Θεσπίζεται ενιαίο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων – ρυθμίσεις για τους Φορείς ΣΣΕΔ – διαχείριση αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ), με την υποχρέωση του Ε.Ο.ΑΝ – Θεσπίζεται σύστημα «πληρώνω όσο πετάω»
Το νομοσχέδιο, με τίτλο “Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ περί αποβλήτων και της Οδηγίας 94/62/ΕΚ περί συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών, πλαίσιο οργάνωσης του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, διατάξεις για τα πλαστικά προϊόντα, επείγουσες διατάξεις για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, χωροταξικές-πολεοδομικές και ενεργειακές ρυθμίσεις” , έχει στόχο τη θέσπιση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για την διαχείριση των αποβλήτων, την εναλλακτική διαχείριση και τη ρύθμιση των συναφών ζητημάτων, ο εκσυγχρονισμός αλλά και η προσαρμογή στις απαιτήσεις της κυκλικής οικονομίας.
Με το υπόψη σχέδιο νόμου, προβλέπονται τα ακόλουθα:
ΜΕΡΗ Α’, Β’
1.Θεσπίζεται ενιαίο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων, με την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της ενωσιακής νομοθεσίας [Οδηγία (ΕΕ) 2018/851] και με έμφαση στην πρόσληψη, την προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίησή τους και την ανακύκλωση αυτών. Μεταξύ άλλων: α. Παρέχεται η δυνατότητα αποχαρακτηρισμού, με υπουργική απόφαση, ορισμένων αποβλήτων, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος του εκάστοτε φορέα διαχείρισης ή παραγωγού στερεών αποβλήτων και με την καταβολή παραβόλου ύψους χιλίων (1.000) ευρώ, υπέρ του Πράσινου Ταμείου, το οποίο και εξαιρείται από τον περιορισμό της παρ.4 του άρθρου 3 του ν.3889/2010 (διάθεση για λειτουργικές δαπάνες πέραν του 2,5% του συνόλου των διαθεσίμων του προηγούμενου έτους).
β. Προσδιορίζεται το περιεχόμενο των Προγραμμάτων Διευρυμένης Ευθύνης παραγωγού (ΠΔΕΠ) και των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) και προβλέπεται η καταβολή από τους υπόχρεους παραγωγούς χρηματικών εισφορών στον Φορέα Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ), το οποίο αποδίδεται, σε ποσοστό 2%, στον Ε.Ο.ΑΝ.
γ. Καθορίζονται οι «παραγωγοί προϊόντων», οι υποχρεώσεις αυτών και προβλέπεται η τήρηση από τον «Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης» (Ε.Ο.ΑΝ.) του Εθνικού Μητρώου Παραγωγών Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (ΕΜΠΑ).
δ. Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τους Φορείς ΣΣΕΔ (μετοχική σύνθεση, υποχρεώσεις, επιβολή προστίμων από τον Ε.Ο.ΑΝ. σε περίπτωση μη επίτευξης του στόχου, περιέλευση στον Ε.Ο.ΑΝ. του ποσού που απομένει μετά τη λύση και εκκαθάριση του φορέα ΣΣΕΔ και την εξόφληση των οφειλών του σε τρίτους κ.λπ.). Περαιτέρω, θεσπίζεται υποχρέωση του Φορέα ΣΣΕΔ είτε να καταθέσει χρηματική εγγύηση στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων είτε να προσκομίσει εγγυητική επιστολή ή να προχωρήσει σε άνοιγμα ανέκκλητης τραπεζικής πίστωσης υπέρ του Ε.Ο.ΑΝ., προκειμένου να εγκριθεί το ΣΕΔ και καθορίζονται τα σχετικά με την κατάπτωση αυτής ζητήματα.
ε. Περιγράφεται η διαδικασία έκδοσης απόφασης έγκρισης οργάνωσης και λειτουργίας ΣΕΔ, με την υποχρέωση καταβολής από τον αιτούντα φορέα στον Ε.Ο.ΑΝ. ανταποδοτικού τέλους για την εξέταση του αιτήματος.
στ. Προβλέπεται η διασύνδεση του ΕΜΠΑ με το ΓΕΜΗ, μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, με σκοπό τη διαπίστωση της συμμόρφωσης των παραγωγών με τις υποχρεώσεις τους.(άρθρα 1 – 15 και 72 παρ.9)
2. α.Προωθούνται και υποστηρίζονται μοντέλα βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης μέσω: i) του Εθνικού Σχεδίου Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων και ii) της Εθνικής Στρατηγικής για την Κυκλική Οικονομία, για την εφαρμογή των οποίων παρέχεται η δυνατότητα συγκρότησης επιτροπών και ομάδων έργου γνωμοδοτικού χαρακτήρα.
β. Προβλέπονται:
-η δημιουργία από τους ο.τ.α. α’ βαθμού με πληθυσμό άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων και τους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ), Κέντρων Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ) έως το τέλος του 2023 και καθορίζονται τα σχετικά με τη χωροθέτησή τους,
-η κατάρτιση εκπαιδευτικού υλικού για τους μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αναφορικά με την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων.
γ. Διευρύνονται τα κριτήρια βάσει των οποίων η διάθεση αγαθών θεωρείται ως δωρεά και προβλέπεται συνακόλουθα η μείωση του ποσού του φόρου κατά 20% επί δωρεών τροφίμων που διατίθενται για την ανακούφιση κοινωνικά ευπαθών ομάδων, ενώ το συνολικό ποσό της μείωσης του φόρου εισοδήματος δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% του φορολογητέου εισοδήματος του υπόχρεου.
δ. Προβλέπεται η επιβολή κυρώσεων από την αρμόδια υπηρεσία του Γενικού Χημείου του Κράτους προς τους υπόχρεους προμηθευτές, σε περίπτωση παράβασης της υποχρέωσης κοινοποίησης πληροφοριών στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων.
ε. Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις σχετικά με την ενθάρρυνση της επαναχρησιμοποίησης προϊόντων, μέσω ιδίως της δημιουργίας και στήριξης δικτύων επαναχρησιμοποίησης και επισκευής. (άρθρα 16 – 25)
3. α.Καθιερώνεται, από 1-9-2022, η υποχρέωση κάθε δημόσιας και ιδιωτικής σχολικής μονάδας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να διαθέτει κάδους ή περιέκτες για τη χωριστή συλλογή αποβλήτων με σκοπό την ανακύκλωση.
Αρμόδιοι για την προμήθεια και τοποθέτηση αυτών στις δημόσιες σχολικές μονάδες είναι οι ο.τ.α. α’ βαθμού, ενώ για τη συλλογή των αποβλήτων είναι οι ο.τ.α. α’ βαθμού και τα οικεία ΣΕΔ.
Καθιερώνονται επίσης:
-από 1-1-2021, η οργάνωση από τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης της χωριστής συλλογής χαρτιού με σκοπό την ανακύκλωση, εντός των κτιρίων στα οποία στεγάζονται,
-η υποχρέωση συμμόρφωσης των νέων δημόσιων κτιρίων με τις προδιαγραφές καταλληλότητας των χώρων συλλογής και αποθήκευσης αποβλήτων καθώς και των περιεκτών αποβλήτων.
β. Προβλέπεται η χωροθέτηση από έναν ή περισσότερους ο.τ.α. α’ βαθμού ή από ΦοΔΣΑ, Πράσινων Σημείων (ΠΣ), Κέντρων Ανακύκλωσης, Εκπαίδευσης Διαλογής στην Πηγή (ΚΑΕΔΙΣΠ), Γωνιών Ανακύκλωσης (ΓΑ), η χρησιμοποίηση Κινητών Πράσινων Σημείων (ΚΠΣ) και καθορίζονται οι στόχοι αυτών.
γ. Εισάγονται ρυθμίσεις σχετικά με:
-τη διαχείριση αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ), με την υποχρέωση του Ε.Ο.ΑΝ., εντός ενός έτους από την έναρξη ισχύος των προτεινόμενων διατάξεων, να θέσει σε λειτουργία ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσω της οποίας εγκρίνονται τα ΣΕΔ ΑΕΚΚ,
-την αναβάθμιση της λειτουργίας των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) [υποχρέωση εφοδιασμού με τον απαραίτητο εξοπλισμό, επιβάρυνση των ο.τ.α. α’ βαθμού με το κόστος διαχείρισης της συνολικής ποσότητας των προσμίξεων (υπολείμματος), απόσβεση του συναφούς με την αναβάθμισή τους κόστους].(άρθρα 26-34)
4.α. Θεσπίζεται σύστημα «πληρώνω όσο πετάω» σύμφωνα με το οποίο, οι παραγωγοί αποβλήτων χρεώνονται με βάση την πραγματική ποσότητα των παραγόμενων από αυτούς αποβλήτων και σε εφαρμογή του εν λόγω συστήματος, ο υπολογισμός του ενιαίου ανταποδοτικού τέλους καθαριότητας και φωτισμού (άρθρο 1 ν.25/1975) μπορεί να γίνεται και στη βάση της παραγωγής αποβλήτων ανά νοικοκυριό ή κτιριακό συγκρότημα,
επαγγελματική δραστηριότητα, πολεοδομική ή δημοτική ενότητα, εφόσον ο οικείος ο.τ.α. α’ βαθμού διαθέτει σύστημα μέτρησης των παραγόμενων αποβλήτων ή για κάποιο από τα ρεύματα αυτών.
Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, αποφασίζεται η εφαρμογή του ανωτέρω συστήματος καθώς και η εξειδίκευση των επιμέρους ζητημάτων για τον υπολογισμό του ενιαίου ανταποδοτικού τέλους καθαριότητας και φωτισμού βάσει των παραγόμενων αποβλήτων.
Καθορίζεται ο χρόνος έναρξης εφαρμογής του ως άνω συστήματος από τους ο.τ.α. α’ βαθμού.
β. Επιβάλλεται, από την 1η-1-2022, στους ΦοΔΣΑ και τους ο.τ.α. α’ βαθμού ή τα νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους ο.τ.α. και ασκούν τις αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ, η υποχρέωση καταβολής τέλους ταφής για τις αναφερόμενες κατηγορίες αστικών αποβλήτων, το οποίο αποδίδεται στον Ε.Ο.ΑΝ και διατίθεται για ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα για τη χρηματοδότηση δράσεων των ο.τ.α. α’ βαθμού και των ΦοΔΣΑ και ρυθμίζονται ειδικότερα θέματα σχετικά με τον τρόπο διάθεσης, τον υπολογισμό και την καταβολή του (εξαιρούνται τα νησιά που έχουν πληθυσμό μικρότερο από 1.000 μόνιμου κατοίκους).
Ορίζεται ειδικότερα ότι, η περιβαλλοντική εισφορά για την ενίσχυση δράσεων κυκλικής οικονομίας (άρθρο 43 του ν. 4024/2012) δεν καταβάλλεται στο Πράσινο Ταμείο για τα έτη 2020 και 2021 από τους υπόχρεους ΦοΔΣΑ, ο.τ.α. α’ βαθμού ή τα νομικά πρόσωπα αυτών που ασκούν τις δραστηριότητες ΦοΔΣΑ.
Δύναται, με υπουργική απόφαση, να επιβάλλεται τέλος ταφής σε πρόσθετα ρεύματα αποβλήτων ή να προβλέπονται εξαιρέσεις από την καταβολή του για λόγους επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος.
γ. Εισάγονται ρυθμίσεις σχετικά με:
-τον προσδιορισμό από τους ΦοΔΣΑ των τελών που καταβάλλονται από τους ο.τ.α. ανά παρεχόμενη υπηρεσία,
-τη σύσταση δικτύου ανταλλαγής πληροφοριών και ενημέρωσης σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων,
-την υποχρέωση της χώρας να διαθέτει ολοκληρωμένο και κατάλληλο δίκτυο εγκαταστάσεων διάθεσης αποβλήτων και εγκαταστάσεων ανάκτησης σύμμεικτων αστικών αποβλήτων.
δ. Προβλέπονται ρυθμίσεις σχετικά με τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων (έλεγχος, απαγόρευση ανάμειξης, σήμανση επικίνδυνων αποβλήτων) και συγκεκριμένα:
-καθιερώνεται χωριστή συλλογή και μεταφορά, με μέριμνα του οικείου ο.τ.α. α’ βαθμού, των επικίνδυνων αποβλήτων που παράγονται από νοικοκυριά, καθώς και των βιολογικών αποβλήτων,
-επιτρέπεται στα νοικοκυριά, ειδικά για τα απόβλητα αμιάντου οικιακής προέλευσης, να τα παραδίδουν σε δημοτικές εγκαταστάσεις ή σε εγκαταστάσεις που λειτουργούν για λογαριασμό του οικείου ο.τ.α.,
-σε περίπτωση ρύπανσης γηπέδου ή οικοπέδου με επικίνδυνα απόβλητα λόγω φυσικής καταστροφής, η δαπάνη για τις εργασίες αποξήλωσης, απομάκρυνσης και μεταφοράς βαρύνει τον προϋπολογισμό του αρμόδιου Υπουργείου, ενώ οι δαπάνες που έγιναν για την επισκευή του ακινήτου συνεπεία των εργασιών αποξήλωσης των επικίνδυνων αποβλήτων βαρύνουν αποκλειστικά τον ιδιοκτήτη ή τον νομέα του.(άρθρα 35 – 51, 72 παρ. 15 και 16)
5.α. Καθιερώνεται στη Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ), μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, στο οποίο καταχωρούνται από τους υπόχρεους (επιχειρήσεις, ΦοΔΣΑ, ο.τ.α. α’ βαθμού κ.λπ.) στοιχεία και πληροφορίες σχετικά με την παραγωγή και διαχείριση αποβλήτων.
β. Ορίζεται ότι:
-δεν απαιτείται η καταβολή του προβλεπόμενου από την κείμενη νομοθεσία παραβόλου σε περίπτωση διαμετακόμισης επικίνδυνων αποβλήτων (Κανονισμός 1013/2006/ΕΚ),
-επιτρέπεται η υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης και η διόρθωση υποβληθείσας δήλωσης από τους ανωτέρω υπόχρεους (ο.τ.α. α’ βαθμού και ΦοΔΣΑ), κατόπιν πληρωμής του προβλεπόμενου κατά περίπτωση ηλεκτρονικού παραβόλου υπέρ του Πράσινου Ταμείου, το ποσό του οποίου μπορεί να τροποποιείται με κ.υ.α.
γ. Προβλέπεται η εκπόνηση:
-από τους αρμόδιους φορείς, σχεδίων διαχείρισης αποβλήτων [Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ) και ειδικά σχέδια διαχείρισης για ορισμένα ρεύματα αποβλήτων)], τα οποία καλύπτουν ολόκληρη ή μέρος της γεωγραφικής επικράτειας της χώρας και καθορίζεται το περιεχόμενο αυτών,
-από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων, το οποίο εγκρίνεται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου.
δ. Περαιτέρω, προβλέπεται:
-η συμμετοχή των πολιτών, καθώς και η συνεργασία με άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εκπόνηση των σχεδίων διαχείρισης αποβλήτων και των προγραμμάτων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων,
-η διενέργεια ελέγχων από τα Κλιμάκια Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος (Κ.Ε.Π.ΠΕ.) του άρθρου 20 του ν.4014/2011, στους οργανισμούς ή τις επιχειρήσεις που επεξεργάζονται, συλλέγουν ή μεταφέρουν απόβλητα σε επαγγελματική βάση.(άρθρα 52-62, 72 παρ. 20)
6.α. Προβλέπεται η κατάρτιση από τους ο.τ.α. α’ βαθμού κανονισμού καθαριότητας, με δυνατότητα αύξησης των επιβαλλόμενων από αυτούς προστίμων λόγω εγκατάλειψης, απόρριψης ή ανεξέλεγκτης διαχείρισης αποβλήτων ή δημιουργίας απορριμμάτων καθώς και πρόβλεψης νέων παραβάσεων, με την επιβολή αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων.
β. Επιβάλλονται τα ειδικότερα οριζόμενα πρόστιμα:
-σε βάρος των ο.τ.α. α’ βαθμού σε περίπτωση εγκατάλειψης, απόρριψης, ανεξέλεγκτης διαχείρισης των αποβλήτων και δημιουργίας απορριμμάτων καθώς και παραβίασης από μέρους τους των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων.
-από τους ο.τ.α. α’ βαθμού, σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη διαχείριση φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής χρήσης, καθώς από τη διαχείριση βιοαποβλήτων (χωριστή συλλογή, σύναψη συμβάσεων με επιχειρήσεις ανακύκλωσης ή ανάκτησης).
γ. Εισάγονται ρυθμίσεις σχετικά με: i) τους διενεργούμενους από τον Ε.Ο.ΑΝ. ελέγχους (σύναψη συμβάσεων με φυσικά ή νομικά πρόσωπα που διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία, διαδικασία, εμπλεκόμενοι φορείς κ.λπ.), ii) τις ποινικές και διοικητικές κυρώσεις που επιβάλλει στους φορείς που παραβιάζουν τις υποχρεώσεις τους από τη διαχείριση αποβλήτων και iii) τις χρηματικές ποινές που επιβάλλονται στους νομίμους εκπροσώπους και διευθύνοντες συμβούλους των φορέων ΣΣΕΔ από την παραβίαση της απαγόρευσης να εκτελούν οι ίδιοι εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων.
δ. Προβλέπεται ότι τα καταλογιζόμενα ποσά, σε περίπτωση πράξεων ή παραλείψεων επιχειρήσεων για τη διαχείριση των επικίνδυνων «ιστορικών» αποβλήτων, επιβάλλονται ως πρόστιμα, βεβαιώνονται από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. και εισπράττονται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε. ν.δ.356/1974).(άρθρα 63-71)
ΜΕΡΟΣ Γ’
Προσαρμόζεται το εθνικό δίκαιο στην ενωσιακή νομοθεσία [ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/852] σχετικά με την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων. Κατά βάση, τροποποιείται το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο (ν.2939/2001), οι κυριότερες δε μεταβολές εστιάζονται στα εξής:
1.Ορίζεται ως σκοπός των προτεινομένων διατάξεων, η θέσπιση μέτρων που αποσκοπούν, κατά προτεραιότητα, στην πρόληψη της δημιουργίας απορριμμάτων συσκευασίας και στην περαιτέρω επαναχρησιμοποίηση των συσκευασιών, στην ανακύκλωση και σε άλλες μορφές ανάκτησης των αποβλήτων συσκευασίας και, ως εκ τούτου, στη μείωση της τελικής διάθεσης των αποβλήτων αυτών.(άρθρο 76)
2. α.Προβλέπεται η εκπόνηση και εφαρμογή από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.) προγραμμάτων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων και εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων συσκευασιών με στόχο την πρόληψη των ζημιογόνων για το περιβάλλον δράσεων καθώς και τη λήψη των ενδεδειγμένων μέτρων.
β. Ορίζεται ότι, η χρηματική εισφορά που καταβάλλουν οι υπόχρεοι παραγωγοί συσκευασίας για τη συμμετοχή τους σε Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) προσδιορίζεται χωριστά για κάθε υλικό συσκευασίας και διατίθεται αποκλειστικά για την κάλυψη του κόστους της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων συσκευασιών.
γ. Με υπουργική απόφαση, καθορίζονται ελάχιστα υποχρεωτικά ποσοστά διαφοροποίησης των χρηματικών εισφορών ανά επιμέρους συσκευασία.
Για τις επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες καταβάλλεται από τους υπόχρεους χρηματική εισφορά για τη συμμετοχή τους σε ΣΣΕΔ, μόνο την πρώτη φορά που οι εν λόγω συσκευασίες διατίθενται στην αγορά. (άρθρο 78 και 92 παρ.1)
3.Ρυθμίζονται εκ νέου θέματα σχετικά με την επιβολή στους καταναλωτές του ισχύοντος από 1-1-2021 περιβαλλοντικού τέλους των επτά (7) λεπτών ανά τεμάχιο πλαστικής σακούλας (ανεξάρτητα του πάχους τοιχώματος της σακούλας). (άρθρα 79 και 92 παρ.2, 3)
4. α.Θεσπίζεται η επιβολή, από 1η Ιουνίου 2022,τέλους ανακύκλωσης ύψους οκτώ (8) λεπτών ανά τεμάχιο προϊόντος, που καταβάλλεται από τους καταναλωτές, για τα προϊόντα, η συσκευασία των οποίων περιέχει πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC).
β. Το τέλος έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και τα έσοδα από αυτό αποτελούν δημόσια έσοδα, τα οποία εισπράττονται από την Α.Α.Δ.Ε. και αποδίδονται στον Ε.Ο.ΑΝ. με αποκλειστικό σκοπό τη χρηματοδότηση δράσεων ανακύκλωσης.
γ. Για την απόδοση του τέλους υποβάλλεται σχετική δήλωση απόδοσης, από τις επιχειρήσεις που πωλούν τα προϊόντα, στη φορολογική διοίκηση κάθε τρίμηνο, έως την τελευταία ημέρα του μήνα που ακολουθεί την περίοδο στην οποία αφορά.
δ. Με κ.υ.α., αναπροσαρμόζεται το ύψος του τέλους ανακύκλωσης.
ε. Παρέχεται η εξουσιοδότηση για τον καθορισμό, με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., του τύπου και του περιεχομένου της δήλωσης απόδοσης του τέλους καθώς και κάθε άλλης λεπτομέρειας για την επιβολή, είσπραξη και απόδοση του τέλους αυτού.(άρθρα 80 και 92 παρ. 4, 5)
5.Προβλέπεται η υποχρέωση των παραγωγών συσκευασίας, εφόσον διαθέτουν στην αγορά επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες, να δηλώνουν ετησίως στον Ε.Ο.ΑΝ., σχετικά στοιχεία ανά υλικό συσκευασίας (πλαστικό, ξύλο, σιδηρούχο μέταλλο, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί κ.λπ.).(άρθρο 81)
6.Προσδιορίζονται εκ νέου οι ποσοτικοί στόχοι για την ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασιών και την επαναχρησιμοποίηση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 και έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030, κατά περίπτωση.(άρθρο 82)
7.Προβλέπεται, επίσης, η θέσπιση από τον Ε.Ο.ΑΝ. συστήματος ποιοτικού ελέγχου και ιχνηλασιμότητας των αποβλήτων συσκευασίας, που αποτελείται από ηλεκτρονικά μητρώα, τεχνικές προδιαγραφές κ.λπ.(άρθρο 83)
8. α.Θεσπίζεται Πρόγραμμα Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού (ΠΔΕΠ) για τις συσκευασίες και καθορίζονται οι υπόχρεοι οργάνωσης και λειτουργίας των ΣΕΔ.
β. Ορίζεται ότι, στην περίπτωση εισαγωγών αγαθών από τρίτα εδάφη ή τρίτες χώρες προς την Ε.Ε. με τη χρήση ηλεκτρονικής διεπαφής (πλατφόρμα, διαδικτυακή πύλη κ.λπ.), η ευθύνη της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων του παραγωγού που απορρέουν από ΠΔΕΠ βαρύνει τον φορολογικό αντιπρόσωπο.
γ. Οι υπόχρεοι παραγωγοί συσκευασιών υποχρεούνται να σχεδιάσουν, να οργανώσουν και να λειτουργήσουν Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) ή να οργανώσουν Ατομικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΑΣΕΔ) για το σύνολο των συσκευασμένων προϊόντων ή συσκευασιών που διαθέτουν στην αγορά.
δ. Οι χρηματικές εισφορές που καταβάλλονται από τους υπόχρεους παραγωγούς συσκευασιών για τη συμμόρφωσή τους με τις υποχρεώσεις τους, προσδιορίζονται στο επιχειρησιακό σχέδιο που καταρτίζεται από τους φορείς ΣΣΕΔ.(άρθρο 84)
9. α.Ορίζεται ότι, από 1η Ιανουαρίου 2025 οι πλαστικές σακούλες μεταφοράς, με τις οριζόμενες εξαιρέσεις, θα πρέπει να περιέχουν τουλάχιστον τριάντα τοις εκατό (30%) ανακυκλωμένο πλαστικό. Το παραπάνω ποσοστό εφαρμόζεται και για κάθε παραγωγό μεμονωμένα, υπολογιζόμενο ως μέσος όρος για όλες τις πλαστικές σακούλες που διαθέτει στην αγορά.
β. Εισάγεται η υποχρέωση συμμόρφωσης των παραγωγών των ανωτέρω προϊόντων καθώς και των φυσικών και νομικών προσώπων που εκτελούν εργασίες ανακύκλωσης με κατάλληλο σύστημα διασφάλισης ποιότητας των διεργασιών ανακύκλωσης και ιχνηλασιμότητας των ανακυκλωμένων πλαστικών.
γ. Από 1η Ιανουαρίου 2023, οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης απαγορεύεται να προμηθεύονται με οποιονδήποτε τρόπο πλαστικές σακούλες, που δεν περιέχουν τουλάχιστον τριάντα τοις εκατό (30%) ανακυκλωμένο πλαστικό, με τις οριζόμενες εξαιρέσεις. Η απαγόρευση αυτή δεν καταλαμβάνει τις δημόσιες συμβάσεις των οποίων η διαδικασία ανάθεσης έχει εκκινήσει πριν την 1η Ιανουαρίου 2023.(άρθρο 85)
10.α. Από 5-1-2023, οι φορείς συσκευασίας ποτών από αλουμίνιο έως και ενάμιση (1,5) λίτρο, από γυαλί μιας χρήσης έως και τρία (3) λίτρα καθώς και από πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης οφείλουν να σχεδιάσουν, να εφαρμόσουν και να λειτουργήσουν ΣΣΕΔ αποβλήτων συσκευασιών πανελλαδικής εμβέλειας, με σκοπό την εφαρμογή συστήματος επιστροφής εγγύησης για τις εν λόγω συσκευασίες, προκειμένου να επιτύχουν τους ποσοτικούς στόχους χωριστής συλλογής και προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση.
β. Οι ο.τ.α. α’ βαθμού οργανώνουν τη χωριστή συλλογή των αποβλήτων συσκευασίας σε διακριτά ρεύματα, σε δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις, παιδικές χαρές, βρεφονηπιακούς σταθμούς και άλλες δημοτικές εγκαταστάσεις συνάθροισης κοινού.(άρθρο 86)
11.Ο Ε.Ο.ΑΝ μεριμνά για τη δημιουργία βάσεων δεδομένων για τις συσκευασίες και τα απόβλητα των συσκευασιών και αποστέλλει τα συγκεντρωτικά στοιχεία για τις συσκευασίες στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προκειμένου να διαβιβασθούν στη συνέχεια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.(άρθρο 88)
12.α. Επαναπροσδιορίζονται οι φορείς οργάνωσης της εναλλακτικής διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων συσκευασιών και ορίζεται ότι για την οργάνωση αυτή από τα ΣΣΕΔ καταρτίζονται πενταετείς συμβάσεις συνεργασίας μεταξύ: α) των φορέων ΣΣΕΔ και των ο.τ.α. α’ βαθμού ή β) των φορέων ΣΣΕΔ, των ο.τ.α. α’ βαθμού και των φορέων κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας του άρθρου 3 του ν 4430/2016, εφόσον υπάρχει σχετική απόφαση του ο.τ.α. α’ βαθμού.
β. Οι φορείς Ατομικών Συστημάτων Συλλογικής Διαχείρισης (ΑΣΕΔ) αποβλήτων συσκευασιών μπορούν επίσης να οργανώνουν την εναλλακτική διαχείριση δημοτικών αποβλήτων συσκευασιών που αφορά τη δραστηριότητά τους.(άρθρο 89 )
13.Επαναπροσδιορίζονται οι επιβαλλόμενες διοικητικές κυρώσεις σε ο.τ.α. α’ βαθμού, σε εμπόρους και παραγωγούς συσκευασίας καθώς και σε φορείς Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις τους σε σχέση με τις συσκευασίες και τα απόβλητα συσκευασιών.(άρθρο 91)
ΜΕΡΟΣ Δ’
Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για την οργάνωση και λειτουργία του νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης» (Ε.Ο.ΑΝ.) και ειδικότερα:
1. α.Προσδιορίζονται εκ νέου ο σκοπός και οι αρμοδιότητες του Ε.Ο.ΑΝ, τα όργανα διοίκησης αυτού [Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ), Πρόεδρος του Δ.Σ. και Διευθύνων Σύμβουλος], ο τρόπος συγκρότησης και λειτουργίας του Δ.Σ. η ιδιότητα των μελών του, τα ασυμβίβαστα αυτών καθώς και του Προέδρου αυτού και του Διευθύνοντος Συμβούλου, η παραβίαση των οποίων επισύρει την επιβολή προστίμου, από το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ίσου με το τριπλάσιο των συνολικών αποδοχών που έλαβε το μέλος με την ιδιότητα αυτή κατά τη διάρκεια της θητείας του.
β.Επανακαθορίζονταιοι πόροι του Ε.Ο.ΑΝ., στους οποίους
περιλαμβάνονται το τέλος ανακύκλωσης ύψους οκτώ (8) λεπτών ανά τεμάχιο προϊόντος για τα προϊόντα, η συσκευασία των οποίων περιέχει πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC) καθώς και το τέλος ταφής αστικών αποβλήτων από 1η-1-2022.
γ. Ο Ε.Ο.ΑΝ. καλύπτει εφεξής την ετήσια εθνική εισφορά της χώρας μας για τη συμμετοχή στη Σύμβαση της Βασιλείας (ν.2203/1994) καθώς και κάθε άλλη εισφορά που συμφωνείται στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης σχετικά με διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας για ζητήματα που αφορούν στη διαχείριση αποβλήτων ή στην κυκλική οικονομία (σήμερα, η εν λόγω εθνική εισφορά καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό).
δ. Παρέχεται η δυνατότητα στον Ε.Ο.ΑΝ. να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις και μνημόνια συνεργασίας με φορείς του δημοσίου τομέα, ο.τ.α. κ.λπ. για συναφή προς τη διαχείριση αποβλήτων θέματα (ενημέρωση πληθυσμού, χρηματοδότηση δράσεων κ.λπ.).(άρθρα 95 – 98)
2. α.Επανακαθορίζεται η οργανωτική διάρθρωση του Ε.Ο.ΑΝ. και προβλέπεται η σύσταση, επιπλέον, μίας Γενικής Διεύθυνσης και μίας (1) Διεύθυνσης [συνολικά πέντε (5) διευθύνσεις].
β. Προσδιορίζονται τα απαιτούμενα προσόντα, η διαδικασία ορισμού και επιλογής του Γενικού Διευθυντή του Ε.Ο.ΑΝ., η θέση του οποίου καλύπτεται είτε από το προσωπικό του Ε.Ο.ΑΝ. είτε με απόσπαση δημοσίου υπαλλήλου ή υπαλλήλου με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου από φορείς του δημόσιου τομέα.
γ.Με τον οργανισμό του Ε.Ο.ΑΝ, που καταρτίζεται με κ.υ.α., συστήνονται οι οργανικές θέσεις προσωπικού του και καθορίζονται η κατανομή αυτών, ο τρόπος στελέχωσης του Οργανισμού και λοιπά θέματα οργάνωσης και λειτουργίας αυτού. Με όμοια απόφαση, μπορεί να συστήνονται, να καταργούνται ή να τροποποιούνται οργανικές μονάδες του Οργανισμού.
δ. Στον Ε.Ο.ΑΝ. καταρτίζεται Μητρώο Επιθεωρητών και Ελεγκτών, το οποίο στελεχώνεται και από προσωπικό που υπηρετεί σε υπηρεσίες και φορείς του δημόσιου τομέα σύμφωνα με την οριζόμενη διαδικασία. Στους επιθεωρητές ελεγκτές του μητρώου καταβάλλονται έξοδα εκτός έδρας μετακίνησης και διαμονής σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
ε. Επιτρέπεται στον Ε.Ο.ΑΝ., να απασχολεί εξειδικευμένο επιστημονικό ή άλλο προσωπικό ή εμπειρογνώμονες με συμβάσεις μίσθωσης έργου, για την υποστήριξη των δράσεών του, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.(άρθρα 100 – 105)
ΜΕΡΟΣ Ε’
Τροποποιούνται – συμπληρώνονται οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας (ν.4736/2020) σχετικά με την μείωση των επιπτώσεων από τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης. Ειδικότερα: α. Τα έσοδα από την επιβολή εισφοράς προστασίας του περιβάλλοντος για τα μνημονευόμενα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης (κυπελάκια, δοχεία τροφίμων) που διατίθενται από επιχειρήσεις μαζικής εστίασης ως συσκευασία τροφίμων και ποτών κατά την πώληση καθώς και από επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου που πωλούν τρόφιμα και ποτά, αποτελούν δημόσια έσοδα, εισπράττονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και αποδίδονται στον Ε.Ο.ΑΝ., αντί στο Πράσινο Ταμείο που ισχύει σήμερα.
β. Τα εν λόγω έσοδα διατίθενται από τον Ε.Ο.ΑΝ. αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση δράσεων που στοχεύουν στη μείωση των επιπτώσεων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, στη χρηματοδότηση εταιριών παραγωγής πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης με σκοπό την προσαρμογή ή τη διαφοροποίηση της παραγωγής τους στον κλάδο και στην προώθηση δράσεων περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, πρόληψης και ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας.(άρθρα 106-108)
Τροποποιούνται – συμπληρώνονται διατάξεις της κείμενης δασικής νομοθεσίας καθώς και του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.). Ειδικότερα μεταξύ άλλων:
1. α.Θεσπίζεται η υποχρέωση, για τις μνημονευόμενες δασικές υπηρεσίες, επί ποινή απαραδέκτου, να προσαρτούν στο δικόγραφο αγωγής, της αίτησης ή της προσφυγής, που ασκούνται στις περιπτώσεις διόρθωσης κτηματολογικών εγγραφών, αντίγραφο διαγράμματος που έχει παραχθεί από τον δασικό χάρτη και διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών, που εκδίδεται από το Ελληνικό Κτηματολόγιο. Παράλληλα, καταργείται η προσάρτηση του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών και της εισήγησης για τη συνδρομή των τεχνικών προϋποθέσεων της απεικόνισης της γεωμετρικής μεταβολής που ισχύει σήμερα. Με κ.υ.α. καθορίζεται η διαδικασία έκδοσης, η μορφή και το περιεχόμενο του ανωτέρω διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών και κάθε άλλο θέμα τεχνικού και λεπτομερειακού χαρακτήρα.
β. Εξαιρείται, η κατασκευή και εγκατάσταση δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, από την έγκριση επέμβασης επί δασικών εκτάσεων με την επιφύλαξη της προβλεπόμενης για δραστηριότητες ή έργα Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), στην οποία περιλαμβάνεται η εν λόγω έγκριση.
γ. Θεσπίζεται ειδικό καθεστώς για την εγκατάσταση υπόγειων δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε δάση, δασικές εκτάσεις κ.λπ., σύμφωνα με το οποίο δεν απαιτείται η έγκριση επέμβασης, παρά μόνο ενημέρωση της οικείας δασικής αρχής ως προς το χρονοδιάγραμμα των εργασιών και την ακριβή όδευση του υπογείου δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας εντός δάσους ή δασικής έκτασης, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις.
Επίσης, προβλέπεται ότι, η ως άνω επέμβαση εξαιρείται από την υποχρέωση αναδάσωσης ή δάσωσης και καταβολής του προβλεπόμενου ανταλλάγματος χρήσης (άρθρο 45 του ν.998/1979). Προκειμένης δε της υπόγειας διέλευσης του δικτύου διανομής δια μέσου ιδιωτικών δασών και δασικών εκτάσεων, συστήνεται, κατά τις κείμενες διατάξεις και έναντι ανταλλάγματος, δουλεία διέλευσης σε βάρος των ιδιωτικών δασικών ακινήτων που πραγματοποιούνται τα ανωτέρω έργα ή κηρύσσεται αναγκαστική απαλλοτρίωση. (άρθρα 109-111)
2. α.Επανακαθορίζονται ο σκοπός και οι δράσεις του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., για τη διαχείριση και διατήρηση των προστατευομένων περιοχών καθώς και για την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
β. Επαναπροσδιορίζεται η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., το οποίο εφεξής είναι εννεαμελές από επταμελές που είναι σήμερα (Πρόεδρος, Διευθύνων Σύμβουλος και μέχρι 7 μέλη),
γ. Με κ.υ.α., μπορεί να συνιστώνται, να καταργούνται ή να τροποποιούνται οι οργανωτικές μονάδες του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., χωρίς να αυξάνεται ο συνολικός αριθμός αυτών (άρθρο 29 του ν. 4685/2020).
δ. Προβλέπεται ότι, έκαστο ν.π.ι.δ. «Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών» (ΦΔΠΠ) του ν.4519/2018, έπειτα από την ολοκλήρωση του διαχειριστικού του ελέγχου καταργείται και ο ΟΦΥΠΕΚΑ καθίσταται καθολικός διάδοχός του με την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης.(άρθρα 112-115)
3.Επανακαθορίζονται οι αρμοδιότητες του Κεντρικού και Περιφερειακού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης [(ΚΕ.Σ.Π.Α., ΠΕ.Σ.Π.Α.) / άρθρο 13 ν.4014/2011] και συγκεκριμένα, γνωμοδοτεί, μεταξύ άλλων, για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων που ενδέχεται να προκαλέσουν πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (άρθρο 9 του ν.4014/2011).(άρθρο 116)
ΜΕΡΟΣ Ζ’
Τροποποιούνται υφιστάμενες και εισάγονται νέες ειδικές πολεοδομικές και χωροταξικές ρυθμίσεις, αναφορικά με :
-την παράταση προθεσμιών (καταβολή δικαστικώς καθορισμένης αποζημίωσης σε ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, συνέχιση λειτουργίας λατομείων αδρανών υλικών, έγκριση / αναθεώρηση ειδικών χωροταξικών πλαισίων, απαίτηση έκδοσης βεβαίωσης μηχανικού σε δικαιοπραξίες, εγγραπτέες πράξεις κ.α.).
-τον πολεοδομικό σχεδιασμό (ακίνητα προσφοράς συντελεστή δόμησης, ζώνες υποδοχής συντελεστή δόμησης, κατηγορίες τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών),
-την υπαγωγή ειδικών κατηγοριών αυθαιρέτων στον ν.4495/2017,
-την εγκατάσταση χώρων στάθμευσης οχημάτων ο.τ.α. α’ βαθμού,
-την τροποποίηση ρυμοτομικών σχεδίων των επιχειρηματικών πάρκων ή των οργανωμένων υποδοχέων μεταποιητικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και την επίλυση ζητημάτων σχετικά με τη διαδικασία λειτουργικής ή περιβαλλοντικής εξυγίανσης των εν λόγω περιοχών.
Περαιτέρω, θεσπίζεται η υποχρέωση εκπόνησης έως και την 31.12.2022, Σχεδίου Αστικής Προσβασιμότητας (ΣΑΠ), με το οριζόμενο περιεχόμενο, όσον αφορά στους Δήμους Μητροπολιτικών Κέντρων, τους Μεγάλους και Μεσαίους Ηπειρωτικούς Δήμους, τους Δήμους Πρωτεύουσες Περιφερειακών Ενοτήτων, καθώς και τους Μεγάλους και Μεσαίους Νησιωτικούς Δήμους. Η εκπόνηση Σ.Α.Π. πραγματοποιείται είτε με ιδίους πόρους του δήμου είτε κατόπιν χρηματοδότησης από πόρους του Πράσινου Ταμείου ή του Ε.Σ.Π.Α.(άρθρα 118 – 127)
ΜΕΡΟΣ Η’
Περιλαμβάνονται ενεργειακές ρυθμίσεις και ειδικότερα:
1.Επανακαθορίζεται το πλαίσιο ανάπτυξης υποδομών δικτύου από τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΗΕ) [αξιοποίηση ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενης από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.), με ανάλογες επενδύσεις ανάπτυξης στα Συστήματα Μεταφοράς και Δικτύων Διανομής, παροχή κινήτρων από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ)].(άρθρο
128)
2.Τροποποιούνται διατάξεις του ν.4001/2011 αναφορικά με τη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, ως ακολούθως:
α. Η κυριότητα του Ε.Δ.Δ.Η.Ε., σε περίπτωση απόσχισης του σχετικού Κλάδου Δικτύου Διανομής, ανήκει στη Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε, στην οποία χορηγείται άδεια αποκλειστικότητας της κυριότητας του Δικτύου, η οποία καλύπτει και κάθε μελλοντική επέκταση του Ε.Δ.Δ.Η.Ε., με τις οριζόμενες εξαιρέσεις υπέρ της Δ.Ε.Η.
β. Παρέχεται η δυνατότητα στη Δ.Ε.Η. Α.Ε. να προβεί σε απόσχιση του κλάδου δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας («Κλάδος Δικτύου Διανομής») με εισφορά αυτού στη θυγατρική της εταιρεία με την επωνυμία «Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.» (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε.), σύμφωνα με τη διαδικασία του ν.δ.1297/1972, με τις προβλεπόμενες υπέρ της Δ.Ε.Η. Α.Ε. απαλλαγές από:
-κάθε υποχρέωση έναντι του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων από τη μεταβίβαση εμπράγματων δικαιωμάτων σε ακίνητα και άλλα κινητά στοιχεία του ενεργητικού,
-την καταβολή οποιουδήποτε τέλους ή δικαιώματος τρίτου, συμπεριλαμβανομένων των αμοιβών, των παγίων και αναλογικών δικαιωμάτων, επιδομάτων ή άλλων τελών υπέρ άμισθων και έμμισθων υποθηκοφυλάκων ή κτηματολογικών γραφείων, κατά τη μεταγραφή ή τις λοιπές καταχωρήσεις της σύμβασης διάσπασης.
Περαιτέρω, η προκαλούμενη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε., λόγω της απορρόφησης του εισφερόμενου Κλάδου Δικτύου Διανομής της Δ.Ε.Η. Α.Ε. απαλλάσσεται από:
-το ανταποδοτικό τέλος 0,1% της παρ. 1 του άρθρου 17 του ν.3959/2011,
-τον Φόρο Συγκέντρωσης Κεφαλαίου του ν.1676/1986 και εν γένει οποιοδήποτε άλλο φόρο εισφορά υπέρ τρίτων ή άλλη επιβάρυνση.
γ. Ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν στα πρόσωπα που είναι υπεύθυνα για τη διαχείριση της Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. (μη δυνατότητα συμμετοχής τους σε διαρθρωτικές δομές της Δ.Ε.Η. Α.Ε., μη συνάρτηση των αμοιβών τους με τα αποτελέσματα της Δ.Ε.Η Α.Ε και της Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε.). (άρθρο 129)
3.Εισάγονται νέες ρυθμίσεις για την αδειοδότηση υβριδικών σταθμών ΑΠΕ και σταθμών ΑΠΕ και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, τον προσδιορισμό κατανομής εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων για τα έτη 2021 έως 2030, τον προσδιορισμό περιθωρίου ισχύος σε κορεσμένα δίκτυα, την αδειοδότηση αδειών αναζήτησης, έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων.(άρθρα 130 – 133)
4.Τροποποιείται η υφιστάμενη νομοθεσία όσον αφορά στην οργάνωση και λειτουργία της ΡΑΕ και μεταξύ άλλων:
-Επανακαθορίζεται ο τρόπος στελέχωσης των Γραφείων που συγκροτούν τη Γραμματεία της ΡΑΕ (από μέλη της Γραμματείας), ενώ οι ειδικοί συνεργάτες της παρ.2 του άρθρου 37 του ν.3428/2005 [πέντε (5) θέσεις] στελεχώνουν το Γραφείο Προέδρου.
-Προβλέπεται η μισθολογική εξομοίωση των προαναφερόμενων ειδικών συνεργατών με τους μετακλητούς υπαλλήλους της Προεδρίας της Κυβέρνησης, των ιδιαίτερων γραφείων των μελών Κυβέρνησης, των Υφυπουργών και των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων (άρθρο 9 παρ.6β του ν.4354/2015).
-Η κάλυψη δύο (2) εκ των ανωτέρω θέσεων διενεργείται με απόσπαση από φορείς του δημόσιου τομέα και ρυθμίζονται ειδικότερα μισθολογικά ζητήματα (αποδοχές οργανικής θέσης, διατήρηση προσωπικής διαφοράς κ.λπ.).(άρθρο 134)
5.Ρυθμίζονται λοιπά ενεργειακά θέματα (πλαίσιο προτεραιότητας χορήγησης προσφοράς Σύνδεσης στον Διαχειριστή του Συστήματος, εγγυητική επιστολή επιβεβαίωσης παραγωγού, αναστολή προθεσμιών για Διασφάλιση Υλοποίησης Ειδικών Έργων για σταθμούς γεωθερμίας, αναβίωση οριστικών εισφορών σύνδεσης μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών από ο.τ.α. κ.λπ.).
Επιπλέον: α. ορίζεται ότι, οι προκαταβολές και οι ενδιάμεσες πληρωμές της ενίσχυσης που λαμβάνουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αναγνωρίζονται δικαιούχοι της δράσης «Πρόγραμμα Στήριξης και Ανάπτυξης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» του Άξονα Προτεραιότητας 6 του Συνεχιζόμενου Χρηματοδοτικού Προγράμματος του Πράσινου Ταμείου «Χρηματοδότηση έργων και δράσεων για την ανάπτυξη βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος στις Π.Ε. Κοζάνης, Φλώρινας και στον Δήμο Μεγαλόπολης της Π.Ε Αρκαδίας», δεν κατάσχονται, δεν υπόκεινται σε κανενός είδους παρακράτηση και δεν συμψηφίζονται με οφειλές του δικαιούχου προς το Ελληνικό Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία,
β. Στην περίπτωση αυτή παραμένουν σε ισχύ οι γενικές διατάξεις περί φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων, χωρίς όμως τον όρο της παρακράτησης.
γ. Οι τελικές πληρωμές των ανωτέρω δικαιούχων, μετά την ολοκλήρωση του έργου, δύνανται να κατάσχονται, να υπόκεινται σε παρακράτηση και να συμψηφίζονται με οφειλές του δικαιούχου προς το Ελληνικό Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία και καταβάλλονται με την υποχρεωτική προσκόμιση αποδεικτικών φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας. Το συνολικό ποσό που κατάσχεται, παρακρατείται ή συμψηφίζεται κατά τα ανωτέρω δεν μπορεί να υπερβαίνει το 30% του ποσού της τελικής πληρωμής.
δ. Ρυθμίζονται λοιπά διαδικαστικά ζητήματα για την εφαρμογή της προαναφερόμενης ρύθμισης.
ε. Αντίστοιχα ρυθμίζονται οι ενισχύσεις που λαμβάνουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αναγνωρίζονται δικαιούχοι στο πλαίσιο δράσεων Χρηματοδοτικών Προγραμμάτων του Πράσινου Ταμείου, που επιτελούν τον ίδιο σκοπό.(άρθρα 135 – 139)
6. α.Επανακαθορίζονται οι φορείς διαχείρισης δράσεων για την ηλεκτροκίνηση, με την προσθήκη σε αυτούς και του Αυτοτελούς Τμήματος Ηλεκτροκίνησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (πέραν της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ Τομέα Ενέργειας).
β.Ρυθμίζονται λοιπά θέματα οργάνωσης και λειτουργίας της ΡΑΕ [σύσταση επιτροπών και ομάδων εργασίας για την παρακολούθηση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, νέα αρμοδιότητα ως προς τη διασφάλιση εφαρμογής των μέτρων της ενωσιακής νομοθεσίας σχετικά με την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο, την ετοιμότητα αντιμετώπισης κινδύνων στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και για τον καθορισμό της ενιαίας εκτίμησης της «αξίας απώλειας φορτίου» (Value of lost Load – VOLL), σύσταση «Επιτροπής Συντονισμού Μέτρων Έκτακτης Ανάγκης» («ΕΣΜΕΑ»)] (άρθρα 140 – 143)
7. α.Ρυθμίζονται θέματα προσωπικού και διοίκησης της εταιρείας Α.Δ.Μ.Η.Ε. Α.Ε. και των συνδεδεμένων αυτής εταιρειών ως ακολούθως:
-εφαρμόζονται αναλογικά για την πρόσληψη προσωπικού ι.δ.α.χ. και προσωπικού ι.δ.ο.χ. (Αναπληρωτών Διευθυνόντων Συμβούλων, Γενικών Διευθυντών και Διευθυντών και Βοηθών Διευθυντών), οι ρυθμίσεις του ν.4643/2019 που ισχύουν για τη Δ.Ε.Η. Α.Ε.,
-δεν εφαρμόζεται το ανώτατο όριο αποδοχών της παρ.1 του άρθρου 28 του ν.4354/2019 για τις αμοιβές των Αναπληρωτών Διευθυνόντων Συμβούλων, Γενικών Διευθυντών και Διευθυντών της Α.Δ.Μ.Η.Ε. Α.Ε. και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών που δεν συμπεριλαμβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης.
β. Επανακαθορίζεται ο τρόπος πλήρωσης κενών θέσεων προσωπικού της ΔΕΗ Α.Ε.(άρθρα 144 – 148)