Υπαγωγή αυθαιρέτων για τα οποία εκδίδεται άδεια νομιμοποίησης ή κατεδάφισης (άρθρο 106 Ν. 4495/2017) – νομικά ζητήματα
Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, Διδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
Εμπειρογνώμων Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
Το άρθρο 106 παρ. 1 του Ν. 4495/2017 αναφέρει «α) Στην περίπτωση αυθαίρετων κατασκευών ή χρήσεων για τις οποίες μπορεί να εκδοθεί άδεια νομιμοποίησης, εφόσον καταβληθεί το παράβολο της περίπτωσης ι΄ του άρθρου 99 και εκδοθεί η σχετική οικοδομική άδεια νομιμοποίησης εντός δύο (2) ετών ή έγκριση εργασιών κατεδάφισης, εντός έξι (6) μηνών από την καταβολή του, δεν οφείλεται άλλο πρόστιμο. Αν παρέλθει άπρακτο το χρονικό διάστημα των δύο (2) ετών για λόγους που οφείλονται σε υπαιτιότητα του αιτούντος, εφαρμόζονται οι διατάξεις για την κατεδάφιση και επιβολή προστίμου αυθαιρέτων. Δεν συνυπολογίζεται στο χρονικό διάστημα των δύο (2) ετών, ο χρόνος καθυστέρησης έκδοσης της οικοδομικής άδειας για λόγους που δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα του αιτούντος…».
Πέραν της διατήρησης για το καθοριζόμενο στον νόμο χρονικό διάστημα, υπαγωγή αυθαιρέτου στις διατάξεις του Ν. 4495/2017 μπορεί να γίνει και για τη νομιμοποίησή του (μετά από έκδοση σχετικής άδειας) ή την κατεδάφισή του για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Στις περιπτώσεις αυτές δεν καταβάλλεται ενιαίο ειδικό πρόστιμο, αλλά μόνο το παράβολο της περίπτωσης ι΄ του άρθρου 99. Η άδεια νομιμοποίησης πρέπει να εκδοθεί εντός δύο (2) ετών, ενώ η έγκριση εργασιών κατεδάφισης, εντός έξι (6) μηνών από την ημερομηνία πληρωμής του παραβόλου. Κατά την αιτιολογική έκθεση του άρθρου 106 Ν. 4495/2017, στο παρόν άρθρο ρυθμίζονται οι συνέπειες σε περίπτωση άρσης των συνεπειών της αυθαίρετης δόμησης από τον ίδιο τον παραβάτη είτε υπό την μορφή έκδοσης αναθεωρημένης οικοδομικής άδειας, είτε υπό την μορφή της κατεδάφισης του αυθαιρέτου του, με ίδιες δαπάνες. Η διαδικασία έκδοσης αναθεώρησης αδείας με βάση υφιστάμενη οικοδομική άδεια κατατείνει στην νομιμοποίηση των αυθαιρεσιών, οι οποίες κατά τα προβλεπόμενα στις οικείες διατάξεις του παρόντος, γνωστοποιήθηκαν, δηλώθηκαν και εντέλει περιελήφθησαν στην άδεια οικοδομής. Για αυθαίρετα τα οποία κατεδαφίστηκαν από τους ιδιοκτήτες εν τω μεταξύ και αφορούν αυθαίρετες κατασκευές οι οποίες δύνανται να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος -ήτοι για τις οποίες πληρούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής- υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση για την κατεδάφισή τους, υπάρχει δικαίωμα υπαγωγής με μόνη την καταβολή ποσού 500 ευρώ.
Διεξοδικότερα, κατά την περ. ββ) του άρθρου 106 παρ. 1, εφόσον υφίσταται στατική εξάρτηση των δύο τμημάτων ιδίου ακινήτου ή ιδιοκτησίας που αποκλείει τη δυνατότητα έκδοσης άδειας νομιμοποίησης, δύναται να υποβάλλεται:
- i) δήλωση υπαγωγής του συνόλου αυτού στις διατάξεις αναστολής επιβολής κυρώσεων του άρθρου 97 Ν. 4495/2017, με την καταβολή του παραβόλου που αντιστοιχεί στην επιφάνειά του και του ενιαίου ειδικού προστίμου, ή
- ii) δήλωση υπαγωγής προς έκδοση άδειας νομιμοποίησης τμήματος αυτού, κατόπιν κατεδάφισης του υπολοίπου με έγκριση εργασιών κατεδάφισης, ή
iii) δήλωση υπαγωγής τμήματος αυτού στις διατάξεις αναστολής επιβολής κυρώσεων του άρθρου 97, με την καταβολή του παραβόλου που αντιστοιχεί στην επιφάνειά του και του είκοσι τοις εκατό (20%) του ενιαίου ειδικού προστίμου οπότε διατηρείται για το χρονικό διάστημα που προβλέπεται στον παρόντα κατόπιν κατεδάφισης του υπολοίπου με έγκριση εργασιών κατεδάφισης.
- Στις περ. ii και iii της υποπερ. Ββ της παρούσας, για τη δυνατότητα στατικής επάρκειας του τμήματος και αυτοτέλειας του εν λόγω τμήματος, υποβάλλεται συμπληρωματικά τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού. Αν παρέλθει άπρακτο το χρονικό διάστημα των τεσσάρων (4) ετών και εφόσον δεν είναι δυνατή η
έκδοση άδειας νομιμοποίησης αποκλειστικά για λόγους μεταβολής του πολεοδομικού καθεστώτος, επιτρέπεται η τροποποίηση των στοιχείων της δήλωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, προκειμένου να υπαχθεί η κατασκευή στο άρθρο 97».
Για περισσότερα, βλ. https://www.pgalanislaw.gr/blog/