Συμβάσεις δημοσίων έργων: Τεχνική στελέχωση έργου
Πέτρου Ευαγγελία, Πολιτικός μηχανικός MSc, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό ΕΑΔΗΣΥ
To Κανονιστικό πλαίσιο των διαγωνισμών δημοσίων έργων, αναφορικά με την τεχνική στελέχωση επί τόπου των έργων, ορίζει στον ν.4412/2016, όπως τροποποιήθηκε, Άρθρο 138: «10. Ανεξάρτητα από την υποχρέωση του αναδόχου να διαθέτει όλο το προσωπικό που απαιτείται για τη διεύθυνση της κατασκευής και την κατασκευή του έργου, η διακήρυξη μπορεί να ορίζει κατ’ εκτίμηση τον αριθμό τεχνικού προσωπικού κατά ειδικότητα και βαθμίδα εκπαίδευσης, που πρέπει να διαθέτει κατ’ ελάχιστο ο ανάδοχος κατά την εκτέλεση της σύμβασής του. Ο αριθμός αυτός προσαρμόζεται, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του έργου, με βάση το χρονοδιάγραμμα κατασκευής του. […]» και στο ΑΡΘΡΟ 139: «Διεύθυνση έργου από την πλευρά του αναδόχου: Η διεύθυνση των έργων από την πλευρά του αναδόχου στους τόπους κατασκευής τους γίνεται από τεχνικούς που έχουν τα κατάλληλα προσόντα και είναι αποδεκτοί από την διευθύνουσα υπηρεσία. Η επί του τόπου των έργων παρουσία τεχνικού στελέχους ή τεχνικού υπαλλήλου του αναδόχου είναι υποχρεωτική και ανάλογη με τη φύση και το μέγεθος του κατασκευαζόμενου έργου. Η ελάχιστη τεχνική στελέχωση του εργοταξίου σε κάθε έργο καθορίζεται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα, στη διακήρυξη. Προκειμένου για έργα προϋπολογισμού πάνω από τρία εκατομμύρια (3.000.000,00) ευρώ, η αναλογία αυτή καθορίζεται τουλάχιστον σε τρεις (3) τεχνικούς ανάλογων προσόντων και πείρας, από τους οποίους ένας (1) τουλάχιστον πρέπει να είναι διπλωματούχος ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος (Α.Ε,Ι.) και ένας (1) τουλάχιστον πτυχιούχος ανωτάτου τεχνολογικού εκπαιδευτικού ιδρύματος (Α.Τ.Ε.Ι.). Για το προσωπικό που αποτελεί την ελάχιστη στελέχωση, απαιτείται προσκόμιση στη Διευθύνουσα Υπηρεσία βεβαίωσης του οικείου ασφαλιστικού φορέα, στην οποία θα αναγράφεται και ο χρόνος ασφάλισης των εργαζομένων. Η παράβαση των διατάξεων του άρθρου αυτού αποτελεί πειθαρχικό αδίκημα για τον οικονομικό φορέα, τα στελέχη και τους υπαλλήλους της, καθώς και για τους υπαλλήλους της διευθύνουσας υπηρεσίας. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων μπορεί να καθορίζεται ή και να αναπροσαρμόζεται ο αριθμός των τεχνικών επί τόπου των έργων, ανάλογα με τον προϋπολογισμό και τη φύση του εκτελούμενου έργου.»
Αξίζει να σημειωθεί ότι το άρθρο 138 του ν.4412/2016, έχει μεταφερθεί αυτούσιο από το άρθρο 38 του ν.3669/2008 «Κύρωση της κωδικοποίησης της νομοθεσίας κατασκευής δημόσιων έργων», ο οποίος καταργήθηκε. Εκκρεμεί ακόμη η έκδοση απόφασης που θα καθορίζει τον αριθμό των τεχνικών επί τόπου των έργων, ανάλογα με τον προϋπολογισμό και τη φύση του εκτελούμενου έργου.
Συνοψίζοντας, η επί τόπου του έργου παρουσία τεχνικού στελέχους ή τεχνικού υπαλλήλου του αναδόχου είναι υποχρεωτική και ανάλογη με τη φύση και το μέγεθος του κατασκευαζόμενου έργου. Η διακήρυξη και τα συμβατικά τεύχη πρέπει να περιγράφουν τα απαιτούμενα ελάχιστα προσόντα ή και ειδική εμπειρία από πλευράς του υπεύθυνου του έργου. Αντίστοιχη περιγραφή απαιτείται και για τον προϊστάμενο του εργοταξιακού γραφείου, ο οποίος συνήθως προβλέπεται ως αποκλειστικής απασχόλησης για το έργο και σε κάθε αιτιολογημένη απουσία του θα υπάρχει στο εργοτάξιο ο αναπληρωτής του. Εκτός από το διορισμό του προϊστάμενου του εργοταξιακού γραφείου και του αναπληρωτή του, ο ανάδοχος πρέπει να στελεχώσει μόνιμα τις εργοταξιακές του λειτουργίες με ειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό, αναγκαίο επί τόπου του έργου για την επαρκή καθοδήγηση, παρακολούθηση και εκτέλεσή του, από το οποίο θα πρέπει να καλύπτονται και οι αρμοδιότητες υπεύθυνου χρονικού προγραμματισμού και ελέγχου της προόδου του έργου, υπεύθυνου ποιότητας έργου και υπεύθυνου υγιεινής και ασφάλειας.
Το όλο ζήτημα ανάγεται στην εξειδίκευση και ελάχιστες απαιτήσεις που τίθενται στα τεύχη δημοπράτησης, όπου πρέπει να ορίζεται η ελάχιστη τεχνική στελέχωση εργοταξίου με βάση τις ανάγκες του έργου. Από εκεί και πέρα, ο αριθμός των τεχνικών μπορεί να αυξηθεί από τον ανάδοχο ανάλογα με τη φάση των εργασιών, το χρονοδιάγραμμα, τα μέτωπα εκτέλεσης των εργασιών και τις τεχνικές απαιτήσεις του έργου.