Σημεία αναφοράς στον πυκνοδομημένο αστικό ιστό της Αθήνας αναμένεται να αποτελέσουν η ολοκλήρωση της ανακατασκευής του Πύργου του Πειραιά και η ανέγερση του πύργου κατοικιών (Riviera Tower) στο Ελληνικό. Μπορεί σε άλλες χώρες να έχουν καταστεί ένα συνηθισμένο θέαμα, αλλά στην Ελλάδα οι λεγόμενοι «ουρανοξύστες» ακόμη και σήμερα μετριούνται στα δάχτυλα, κάτι που αναμένεται να αλλάξει στο μέλλον.
Ο Πύργος του Πειραιά, όπως δήλωσε ο Νατάλη Πέτροβιτς, project manager της DIMAND, κατά τη διάρκεια του 6ου Συνέδριου Υποδομών και Μεταφορών – ITC 2023, είναι σχεδόν έτοιμος και αναμένεται να ολοκληρωθεί πλήρως μέχρι το τέλος του έτους. Πρόκειται για έναν πύργο που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ’70 και ακριβώς πριν από τρία χρόνια, τον Ιούλιο του 2020, έπεσαν οι υπογραφές για την 99ετή σύμβαση παραχώρησης από τον δήμο στο κοινοπρακτικό σχήμα των Dimand, Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) και Prodea Investments έπειτα από διαγωνισμό.
Σύμφωνα με τον κ. Πέτροβιτς, ο Πύργος έχει συνολικό ύψος 88 μέτρα, εμβαδόν 34.623 τ.μ., 22 ορόφους και 492 σκαλιά από το ισόγειο μέχρι την κορυφή. Είναι το δεύτερο πιο ψηλό κτίριο της Ελλάδας, μετά τον Πύργο των Αθηνών, και ανακατασκευάζεται με τις υψηλότερες προδιαγραφές. Όσον αφορά την εμπορική χρήση του Πύργου, θα αξιοποιηθούν το ισόγειο, ο πρώτος, ο δεύτερος, όπου θα υπάρχουν καταστήματα, ενώ στον τρίτο όροφο θα υπάρχει εστιατόριο. Από εκεί και μέχρι τον 22ο όροφο θα είναι γραφειακοί χώροι, ενώ στον 23ο όροφο θα βρίσκεται ο μηχανολογικός εξοπλισμός του κτιρίου.
Σχετικά με την κατασκευή του, κ. Πέτροβιτς σχολίασε τον ψηφιακό και «πράσινο» χαρακτήρα του Πύργου, ο οποίος έχει σκαναριστεί και ψηφιοποιηθεί με τεχνολογία ΒΙΜ. Επιπλέον, ο πύργος στοχεύει στην πιστοποίηση LEED Platinum, αλλά και στην πιστοποίηση WELL, που αφορά στην υγεία και ευεξία των εργαζομένων. Ο ίδιος υποστήριξε ότι το κτίριο ενισχύθηκε ακόμη σημαντικά σε ό,τι αφορά τη σεισμική μόνωση, ώστε να μπορεί να αντέξει τον σεισμό των σημερινών δεδομένων. Γι’ αυτόν τον λόγο ενισχύθηκε με εκτοξευόμενο σκυρόδεμα και ανθρακοϋφασματα.
Μια βασική δυσκολία που υπήρξε, ωστόσο, κατά τη διάρκεια της κατασκευής του ήταν ο τρόπος στερέωσης της όψης. Επίσης, έπρεπε να εφαρμοστούν και οι πυροσβεστικές διατάξεις για τα ψηλά κτίρια. Μία ακόμη δυσκολία αποτέλεσε και ότι στην αρχή του έργου ένας μεγάλος υπεργολάβος πτώχευσε, αλλά τη λύση την έδωσε εν τέλει η ΤΕΡΝΑ του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, που ανέλαβε το έργο. Σημαντική πρόκληση αποτελεί και η κατασκευή της νέας πεζογέφυρας 4-5 μέτρων, που θα κάνει πιο εύκολη την πρόσβαση προς το νέο τοπόσημο του λιμανιού, το οποίο πάντως εξυπηρετείται απ’ όλα τα μέσα μεταφοράς.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η Dimand συνεργάζεται και με τη δημοτική Αρχή, η οποία αποτέλεσε σημαντικό αρωγό στη συγκεκριμένη προσπάθεια και μάλιστα αναμένεται να αναμορφώσει και την ψαραγορά που βρίσκεται δίπλα στον Πύργο.
Riviera Tower
Μέχρι το τέλος του έτους θα είναι ορατοί οι πρώτοι όροφοι της οικιστικής ανάπτυξης, RivieraTower, του υψηλότερου κτιρίου στη χώρα (205 μέτρα πάνω από τη θάλασσα), που κατασκευάζεται στο παραλιακό μέτωπο του Ελληνικού, όπως δήλωσε ο Λεωνίδας Βώκας, Senior Construction Director Riviera Tower της Lamda Development. Το συγκεκριμένο κτίριο, που θα ολοκληρωθεί στις αρχές του 2026, έχει συνολικά 50 ορόφους, που αποτελούνται από 169 πολυτελή διαμερίσματα, ένα ισόγειο, δύο επίπεδα γκαράζ. Θα είναι ο πρώτος ουρανοξύστης στην Ελλάδα και τη Νότιοανατολική Ευρώπη που η κατασκευή του εξαρχής υλοποιείται με την τεχνολογία του ΒΙΜ. Αυτό θα εξασφαλιστεί την αρτιότερη κατασκευαστική του ταυτότητα, τη βέλτιστη οικονομική του διαχείριση και τη μελλοντική του συντήρηση.
Ο πύργος σχεδιάστηκε από το διεθνές αρχιτεκτονικό γραφείο «Foster+Partners», το οποίο συνεργάστηκε με το «Γραφείο Μελετών Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη Α.Ε.». Η τεχνική εταιρεία Buro Happold ανέλαβε τις στατικές μελέτες σε συνεργασία με την Deta Engineering και τις ηλεκτρομηχανολογικές μελέτες σε συνεργασία με την ΤΕΚΕΜ Α.Ε. Η εταιρεία Doxiadis+ ανέλαβε τον σχεδιασμό του περιβάλλοντος χώρου.
Σχετικά με τις δυσκολίες που συνάντησε το έργο, ο κ. Βώκας υποστήριξε το εξής: «Ένα ψηλό κτίριο δεν είναι ένα τυπικό κτίριο, οπότε είναι φυσικό κι επόμενο να καταπονείται περισσότερο από τις φυσικές δυνάμεις, όπως ο σεισμός και ο έντονος αέρας. Γι’ ακριβώς αυτόν τον λόγο οι μελέτες είναι εξειδικευμένες, καθώς πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητές του». Στον πύργο του Ελληνικού μελετήθηκε ο αέρας που υπάρχει στη συγκεκριμένη περιοχή, με τους ειδικούς να προχωρούν στη μέθοδο «wind tunnel testing», που χρησιμοποιείται στους ουρανοξύστες. Όσον αφορά τις σεισμικές μελέτες, που αποτελούν μεγάλη πρόκληση για τέτοιου είδους κτίρια, ο ίδιος ισχυρίστηκε το εξής: «Το Ελληνικό είναι μια περιοχή όπου οι χάρτες δεν είναι απόλυτα ξεκάθαροι σχετικά με τη σεισμικότητά της, γι’ αυτό κάναμε μία ειδική μελέτη για τη σεισμικότητα του συγκεκριμένου οικοπέδου».
Ο βαθμός δυσκολίας της κατασκευής είναι αρκετά μεγάλος, καθώς κατασκευάζεται σχεδόν δίπλα στη θάλασσα. Η θεμελίωση του έργου, που έχει ολοκληρωθεί, έγινε με μια πρωτοποριακή μέθοδο, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η θεμελίωση έγινε με 300 πασσάλους διαμέτρου 1 – 1,5 μ. σε βάθη που κυμαίνονται από 35-50 μέτρα. Μόνο για τους πασσάλους που τοποθετήθηκαν χρησιμοποιήθηκαν γύρω στους χίλιους πεντακόσιους τόνους σιδήρου και 15 χιλιάδες κυβικά για τα μπετά. Παράλληλα, η κοινοπραξία Bouygues – Intrakat, που έχει αναλάβει το έργο, στοχεύει κάθε όροφος να ολοκληρώνεται σε 5 μέρες, κάτι το οποίο δεν έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα, αλλά έχει επιτευχθεί σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες.
