Στα τέλη του έτους πρόκειται σύμφωνα με τις πληροφορίες να βάλει μπροστά η ΔΕΗ το σχέδιο για επενδύσεις σε ευέλικτες μονάδες φυσικού αερίου στη Ρουμανία, ως ένα ακόμη «αντίμετρο» στις πολλές και όλο και πιο συχνές διακυμάνσεις τιμών που θα βλέπουμε από εδώ και πέρα στις αγορές.
Στην πράξη, πρόκειται για μια νέα γενιά επενδύσεων σε σταθμούς, γνωστούς ως «Peakers», που έλκουν την ονομασία τους από το γεγονός ότι μπαίνουν στο σύστημα όταν οι τιμές κάνουν peak, με τους Διαχειριστές να τους χρησιμοποιούν σε ώρες πολύ υψηλής ζήτησης, αμείβοντας αναλόγως και τους συγκεκριμένους παραγωγούς.
H ρουμανική αγορά προσφέρεται για τέτοιες επενδύσεις, καθώς έχει μεγάλο χώρο για υπηρεσίες εξισορρόπησης (balancing), δεδομένου ότι δεν διαθέτει ευέλικτες μονάδες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ευκαιρία που βλέπει ο ελληνικός όμιλος.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η διοίκηση της ΔΕΗ εξετάζει αυτή τη στιγμή δύο σενάρια για κατασκευή τέτοιων σταθμών με τουρμπίνες ανοικτού κύκλου (OCGTs), που χαρακτηρίζονται από το γρήγορο start-up time και την ταχεία αύξηση στη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας: Ενα σενάριο που προβλέπει πολλές μικρές τέτοιες μονάδες στη γείτονα, π.χ. 2 έως 4, έκαστη ισχύος 100-150 MW, και ένα δεύτερο που αφορά μόνο μια και μεγαλύτερη μονάδα, της τάξης των 300 MW.
Στο θέμα αναφέρθηκε ακροθιγώς τη περασμένη εβδομάδα, κατά τη παρουσίαση των αποτελεσμάτων εξαμήνου στους αναλυτές, ο CEO Γιώργος Στάσσης, που απαντώντας σε ερώτηση για την αγορά της Ρουμανίας, είπε ότι «εξετάζουμε και κάποιες μικρές επενδύσεις στο φυσικό αέριο», χωρίς να μπει σε λεπτομέρειες.
Στην ουσία το συγκεκριμένο πλάνο που θα πάρει μπροστά στα τέλη του 2025 αποσκοπεί στην εγκατάσταση στη γείτονα Peakers μερικών εκατοντάδων MW που θα μπαίνουν στο σύστημα τις ώρες που οι τιμές είναι ψηλά και θα «σερβίρουν» με ενέργεια και την Ελλάδα όταν την έχει ανάγκη, μέσω του βαλκανικού διαδρόμου «Ρουμανίας – Βουλγαρίας – Ελλάδας». Στο θέμα είχε αναφερθεί για πρώτη φορά ο κ. Στάσσης το Νοέμβριο του 2024, στο Capital Markets Day του Λονδίνου.
Σαν κίνηση, για την οποία περισσότερα θα γίνουν πιθανώς γνωστά στο φετινό Capital Markets Day του Νοεμβρίου (δεν έχει ακόμη κλείσει ημερομηνία), εντάσσεται στο γενικότερο στοίχημα που «παίζει» η ΔΕΗ με την ευέλικτη παραγωγή. Τις επενδύσεις σε μπαταρίες, καθώς και στα βαρύτερα έργα, όπως αντλησιοταμιευτικά και υδροηλεκτρικά, που ακόμη δεν έχουν πάρει μαζικά μπροστά και στοχεύουν σε ένα ευρύτερο πλέγμα αντιστάθμισης του κινδύνου της στοχαστικότητας του θηριώδους πράσινου χαρτοφυλακίου της.
Τη σημασία της ρουμανικής αγοράς για τη ΔΕH αναδεικνύει το γεγονός ότι κατά το πρώτο εξάμηνο το μερίδιο της παραγωγής της στη γείτονα εκτινάχθηκε στο 23%, έναντι 14% το ίδιο διάστημα πέρυσι, λόγω της αύξησης του capacity των εκεί έργων του ομίλου. Στο σύνολο των 6,3 GW της πράσινης εγκατεστημένης ισχύος του, τα 1,25 GW προέρχονται πλέον από τη Ρουμανία, έναντι 0,7 GW στο ίδιο διάστημα πέρυσι.
Στο ρουμανικό δίκτυο διανομής, «κούμπωσαν» το α’ εξάμηνο 303 MW νέων έργων ΑΠΕ του ομίλου ΔΕH, έναντι 134 νέων MW πέρυσι το ίδιο διάστημα. Και σε επίπεδο έξυπνων μετρητών, η διείσδυση στη Ρουμανία κινείται στο 58% (από 51% πέρυσι), όταν στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη στο 16% (από 11% πέρυσι).
Η επιστροφή των 370 εκατ. ευρώ από το ρουμανικό κράτος
Στην αγορά προμήθειας της γείτονας το μερίδιο της ΔΕΗ βρίσκεται στο 16% (15% πέρυσι), με την άρση του κρατικού πλαφόν στις τιμές λιανικής να δημιουργεί ένα νέο τοπίο στο χώρο, το οποίο αναμένεται να σταθεροποιηθεί τους επόμενους μήνες, όπως εκτιμά ο επικεφαλής του ελληνικού ομίλου.
Το πλαφόν είχε τεθεί σε ισχύ το 2022 μέσα στην ενεργειακή κρίση και ήρθη στις 30 Ιουνίου 2025, με το ρουμανικό κράτος να χρωστά τώρα σε όλους τους προμηθευτές ένα ποσό γύρω στα 6 δισεκατομμύρια λέι. Είναι η διαφορά μεταξύ του κόστους της αγοράς χονδρικής στο ρεύμα και το αέριο και του πλαφόν βάσει του οποίου τιμολογούσαν μέχρι και τα τέλη Ιουνίου οι προμηθευτές τους τελικούς τους πελάτες.
Στη περίπτωση της PPC Energie, της θυγατρικής της ΔΕH στη γείτονα, το ποσό που πρέπει να ανακτήσει από το ρουμανικό κράτος ισούται με 353,7 εκατ. ευρώ. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν και 16,6 εκατ. ευρώ που δικαιούνται ως επιστροφή από το ρουμανικό κράτος τα έργα ΑΠΕ που έχει η ΔΕΗ στη χώρα, δηλαδή τα ποσά που καταβλήθηκαν ως υπερφορολόγηση, μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, και η οποία κηρύχθηκε αντισυνταγματική τον Νοέμβριο του 2024 από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρουμανίας.
Το Δικαστήριο είχε αποφανθεί ότι η υπερφορολόγηση κατά 100% των εσόδων μεταξύ των τιμών χονδρικής και ενός αρχικού «ταβανιού» 450 λέι/MWh (πλαφόν), που αργότερα μειώθηκε στα 400 λέι/MWh, παραβιάζει τη νομοθεσία.
Στη πορεία, η υπερφορολόγηση μειώθηκε στο 80%, επομένως το κράτος πρέπει να επιστρέψει στους παραγωγούς τη διαφορά του 20% (μεταξύ του 100% και του 80%). Συνοψίζοντας, τα προς επιστροφή χρήματα στον ελληνικό όμιλο κινούνται λίγο πάνω από 370 εκατ. ευρώ.
