Διαφορετικό τοπίο για τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους δύναται να διαμορφώσει η ολοκλήρωση της διαδικασίας για την ανάθεση της κατασκευής του πρώτου τμήματος της γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας, προϋπολογισμού 1,5 δισ. ευρώ, το μοναδικό μεγάλο έργο που έχει προοπτική να ανατεθεί εντός του επόμενου έτους.
Τα επιτελεία των τριών μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων, Ελλάκτωρ, ΓΕΚ Τέρνα και J&P Άβαξ, βρίσκονται σε θέση μάχης εν όψει της κατάθεσης τεχνικής και οικονομικής προσφοράς στις 10 Δεκεμβρίου, όπως έχει οριστεί από την Αττικό Μετρό, που εκτελεί τα έργα του μετρό, αν και είναι πιθανή μια ολιγοήμερη μετάθεση της προαναφερόμενης ημερομηνίας.
Ωστόσο, ο διαγωνισμός για την ανάδειξη αναδόχου στο μεγαλύτερο έργο υποδομής που προχωρά και αναμένεται, εκτός απροόπτου, να ολοκληρωθεί το 2019, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την κατασκευαστική αγορά και για ένα πρόσθετο λόγο, έπειτα από τις εξελίξεις στο εσωτερικό της Ελλάκτωρ (τη μεγαλύτερη εταιρεία από άποψη τζίρου και ανεκτέλεστου επί σειρά ετών) και με δεδομένο ότι η ΓΕΚ Τέρνα συνεχίζει την πορεία της χωρίς αναταράξεις και κυρίως έχει εξασφαλίσει πρόσθετο ανεκτέλεστο, ύψους περίπου 1,2 δισ. ευρώ, από τα έργα στον αυτοκινητόδρομο Κεντρικής Ελλάδας και στο νέο αεροδρόμιο του Ηρακλείου Κρήτης.
Σε συνεργασία με ξένους για τη γραμμή 4
Τη μάχη για το πρώτο τμήμα της γραμμής 4 δίνουν οι τρεις μεγαλύτεροι κατασκευαστικοί όμιλοι σε συνεργασία με ξένους ομίλους και συγκεκριμένα, η Τέρνα (θυγατρική του ομίλου ΓΕΚ Τέρνα για τις κατασκευές) συνεργάζεται με τη Vinci Siemens, η Άκτωρ (θυγατρική της Ελλάκτωρ για τις κατασκευές) με τις Ansaldo Hitachi Rail Italy και η J&P Άβαξ με τις Ghella και την Alstom Transport.
Στην περίπτωση κατά την οποία, λοιπόν, ανάδοχος για το έργο του μετρό αναδειχθεί η ΓΕΚ Τέρνα, θα «κλέψει» την πρώτη θέση ανάμεσα στους κατασκευαστικούς ομίλους, ενισχύοντας περαιτέρω με 1,5 δισ. ευρώ το ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων της και κατά συνέπεια και τα έσοδά της. Στο πλαίσιο αυτό είναι προφανές για την Ελλάκτωρ, αλλά και την J&P Άβαξ, η οποία έχει σήμερα το μικρότερο ανεκτέλεστο έργων, το έργο του μετρό να έχει αυξημένη βαρύτητα.
Ο ΒΟΑΚ και η ζεύξη Σαλαμίνας – Περάματος
Σε επόμενη φάση η μάχη των κατασκευαστικών ομίλων για τις μεγάλες υποδομές θα συνεχιστεί με το έργο της κατασκευής του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), συνολικού προϋπολογισμού 1,4 δισ. ευρώ, για το οποίο ωστόσο δεν δύναται να γίνει ασφαλής πρόβλεψη ως προς το χρονοδιάγραμμα ανάθεσής του. Στο διαγωνισμό που έχει ξεκινήσει το υπουργείο Υποδομών για τα δύο τμήματα του έργου εκδήλωση ενδιαφέροντος εκδήλωσαν: Για το τμήμα Χανιά – Ηράκλειο, 163 χιλιομέτρων, με προϋπολογισμό 1,1 δισ. ευρώ, που θα πραγματοποιηθεί με σύμβαση παραχώρησης, οι Άκτωρ Παραχωρήσεις (όμιλος Ελλάκτωρ), ΓΕΚ Τέρνα, J&P Άβαξ, Vinci Concession – Vinci Highways και Μυτιληναίος – Acciona (Ισπανία). Για το τμήμα Ηράκλειο – Νεάπολη, 22 χιλιομέτρων, που θα υλοποιηθεί μέσω ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα), αιτήσεις κατέθεσαν οι Άκτωρ, Τέρνα, J&P Άβαξ, Shikun & Binui Limited (Ισραήλ) και Μυτιληναίος – Intertoll – Acciona. Το τρίτο τμήμα του BOAK, Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, θα πραγματοποιηθεί ως δημόσιο έργο με τη διαδικασία να μην έχει ακόμα εκκινήσει.
Πιθανότατα πριν από τον ΒΟΑΚ θα ανατεθεί η υποθαλάσσια Ζεύξη Σαλαμίνας – Περάματος με προϋπολογισμό περίπου 400 εκατ. ευρώ. Στον ανταγωνιστικό διάλογο που διεξάγεται συμμετέχουν Ελλάκτωρ, Τέρνα και Μέτκα. Νέο κατασκευαστικό αντικείμενο θα υπάρξει όταν κλείσει η διαδικασία για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, για την οποία έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι και από τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, εφόσον προχωρήσουν.
Η εικόνα στις κατασκευαστικές
Η εικόνα των μεγαλύτερων κατασκευαστικών εταιρειών συμπληρώνεται με την Intrakat του ομίλου της Intracom η οποία έχει εισέλθει σε νέα φάση έπειτα από την είσοδο στο μετοχικό της κεφάλαιο του Δημήτρη Κούτρα (μέχρι πρόσφατα επικεφαλής της μεγαλύτερης κατασκευαστικής εταιρείας, Άκτωρ). Το ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων της είναι περίπου 500 εκατ. και με ενδιαφέρον αναμένεται αν η δυναμική που απέκτησε αναλαμβάνοντας το έργο της αναμόρφωσης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων από τη Fraport που έχει τη διαχείρισή τους θα συνεχιστεί, κατακτώντας υψηλότερη θέση μεταξύ των πρώτων κατασκευαστικών ομίλων. Μια διαφορετική κατάταξη για τους 4 μεγαλύτερους κατασκευαστικούς ομίλους επιφυλάσσει στο μεταξύ το ταμπλό του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Με βάση τον τζίρο και το ανεκτέλεστο έργων, η σειρά είναι διαμορφωμένη ως εξής: Ελλάκτωρ, ΓΕΚ Τέρνα, J&P Άβαξ και Intrakat. Ωστόσο, η κεφαλαιοποίηση της ΓΕΚ είναι 447,8 εκατ. ευρώ και της Ελλάκτωρ 215,5 εκατ., ενώ η Intrakat έχει υψηλότερη (30,7 εκατ. ευρώ) από την J&P Άβαξ (26,1 εκατ).
Στο στρατόπεδο της Ελλάκτωρ σε εξέλιξη βρίσκεται η αναδιοργάνωση που έχει υποσχεθεί η διοίκησή της υπό τον Αναστάσιο Καλλιτσάντση στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Με ενδιαφέρον αναμένονται οι πρώτες επίσημες ανακοινώσεις στο πλαίσιο των αποτελεσμάτων 9μήνου, την επόμενη Δευτέρα 3 Δεκεμβρίου. Η υπόσχεση που είχε δοθεί από τους μετόχους που κέρδισαν τη μεγάλη μάχη στην ιστορική γενική συνέλευση της 25ης Ιουλίου 2018 ήταν πως η αναδιοργάνωση θα εστιάσει στην αφαίρεση των στεγανών μεταξύ των επιμέρους δραστηριοτήτων καθώς και στην εξοικονόμηση 12 εκατ. ευρώ ετησίως από τον περιορισμό του αριθμού των θυγατρικών εταιρειών. Στις δεσμεύσεις της σημερινής διοίκησης της Ελλάκτωρ περιλαμβανόταν και η τοποθέτηση, εντός των πρώτων 90 ημερών (οι οποίες έχουν παρέλθει), καταξιωμένων στελεχών στις βασικές θέσεις, όπως αυτή του Chief Financial Officer.
Σύμφωνα με πληροφορίες μέχρι στιγμής έχει αποφασιστεί η τοποθέτηση του Λουκά Δημητρίου στη θέση του Επιχειρησιακού Διευθυντή Ομίλου. Είναι Χημικός Μηχανικός και από το 2009 κατέχει τη θέση του Διευθυντή Ανάπτυξης της Elpedison Power (εταιρεία ενέργειας στην οποία εκτός από την Ελλάκτωρ συμμετέχουν τα Ελληνικά Πετρέλαια και η Edison). Αντίστοιχη θέση στην Άκτωρ έχει αναλάβει ο Γιάννης Μωραΐτης, ο οποίος παράλληλα «τρέχει» τη Reds (θυγατρική για το real estate της Ελλάκτωρ).
Μετοχικές αλλαγές κυοφορούνται στην J&P Άβαξ με τον Χρήστο Ιωάννου (πρόεδρος και εκτελεστικό μέλος) να πρωταγωνιστεί. Ο κ. Ιωάννου και η οικογένειά του αναμένεται να καλύψουν μεγαλύτερο από αυτό που τους αναλογεί τμήμα της αύξησης κεφαλαίου των 20 εκατ. ευρώ που έχει αποφασιστεί, κάτι που θα έχει ως συνέπεια να μειωθεί το ποσοστό της J&P Investments (με μετόχους τις οικογένειες Ιωάννου και Παρασκευαΐδη) στην ελληνική κατασκευαστική.
Η J&P Άβαξ έχει να αντιμετωπίσει τις αναταράξεις που έχουν προκληθεί από τις εξελίξεις στη «συγγενική» J&P (Overseas) Limited η οποία κατέθεσε στα δικαστήρια της έδρας της στο Γκέρνσεϊ (Guernsey) αίτηση για υπαγωγή σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα ελλείμματα και τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζει. Μεταξύ άλλων σε εξέλιξη βρίσκεται η προσπάθεια της J&P Άβαξ να αναλάβει εξ ολοκλήρου τα έργα στο Κατάρ που υλοποιεί σε κοινοπραξία με την Overseas και δεν έχουν ολοκληρωθεί. Σύμφωνα με στελέχη της, το νέο τοπίο που διαμορφώνεται γι’ αυτήν πιθανότατα της επιφυλάσσει μεγαλύτερες ευκαιρίες στη δραστηριοποίησή της στο εξωτερικό.
14 νέοι υπόγειοι σταθμοί
Το Α’ τμήμα της γραμμής 4 εκτείνεται από την περιοχή του Άλσους Βεΐκου στο Γαλάτσι μέχρι το Γουδή και υπάγεται στα διοικητικά όρια των Δήμων Αθήνας, Γαλατσίου, Καισαριανής και Ζωγράφου. Έχει μήκος περίπου 12,8 χλμ. και περιλαμβάνει 15 νέους υπόγειους σταθμούς: Άλσος Βεΐκου, Γαλάτσι, Ελικώνος, Κυψέλη, Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Εξάρχεια, Ακαδημία, Κολωνάκι, Ευαγγελισμός, Καισαριανή, Πανεπιστημιούπολη, Ιλίσια, Ζωγράφου και Γουδή.
Τα ανεκτέλεστα των ομίλων
Βάσει των ανακοινώσεων των αποτελεσμάτων 6μήνου η Ελλάκτωρ έχει ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων 1,9 δισ. ευρώ, η ΓΕΚ 1,4 δισ. και η J&P 1,1 δισ. ευρώ.