Η πρόθεση της διοίκηση της ΔΕΗ, όπως εκφράστηκε από το πρόσφατο investors day, να δραστηριοποιηθεί στις τηλεπικοινωνίες, σίγουρα δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία στους παράγοντες της αγοράς. Αντίθετα, θεωρήθηκε ως άλλη μια εν πολλοίς αναμενόμενη κίνηση σε μια περίοδο που οι απαιτήσεις για γρήγορες και σταθερές συνδέσεις στο διαδίκτυο αυξάνονται, λόγω αντικειμενικών συνθηκών αλλά και ρυθμιστικών πιέσεων.
Το δεδομένο είναι πως η Ελλάδα, όπως και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει δεσμευτεί να προχωρήσει γρήγορα στην λεγόμενη “Κοινωνία του Gigabit”. Μέχρι το 2025 η χώρα μας θα πρέπει να παρέχει συνδέσεις υψηλών ταχυτήτων -τουλάχιστον 100 Mbps- στο μεγαλύτερο τμήμα της επικράτειας. Και για να γίνει αυτό πραγματικότητα θα απαιτηθούν σημαντικές επενδύσεις, τόσο σε νέα δίκτυα οπτικών ινών, όσο και σε αναβαθμίσεις των υφιστάμενων δικτύων χαλκού.
Επιπλέον επενδύσεις θα απαιτηθούν για τα δίκτυα κινητής πέμπτης γενιάς (5G) που βρισκονται, κυριολεκτικά προ των πυλών. Ο διαγωνισμός για την παραχώρηση φάσματος από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) βρίσκεται ένα βήμα πριν την ολοκλήρωση του. Η δημοπρασία αναμένεται μάλιστα να γίνει πιο γρήγορα, στις 16 Δεκεμβρίου από τις 21 που ήταν προγραμματισμένη. Οι δύο από τους τρεις παρόχους (ΟΤΕ και Wind) έχουν ανακοινώσει τις συμφωνίες με τους προμηθευτές εξοπλισμού και ο τρίτος (Vodafone) είναι πολύ κοντά. Δεν αποκλείεται να δούμε πολύ σύντομα -στις αρχές του επόμενου έτους- τα πρώτα δίκτυα 5G στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας.
Το τρίτο κομμάτι του “παζλ” που συνθέτει το νέο επενδυτικό σκηνικό είναι, βεβαίως, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους, των ιδιωτικών επιχειρήσεων, αλλά και ουσιαστικά όλης της κοινωνίας. Οι απαιτήσεις αυξάνονται συνεχώς καθώς οι υπηρεσίες δημοσίου και ιδιωτικού τομέα μεταφέρονται στο Cloud, ενώ καθημερινές δραστηριότητες όπως η εργασία, η εκπαίδευση, η ενημέρωση και η ψυχαγωγία γίνονται πλέον μέσω διαδικτύου. Τα τεράστια Data Center, όπως αυτά που προτίθεται να κατασκευάσει η Microsoft στη χώρα μας, δημιουργούν επιπλέον ανάγκες για υποδομές, από την παραγωγή ενέργειας έως και τα καλώδια που θα μεταφέρουν τα δεδομένα.
Κομμάτι από την πίτα της αγοράς των ψηφιακών υποδομών θα διεκδικήσουν, πέρα βεβαίως από τις τηλεπικοινωνιακές εταιρείες και μεγάλες επιχειρήσεις που μπορούν να αξιοποιήσουν συνέργειες με τις κύριες δραστηριότητες τους. Ενδεικτικό είναι πως στο mega – ΣΔΙΤ του Ultra Fast Broadband, το οποίο με προϋπολογισμό 870 εκατ. ευρώ αφορά στην κατασκευή δικτύων οπτικών ινών στο μεγαλύτερο τμήμα της χώρας συμμετέχουν εκτός των τριών τηλεπικοινωνιακών ομίλων (OTE, Vodafone και Wind) και εταιρείες όπως: ΔΕΗ, Grid Telecom (θυγατρική του ΑΔΜΗΕ), ΑΒΑ, Μυτιληναίος – ΜΕΤΚΑ, Τέρνα Ενεργειακή και Intrakat.
Εξάλλου, στο “παιχνίδι” της οπτικής ίνας έχει μπει και ο ΑΔΜΗΕ μέσω της θυγατρικής του Grid Telecom, με στόχο να δραστηριοποιηθεί ενεργά στην χονδρεμπορική αγορά των τηλεπικοινωνιών, στα πρότυπα των μεγάλων στα πρότυπα των μεγάλων Ευρωπαίων Διαχειριστών Μεταφοράς Ενέργειας.
Η Grid Telecom διαχειρίζεται ένα εκτεταμένο δίκτυο οπτικών ινών, άνω των 3.000 χιλιομέτρων, στην ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Αξιοποιώντας τα καλώδια οπτικών ινών που έχει περάσει στους πυλώνες υψηλής τάσης αλλά και στις υποθαλάσσιες διασυνδέσεις (Κρήτης, Κυκλάδων) η Grid Telecom παρέχει ήδη υπηρεσίες “σκοτεινής οπτικής ίνας” (dark fiber) σε τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αναπτύξουν το δικό τους δίκτυο μέσω εναλλακτικών διαδρομών. Ακόμη, μέσα στη χρονιά, αναμένεται να διαθέτει και υπηρεσίες χωρητικότητας (10-100 Gbps) σε μεγάλους πελάτες.
Εκεί όμως που ο ΑΔΜΗΕ ενώνει πολλές περιοχές της χώρας με μεγάλα data centers και ανταλλακτήρια δεδομένων, η ΔΕΗ μέσω του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ μπορεί να επιτελέσει έναν διαφορετικό ρόλο. Αυτόν της διασύνδεσης των σπιτιών και των κτιρίων της χώρας με τα δίκτυα οπτικών ινών, το λεγόμενο Fiber To The Home (FTTH). Χωρίς να μπει στο κομμάτι της λιανικής πώλησης υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών (όπως είχε επιχειρήσει την προηγούμενη δεκαετία με την Tellas) η ΔΕΗ θα μπορεί να μισθώνει την υποδομή δικτύου στους παρόχους.
Εκεί βέβαια θα κληθεί να αντιμετωπίσει και τον ανταγωνισμό από τους παρόχους που δημιουργούν με γρήγορες ταχύτητες τα δικά τους δίκτυα FTTH. Το μεγαλύτερο εκ των οποίων διαθέτει ο ΟΤΕ. Σήμερα πάνω από 250.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες FTTH από την Cosmote και σύντομα ο αριθμός αυτός αναμένεται να ξεπεράσει τις 300.000.
Τέτοια μοντέλα όπου οι διαχειριστές δικτύων ενέργειας παρέχουν και δίκτυα οπτικών ινών λειτουργούν με επιτυχία στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της ιταλικής Enel, η οποία δημιούργησε πριν από μια πενταετία την Open Fiber και ανέπτυξε το δικό της δίκτυο οπτικών ινών το οποίο μισθώνει στους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους. Μάλιστα, αυτή την περιοδο η Enel δεχεται προσφορές για από μεγάλα funds για το ποσοστό της στην Open Fiber, ενώ παράλληλα εξετάζει το ενδεχόμενο να επαναλάβει αυτό το μοντέλο και σε άλλες χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται.