Το 2021 υπήρξε δισυπόστατο. Από τη μια, οι ΑΠΕ (και πρωτίστως τα φωτοβολταϊκά) γνώρισαν μια πρωτοφανή ανάπτυξη. Από την άλλη, η εκτίναξη των τιμών της ενέργειας έθεσε νέα προβλήματα στο τραπέζι του δημόσιου διαλόγου και έδωσε αφορμή σε κάποιους να αμφισβητήσουν και αυτή ακόμη την αναγκαιότητα της ενεργειακής μετάβασης.
Στη θεωρία βέβαια κανένας δεν αμφισβητεί αυτή την αναγκαιότητα, απλώς παραπέμπει τις αλλαγές στο μακρινό μέλλον. Τι κι αν η τρέχουσα κρίση τιμών είναι πρωτίστως κρίση της αγοράς του ορυκτού αερίου, για κάποιους πάντα θα φταίνε οι ΑΠΕ.
Επί της ουσίας τώρα, το 2022 θα δούμε επιτέλους θεσμικές αλλαγές πολλές από τις οποίες σχεδιάζονταν για το 2021 αλλά καθυστέρησαν. Ο κατάλογος είναι μακρύς: Κλιματικός Νόμος, νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης, θεσμικό πλαίσιο για την αποθήκευση. Αυτά, τρόπον τινά, αποτελούν τα θεμελιώδη για την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών.
Ταυτόχρονα, παρόλη την πρόσκαιρη αύξηση των τιμών των φωτοβολταϊκών πλαισίων, τα φωτοβολταϊκά παραμένουν μακράν η φθηνότερη τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Αν προσθέσει κανείς και το αμείωτο επενδυτικό ενδιαφέρον αλλά και την δεδηλωμένη πρόθεση των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή μετάβαση, το 2022 αλλά και τα χρόνια που ακολουθούν θα είναι χρόνια εντυπωσιακής ανάπτυξης για τα φωτοβολταϊκά.
Εκείνο που θα πρέπει να γίνει τα επόμενα χρόνια είναι να υπάρξει έμφαση στα μικρά αποκεντρωμένα συστήματα ιδιοκατανάλωσης στον οικιακό και εμπορικό τομέα. Ήδη, με τον Κλιματικό Νόμο, τα φωτοβολταϊκά θα γίνουν υποχρεωτικά στα περισσότερα κτίρια με κάλυψη άνω των 500 τετραγωνικών μέτρων. Το μέτρο αυτό θα πρέπει να επεκταθεί σε όλα σχεδόν τα κτίρια, ανεξαρτήτως μεγέθους, κατά το πρότυπο της Καλιφόρνια και του Βερολίνου.
Το 2022 θα οριστικοποιηθεί σε επίπεδο ΕΕ και η εφαρμογή χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ για οικιακά φωτοβολταϊκά, αν και η εφαρμογή του θετικού αυτού μέτρου θα αργήσει κι άλλο στην πράξη. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να δοκιμάσουμε και νέα εργαλεία προώθησης των μικρών συστημάτων.
Η γειτονική Ιταλία έχει δείξει το δρόμο με την υιοθέτηση του Superbonus, την παροχή δηλαδή γενναίων φορολογικών απαλλαγών σε μικρά φωτοβολταϊκά. Η δυναμική που αναπτύσσεται μας κάνει πιο αισιόδοξους για το μέλλον παρά τις ζοφερές μέρες που διάγουμε τα τελευταία χρόνια. Τα φωτοβολταϊκά είναι ένας φάρος ελπίδας για τα χρόνια που έρχονται και η αγορά οφείλει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.
————————————-
*Ο κ. Στέλιος Ψωμάς είναι Σύμβουλος σε θέματα Ενέργειας και Περιβάλλοντος
Το άρθρο περιλαμβάνεται στο αφιέρωμα του energypress για τις προκλήσεις, τους φόβους και τις προσδοκίες ενόψει του 2022
