Με αφορμή τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή ο προβληματισμός για τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς από αυτή την τόσο καθοριστική για τη συλλογική μνήμη περίοδο της ελληνικής ιστορίας εντείνεται και δεν αφορά μόνο το ελληνικό κοινό. Εξάλλου το προσφυγικό ζήτημα στις μέρες μας παραμένει επίκαιρο.
Την Τρίτη 5 Απριλίου μια ενδιαφέρουσα επιστημονική συνάντηση με θέμα «La patrimonialisation des bâtiments pour les réfugiés de 1922 en Grèce. Défis et Perspectives – Η ένταξη των «προσφυγικών» στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας. Ζητήματα και προοπτικές» πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι.
Με πρωτοβουλία του Εργαστηρίου Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής, Πόλης και Πολιτισμού της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πολυτεχνείου Κρήτης και της διευθύντριάς του, αναπληρώτριας καθηγήτριας Αμαλίας Κωτσάκη και σε συνεργασία με το διάσημο πανεπιστήμιο Université Paris I Panthéon Sorbonne και την επιστημονική επιμέλεια των καθηγητριών Αμαλίας Κωτσάκη και Maria Gravari-Barbas, η ημερίδα η οποία φιλοξενήθηκε στο υπέροχα ανακαινισμένο ελληνικό «σπίτι» Fondation Hellénique de la Cité Internationale Universitaire de Paris στην περίφημη πανεπιστημιούπολη του Παρισιού περιέλαβε εννέα εισηγήσεις διακεκριμένων ακαδημαϊκών και ερευνητών, που έθιξαν σημαντικά πλην συχνά άγνωστα θέματα της προσφυγικής αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής «κληρονομιάς».
Ομιλητές ήταν οι καθηγήτριες – καθηγητές, Maria Gravari – Barbas, Π. Τουρνικιώτης, Γ. Πολύζος, Β. Χαστάογλου, Β. Τροβά, ο σύμβουλος Επικρατείας Θ. Αραβάνης, η ερευνήτρια Καλλιόπη Αμυγδάλου και από την Αρχιτεκτονική Σχολή του Πολυτεχνείου Κρήτης η καθηγήτρια Αμαλία Κωτσάκη και ο καθηγητής Αλέξανδρος Βαζάκας.
Εννέα εισηγήσεις, δυο στρογγυλές τράπεζες και μια σειρά από ενδιαφέροντα συμπεράσματα για την προσφυγική “σιωπηλή” κληρονομιά συνέθεσαν την επιστημονική συνάντηση που από ότι φάνηκε προκάλεσε το ενδιαφέρον των γάλλων και λοιπών ερευνητών στη γαλλική πρωτεύουσα.
Στη φιλόξενη Fondation Hellenique αναδείχθηκαν πτυχές αδιερεύνητες ανοίγοντας νέες προοπτικές για την αντιμετώπιση αυτού του καίριου όσο και επίκαιρου θέματος: από τον Πειραιά και την Αθήνα στην Κρήτη, στους αγροτικούς οικισμούς της Μακεδονίας και από εκεί στην απέναντι ακτή του Αιγαίου, στα γερμανικά, στα ισόγεια της Νέας Ιωνίας του Βόλου, στα διώροφα της Νίκαιας, της Καισαριανής και της Νέας Φιλαδέλφειας, στις παράγκες της Δραπετσώνας, στα αγροτόσπιτα του Λαγκαδά, του Αξιού, στα σπίτια των Χανίων, του Ρεθύμνου αλλά και της Ιεράπετρας, στα θρησκευτικά μνημεία που άλλαζαν χέρια και στις κουλτούρες που γέννησε η προσφυγιά.
Η συζήτηση θα συνεχιστεί με αμείωτο ενδιαφέρον στις εκδηλώσεις που οργανώνονται από πολλούς φορείς σε όλη την Ελλάδα και ασφαλώς στην Κρήτη, όπου το ενδιαφέρον είναι ιδιαίτερο.
