Απότομη αύξηση κατά την πενταετία 2025-2030 προβλέπει για την αποθήκευση ενέργειας ο ενεργειακός σχεδιασμός που δόθηκε στη δημοσιότητα από το ΥΠΕΝ, τη στιγμή που δεν αναμένονται καθόλου εγκαταστάσεις μέχρι το 2025 πλην των αντλησιοταμιευτικών.
Αναλυτικότερα, οι προβλέψεις του ΕΣΕΚ κάνουν λόγο για μηδενικές εγκαταστάσεις το 2025 και 700 μεγαβάτ το 2030 και το 2040 με βάση πάντα τις παραδοχές. Ο ΕΣΕΚ αποδέχεται πλήρως το μελλοντικό ρόλο της αποθήκευσης, καθώς αναφέρει ότι ο βασικές κατηγορίες πηγών ευελιξίας είναι οι κατανεμόμενες μονάδες παραγωγής, η αποθήκευση, οι διασυνδέσεις και η απόκριση ζήτησης. “Με την ένταξη των μεταβλητών ΑΠΕ (κυρίως αιολικοί και φωτοβολταϊκοί σταθμοί) αυξάνονται οι ανάγκες ευελιξίας του συστήματος και σε υψηλές διεισδύσεις γίνεται απαραίτητη η αποθήκευση ενέργειας”, υπογραμμίζεται.
Ο ΕΣΕΚ αναφέρει επίσης ότι προκειμένου να επιτευχθούν τα υψηλά επίπεδα διείσδυσης μεταβλητών ΑΠΕ με βέλτιστο οικονομικά τρόπο, προκύπτουν ανάγκες σε αποθήκευση ενέργειας (αντλησιοταμίευση, μπαταρίες, μετατροπή σε αέριο, κ.α.). Εδώ και αρκετές δεκαετίες, η αντλησιοταμίευση είναι η πλέον διαδεδομένη μορφή διεθνώς για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλα μεγέθη. Σήμερα οι εξελίξεις διεθνώς είναι ραγδαίες όσον αφορά και άλλες μορφές αποθήκευσης είτε για μεγάλες εγκαταστάσεις είτε για μικρές και ιδίως όσον αφορά τις μπαταρίες διαφόρων ειδών, σημειώνεται.
Όπως επίσης αναφέρει το κείμενο, με βάση προηγούμενες μελέτες κόστους παραγωγής του ηπειρωτικού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, έχει θεωρηθεί στο μοντέλο TIMES ότι εντάσσονται από το έτος 2025 και μετά νέα συστήματα αποθήκευσης (επιπλέον των υφιστάμενων ΥΗΣ Σφηκιάς και Θησαυρού που έχουν δυνατότητα άντλησης), το κόστος των οποίων εκτιμάται σε περίπου 0,5 δις €. Η ενέργεια που διακινείται συνολικά σε συστήματα αποθήκευσης για το έτος 2030 υπολογίζεται περίπου σε 1,5 TWh με απώλειες της τάξης του 30%.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα, προκειμένου να διερευνηθεί σε περισσότερο βάθος η λειτουργία του Διασυνδεδεμένου Συστήματος Ηλεκτρικής Ενέργειας σε αυτά τα επίπεδα διείσδυσης ΑΠΕ και να γίνει εκτίμηση των αναγκών σε νέα συστήματα αποθήκευσης στη βάση των σεναρίων του ΕΣΕΚ όπως προέκυψαν από το μοντέλο TIMES του συνόλου του ενεργειακού συστήματος της χώρας, θα γίνει και μελέτη ωριαίας προσομοίωσης κόστους παραγωγής του Διασυνδεδεμένου Συστήματος Ηλεκτρικής Ενέργειας με κατάλληλο μοντέλο του ΚΑΠΕ. Η μελέτη θα βασιστεί στην επίλυση του προβλήματος ένταξης μονάδων παραγωγής και οικονομικής κατανομής φορτίου (Unit Commitment and Economic Dispatch) για διάφορα σενάρια.
Αντίστοιχα, για τις μονάδες αποθήκευσης, τόσο κεντρικού όσο και αποκεντρωμένου τύπου, απαιτείται η ανάπτυξη ολοκληρωμένου κανονιστικού και ρυθμιστικού πλαισίου αναφορικά με τη λειτουργία τους στις αγορές ενέργειας και την ένταξή τους στα ηλεκτρικά δίκτυα. Υπάρχει επίσης ενδιαφέρον για εφαρμογές αποθήκευσης με μετατροπή της ηλεκτρικής ενέργειας σε αέριο (π.χ. υδρογόνο), στο πλαίσιο των οποίων διερευνάται και η σύζευξη των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου. Επιπλέον, δεδομένων και των διεθνών διασυνδέσεων του Ελληνικού ηπειρωτικού συστήματος, μπορεί να αποβεί αποδοτική και η διερεύνηση των αναγκών αποθήκευσης και της κάλυψής τους σε περιφερειακό επίπεδο.
Παράλληλα, στο κείμενο γίνεται λόγος για χρήση της αποθήκευσης στα μη διασυνδεδεμένα νησιά μέσω υβριδικών έργων, ενώ τονίζεται ότι στην περίπτωση αυτή το απαραίτητο κανονιστικό πλαίσιο έχει ήδη ολοκληρωθεί, ενώ έχουν εκδοθεί αρκετές άδειες παραγωγής υβριδικών σταθμών και ηλιοθερμικών σταθμών με αποθήκευση.
Επιπλέον, σημειώνεται ότι για την εύρυθμη λειτουργία της Ενδοημερήσιας Αγοράς και της Αγοράς Εξισορρόπησης και την ενίσχυση της διείσδυσης σταθμών μεταβλητών ΑΠΕ έχουν ληφθεί μέτρα για την ενίσχυση της συμμετοχής ευέλικτων μονάδων παραγωγής (συμπεριλαμβανομένων μονάδων αποθήκευσης ενέργειας και συστημάτων απόκρισης ζήτησης).
Τέλος, στο κείμενο τονίζεται ότι η αποθήκευση ενέργειας αποτελεί επίσης σημαντικό πεδίο έρευνας και καινοτομίας. Οι καινοτόμες εφαρμογές αποθήκευσης τοπικής ή μικρής κλίμακας θα αφορούν την αποθήκευση είτε ηλεκτρικής είτε θερμικής ενέργειας. Συνεπώς, θα ενισχυθεί η ανάπτυξη νέων ή βελτιωμένων τεχνολογιών αποθήκευσης με υψηλότερη απόδοση, διαθεσιμότητα, αντοχή, ασφάλεια και με το δυνατόν χαμηλότερο κόστος. Μίας μορφή αποθήκευση που εξετάζεται διεθνώς, είναι η μετατροπή ηλεκτρικής ενέργειας σε αέριο (υδρογόνο, κ.α.), καθώς και οι δυνατότητες σύζευξης των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου. Θα υποστηριχθούν ηλεκτροχημικές τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, οι οποίες θα αφορούν κυρίως εφαρμογές με ΑΠΕ για αξιοποίηση σε μη διασυνδεδεμένο ηλεκτρικό δίκτυο ή σε απομακρυσμένα σημεία του ηλεκτρικού δικτύου. Παράλληλα, η προώθηση των ερευνητικών δράσεων στις επιστημονικές περιοχές που αφορούν στα έξυπνα δίκτυα και την ηλεκτροκίνηση (ηλεκτρικά οχήματα) θα συμβάλλει θετικά όχι μόνο στον τομέα μεταφορών, αλλά και στον τομέα αποθήκευσης ενέργειας.