Του Δημήτρη Δελεβέγκου
Τρία νέα πληροφοριακά συστήματα, που περιορίζουν τη γραφειοκρατία για πολίτες και επιχειρήσεις, προβλέπει το νομοσχέδιο “Επενδύω στην Ελλάδα”, που έγινε πρόσφατα νόμος του κράτους. Ο λόγος για τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη, το Εθνικό Μητρώο Υποδομών και το Κεντρικό Σύστημα Αδειοδοτήσεων, τα οποία θα είναι διαλειτουργικά, ενώ θα διασυνδέονται και με το e-adeies, το ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης οικοδομικών αδειών.
Τα τρία αυτά εργαλεία αποτέλεσαν προτάσεις “που καλλιέργησε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας για τρία χρόνια και τις οποίες έκανε αποδεκτές και νομοθέτησε η κυβέρνηση”, όπως αναφέρει στο Capital.gr ο πρόεδρος του φορέα, Γιώργος Στασινός.
“Η επιτυχία του ηλεκτρονικού συστήματος e-adeies είναι ίσως το πιο δυνατό, χειροπιαστό, με αριθμούς, παράδειγμα του πόσο επιτυχημένη μπορεί να είναι μια τέτοια μεταρρύθμιση”, σημειώνει.
Κι αυτό διότι, όπως προσθέτει, μόνον μέσω του e-adeies, η Ελλάδα ανέβηκε πολλές θέσεις στην κατάταξη Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας. Υπολογίζεται ότι έχουν εκδοθεί περισσότερες από 60.000 διοικητικές πράξεις, δηλαδή οικοδομικές άδειες, συνολικά περιέχονται στο σύστημα για την έγκρισή τους πάνω από 2,1 εκατομμύρια έγγραφα, ενώ έχουν συμμετάσχει 24.000 μηχανικοί και 1.200 υπάλληλοι Υπηρεσιών Δόμησης.
“Όλα αυτά, μέχρι πέρυσι, γίνονταν στο χαρτί, με απίστευτη σπατάλη πόρων και ωρών, κόπο και με τις γνωστές δυσλειτουργίες”, αναφέρει χαρακτηριστικά. Το e-adeies διακρίνεται από μεγάλο βαθμό διαύγειας και διαφάνειας, επειδή όλες οι πράξεις καταγράφονται και είναι διαθέσιμες, σε πραγματικό χρόνο, στους συμμετέχοντες (μηχανικούς, υπηρεσίες και ιδιοκτήτες) και στο ευρύτερο κοινό μέσω ειδικής ιστοσελίδας, όπου αναρτώνται οι άδειες και τα βασικά σχέδια (τοπογραφικό και διάγραμμα κάλυψης) καθώς και αυτόματα στη “Διαύγεια”.
“Ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης, που προτείναμε και παρουσιάσαμε σε όλα τα κόμματα, σε φορείς και διεθνείς οργανισμούς, είναι μια ολοκληρωμένη, θεσμικά θωρακισμένη και σύγχρονη λύση για τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη, κοινού για όλη τη δημόσια διοίκηση αλλά και τους πολίτες, με όλες τις ‘θεσμικές γραμμές’, δηλαδή με όλα τα απαραίτητα για την αδειοδότηση κάθε είδους επένδυσης γεωχωρικών δεδομένων”, σημειώνει ο Γ. Στασινός.
Με βάση το χαρτογραφικό υπόβαθρο του Κτηματολογίου, θα περιλαμβάνει την οικοδομική και ρυμοτομική γραμμή, τα όρια των δασικών εκτάσεων, τα όρια των προστατευόμενων περιοχών, τα όρια των αρχαιολογικών χώρων, τις γραμμές των αιγιαλών και όλες τις απαραίτητες θεσμικές γραμμές και επιπλέον τους όρους δόμησης και τις χρήσεις γης. Όταν τελειώσει η κτηματογράφηση της χώρας, θα προστεθούν και τα όρια όλων των οικοπέδων.
Σημείο-“κλειδί” είναι όσα προβλέπει ο νόμος, ότι δηλαδή το εξαγόμενο αρχείο, από το πληροφοριακό σύστημα του ψηφιακού χάρτη, αποτελεί διοικητική πράξη, την οποία δεν είναι δυνατόν να αρνηθεί η Διοίκηση. Ως εκ τούτου, η Δημόσια Διοίκηση δεν μπορεί να αρνηθεί καμία αδειοδότηση, αν τα δεδομένα που την επιτρέπουν βρίσκονται στον χάρτη. Αυτήν τη μεταρρύθμιση, σημειώνει ο Γιώργος Στασινός, εάν την υλοποιήσουμε όπως πρέπει, θα φέρει τη χώρα σε καλύτερη θέση ακόμη και από την Ελβετία στη διευκόλυνση των επενδύσεων…
Η δεύτερη μεγάλη μεταρρύθμιση που θεσπίστηκε με τον αναπτυξιακό νόμο αφορά το Εθνικό Μητρώο Υποδομών. Ένα κεντρικό σύστημα, δηλαδή, θα περιλαμβάνει το σύνολο των δημόσιων έργων, με αναλυτικές πληροφορίες και προοδευτικά με γεωγραφικό εντοπισμό και αποτύπωση. Για πρώτη φορά στην ιστορία, όπως επισημαίνει ο κ. Στασινός, η χώρα μας θα αποκτήσει ένα κεντρικό αρχείο με όλα τα έργα υποδομής: από γέφυρες και σήραγγες, δρόμους και αντιπλημμυρικά έργα, μέχρι βιολογικούς καθαρισμούς και σύνθετες υποδομές όπως λιμάνια, αεροδρόμια και άλλα. Και φυσικά τα δημόσια κτίρια.
Πυλώνας, όμως, της μεταρρύθμισης είναι η διασύνδεση του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη με το Εθνικό Μητρώο Υποδομών το e-adeies και το Κεντρικό Σύστημα Αδειοδοτήσεων που θεσμοθετήθηκε με τον αναπτυξιακό νόμο. Η διασύνδεση των παραπάνω θα γίνεται ακόμη και με άλλα συστήματα όπως της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και μελλοντικά με την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου.
“Μπορεί να ακούγεται φιλόδοξο, αλλά αν αυτά υλοποιηθούν στην πραγματικότητα θα έχουμε μια άλλη χώρα. Είναι και αναγκαίο και εφικτό. Στο ΤΕΕ έχουμε κάνει μεγάλη προετοιμασία για να υποστηρίξουμε αυτές τις προτάσεις, οι οποίες πλέον έχουν λάβει τη μορφή νόμου και είμαστε σίγουροι ότι σε δύο χρόνια από την έναρξη της υλοποίησης έργων τα πληροφοριακά συστήματα θα είναι έτοιμα και θα έχει συγκεντρωθεί το 70% με 80% των δεδομένων που απαιτούνται. Επομένως, τα συστήματα θα είναι λειτουργικά σε δύο χρόνια. Βέβαια, εκτιμώ ότι θα χρειαστούν τέσσερα έως έξι χρόνια για να συγκεντρωθούν τα πάντα και να λειτουργούν όλα με πλήρη δυναμικότητα. Αλλά στα δύο χρόνια που σας είπα, θα μπορούν πολίτες και επιχειρήσεις να δουν σημαντική βελτίωση στην καθημερινότητά τους μέσα από τις υπηρεσίες που θα παρέχουν τα τρία αυτά πληροφοριακά συστήματα”, εξηγεί ο κ. Στασινός.
Βέβαια, όπως ανέφερε ο ίδιος, στη συζήτηση του νόμου “Επενδύω στην Ελλάδα” στη Βουλή, κανονικά θα έπρεπε ο ενιαίος ψηφιακός χάρτης να γίνει πρώτος και μετά να ακολουθήσει το e-adeies. Κι αυτό προκειμένου να υπάρχουν πρώτα τα δεδομένα για το τι επιτρέπεται για την ηλεκτρονική αδειοδότηση και στη συνέχεια να προχωρήσει η έκδοση των αδειών. “Σήμερα βγάζουμε ηλεκτρονικά τις άδειες αλλά, όταν χρειάζεται στα δικαιολογητικά χρειάζεται βεβαίωση από το δασαρχείο ή από την αρχαιολογία, αυτό γίνεται με τον παραδοσιακό τρόπο και μπορεί να πάρει και 6 μήνες. Έστω και έτσι όμως, ανάποδα, είναι χρήσιμο που γίνεται”, τονίζει.
Για να λειτουργήσουν τα ηλεκτρονικά συστήματα, θα πρέπει η πολιτεία να προχωρήσει στην έκδοση των απαιτούμενων υπουργικών αποφάσεων εφαρμογής και το έργο να ανατεθεί στο φορέα που θα το υλοποιήσει. Το αναπτυξιακό νομοσχέδιο προβλέπει ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, που έχει προτείνει και τεκμηριώσει τα εν λόγω συστήματα, θα αποτελέσει τον συγκεκριμένο φορέα. Επίσης, απαιτείται να ξεκινήσει η εισαγωγή των στοιχείων από τις εποπτεύουσες δημόσιες υπηρεσίες, όπως ακριβώς αναφέρει ο νόμος, διαδικασία που θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σε έξι μήνες.
Το ερώτημα, όμως, είναι εάν το ΤΕΕ έχει την επάρκεια για να υλοποιήσει τα πληροφοριακά συστήματα. “Στο Επιμελητήριο δεν λειτουργούμε πληροφοριακά συστήματα μόνο τον τελευταίο χρόνο. Αντίθετα έχουμε πολυετή εμπειρία. Δεν θέλω να πάω στο απώτερο παρελθόν, όταν αποτελέσαμε για τους μηχανικούς έναν από τους πρώτους ISPs, δίνοντας και πολλές παράλληλες υπηρεσίες – που κάποιες συνεχίζονται, αυτά μάλλον είναι προϊστορία πλέον στον χώρο. Λειτουργούμε, όμως, τα τελευταία χρόνια πολύ επιτυχημένα πολλά ηλεκτρονικά συστήματα για λογαριασμό του Κράτους ή σε συνεργασία με άλλα πληροφοριακά συστήματα. Νομίζω ότι από πλευράς Δημοσίου, οι μόνοι φορείς που λειτουργούν αντίστοιχης κλίμακας έργα και τεχνολογίες είναι το υπουργείο Οικονομικών με το taxisnet και άλλα διασυνδεδεμένα συστήματα, η ΗΔΙΚΑ και το Ελληνικό Κτηματολόγιο. Θέλω μάλιστα να σημειώσετε ότι το ΤΕΕ δεν παρέχει μόνο ψηφιακές πλατφόρμες αλλά ως σύμβουλος της πολιτείας βοηθάει στη διαμόρφωση κάθε σχετικής πολιτικής, μελετάει τα θέματα επικουρικά με τη διοίκηση και την κάθε κυβέρνηση, εκπαιδεύει μηχανικούς και υπαλλήλους, παρέχει συνεχή υποστήριξη κλπ και αυτά τα κάνει με την ενεργή συμμετοχή των μηχανικών”, σημειώνει.
Για παράδειγμα, το ΤΕΕ τα τελευταία 8 χρόνια λειτουργεί το σύστημα υποβολής και διαχείρισης δηλώσεων αυθαιρέτων κατασκευών, όπου έχουν εξυπηρετηθεί 1,3 εκατ. δηλώσεις και έχουν εκδοθεί 1,9 εκατ. βεβαιώσεις. “Όλα αυτά με γεωγραφικό εντοπισμό του κάθε ακινήτου, με το σύστημα να έχει καταχωρήσει 6 εκατ. έγγραφα, έχοντας διεκπεραιώσει 2,5 δισ. ευρώ έσοδα για το Δημόσιο, ενώ το σύστημα είναι διασυνδεδεμένο με τις τράπεζες μέσω ΔΙΑΣ και το ΥΠΕΝ, παρέχοντας αδιάλειπτη λειτουργία στο 99,9% του χρόνου”.
Επίσης, το ΤΕΕ διεκπεραιώνει, σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ τις αιτήσεις μηχανικών για τη συγκρότηση του μητρώου Ελεγκτών Δόμησης. Μέσω ΤΕΕ έχουν γίνει 5.000 αιτήσεις, ενώ αναδείχθηκαν 4.000 ελεγκτές δόμησης.
Μέσω ακόμη της υπηρεσίας “My TEE”, ο φορέας έχει εκδώσει πάνω 142.000 βεβαιώσεις διπλωματούχων και πτυχιούχων μηχανικών, σε πλήρη αντιστοιχία με αντίστοιχες περιοδικές πληρωμές.
Το ΤΕΕ λειτουργεί και σύστημα καταχώρησης και αναζήτησης προκηρύξεων διαγωνισμών δημοσίων έργων και μελετών, με περισσότερες από 11.500 προκηρύξεις.
“Και να μην ξεχάσω, μια που έχουμε και εκλογές την Κυριακή 3 Νοεμβρίου. Στο ΤΕΕ κάνουμε εκλογές με ψηφιακή διαλογή και αυτόματη έκδοση πλήρων αποτελεσμάτων, δηλαδή με ψήφους συνδυασμών και αναλυτική σταυροδοσία, περίπου σε 4 – 5 ώρες από το κλείσιμο των καλπών. Είμαστε ο μεγαλύτερος επιστημονικός φορέας με πανελλήνιες εκλογές, με 107 χιλιάδες μέλη. Δεκάδες χιλιάδες συνάδελφοι ψηφίζουν σε όλη τη χώρα και ο μηχανισμός των υπαλλήλων του ΤΕΕ, μόλις κλείσουν οι κάλπες, υπό την εποπτεία δικαστικών αντιπροσώπων, προχωρά σε ψηφιακή σάρωση όλων των ψηφοδελτίων, περίπου 250.000 σε 175 εκλογικά τμήματα πανελλαδικά και έχουμε αποτελέσματα πριν τις 12 το βράδυ”, υπογραμμίζει ο Γιώργος Στασινός.
Ενόψει των αυριανών εκλογών, ο κ. Στασινός σημειώνει ακόμη και σε περίπτωση ενδεχόμενης αλλαγής διοίκησης του ΤΕΕ, οι προτεραιότητες θα παραμείνουν ίδιες, δηλαδή το ΤΕΕ θα εξακολουθήσει να συνδράμει την Πολιτεία, να πιέζει και να βοηθά για να γίνουν πράξη άμεσα τα έργα αυτά.
“Πιστεύω ότι όλοι αναγνωρίζουν την προσπάθεια που έχει γίνει τα τέσσερα τελευταία χρόνια περίπου που βρίσκομαι στη θέση του Προέδρου. Είμαι σίγουρος ότι όπως την προηγούμενη φορά, έτσι και φέτος, οι συνάδελφοί μου θα φέρουν πρώτη στις εκλογές την παράταξή μου, τη ΔΚΜ. Επομένως ευελπιστώ ότι θα συνεχίσουμε, σε συνεννόηση με τις άλλες παρατάξεις, στην ίδια πορεία. Θα είμαι και πάλι υποψήφιος Πρόεδρος και όπως την προηγούμενη φορά συνθέσαμε ένα διαπαραταξιακό προεδρείο, θα συνεχίσουμε στο δρόμο της συνεννόησης για να υπηρετήσουμε τις αλλαγές που έχει ανάγκη η χώρα και ο τεχνικός κόσμος, για να δημιουργηθούν νέες δουλειές για όλους και να δει ο μηχανικός βελτίωση στην καθημερινότητά του”, καταλήγει ο κ. Στασινός.