Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Τα 32 δισ. του Σχεδίου Ανάκαμψης είναι μία μοναδική ευκαιρία, αλλά είναι και μία τεράστια πρόκληση. Αν θέλουμε να μην πάνε χαμένα ή να μη δημιουργήσουν δημοσιονομικές “τρύπες” από ημιτελή έργα που θα κληθεί να πληρώσει το ελληνικό Δημόσιο, θα απαιτηθεί υπερ-διπλάσια ταχύτητα από αυτή που έχουμε συνηθίσει.
Χωρίς ατέρμονες διαδικασίες διαγωνισμών και υλοποίησης τύπου ΕΣΠΑ. Χωρίς έργα-“φαντάσματα” με συνεχείς προσφυγές, το δράμα των απαλλοτριώσεων και τις διαδοχικές παρατάσεις στη διαδικασία ολοκλήρωσης.
Δεν είναι τυχαίο που προ ημερών ο αρμόδιος για το σχέδιο των 32 δισ. ευρώ αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θοδωρής Σκυλακάκης, προκειμένου για να ανεβάσει “ταχύτητα” η προετοιμασία για να πετύχει το εγχείρημα, είπε ότι είναι πολλαπλάσια δύσκολο από τον στόχο που είχε η Ελλάδα το 2004 για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα.
Η PricewaterhouseCoopers έχει υπολογίσει πως ο μέσος χρόνος ολοκλήρωσης ενός μεγάλου έργου είναι 51 μήνες: 23 μήνες έως ότου βρεθεί ο ανάδοχος και άλλοι 28 μήνες μέχρι να παραδοθεί προς χρήση. Και τούτο όταν το Σχέδιο Ανάκαμψης “απαιτεί” συμβάσεις έως το τέλος του 2023 και αιτήσεις για αποπληρωμή έως και το 2026… Και να μην ξεχνάμε πως υπάρχει και το νέο ΕΣΠΑ των 20 δισ. ευρώ.
Προφανώς, λοιπόν, προτεραιότητα δίδεται στο Σχέδιο Ανάκαμψης που λήγει πιο γρήγορα από το νέο ΕΣΠΑ (με την παράταση φτάνει έως το 2030). Αλλά αν δεν ωριμάζουν παράλληλα και άλλα έργα, αρκετά για να γεμίσουν επαρκώς και τις δύο “δεξαμενές” κοινοτικών κονδυλίων, τότε δεν θα πετύχει η χώρα τον στόχο. Δεν θα έρθει επιπλέον “χρήμα” που θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη, στην επιχειρηματικότητα, στις επενδύσεις και στις θέσεις απασχόλησης.
Για όλα αυτά απαιτούνται πολλές τομές. Αλλά η σημαντικότερη όλων είναι το νέο πλαίσιο για τις δημόσιες συμβάσεις. Επιχειρεί να αλλάξει δραστικά τον τρόπο που θα δίνονται τα δημόσια έργα στην Ελλάδα. Το νομοσχέδιο που θα αντικαταστήσει τον νόμο 4412/2016 επιχειρεί να αντιμετωπίσει τις μεγάλες εκπτώσεις στα έργα που οδηγούν τελικά σε αδυναμία εκτέλεσης, αλλά και τη γάγγραινα των συνεχόμενων προσφυγών που καθυστερούν σημαντικά την υλοποίησή τους.
dimitris.papakonstantinou@capital.gr