Οι σοβαροί περιβαλλοντικοί κίνδυνοι λόγω της εντεινόμενης κλιματικής αλλαγής έχουν αυξηθεί σημαντικά και δυστυχώς απ’ ό,τι δείχνουν σοβαρές επιστημονικές μελέτες και έρευνες, πάνω από το 60% των μεταδιδόμενων ασθενειών στον άνθρωπο οφείλεται σε αλλαγές των κλιματικών συνθηκών στον πλανήτη μας.
Του Θοδωρή Γιάνναρου
Από την άλλη, αναδεικνύονται περαιτέρω κίνδυνοι που δυνητικά θα μπορούσαν να αποτελέσουν σοβαρή απειλή για την υγεία μας στο μέλλον, εφόσον δεν κάνουμε κάτι για να αναστρέψουμε την πορεία προς τον γκρεμό, η κλιματική αλλαγή συνεχιστεί και εξελιχθεί σε πλήρη κλιματική κρίση, όπου οι άνθρωποι θα γίνουν πιο ευάλωτοι σε διάφορες ασθένειες κυρίως λόγω της διευκόλυνσης της μετάδοσης των παλαιών και νέων παθογόνων μικροοργανισμών -κυρίως βακτηρίων και ιών-, είτε απλά μέσω της κατανάλωσης νερού, είτε μέσω της τροφικής αλυσίδος.
Συνολικά, περίπου 300 λοιμώδεις νόσοι δυνητικά είναι σε θέση να πλήξουν τον άνθρωπο υποβοηθούμενες από δέκα κλιματικούς κινδύνους, όπως για παράδειγμα η άνοδος της θερμοκρασίας, οι πλημμύρες και η ξηρασία, με τις περισσότερες εξ αυτών -γύρω στο 95%-, να έχουν επιδεινωθεί από τουλάχιστον έναν κλιματικό κίνδυνο.
Φαίνεται πως συνολικά το 60% των μεταδιδόμενων ασθενειών που είναι γνωστό ότι πλήττουν τους ανθρώπους -οι έξι δηλαδή στις δέκα-, ήδη έχουν εμφανίσει σημαντικές τάσεις επιδείνωσης. Σε μεγάλο ποσοστό, το γεγονός αυτό οφείλεται στο ό,τι η κλιματική αλλαγή φέρνει τον άνθρωπο πιο κοντά στα παθογόνα μικρόβια. Τέτοια παθογόνα μικρόβια είναι δυνατό να μεταδώσουν ασθένειες, όπως ο πυρετός Λάσα, η ελονοσία, ο Δάγκειος πυρετός και πολλές άλλες…, αλλά οι επιπτώσεις αυτής της κλιματικής αλλαγής που ανεχόμαστε να κλιμακώνεται, δεν σταματούν εδώ, ούτε περιορίζονται μόνο στο πεδίο της υγείας…
Η κλιματική αλλαγή δεν είναι κάποιο καινούριο φαινόμενο που ξαφνικά προέκυψε και μας προβληματίζει. Υπήρχε ήδη στην πρώιμη εποχή του Χαλκού, όπου μεγάλοι πολιτισμοί κατέρρευσαν λόγω της τότε κλιματικής αλλαγής, όπως για παράδειγμα της μακράς ξηρασίας.
Απειλούμαστε άραγε και εμείς με ανάλογη κοινωνικό-πολιτισμική κατάρρευση, όπως πολλοί πολιτισμοί του παρελθόντος…, π.χ. η Μεσοποταμία στην οποία εμφανίστηκαν προηγμένοι πολιτισμοί κατά την Εποχή του Χαλκού. Η Ουρούκ εξελίχθηκε σε μεγάλη πόλη κατά τη διάρκεια της 4ης χιλιετίας, αλλά λόγω μιας σημαντικά πιο ξηρής κλιματικής φάσης από το 3.000 π.Χ. κατέρρευσε… Οι Μάγια αργότερα, όπου όμως οι ξηρασίες δεν ήταν ο μοναδικός λόγος για την κατάρρευσή τους, ωστόσο ήταν συχνή η εμφάνισή τους τον 9ο αιώνα -τέσσερις μακροχρόνιες περίοδοι απόλυτης ξηρασίας-, ενώ κατά τον 11ο αιώνα συνδέεται με την υπερεκμετάλλευση των πόρων λόγω της απότομης αύξησης του πληθυσμού και της συνακόλουθης ανεπάρκειας τροφίμων, παράμετροι που προκάλεσαν μια πολιτική και κοινωνική κρίση μεταξύ του 750 και του 750 με 1.000 μ.Χ. με πολλές βίαιες συγκρούσεις και μακροχρόνιους πολέμους.
Στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο μέσω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σήμερα, τίθεται το ερώτημα ως προς τις συνέπειες σε έναν εξαιρετικά περίπλοκο βιομηχανοποιημένο και λανθασμένα παγκοσμιοποιημένο κόσμο.
Υπάρχουν χιλιάδες παραδείγματα κατάρρευσης προηγμένων πολιτισμών στο παρελθόν, αλλά μια ανάλυσή τους θα μπορούσε να γίνει μόνον αν αποφάσιζα να γράψω μια σειρά βιβλίων που να αναφέρονται στην αρχαιολογία, την ιστορία και την παλαιοκλιματική έρευνα των τελευταίων δεκαετιών…
Συνοψίζοντας, η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλες τις περιοχές του πλανήτη μας. Οι παγετώνες στις πολικές περιοχές λιώνουν με αποτέλεσμα η στάθμη της θάλασσας να ανεβαίνει σημαντικά, απειλώντας με εξαφάνιση πολλές παράκτιες περιοχές και νησιά. Σε κάποιες περιοχές, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι κατακλυσμιαίες βροχοπτώσεις εμφανίζονται όλο και συχνότερα, ενώ άλλες περιοχές υποφέρουν από ακραίους καύσωνες και ξηρασία με μεγάλη ένταση.
Αν δεν αναληφθούν τώρα δράσεις για διορθωτική πορεία ως προς το κλίμα, οι επιπτώσεις αυτές θα ενταθούν και τότε η ανθρωπότητα δεν θα δυσκολευτεί απλώς να αναστρέψει την πορεία προς την καταστροφή… αλλά θα είναι πλέον από δύσκολο έως σχετικά αδύνατον…
Ειλικρινά χαίρομαι από τη μία, που όταν συμβεί αυτό, που θα συμβεί, εγώ και οι αγαπημένοι μου δεν θα είμαστε εδώ για να το βιώσουμε! Όμως από την άλλη, στεναχωριέμαι για αυτούς που οι αγαπημένοι όλων μας θα έχουν αφήσει πίσω…
