Σύννεφα μαζεύονται πάνω από τον «επενδυτικό παράδεισο» που υπόσχεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών ανά την Ελλάδα και οι εμπλεκόμενοι φορείς ξεκίνησαν πλέον ανοιχτό πόλεμο με στόχο ο καθένας να μεταθέσει τις ευθύνες του σε άλλη πλευρά.
Η γκρίνια για τα εμπόδια που προκύπτουν στο να διασπαρούν ανά τη χώρα και χωρίς Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο αιολικά και ηλιακά πάρκα περιοριζόταν έως τώρα πίσω από κλειστές πόρτες και σε διαρροές μέσω δημοσιευμάτων. Το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, όμως, προέκυψε επίσημη ανακοίνωση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας με τίτλο «Δελτίο Τύπου ΡΑΕ για την επίθεση του ΑΔΜΗΕ».
Ο ΑΔΜΗΕ είναι ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, εταιρεία με συμμετοχή κινεζικών κεφαλαίων και μάνατζμεντ, που διαχειρίζεται το άλλοτε δίκτυο υψηλής τάσης της ΔΕΗ και μεταφέρει με τεράστιους πυλώνες και υποβρύχια καλώδια το ρεύμα από εκεί που παράγεται στα κέντρα διανομής προς τους καταναλωτές. Ο ΑΔΜΗΕ κατασκεύαζε εδώ και χρόνια ένα δίκτυο πυλώνων και καλωδίων, προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ, που θα ένωνε την Πελοπόννησο στη δυτική της πλευρά (Μεγαλόπολη-Πάτρα) με την υπόλοιπη Ελλάδα. Το έργο όμως κόλλησε από τον Σεπτέμβριο του 2019 καθώς λείπουν οι δυο πυλώνες που θα τοποθετούνταν δίπλα στη Μονή Αγίων Θεοδώρων στα Καλάβρυτα, αφού οι μοναχές κινήθηκαν δικαστικά και δικαιώθηκαν.
Εδώ και πολλούς μήνες ο ΑΔΜΗΕ προσπαθούσε να ξεμπλοκάρει το έργο χωρίς αποτέλεσμα. Μια από τις συνέπειες είναι να μένουν παγωμένα και τα σχέδια για ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά στην Πελοπόννησο καθώς δεν υπάρχει τρόπος να μεταφέρεται στην υπόλοιπη Ελλάδα το ρεύμα που παράγουν.
Το πρόστιμο
Πριν από μία εβδομάδα έγινε γνωστό από δημοσιεύματα και χωρίς να ανακοινωθεί επίσημα ότι η ΡΑΕ επιβάλλει πρόστιμο 5 εκατομμυρίων ευρώ στον ΑΔΜΗΕ για την καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου. Η πληροφορία προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις:
■ Εγινε γνωστό, πάλι μέσω δημοσιευμάτων, πως η ΡΑΕ κατηγορεί τον ΑΔΜΗΕ ότι ευθύνεται διότι δεν σχεδίασε σωστά το έργο και ότι θα έπρεπε να έχει λάβει υπόψη του «τη γνωστή σχέση της Ορθοδοξίας με το περιβάλλον». Επικαλείται, δηλαδή, η ανεξάρτητη αρχή ΡΑΕ τον «μοναχισμό που επιδιώκει τον εντοπισμό χώρων που δημιουργούνται ιδανικές συνθήκες για την επίτευξη του μοναστικού βίου, χαρακτηριστικά που δεν έπρεπε να υποτιμηθούν από τον ΑΔΜΗΕ».
■ Οι πληροφορίες αυτές προκάλεσαν την αντίδραση της ΕΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Ενωση Αιολικής Ενέργειας), φορέα που εκπροσωπεί όσους έχουν εγκαταστήσει ή σχεδιάζουν ανεμογεννήτριες. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η ΕΛΕΤΑΕΝ έστειλε επιστολή ανησυχίας στη ΡΑΕ, στον ΑΔΜΗΕ και στο υπουργείο Περιβάλλοντος ρωτώντας αν ισχύει ως δικαιολογητική βάση η περιβαλλοντική ευαισθησία της Ορθοδοξίας και του μοναχισμού για το πρόστιμο των 5 εκατομμυρίων.
■ Ταυτόχρονα η ομοσπονδία εργαζομένων ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ σε δική της ανακοίνωση κατηγορεί τη ΡΑΕ ότι «ευλογεί και επιβραβεύει τις αντιδράσεις για την οπτική όχληση» και «αγνοεί τις προσπάθειες του ΑΔΜΗΕ να ξεπεράσει τα εμπόδια στην κατασκευή ενός σημαντικού έργου ενεργειακής υποδομής για τη χώρα μας».
■ Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας ζητά με επιστολή του να μην προχωρήσει αιολικό πάρκο στην Εύβοια διότι εκεί θα δημιουργηθεί μοναστήρι.
Οι επενδυτές, που έως τώρα άκουγαν την κυβέρνηση να πανηγυρίζει για το ενδιαφέρον που δείχνουν να εγκαταστήσουν παντού υποδομές Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (τους τελευταίους μήνες εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για έργα συνολικής ισχύος 54 γιγαβάτ, ενώ υπάρχει χώρος για 6-7), άρχισαν να αναρωτιούνται για τα εμπόδια που συναντούν καθώς έως τώρα γνώριζαν τοπικά κινήματα και οικολογικές οργανώσεις αλλά όχι τις ευαισθησίες του ορθόδοξου μοναχισμού. Μέσα σε αυτό το κλίμα προέκυψε και η αιφνιδιαστική απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος να απορρίψει, λόγω κινδύνων για το περιβάλλον, την αίτηση για μια τεράστια επένδυση με εγκατάσταση 106 ανεμογεννητριών, ύψους 150 έως 198,5 μ., σε 14 νησίδες, μεταξύ Κυκλάδων και Δωδεκανήσων.
Η πίεση προς τη ΡΑΕ, που είναι ο πρώτος επίσημος υποδοχέας των αιτήσεων από πλευράς επενδυτών, άρχισε να αυξάνει και ίσως αυτό έπαιξε ρόλο στην έκδοση της ανακοίνωσης-απάντησης στην «επίθεση» του ΑΔΜΗΕ – αν και ο ΑΔΜΗΕ δεν είχε εκδώσει καμία δική του ανακοίνωση.
Στην ανακοίνωση αυτή, η ΡΑΕ δεν επικαλείται τις περιβαλλοντικές ευαισθησίες της Ορθοδοξίας αλλά μόνο «τα πρόσφατα δημοσιεύματα» και τον εποπτικό της ρόλο. Οχυρώνεται πίσω από την εμπιστευτικότητα των διαδικασιών και διερευνήσεων που είναι σε εξέλιξη και δεν της επιτρέπει «επί του παρόντος να δημοσιοποιήσει την απόφαση και τις θέσεις της» για το πρόστιμο των 5 εκατομμυρίων ευρώ. Λέει όμως ότι «δεν υπεισέρχεται σε ζητήματα περιβαλλοντικού χαρακτήρα», αλλά επικαλείται την παραβίαση υποχρεώσεων που συναρτώνται με «την ευστάθεια του συστήματος, ασφάλεια εφοδιασμού, την άρση κατάστασης συμφόρησης και στήριξη της διείσδυσης των ΑΠΕ».
Καταλήγει με ένα «καρφί» γράφοντας ότι «οι θεσμικοί φορείς, ιδίως όσοι ασκούν μονοπωλιακές δραστηριότητες εγγυημένης κερδοφορίας, την οποία διασφαλίζει η ΡΑΕ διά των αποφάσεών της για το έσοδο, καλούνται να επικεντρωθούν στην άσκηση των καθηκόντων τους σύμφωνα με το κείμενο πλαίσιο».