Συνάδελφοι/σες
Λαμβάνουμε από πολλές περιοχές ανησυχητικά μηνύματα. Αφενός χωρίς καμία θεσμική εξουσιοδότηση ή αρμοδιότητα, Πρόεδροι ή παράγοντες περιφερειακών ΤΕΕ, ζητάνε από τις τοπικές Υπηρεσίες Δόμησης, στοιχεία για το ποιοι θέλουν να φύγουν ή να παραμείνουν στις ΥΔΟΜ. Από την άλλη Δήμαρχοι μετακινούν συναδέλφους σε άλλες υπηρεσίες ή τους τοποθετούν με «παράλληλα καθήκοντα», σε ΥΔΟΜ και Τεχνικές ή άλλες υπηρεσίες. Σε όλες τις περιπτώσεις καλούμε τους συναδέλφους/σες να ενημερώσουν τις τοπικές ΕΜΔΥΔΑΣ και την ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, γιατί κανείς δεν έχει τέτοια εξουσιοδότηση.
Όπως αναλυτικά γράψαμε στην πρώτη μας ανακοίνωση, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να επαναληφθεί το σφάλμα του 2011 (μεταφορά ΥΔΟΜ στους Δήμους με τον Καλλικράτη) με μια νέα, εξίσου προβληματική επιλογή: τη μεταφορά τους στο «Ελληνικό Κτηματολόγιο» και μάλιστα σε μια εποχή που η οικοδομική δραστηριότητα είναι σε ανάπτυξη και ισχυρά συμφέροντα που κερδοσκοπούν πάνω στην ακίνητη περιουσία επιθυμούν να «απελευθερώσουν» τις επιδιώξεις τους.
Η εξέλιξη με το Κτηματολόγιο φαίνεται να αγνοεί τις μέχρι σήμερα προτάσεις μας για ουσιαστικό διάλογο, για επανεξέταση των επιπέδων διοίκησης που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν τις σχετικές υπηρεσίες (Υπουργείο, Περιφέρειες κλπ). Επειδή κανείς αρμόδιος, δεν έχει παρουσιάσει κάποιο επίσημο σχέδιο ή απόψεις παρά μόνο ασαφείς και αντιφατικές τοποθετήσεις, δηλώνουμε εξαρχής τις κόκκινες γραμμές μας.
1) Πλήρης δημόσιος έλεγχος – καμιά «ευέλικτη» εταιρική μορφή
Πρώτη απαραίτητη και αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση αποτελεί η διασφάλιση του πλήρους κρατικού ελέγχου των Υπηρεσιών με απόσυρση κάθε σκέψης για «ευέλικτες» μορφές όπως Α.Ε. οι οποίες κινούνται ούτως ή άλλως εκτός Συνταγματικής Επιταγής. Υπενθυμίζουμε προς όλους ότι οι Πολεοδομίες, ως θεσμός του ελληνικού κράτους, φέρουν έναν ουσιαστικό συνταγματικό ρόλο, που κατοχυρώνεται στο άρθρο 24 του Συντάγματος, δηλαδή την προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος μέσω ορθολογικού χωροταξικού σχεδιασμού και ελέγχου της δόμησης έχοντας την υποχρέωση να εξασφαλίζουν βιώσιμη ανάπτυξη, ισορροπία μεταξύ οικονομικών συμφερόντων και περιβαλλοντικής διαφύλαξης, καθώς και να αποτρέπουν τις αυθαιρεσίες που υπονομεύουν το δημόσιο συμφέρον. Κάθε προσπάθεια διάλυσης και υποβάθμισης τους, θα μας βρει απέναντι.
Αυτό σημαίνει και απόσυρση – κατάργηση και όλων των «Αναπτυξιακών Οργανισμών» που ούτως ή άλλως απέτυχαν και στην πράξη. Σημαίνει όμως και επαναφορά του Δημόσιου ελέγχου στις άδειες που εκδίδονται, η οποία καταργήθηκε με το Ν.4495/17 και τις μετέπειτα τροποποιήσεις του καθώς και με τη θεσμοθέτηση σαφών οδηγιών και διαδικασιών για το δειγματοληπτικό έλεγχο των τακτοποιήσεων αυθαιρέτων και τον έλεγχο αδειών που εκδόθηκαν χωρίς προέγκριση.
2) Αρμοδιότητα φορέα υποδοχής με χαρακτήρα την προστασία του περιβάλλοντος και τον Πολεοδομικό και Χωροταξικό σχεδιασμό
Ο φορέας υποδοχής των Υπηρεσιών Δόμησης πρέπει να έχει κύριο και βασικό του χαρακτήρα και αρμοδιότητα τα Πολεοδομικά και Χωροταξικά θέματα. Το Ελληνικό Κτηματολόγιο εκ του ιδρυτικού του Νόμου: «Σκοπός του είναι η διασφάλιση της αξιοπιστίας, δημοσιότητας και διαθεσιμότητας των χωρικών και νομικών δεδομένων που αφορούν την ακίνητη ιδιοκτησία καθώς και της δημόσιας πίστης και ασφάλειας των συναλλαγών, σε σχέση με τα δεδομένα αυτά. Ο σκοπός αυτός επιτυγχάνεται με την καταχώριση νομικών και τεχνικών πληροφοριών, για τον ακριβή καθορισμό της θέσης και των ορίων των ακινήτων και τη δημοσιότητα των εγγραπτέων δικαιωμάτων και βαρών μέσω της σύνταξης, τήρησης, ενημέρωσης και λειτουργίας του Εθνικού Κτηματολογίου. Στο σκοπό του Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» περιλαμβάνεται και η γεωδαιτική και χαρτογραφική κάλυψη της χώρας καθώς και η δημιουργία και τήρηση ψηφιακών γεωχωρικών δεδομένων.» και αυτή τη στιγμή εποπτεύεται από το αναρμόδιο με τα χωροταξικά και πολεοδομικά θέματα, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Είναι προφανές ότι με αυτό ως δεδομένο, το Ελληνικό Κτηματολόγιο δε μπορεί με αυτή τη μορφή να αποτελέσει Φορέα υποδοχής των Υπηρεσιών Δόμησης, γιατί ουδεμία σχέση έχει με τα παραπάνω προαπαιτούμενα
3) Ενιαίος λειτουργικός κορμός των ΥΔΟΜ, όχι κατακερματισμός
Πρέπει να διασφαλισθεί ο – κατά το δυνατό – ενοποιημένος ρόλος των υφιστάμενων ΥΔΟΜ όσον αφορά όλες τις λειτουργίες και αρμοδιότητες τους: Έκδοση Αδειών, Έλεγχος Κατασκευών, Πολεοδομικές Εφαρμογές, Αρχείο Αδειών. Ο κατακερματισμός αρμοδιοτήτων κινδυνεύει να αποτελειώσει τις ήδη αιμορραγούσες από μέσα και προσωπικό Υπηρεσίες.
Τα τμήματα αυτά λειτουργούν αλληλοτροφοδοτικά και συμπληρωματικά. Ο κατακερματισμός θα αποτελειώσει υπηρεσίες ήδη αποψιλωμένες από προσωπικό και μέσα. Επιπλέον, η «παράλληλη» άσκηση καθηκόντων από πλήθος μηχανικών οφείλει να σταματήσει με την κατάλληλη και επαρκή στελέχωση και ορθολογική οργάνωση.
4) Μετακινήσεις προσωπικού μόνο με συναίνεση
Κάθε μεταφορά αρμοδιοτήτων/προσωπικού να γίνεται αποκλειστικά με τη σύμφωνη γνώμη των υπαλλήλων, έπειτα από επαρκή διαβούλευση και πλήρη παρουσίαση δεδομένων και προοπτικών. Οι υποχρεωτικές διαδικασίες, θα ανοίξουν κύκλο δικαστικών διεκδικήσεων και δυσλειτουργίας. Η πρόσκληση στελέχωσης να καλύπτει και υπαλλήλους με πρόσφατη εμπειρία σε ΥΔΟΜ ή παρόμοιο αντικείμενο.
Η αναγκαία στελέχωση των Υπηρεσιών πρέπει να γίνει αποκλειστικά με προσωπικά με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας και διαφανή διαδικασία προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ. Όχι στην υποκατάσταση προσωπικού που καλύπτει διαρκείς και πάγιες ανάγκες με Συμβασιούχους Ορισμένου Χρόνου ή Υπαλλήλους Αναπτυξιακών Οργανισμών
5) Χωρική παρουσία – όχι εξαναγκαστικές μετακινήσεις
Σε περίπτωση συγχωνεύσεων ΥΔΟΜ (π.χ. από 182 ΥΔΟΜ προς δομή 92 κτηματολογικών) να διασφαλιστεί πρόνοια διατήρησης τμημάτων στις περιοχές που ήδη λειτουργούν ΥΔΟΜ, ώστε να μην να μη δημιουργηθούν αναγκαστικές μετακινήσεις σε άλλες πόλεις με δυσβάσταχτες προσωπικές, κοινωνικές και υπηρεσιακές επιπτώσεις.
6) Οργανωτική διάρθρωση με διαβούλευση και σεβασμό δικαιωμάτων
Η οργανωτική δομή των νέων Υπηρεσιών θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου, ώστε να διασφαλισθούν οι υφιστάμενες θέσεις ευθύνης τουλάχιστον και να δημιουργηθούν και πρόσθετες όπου απαιτείται με απόλυτο σεβασμό στα επαγγελματικά δικαιώματα των Διπλωματούχων Μηχανικών και στο Προβάδισμα των κατηγοριών. Θα πρέπει να συνταχθούν Οργανισμοί που να εξυπηρετούν τα παραπάνω.
7) Αποδοχές: οριζόντια ενίσχυση, όχι ατομικά bonus
Τυχόν προτάσεις για την αναγκαία και απαραίτητη βελτίωση αποδοχών των Μηχανικών πρέπει να λάβουν υπόψη τους, ότι αυτές πρέπει να αφορούν συνολικά τον κλάδο μας και να μην αναπαράγουν αποτυχημένα μοντέλα «ατομικών μισθών» τύπου μπόνους που μόνο αδικίες και κατακερματισμό φέρνουν στις Υπηρεσίες, όπως πολλές φορές έχουμε αναδείξει.
8) Συγχρονισμός με κρίσιμες μεταρρυθμίσεις – Κωδικοποίηση Νομοθεσίας
Η όποια αλλαγή πρέπει να λάβει υπόψη, τις παράλληλες διαδικασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή και πρέπει να συγχρονισθούν ή να συνδυαστούν ώστε να αποφευχθεί περιττή αναστάτωση και επιπλοκές, σε μία περίοδο όπου η οικοδομική δραστηριότητα είναι σε ανάπτυξη. Η ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, ο Ψηφιακός Χάρτης, η Ψηφιοποίηση του Αρχείου των ΥΔΟΜ, η σύνταξη του νέου ΝΟΚ, το ξεκαθάρισμα των ζητημάτων με την εκτός σχεδίου δόμηση και τα όρια των οικισμών είναι κρίσιμες μεταρρυθμίσεις που ο συνδυασμός τους με τη λειτουργία των ΥΔΟΜ είναι αναπόφευκτη. Η ολοκλήρωση κάποιων από τα παραπάνω είναι προϋπόθεση για την καλύτερη λειτουργία των ΥΔΟΜ. Η συνέχιση της πολυνομίας, της κακής νομοθέτησης και της απουσίας σαφών οδηγιών από το ΥΠΕΝ (πχ εκτός σχεδίου), υπό νέα μορφή καμία βελτίωση δεν πρόκειται να επιφέρει.
9) Εξοπλισμός με σύγχρονα μέσα – Επιμόρφωση – Νομική Κάλυψη
Δε θα κουραστούμε να επαναλαμβάνουμε ότι μαζί με όλα τα παραπάνω πρέπει να υπάρχει πλήρης Νομική κάλυψη των Υπαλλήλων κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, στα πρότυπα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, σοβαρή Νομική Υπηρεσία κεντρικά και τοπικά που να απαντά στα σύνθετα ερωτήματα και να μην αφήνονται στην τύχη τους οι Υπηρεσίες και οι Υπάλληλοι, μόνιμος μηχανισμός επιμόρφωσης των Υπαλλήλων και φυσικά προμήθεια όλων των μέσων που απαιτούνται για να κάνουν γρήγορα και αποτελεσματικά οι Υπηρεσίες τη δουλειά τους. Ειδικά η αναβάθμιση των πληροφοριακών συστημάτων (για να μην κινδυνεύουν με κατάρρευση όπως πρόσφατα επισημάναμε), η ακεραιότητα και η προστασία των δεδομένων, η διασυυνδεσιμότητα και οι αυτοματισμοί είναι απαραίτητα εργαλεία στην κατεύθυνση ενίσχυσης του δημόσιου ελέγχου (και όχι εξαφάνισης του). Αυτονόητα πράγματα που οφείλουμε συνεχώς να υπενθυμίζουμε. Ο διάλογος με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη είναι η λυδία λίθος σε αντίθεση με ότι συμβαίνει μέχρι σήμερα όπου παρουσιάζονται προαποφασισμένα σχέδια.
Η Ομοσπονδία μας σε συνδυασμό με τις διεκδικήσεις μας για τα μισθολογικά μας θέματα, την ανάγκη προσλήψεων, την κατάργηση του νέου Πειθαρχικού, αλλά και το μέλλον των ΥΔΟΜ, θα προχωρήσει σε κινητοποιήσεις στα τέλη Οκτώβρη με τη γνωστή μορφή, της Απεργίας – Αποχής ώστε να στείλει παντού το μήνυμα ότι χωρίς αναβάθμιση των Υπηρεσιών και των Μηχανικών, δεν υπάρχει ούτε προστασία του Περιβάλλοντος, ούτε πραγματική αναπτυξιακή διαδικασία.