Με επιστολή που απηύθυνε στον υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Σταύρο Παπασταύρου, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας – Τμήμα Δυτικής Ελλάδας (ΤΕΕ/ΔΕ) ζητά «θεσμική επανεκκίνηση» στο χρόνιο ζήτημα της αυθαίρετης δόμησης, επισημαίνοντας πως οι διαρκείς παρατάσεις δεν δίνουν λύση, αλλά παρατείνουν το πρόβλημα.
Η επιστολή, που φέρει την υπογραφή του προέδρου Βαγγέλη Καραχάλιου, εστάλη στις 9 Οκτωβρίου 2025 κατόπιν ομόφωνης απόφασης της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΔΕ. Στο έγγραφο τονίζεται ότι το ζήτημα των αυθαιρέτων αποτελεί ένα από τα πιο σύνθετα και ευαίσθητα προβλήματα του ελληνικού δομημένου χώρου, το οποίο επηρεάζει τον πολεοδομικό σχεδιασμό, την κτηματαγορά και τη σχέση των πολιτών με το κράτος.
Το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας σημειώνει πως, παρά τις επανειλημμένες νομοθετικές παρεμβάσεις, χιλιάδες περιπτώσεις πολιτών και μηχανικών εξακολουθούν να εκκρεμούν, ενώ το υφιστάμενο πλαίσιο των νόμων 4178/2013 και 4495/2017 δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
«Η ευθύνη είναι συλλογική»
Στην επιστολή επισημαίνεται ότι η αυθαίρετη δόμηση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με ρυθμίσεις ή παρατάσεις, καθώς αποτελεί προϊόν χρόνιας αδυναμίας της Πολιτείας να εφαρμόσει ολοκληρωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό, αλλά και συνευθύνης πολιτών και επαγγελματιών που συμμετείχαν ή ανέχθηκαν την παρανομία.
Το Επιμελητήριο προτείνει μια ολιστική στρατηγική διακυβέρνησης του δομημένου χώρου, που θα περιλαμβάνει:
- Ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων και ψηφιοποίηση γεωχωρικών και ιδιοκτησιακών δεδομένων.
- Τυποποίηση των αυθαιρεσιών βάσει πολεοδομικών και κοινωνικών κριτηρίων.
- Σύνδεση με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου και δημιουργία μόνιμου μηχανισμού συμμόρφωσης.
- Ενίσχυση της διαφάνειας και των διασταυρώσεων στοιχείων μεταξύ υπηρεσιών.
- Εφαρμογή κοινωνικών κριτηρίων και ανταποδοτικών μέτρων για μεγαλύτερη δικαιοσύνη.
Τα βασικά αιτήματα του ΤΕΕ/ΔΕ
Το Τεχνικό Επιμελητήριο ζητά:
- Παράταση της προθεσμίας υποβολής δικαιολογητικών για δηλώσεις αυθαιρέτων των Ν.4178/13 και Ν.4495/17 πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2025, με συσχέτιση προς την προθεσμία για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
- Μετατροπή της καταληκτικής ημερομηνίας υπαγωγής στον Ν.4495/17 (31 Μαρτίου 2026) σε μόνιμο καθεστώς, με ετήσιες προσαυξήσεις στα πρόστιμα ώστε να διασφαλιστεί η συνέχεια και η προβλεψιμότητα.
- Επανενεργοποίηση της δυνατότητας ένταξης αυθαιρέτων Κατηγορίας 5, που καταργήθηκε το 2020, με αυστηρά κριτήρια και ελέγχους ώστε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των «παγωμένων» οικοδομών.
«Δεν ζητούμε άλλη παράταση, αλλά σταθερότητα»
Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, το αίτημα δεν αφορά μια ακόμη παράταση, αλλά τη διαμόρφωση ενός τεχνικά εφαρμόσιμου, κοινωνικά δίκαιου και νομικά σταθερού πλαισίου που θα επιτρέψει στους πολίτες, στους μηχανικούς και στην Πολιτεία να κινηθούν με σαφείς κανόνες και ασφάλεια δικαίου.
«Η επιτυχία της επόμενης ημέρας για τα αυθαίρετα περνά μέσα από τη θεσμική συνεργασία, τη διοικητική ωριμότητα και τη σαφήνεια κανόνων — όχι μέσα από διαρκή αναβολή του προβλήματος», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Καραχάλιος.
