Περάσαμε τον αιφνιαδιασμό και το πρώτο σοκ, περάσαμε (αλλά δεν ξεπεράσαμε) τον έντονο θυμό, επενδύσαμε χρόνο συνομιλώντας με ειδικούς για να διαμορφώσουμε τεκμηριωμένες απόψεις για την καλύτερη διακπεραίωση της πορείας προς τον (κατά τα άλλα) αδιαμφισβήτητο στόχο της επαναφοράς των παράνομα κατεδαφισμένων διατηρητέων οικοδομών. Η στήριξη της προσπάθειας επιδιώχθηκε τόσο με την υπόμνηση νομικών εργαλείων για να διασφαλιστεί πως θα φτάσουμε πράγματι στην επαναφορά όσο και με την καταγραφή όλων των τεχνικών στοιχείων που θα διασφάλιζαν την ποιοτική επάρκεια του αποτελέσματος. Δεν μιλάμε για ένα σκηνικό, μια απομίμηση αλλά μια ουσιαστική επαναφορά! Αν αρκούσε ένα σκηνικό, τότε θα φτιάχναμε μια φωτογραφική προσομοίωση και να δώσει η Αρχιεπισκοπή τα λεφτά σε κάποιο επενδυτικό «πρότζεκτ». Όχι πως αποκλείεται κι αυτό το σενάριο όταν η προσπάθεια φτάσει στα «δύσκολα»… Η επαναφορά δεν αποτελεί σχήμα λόγου ούτε ένα ηχητικό στόχο…
Εκεί, λοιπόν, γωνία Ισοκράτους και Πατριάρχου Γρηγορίου, η ανησυχία είναι εύλογη και οι έγνοιες δικαιολογημένες. Στο μεταξύ, μετά τον μελετητή που δήλωσε αμέτοχος στην κατεδάφιση, άλλες πληροφορίες φέρουν τις τεχνικές υπηρεσίες της Αρχιεπισκοπής καθώς και τον εργολάβο να δηλώνουν πως δεν κατεδάφισαν αλλά προσπάθησαν να στηρίξουν τη (μια) επικίνδυνη οικοδομή. Και έφεραν, οι αθεόφοβοι, μπουλτόζα για να τη στηρίξουν και τελικά κατεδάφισαν τρεις; Aυτό κι αν είναι παγκόσμια πρωτοτυπία κι ενθάρρυνση της καινοτομίας! Αφήστε, λοιπόν, τις υπερμεγέθεις πίτσες και τα τεράστια σουβλάκια κι ελάτε να μπούμε τώρα εντυπωσιακά στο βιβλίο Γκίνες! Είμαστε σίγουροι πως ούτε ο δήμος ούτε ο Γενικός Εισαγγελέας θα ανεχτούν αυτή την κοροϊδία. Τώρα, αναμένουμε την προώθηση τών εργασιών για επαναφορά, με συγκρατημένη την αισιοδοξία και αυξημένη την αποφασιστικότητα πως δεν θα αφήσουμε να αποσπαστεί η προσοχή μας με όσα άλλα συμβαίνουν και πιθανόν να συμβούν τους επόμενους μήνες. Θα έχουμε και για εκείνα έγνοια και θα ΄μαστε κι εκεί διεκδικητικοί!
Δεν θα μας αποσπάσουν την προσοχή ούτε οι διερευνητικές για τα διαβατήρια, ούτε ο κορωνοϊός – εμείς φοράμε σταθερά (αυτή μόνο) τη μάσκα μας… Ούτε η διαρκούσα οικονομική κρίση, ούτε η «this is Cyprus» διαφθορά. Θα παρακολουθήσουμε τις μακρόσυρτες ανταποκρίσεις για την «άτυπη» πενταμερή. Θα είμαστε κριτικοί και καχύποπτοι (εκλογές έρχονται!) στις διαδοχικές δηλώσεις των μελών της διακομματικής συνοδείας του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας που μόνο αυτός από την αποστολή θα αλλάξει ιδιότητα μπαίνοντας στην πενταμερή. Μπορεί να μην ξενυχτίσουμε για όλες τις συχνά βαρετές τηλεοπτικές συζητήσεις για τα πρέπει και τα αναπόφευκτα της καθοδικής πορείας προς τη «λύση». Τώρα πια ψάχνουμε όχι μόνο το περιεχόμενο αλλά ακόμα και το όνομα! Είναι να μη συγχύζονται όχι μόνο οι ψηφοφόροι αλλά και οι ίδιοι οι πολιτικοί! Από την ομοσπονδία την πολυπεριφερειακή, στη διζωνική με τις δυο ζώνες ή πολιτείες ή κρατίδια ή κράτη (για τους πιο τολμηρούς), μέχρι τη χαλαρή, την αποκεντρωμένη, τη συνομοσπονδία, την «ειλικρίνεια» των δυο κρατών. Και δείτε, «να ΄την πετιέται» η φρέσκια ορολογία περί «κυριαρχικής ισότητας»! Και όλα αυτά για να μην αφήσουμε την κατοχική Τουρκία να επιβάλει δια της βίας τη θέλησή της, ευκολύνοντάς την έτσι να φτάσει εκεί που θέλει (για τώρα) με την αποδοχή μας και χωρίς τις ενοχές της (αν ποτέ της καταλογίζονταν)…
Είπαμε όμως να μη ξεχαστούμε! Ο χώρος των ερειπίων έγινε πια σημείο αναφοράς για την ταλαιπωρημένη παλιά πόλη. Όπως λέγαμε να πάμε μια βόλτα στο πάρκο, τώρα θα πηγαίνουμε εκεί στην Πατριάρχου Γρηγορίου και Ισοκράτους να βλέπουμε πώς πάνε τα έργα και να φωτογραφίζουμε το απρόσμενο αξιοθέατο! Οι πολίτες, οι επιστημονικοί φορείς, οι πολιτικοί φορείς, τα ΜΜΕ έχουν τον δικό τους ρόλο. Με προσεκτικές παρατηρήσεις και τεκμηριωμένη άποψη στο πλαίσιο της γνώσης, της εμπειρίας και της ευαισθησίας του καθενός. Θα είναι μια εκπαίδευση για όλους ώστε να μάθουμε να μην προσπερνάμε τέτοιες εικόνες που μεμονωμένα αλλά συχνά έχουμε δει πολλές. Και μπορούμε να συνεχίζουμε την περιδιάβαση πιο κάτω στην παλιά πόλη. Κάποιες εικόνες της, αντίστοιχα θλιβερές, να τις δούμε αυτοκριτικά. Υπάρχουν όμως κι άλλες που είναι αισιόδοξες. Έχουν γίνει, ειδικά τους τελευταίους μήνες, κάποια σημαντικά βήματα, με προσόψεις κτηρίων που φτιάχτηκαν με πρωτοβουλία του Δήμου Λευκωσίας. Ακόμα κι αν αυτό έχει πολύ αργήσει, αφού πολλές αξιολόγες οικοδομές έχουν εξαφανιστεί, είναι ενθαρρυντικό… Ο χρόνος δεν γυρνά πίσω, το ίδιο κι οι κάτοικοι που έκαναν άλλες επιλογές στις συγκεκριμένες συνθήκες των τελευταίων δεκαετιών. Μπορούν όμως άλλοι, νέα ζευγάρια με μικρά παιδιά, να έχουν κίνητρα εγκατάστασης σε ταλαιπωρημένα κι εγκαταλειμμένα σπίτια που θα αποκατασταθούν. Οι προκλήσεις είναι εδώ και δεν είναι θεωρητικές! Κι αν η Πολιτεία δείχνει αδιαφορία για τα σπίτια τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας, υπάρχει και γιαυτά τρόπος διαχείρισης με αξιοποίηση ειδικών κονδυλίων – χωρίς να σημαίνει πως οι «χρήστες» θα έχουν τον πρώτο λόγο όταν θα έρθει εκείνη η ώρα…
Μένουμε προς το παρόν με το βλέμμα εκεί στη γωνία Ισοκράτους και Πατριάρχου Γρηγορίου αλλά με την έγνοια μας για ολόκληρη την παλιά πόλη… Σε όσα σπίτια παραδοσιακά (και όχι μόνο διατηρητέα) αφέθηκαν στη φθορά του χρόνου, την αδιαφορία ή (σε κάποιες περιπτώσεις) την εγκληματική επιθετικότητα των ιδιοκτητών αλλά και την έλλειψη οράματος τόσο από την τοπική αυτοδιοίκηση όσο και την κεντρική κυβέρνηση. Όλοι γνώριζαν το προδιαγραμμένο αποτέλεσμα χωρίς να προχωρούν σε αποτελεσματικές προληπτικές ενέργειες. Ήταν, άλλωστε, διαχρονική η προτίμηση σε έργα βιτρίνας. Κι όπως το ΄φερε η κουβέντα, στην Πλατεία Ελευθερίας μαύρισαν τα πάλλευκα μάρμαρα Θάσου προτού φτάσουμε στο τέλος μιας απρόσμενα μακράς και προκλητικά δαπανηρής πορείας. Θα χρειαστούν γερό καθάρισμα πριν τα, όποτε γίνουν, εγκαίνια…
ktsimillis@cytanet.com.cy