Του Νικολάου Κομηνέα
Η Αστυπάλαια πρωτοπορεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Το νησί της Αστυπάλαιας δίκαια θεωρείται ένας ξεχωριστός προορισμός καθώς στο νησί υλοποιείται ένα πρωτοποριακό έργο με στόχο να μετατρέψει την Αστυπάλαια στο πρώτο Έξυπνο και Βιώσιμο Νησί με ενεργειακή αυτονομία στη Μεσόγειο. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αποτελείται από 4 πυλώνες, έχει ορίζοντα υλοποίησης το 2026, και στόχο τον μετασχηματισμό της Αστυπάλαιας σε πρότυπο νησί για την ηλεκτροκίνηση, την παραγωγή πράσινης ενέργειας και τις “έξυπνες” μορφές συγκοινωνίας.
Η “Έξυπνη κινητικότητα” που προωθείται μέσω του προγράμματος θα εξελίξει τα συμβατικά δημόσια και ιδιωτικά μέσα μεταφοράς σε έναν στόλο ηλεκτροκίνητων οχημάτων φιλικών προς το περιβάλλον. Η φόρτιση αλλά γενικότερα και οι υπόλοιπες υποδομές οδηγούν τη μετάβαση της Αστυπάλαιας στη χρήση καθαρής ενέργειας. Οι υπάρχουσες γεννήτριες ορυκτών καυσίμων παλαιάς τεχνολογίας θα αντικατασταθούν σταδιακά από ένα υβριδικό σύστημα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας τελευταίας τεχνολογίας. Η Αστυπάλαια θα αποκτήσει πλήρη ενεργειακή επάρκεια χάρη σε αυτό το υβριδικό σύστημα, που είναι σχεδιασμένο αποκλειστικά και μόνο για τις ενεργειακές ανάγκες του νησιού. Το υβριδικό αυτό σύστημα σε πρώτη φάση θα αποτελείται από φωτοβολταϊκά πάνελ και μπαταρίες για αποθήκευση της ενέργειας η οποία στο στάδιο αυτό θα καλύπτει το 50% των αναγκών. Στη συνέχεια θα προστεθεί μια και μόνο ανεμογεννήτρια με αποτέλεσμα στην τελική του φάση ο υβριδικός σταθμός να καλύπτει σχεδόν το 90% των αναγκών του νησιού. Το νησί θα παραμείνει αυτόνομο χωρίς διασυνδέσεις και καλώδια.
Για την υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος η Ελληνική Κυβέρνηση, ο Δήμος Αστυπάλαιας και η αυτοκινητοβιομηχανία της WV έδωσαν τα χέρια και συνεργαστήκαν με σκοπό τη μετατροπή και τη δημιουργία ενός προορισμού σε πράσινο και βιώσιμο δίνοντας την εικόνα από μια κοινωνία και έναν προορισμό του μέλλοντος. Η Αστυπάλαια επιλέχτηκε από το υπουργείο εξωτερικών για την υλοποίηση αυτού του πρωτοποριακού προγράμματος το οποίο αποτελεί μια ριζοσπαστική τομή όχι μόνο για τα δεδομένα της Ελλάδας αλλά για και την παγκόσμια κοινότητα. Η επιλογή δεν ήταν εύκολη, ούτε τυχαία. Ο τρόπος προσέγγισης του Δήμου Αστυπάλαιας σε θέματα που αφορούν τη βιώσιμη ανάπτυξη, την κυκλική οικονομία και την ανακύκλωση ταίριαζαν απόλυτα με τις γραμμές ενός τέτοιο προγράμματος, επίσης η συνεργασία του Δήμου και του Υπουργείου Εξωτερικών κατά την διάρκεια επιλογής προορισμού ήταν εξαιρετική και για τους λόγους αυτούς η Αστυπάλαια επιλέχτηκε σαν ιδανικός προορισμός.
Η ανάγκη για μια ενεργειακή μετάβαση είναι πλέον εμφανής σε παγκόσμιο επίπεδο. Η χρήση των ορυκτών καυσίμων όσο αφορά το περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο δείχνει να φθάνει στο τέλμα. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του πετρελαίου και όλων των παράγωγων του έχουν δημιουργήσει ιδιαίτερα αυξημένα προβλήματα στο περιβάλλον στα τελευταία περίπου 150 χρονιά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως σε παγκόσμιο επίπεδο το πετρέλαιο αποτελεί τον κινητήριο μοχλό σε όλα τα μέσα κινητικότητας όπως αυτοκίνητα, πλοία, αεροπλάνα αλλά και στον βιομηχανικό κλάδο γενικότερα. Πέρα όμως από το περιβαλλοντικό τομέα προβληματισμός έχει επικρατήσει και στον οικονομικό τομέα. Καθημερινά παρατηρούμε μια συνεχομένη αύξηση στην τιμή του πετρελαίου, η οποία πολύ δύσκολα μπορεί να ανατραπεί καθώς όπως όλοι γνωρίζουμε το πετρέλαιο είναι μια μη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Η μετάβαση σε νέες μορφές ενέργειας δεν θα είναι εύκολη υπόθεση αλλά είναι κάτι το οποίο θα πρέπει σιγά σιγά να θεωρείται δεδομένο. Η παραγωγή ενέργειας, η έστω ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής θα πρέπει να παράγεται μέσω των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
Η Αστυπάλαια σκοπεύει μέσω του προγράμματος ‘’Αστυπάλαια: Έξυπνο και Βιώσιμο νησί’’ να δείξει τον δρόμο σε μεγαλύτερους προορισμούς ώστε να στραφούν σε νέες μορφές παραγωγής και διαμερισμού της ενέργειας καθώς και σε νέες μορφές κινητικότητας. Ο διαμερισμός ενέργειας θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων και την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Οι ενεργειακές κοινότητες αποτελούν την λύση και τον ίσως μονόδρομο για προορισμούς σαν την Αστυπάλαια. Οι νέες μορφές κινητικότητας τόσο των ιδιωτών όσο και των δημοσίων οχημάτων με ηλεκτρικά οχήματα θα βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των κάτοικων. Σε έναν κόσμο που χρειάζεται αλλαγή η Αστυπάλαια πρωτοπορεί δείχνοντας το παράδειγμα ενός βιώσιμου και εναλλακτικού προορισμού.
* Ο Νικόλαος Κομηνέας είναι Δήμαρχος Αστυπάλαιας. Θα συμμετέχει στο Olympia Forum III, το οποίο διοργανώνεται από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και την εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ, το οποίο θα διεξαχθεί στις 20 Οκτωβρίου 2022 στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα και στις 21-22 Οκτωβρίου 2022 στις εγκαταστάσεις της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας στην Αρχαία Ολυμπία.