Της Ελένης Μπότα
Μπαράζ επενδύσεων σε “πράσινα” ακίνητα, ένα τομέα στον οποίο οι εταιρείες real estate έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους, λαμβάνουν χώρα ή προγραμματίζονται μέσα στο επόμενο διάστημα.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών αυτή τη στιγμή στην Αθήνα περισσότερα από 375.500 τ.μ. ποιοτικών γραφειακών χώρων βρίσκονται υπό κατασκευή ή έχουν πρόσφατα εισέλθει στην αγορά, ενώ όλα τα νέα, υψηλών προδιαγραφών, κτίρια γραφείων αναμένεται να λάβουν πράσινες πιστοποιήσεις.
Όπως ανέφερε σε πρόσφατη έρευνα της η Cerved Group, κατά το 2020 καταγράφηκαν νέες μακροχρόνιες μισθώσεις 70000-80000 τ.μ. Οσον αφορά τα νέα πράσινα πρότυπα λειτουργίας των κτιρίων παρατηρείται μειωμένη προσφορά χώρων με αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση των μισθωμάτων. Οσον αφορά την εκτίμηση για το 2021 η προσθήκη νέων βιοκλιματικών γραφειακών χώρων θα προσεγγίσει τα 90.000τ.μ.
Κατά το 2020 η ζήτηση για παλαιότερης τεχνολογίας κτίρια γραφείων ήταν ιδιαίτερα χαμηλή με αποτέλεσμα οι ελεύθεροι πρoς ενοικίαση γραφειακοί χώροι, στην ευρύτερη Περιφέρεια της Αττικής, να φθάσουν στο 8,6% επί του συνόλου των διαθέσιμων χώρων για επαγγελματική χρήση.
Εντούτοις σε ζώνες με σημαντική συγκέντρωση ποιοτικών χώρων γραφείων όπως ο άξονας γύρω από τη Λεωφόρο Κηφισίας έως την ευρύτερη περιοχή των Βορείων Προαστίων η διαθεσιμότητα γραφειακών χώρων προς ενοικίαση περιορίσθηκε στο 6,76%. Αντίθετα σε κτίρια με πιο σύγχρονα πρότυπα κατασκευής τους οι ελεύθεροι προς ενοικίαση, χώροι δεν ξεπέρασαν το 5%.
Οι αποδόσεις γραφείων σύγχρονων προδιαγραφών στο κέντρο της Αθήνας και στους βασικούς άξονες συγκέντρωσης γραφείων έχουν σταθεροποιητικές τάσεις και κινήθηκαν κατά κανόνα στο 7%, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις καταγράφηκαν χαμηλότερες αποδόσεις.
Κοινή διαπίστωση αποτελεί ότι οι επιλεγμένοι γραφειακοί χώροι πρώτης προβολής, που βρίσκονται σε περιοχές με ενδιαφέρον και διαθέτουν “πράσινο πιστοποιητικό” θα συνεχίσουν να βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για τις εγχώριες ΑΕΕΑΠ και τις εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων.
Ήδη η Prodea προχώρησε στην απόκτηση του 51% της Panterra (κατείχε ήδη το 49%) που κατείχε η Dimand έναντι 15,324 εκατ. ευρώ. Η Panterra έχει αναλάβει τη δημιουργία σύγχρονου βιοκλιματικού συγκροτήματος γραφείων υψηλών προδιαγραφών, σύμφωνα με τους κανόνες πιστοποίησης αειφόρου ανάπτυξης του προγράμματος Leadership in Energy and Environmental Design (LEED), σε βαθμίδα Gold.
Επίσης η Prodea, σύμφωνα με τα όσα είχε παραθέσει στο ενημερωτικό δελτίο του πράσινου ομολόγου της αναφορικά με τον προορισμό των αντληθέντων κεφαλαίων, προέβη στην ολική αποπληρωμή ομολογιακού δανείου ύψους €56 εκατ. αναφορικά με το “πράσινο” κτήριο γραφείων ΚΑΡΕΛΑ στην Παιανία, το οποίο έχει αναπτυχθεί σύμφωνα με τις αρχές βιώσιμης ανάπτυξης και είναι πιστοποιημένο κατά LEED Gold.
Ένα ακόμη μεγάλο project της εταιρείας αφορά τον Πύργο του Πειραιά που αναπτύσσει από κοινού με την Dimand και αναμένεται να είναι έτοιμο τον Ιούλιο του 2023.
Στον Πύργο προβλέπονται μικτές χρήσεις καθώς το σχέδιο αξιοποίησης του προβλέπει την δημιουργία καταστημάτων, γραφείων, χώρων εστίασης καθώς και έναν Πολυχώρο Πολιτιστικών λειτουργιών για την ανάδειξη του θαλάσσιου τουριστικού και ναυτιλιακού προϊόντος.
Στο παλιό κτίριο του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη στην οδό Μιχαλακοπούλου το οποίο έχει ήδη μετατραπεί σε ένα σύγχρονο κτίριο γραφείων από την Trastor, οι πρώτοι μισθωτές έχουν ήδη κλείσει συμφωνίες μίσθωσης.
Μια επένδυση που ξεπέρασε τα 100 εκατ. ευρώ από πλευράς της Eurobank ολοκληρώθηκε μετά από 5 χρόνια δίνοντας μια νέα μορφή διεθνών προδιαγραφών σε τρία οικοδομικά τετράγωνα στον Πειραιά, που είχαν αφεθεί στη φθορά του χρόνου για δεκαετίες. Πρόκειται για τα τρία οικοδομικά τετράγωνα στην περιοχή του Αγίου Διονύσιου στον Πειραιά, το “Piraeus Port Plaza”, το πρώην κτιριακό συγκρότημα της καπνοβιομηχανίας “Παπαστράτος”. Το κτιριακό συγκρότημα του Piraeus Port Plaza αποτελείται από τρία οικόπεδα, τα οποία έχουν πιστοποιημένα κτίριακατά LEED στον βαθμό Gold, ενώ, το κτίριο στάθμευσης, είναι το πρώτο κτίριο στην Ελλάδα που επιτυγχάνει διάκριση για βιώσιμους χώρους στάθμευσης.