Τις διαδικασίες διαμόρφωσης των εναλλακτικών τεχνολογιών ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων ή/και δευτερογενών καυσίμων με θερμική επεξεργασία, υπό το πρίσμα του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020-2030 προωθεί το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Προς την κατεύθυνση αυτή είχε απευθύνει μέσα στο καλοκαίρι πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για την ανάθεση, μέσω καταλόγου, του Υποέργου 2: «Προκαταρκτική αξιολόγηση των εναλλακτικών τεχνολογιών ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων ή/και δευτερογενών καυσίμων με θερμική επεξεργασία, υπό το πρίσμα του νέου ΕΣΔΑ 2020-2030» με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής, της πράξης με τίτλο «Υποστήριξη φορέων για ωρίμανση και αποτελεσματική υλοποίηση πράξεων», στο σύνολό του. Οι αποδέκτες ήταν οι ENVIROPLAN ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ-ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ & ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, VM & A ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, DIADIKASIA BUSINESS CONSULTING ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ.
Σύμφωνα με τη διαδικασία του καλοκαιριού, βάσει σχετικού έγγραφου με ημερομηνία 30/07/2021, αντικείμενο της σύμβασης είναι η κατάρτιση της προκαταρκτικής αξιολόγησης των εναλλακτικών τεχνολογιών θερμικής επεξεργασίας αποβλήτων ή/και δευτερογενών καυσίμων με θερμική επεξεργασία, υπό το πρίσμα του νέου ΕΣΔΑ 2020-2030.
Γενικός στόχος είναι η προκαταρκτική αξιολόγηση των βασικών μεθόδων ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων που εφαρμόζονται σήμερα σε ευρωπαϊκή και διεθνή κλίμακα, προκειμένου να προκύψουν δεδομένα που θα βοηθήσουν σε επόμενο στάδιο, αυτό της μελέτης σκοπιμότητας, να επιλεγεί η βέλτιστη από περιβαλλοντικής και τεχνικοοικονομικής άποψης τεχνολογία, ή συνδυασμός τεχνολογιών, για την ενεργειακή αξιοποίηση με θερμική επεξεργασία της προβλεπόμενης ποσότητας και ποιότητας αποβλήτων ή/και δευτερογενών καυσίμων που προκύπτουν με βάση το νέο ΕΣΔΑ, με στόχο τη μείωση της ταφής των αστικών αποβλήτων σε ποσοστό όχι περισσότερο από 10% το έτος 2030 και περαιτέρω.
Το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020-2030 καθορίζει την πολιτική, τις στρατηγικές, τους άξονες καθώς και τους ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους διαχείρισης αποβλήτων και των επιμέρους ρευμάτων τους, θέτοντας παράλληλα τους άξονες δράσεων και μέτρων για την επίτευξη των στόχων που θέτει τόσο η εθνική, όσο και η ενωσιακή νομοθεσία για τη διαχείριση των αποβλήτων.
Το νέο ΕΣΔΑ, θέτει φιλόδοξο στόχο για μείωση της ταφής των αστικών αποβλήτων σε ποσοστό το πολύ 10% κατά βάρος (κ.β.) για το έτος 2030, δηλαδή φέρνει το συγκεκριμένο στόχο πέντε χρόνια νωρίτερα από της ευρωπαϊκές κατευθύνσεις, που προβλέπουν μέγιστο ποσοστό ταφής 10% κ.β. για το έτος 2035.
Για την επίτευξη του ανωτέρω στόχου, στο πλαίσιο του ΕΣΔΑ εφαρμόζεται απόλυτα η ιεράρχηση των αποβλήτων, με προτεραιότητα στην πρόληψη, στην ανακύκλωση και στην ανάκτηση υλικών, και παράλληλα απολύτως απαραίτητο συμπληρωματικό στοιχείο είναι η ενεργειακή αξιοποίηση με θερμική επεξεργασία των υπολειμμάτων ή/και των δευτερογενών (απορριμματογενών) καυσίμων (SRF/RDF). Από τα ισοζύγια του ΕΣΔΑ καθίσταται απολύτως σαφές, ότι μόνο με την εφαρμογή των ανώτερων ιεραρχικά μεθόδων διαχείρισης αποβλήτων αλλά χωρίς την εφαρμογή μεθόδων θερμικής επεξεργασίας των υπολειμμάτων και δευτερογενών καυσίμων, ο στόχος του μέγιστου ποσοστού υπολείμματος 10% κ.β. δεν μπορεί να επιτευχθεί.
Σύμφωνα με το ΕΣΔΑ, προβλέπεται ενδεικτικά η κατασκευή τεσσάρων (4) μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων έως το έτος 2030 για την ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ), των υπολειμματικών ροών του υπόλοιπου δικτύου διαχείρισης, της της και για το μέρος των δευτερογενών καυσίμων που δεν θα οδηγείται στην ενεργοβόρο βιομηχανία, της η τσιμεντοβιομηχανία.
Το αντικείμενο της σύμβασης θα περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον
Καταγραφή των διαθέσιμων τεχνολογιών ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων. Για κάθε τεχνολογία θα πρέπει να διαμορφωθεί ένα περιεκτικό προφίλ που θα περιλαμβάνει:
- Τεχνική περιγραφή.
- Στοιχεία διεργασιών.
- Διαγράμματα ροής υλικών και ενέργειας.
- Λοιπά χρήσιμα στοιχεία για τη διαμόρφωση εποπτικής εικόνας, όπως π.χ. δυνάμενος να επιτευχθεί συντελεστής ενεργειακής αποδοτικότητας μονάδων και σχετικές προς αυτό προϋποθέσεις κ.ά.
Εμπειρίες από τη λειτουργία των εγκαταστάσεων ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων, πανευρωπαϊκά και διεθνώς με στόχο την καταγραφή πετυχημένων παραδειγμάτων και αποτυχιών, σε σχέση και με τα ρεύματα αποβλήτων που αυτές μπορεί να εφαρμοστούν.
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την κατασκευή και τη λειτουργία των μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων ή/και δευτερογενών καυσίμων. Η ανάλυση θα πρέπει να παρουσιάσει:
- Τις αέριες εκπομπές, με αναφορά τόσο στους ατμοσφαιρικούς ρύπους και τους βασικούς τρόπους αντιμετώπισής τους, όσο και τις αναμενόμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
- Τα εκτιμώμενα χαρακτηριστικά (ποσότητα, ποιότητα) υγρών αποβλήτων και τους βασικούς τρόπους αντιμετώπισής τους.
- Τα εκτιμώμενα χαρακτηριστικά (ποσότητα, ποιότητα) στερεών υπολειμμάτων (τέφρα πυθμένα, ιπτάμενη τέφρα κ.ά.) και τους βασικούς τρόπους αντιμετώπισής τους.
- Την συσχέτιση (θετική ή αρνητική) των τεχνολογιών ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων με την κλιματική αλλαγή.
- Οικονομικά στοιχεία για κάθε τεχνολογία, πηγές εσόδων, επενδυτικό και λειτουργικό κόστος, τέλος χρήσης (gatefee), με βάση τα υπάρχοντα δημοσιευμένα στοιχεία.
- Απαιτήσεις γης για κάθε μέθοδο ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων, με βάση τα υπάρχοντα δημοσιευμένα στοιχεία.
- SWOT Analysis των εξεταζόμενων τεχνολογιών (δυνάμεις, αδυναμίες, ευκαιρίες, απειλές).
Οι βασικές μέθοδοι ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων που θα πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο της μελέτης είναι οι ακόλουθες:
- Καύση (incineration) σε παραδοσιακά συστήματα ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων (movinggrate ή fluidizedbed).
- Αεριοποίηση, αεριοποίηση πλάσματος (gasification, plasmagasification).
- Πυρόλυση (pyrolysis).
Η Αναθέτουσα Αρχή είναι η Διεύθυνση Διαχείρισης Αποβλήτων της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
