Παρούσα στην παγκόσμια αγορά του blue tech δηλώνει η Ελλάδα, διεκδικώντας τον ρόλο innovation hub της Μεσογείου στη «γαλάζια» τεχνολογία. Ήδη, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου εγκαινιάζει, αυτή την περίοδο, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), το πρώτο Ευρωπαϊκό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στη ρομποτική των θαλάσσιων συστημάτων, ενώ «στα σκαριά» βρίσκεται πλάνο για τη δημιουργία Ινστιτούτου Έρευνας στο blue tech.
«Στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, που βρίσκεται στην καρδιά του Αιγαίου, στη Σύρο, έχουμε δεσμευτεί να ενισχύσουμε τη θέση της Ελλάδας ως ηγέτη στον τομέα της θαλάσσιας τεχνολογίας (blue tech). Μέσα από τη συνεργασία μας με το EIT Digital, εγκαινιάζουμε ένα Ευρωπαϊκό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στη ρομποτική των θαλάσσιων συστημάτων, βασισμένο στις επιτυχημένες θερινές σχολές και ερευνητικά έργα μας», αναφέρει ο καθηγητής και Διευθυντής του Ερευνητικού Εργαστηρίου Ευφυών Συστημάτων Μεταφορών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αιγαίου Δημήτρης Ζήσης.
Όπως τόνισε ο ίδιος, αυτή την περίοδο σχεδιάζεται επίσης η δημιουργία Ινστιτούτου Έρευνας για την Θαλάσσια Τεχνολογία, που θα λειτουργεί ως κέντρο καινοτομίας και αριστείας στις αυτόνομες τεχνολογίες για τη θάλασσα. «Στόχος να βοηθήσουμε την Ελλάδα να χτίσει ένα κέντρο αριστείας στις θαλάσσιες τεχνολογίες, που θα λειτουργήσει ως κόμβος για την έρευνα, την ανάπτυξη και την εκπαίδευση» τόνισε ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ. Γιάννης Τσακίρης, σε ειδική εκδήλωση που διοργάνωσε η Τράπεζα στην Ελλάδα για το blue economy.
Nα σημειωθεί ότι από το 2019, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει διοχετεύσει πάνω από 7,3 δισ. ευρώ στη γαλάζια οικονομία, κινητοποιώντας επιπλέον 30,8 δισ. ευρώ από τρίτες επενδύσεις.
Οι Blue Champions και η Sci-Drones
Στην προσπάθεια της Ελλάδας να εξελιχθεί σε innovation hub της Μεσογείου για τη λεγόμενη «γαλάζια οικονομία» ως εμπροσθοφυλακή λειτουργεί η blue tech καινοτομία made in Greece. Ήδη πέριξ του Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το οποίο δημιούργησε την πρώτη θερινή σχολή για ρομποτική ωκεανών στην Ελλάδα και το πρώτο spin-off της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας Blue Champions, την εταιρεία Sci-Drones που επιτρέπει την παρακολούθηση της πλαστικής ρύπανσης, χτίζεται ένα συνολικό οικοσύστημα.
Η Ελλάδα, με εφαλτήριο το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ήδη έχει σηκώσει τη ελληνική σημαία στη γαλάζια οικονομία, καταφέρνοντας να διακριθεί στο «Blue Champions», μια πρωτοβουλία της ΕΤΕπ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία εστιάζει στη χρηματοδότηση καινοτόμων έργων στη γαλάζια τεχνολογία, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Από τις 70 προτάσεις που κατατέθηκαν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, η ελληνική startup SciDrones, spin-off του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ξεχώρισε με την τεχνολογία της για την παρακολούθηση της ρύπανσης από πλαστικά.
Το Blue Champions Initiative στοχεύει στην υποστήριξη και κλιμάκωση καινοτόμων εγχειρημάτων, χρηματοδοτώντας έργα άνω των 15 εκατ. ευρώ, ενώ ενισχύει την προώθηση πρωτοβουλιών με υψηλή δυναμική, όπως startups στον τομέα της θαλάσσιας τεχνολογίας. Η SciDrones επικεντρώνεται στην παρακολούθηση και μείωση της πλαστικής ρύπανσης στις θάλασσες, αναδεικνύοντας τη δυναμική των ελληνικών πανεπιστημιακών startups στον τομέα του blue economy.
Με εμπροσθοφυλακή τις startups
Η Ελλάδα, με την παράδοση στη ναυτιλία και την εξάρτησή της από τις θαλάσσιες δραστηριότητες, έχει τη μεγαλύτερη αναλογία απασχόλησης στον τομέα αυτό στην Ευρώπη, με το 9,5% του εργατικού δυναμικού να εργάζεται σε σχετικούς κλάδους. Από τη ναυτιλία και τα υπεράκτια αιολικά πάρκα έως τις τεχνολογίες των ωκεανών, η χώρα μετατρέπει το θαλάσσιο δυναμικό σε μοχλό οικονομικής ανάπτυξης, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες συνεργασίας και επενδύσεων σε διεθνές επίπεδο και ένα νέο αφήγημα για τον ρόλο της ως παγκόσμιο hub του blue economy.
Όπως δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Γιάννης Τσακίρης, σε εκδήλωση για το blue economy που έγινε στην Ελλάδα: «Η αποστολή μας είναι απλή αλλά φιλόδοξη: να δημιουργήσουμε ένα οικοσύστημα στην Ελλάδα που υποστηρίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη του Blue Economy, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα των παράκτιων κοινοτήτων και ξεκλειδώνοντας το δυναμικό της θάλασσας».
Στον πυρήνα αυτής της μεταμόρφωσης βρίσκονται οι startups, οι οποίες έχουν αρχίσει να βρίσκουν θέση στο οικοσύστημα του blue tech, αλλά χρειάζονται περαιτέρω υποστήριξη για να αναπτυχθούν και να ανταγωνιστούν διεθνώς. Εκτός από τη SciDrones, που συνδυάζει τεχνολογίες drones με IoT, παρακολουθώντας τη θαλάσσια ρύπανση, άλλες ελληνικές startups, υποστηριζόμενες από την πλατφόρμα BlueInvest, αναπτύσσουν λύσεις για τη ναυτιλία, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την παρακολούθηση των ωκεανών.
Συνολικά, 11 ελληνικές startups έχουν επωφεληθεί από την πλατφόρμα BlueInvest, η οποία παρέχει χρηματοδοτική υποστήριξη και πρόσβαση σε επενδυτές. Ωστόσο, η απουσία τοπικών εγκαταστάσεων για δοκιμές ωκεανών αποτελεί τροχοπέδη για την εξέλιξή τους.
«Ήδη βλέπουμε αξιοσημείωτους Έλληνες επιχειρηματίες να ξεχωρίζουν. Αυτό ακριβώς το είδος τοπικής καινοτομίας είναι που επιδιώκουμε να ενισχύσουμε μέσα από τη στήριξη μας,» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσακίρης.
Οι προκλήσεις για την Ελλάδα
Η Ελλάδα, όπως και άλλες μεσογειακές χώρες, αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις από την κλιματική αλλαγή, όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και οι ακραίες καιρικές συνθήκες. Αυτές οι συνθήκες επηρεάζουν σημαντικά τον τουρισμό, που αποτελεί το 45% της παράκτιας απασχόλησης, και καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για επενδύσεις σε τεχνολογίες παρακολούθησης και προστασίας.
Η συνεργασία με ευρωπαϊκούς φορείς, όπως το Copernicus Marine Service, επιτρέπει την ανάπτυξη συστημάτων παρακολούθησης που συμβάλλουν στη διαχείριση φυσικών πόρων και στην πρόληψη ζημιών. Παράλληλα, η χρήση δεδομένων για την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, δημιουργεί νέες ευκαιρίες για βιώσιμη ανάπτυξη. Η δε αξιοποίηση ευρωπαϊκών κεφαλαίων, όπως το European Defence Fund, ενισχύει περαιτέρω την ελληνική ικανότητα να υποστηρίζει πρωτοποριακά έργα στον τομέα της τεχνολογίας των ωκεανών.
«Μέσα από τη συνεργασία, την καινοτομία και την ανθεκτικότητα, μπορούμε να ξεκλειδώσουμε το πλήρες δυναμικό του blue economy και να δημιουργήσουμε ένα διαρκές θετικό αντίκτυπο για τις επόμενες γενιές» κατέληξε ο κ. Τσακίρης.
