Την παρακάτω απάντηση έδωσε η Ν.Ε. Χίου ΤΕΕ/Τ. ΒΑ. Αιγαίου αναφορικά με τις απευθείας αναθέσεις στη ΔΙΑΝΟΧ.
Αναλυτικά η απάντηση:
Τις τελευταίες εβδομάδες εγκαλείται το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας από συγκεκριμένο μέσο του τοπικού τύπου με κατηγορίες για «σιωπηρή συγκάλυψη» φαινομένων διαδοχικών απευθείας αναθέσεων από τη Διαχείριση Απορριμμάτων ν. Χίου, Α.Ε. (ΔΙΑΝΟΧ), για προάσπιση ισότιμης διαχείρισης των μελών του, για ζητήματα ηθικής, κτλ. Τα δημοσιεύματα αυτά συνοδεύονται και από σχετικά έγγραφα τα οποία αναρτήθηκαν στο σύστημα «Διαύγεια» που «πιστοποιούν» τα αναγραφόμενα. Αντίστοιχες εγκλήσεις είχαν διατυπωθεί και στο παρελθόν για απευθείας αναθέσεις μελετών από το Δήμο Χίου (2016), για τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη (2018), κτλ. Στα κείμενα μάλιστα αναφέρεται και η «μήνη» του τεχνικού κόσμου για τα τεκταινόμενα. Μολονότι το πρόσφατο δημοσίευμα (Παρασκευή 19 Οκτ 2018) στην έντυπη έκδοση -που αναπαράχθηκε στην ηλεκτρονική της Τετάρτης, 17 Οκτ 2018- λοιδορεί τη Ν.Ε. Χίου κάνοντας λόγω για αδιαφορία και συνεχιζόμενη συγκάλυψη μελών της διοίκησής της και αφού διευκρινίσουμε στους αναγνώστες σας ότι κανένας από τους αναφερόμενους στη σχετική είδηση δεν αποτελεί μέλος της διοίκησης της ΝΕ Χίου θα θέλαμε να ενημερώσουμε για τα εξής:
Κατ’ αρχήν η ΝΕ Χίου του ΤΕΕ/Τμ ΒΑ Αιγαίου λειτουργεί απολύτως δημοκρατικά. H απόφαση για τις όποιες ενέργειες και για την ανάγκη δημόσιας απάντησης και το περιεχόμενο αυτής αποφασίζεται συλλογικά, έπειτα από σχετική συνεδρίαση. Ο χαρακτήρας των συνεδριάσεων της ΝΕ Χίου του ΤΕΕ είναι «ανοιχτός», δηλ. τα μέλη μπορούν να συμμετέχουν ενεργά και να παρεμβαίνουν στη διαδικασία για την οποία έχουν ενημερωθεί τουλάχιστον δύο εργάσιμες ημέρες πριν. Τα σχόλια περί ενεργειών εξασφάλισης «ισότιμης διαχείρισης των μελών της» είναι άτοπα και αυτό μπορεί να σας το επιβεβαιώσει κάθε μέλος του τεχνικού κόσμου. Ιδιαίτερα, οι δύο τελευταίες συνθέσεις της ΝΕ σε συνεργασία με το Τμ ΒΑ Αιγαίου έχουν να παρουσιάσουν σημαντικό έργο στο πεδίο αυτό.
Η ΝΕ Χίου του ΤΕΕ σας ενημερώνει ότι παρακολουθεί τα ζητήματα και παρεμβαίνει όπως πρέπει και εκεί που χρειάζεται. Σε καμία περίπτωση δεν το κάνει δημόσια ακριβώς επειδή δεν είναι αυτός ο ρόλος της. Το ΤΕΕ είναι θεσμοθετημένος σύμβουλος της πολιτείας σε τεχνικά ζητήματα και όχι συντεχνιακό ή συνδικαλιστικό όργανο, ούτε γραφείο ευρέσεως εργασίας. Ζητήματα σχετικά με τη χρήση του νόμιμου «εργαλείου» της απευθείας αναθέσεις μελετών και εργολαβιών από τους φορείς της δημόσιας διοίκησης έχουν απασχολήσει αρκετά τη ΝΕ, διαχρονικά, και έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές παρεμβάσεις στο Δήμο και στην Περιφέρεια ΒΑ Αιγαίου. Κάποιες από αυτές οδήγησαν και τις εξελίξεις. Συμπληρωματικά, θέτουμε εις γνώση σας τα εξής:
Τα θέματα δημοσίων συμβάσεων για προμήθειες, εργολαβίες και μελέτες ρυθμίζονται με το ν. 4412/2016. Στο συγκεκριμένο νόμο καθορίζονται επακριβώς και με λεπτομέρεια οι ενέργειες κάθε φορέα δημόσιας διοίκησης, δημοτικής επιχείρησης, κτλ. για τη σύναψη κάθε είδους διαγωνισμού και σύμβασης.
Τα βασικότερα στοιχεία για την προκήρυξη ενός διαγωνισμού ή μιας απευθείας ανάθεσης είναι η τεχνική περιγραφή, η προμέτρηση και ο προϋπολογισμός ενός έργου. Τα στοιχεία αυτά αναρτώνται υποχρεωτικά στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ) σε προκαθορισμένα για κάθε τύπο σύμβασης χρονικά διαστήματα προγενέστερο της υπογραφής της.
Το σχετικό αναρτώμενο στο σύστημα «Διαύγεια» περιορίζεται μόνο στη συναφθείσα σύμβαση.
Το ΤΕΕ δεν είναι υποχρεωμένο εκ του ρόλου του να παρακολουθεί τα μητρώα αυτά.
Αντιθέτως, υποχρέωση για την παρακολούθηση και τήρηση της νομιμότητας έχουν ο επίτροπος του ελεγκτικού συνεδρίου και η εισαγγελία.
Οι παραπάνω παρατηρήσεις καθιστούν σαφές ότι οι όροι και οι προϋποθέσεις μιας δημόσιας σύμβασης είναι γνωστές σε κάθε ενδιαφερόμενο πριν την υπογραφή της. Επίσης προβλέπονται και διαδικασίες για αντιρρήσεις, ενστάσεις, κτλ. τις οποίες μπορεί να υποβάλλει κάθε τρίτος ενδιαφερόμενος πριν την υπογραφή εκάστης σύμβασης ή τη διεξαγωγή κάθε μορφής διαγωνισμού.
Όπως αντιλαμβάνεστε, η ΝΕ Χίου του ΤΕΕ/τμ ΒΑ Αιγαίου επιτελεί πιστά το ρόλο της και δεν αναλώνεται σε «πολιτικά» παιχνίδια και σε συντεχνιακές προκαταλήψεις. Εάν κανείς πραγματικά το θέλει, θα ήταν χρήσιμη η εκπόνηση πραγματικής έρευνας στα συστήματα «Διαύγεια» και «ΚΗΜΔΗΣ», αλλά και στα αρχεία της αποκεντρωμένης διοίκησης και πρώην Νομαρχίας Χίου για την ολοκληρωμένη εικόνα και εξαγωγή συμπερασμάτων για το εργαλείο της «απευθείας ανάθεσης» και τον τρόπο που χρησιμοποιούνταν ιστορικά. Με την πρόκληση αυτή ελπίζουμε την επόμενη φορά που θα εγκλιθεί το ΤΕΕ να γίνει για αντικείμενα τα οποία άπτονται των αρμοδιοτήτων και του ρόλου του.
Σε κάθε περίπτωση η ΝΕ Χίου του ΤΕΕ σεβόμενη το ρόλο της ως θεσμοθετημένος σύμβουλος της πολιτείας δεν υπεισέρχεται σε «παιχνίδια» πολιτικών σκοπιμοτήτων και έχοντας την υποχρέωση, συνεργάζεται με την τοπική αυτοδιοίκηση προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, ανεξάρτητα από τις πολιτικές προτιμήσεις του εκάστοτε Προέδρου και των μελών της Ν.Ε. Για το σκοπό αυτό δραστηριοποιείται ενεργά διοργανώνοντας ημερίδες και συμμετέχοντας σε διοργανώσεις που ξεπερνούν τα όρια της «τεχνικής» ενημέρωσης των μελών της. Χαρακτηριστικά παραδείγματα (και όχι μόνα) είναι το δεύτερο μέρος της ημερίδας σχετικά με το «Μουσείο Μαστίχας» και η συνδιοργάνωση του «1ου Επιστημονικού Συνεδρίου για την Ανάπτυξη της Χίου». Χαρακτηριστικές, ουσιαστικές παρεμβάσεις αποτελούν οι γνωμοδοτήσεις για τα ΣΧΟΟΑΠ, το ΓΠΣ Χίου, το Master Plan του λιμένα Χίου, τα σχέδια Βιώσιμης Αστικής Ανάπλασης (ΒΑΑ) και η ενεργοποίηση των μηχανισμών που κατέληξαν στη διόρθωση του Κτηματολογίου της ΔΕ Ιωνίας. Οι πρόσφατες διοικήσεις της έχουν συμβάλει σημαντικά στη διαμόρφωση των προϋποθέσεων για τον εξορθολογισμό των διαδικασιών και την έναρξη του διαλόγου με την κοινωνία για τον καθορισμό στόχων και πρακτικών που θα οδηγήσουν το νησί σε τροχιά ανάπτυξης.
Οι διοργανώσεις αυτές και αντίστοιχες άλλων φορέων δεν έτυχαν αντάξιας δημοσιογραφικής κάλυψης και προβολής από το σύνολο του τοπικού τύπου με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η προσπάθεια έναρξης ουσιαστικού διαλόγου της κοινωνίας με τους φορείς και η ανταλλαγή απόψεων προς το σχεδιασμό ενός επωφελούς μέλλοντος για το νησί. Το γεγονός αυτό προκαλεί ερωτηματικά για το ρόλο που τελικά επιτελεί μερίδα του τοπικού τύπου και τη χρησιμότητά της στην τοπική κοινωνία.