Από τους Cigdem Cörek Öztaş και Murat Ölmez .Δημοσιεύθηκε στο TheCityFix
” Οι μητροπολιτικές περιοχές σε όλο τον κόσμο παλεύουν με το ίδιο πρόβλημα: Περισσότεροι άνθρωποι σημαίνει περισσότερη κίνηση. Εάν η πλειονότητα των κατοίκων και των εργαζομένων χρησιμοποιεί ιδιωτικά οχήματα, αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερη κυκλοφοριακή συμφόρηση και εκπομπές ρύπων, περισσότερα τροχαία ατυχήματα, χαμηλότερη ποιότητα αέρα και επομένως συνολική πτώση της ποιότητας ζωής. Τι θα γινόταν όμως αν ένα σημαντικό μέρος των ανθρώπων που ζούσαν στις πόλεις βασιζόταν στο ποδήλατο ή σε άλλους τρόπους ενεργού μεταφοράς;
Στην Τουρκία, αυτό μας οδήγησε στο ερώτημα: Μπορεί η υποστήριξη της ποδηλασίας ως βασικού τρόπου μετακίνησης να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής για όλους;
Η ποιότητα ζωής ορίζεται συχνά ως μια αίσθηση ευημερίας που προκύπτει από διάφορες πτυχές της ζωής που είναι σημαντικές για ένα άτομο ή την κοινωνία. Διευρύνει την ιδέα της υγείας για να συμπεριλάβει την ψυχική, σωματική και περιβαλλοντική υγεία. Η αξιολόγηση της συνολικής ποιότητας ζωής για μια πόλη ή μια χώρα δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς οι παράγοντες που συμβάλλουν σε μια καλή ζωή είναι τόσο διαφορετικοί. Η παγκόσμια βάση δεδομένων NUMBEO παρέχει επί του παρόντος έναν δείκτη ποιότητας ζωής για τις χώρες χρησιμοποιώντας δείκτη αγοραστικής δύναμης, δείκτη ρύπανσης, αναλογία τιμής κατοικίας προς εισόδημα, δείκτη κόστους ζωής, δείκτη ασφάλειας, δείκτη υγειονομικής περίθαλψης, δείκτη χρόνου μετακίνησης στην κυκλοφορία και δείκτη κλίματος.
Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι κατά την εξέταση του δείκτη ποιότητας ζωής και των δεδομένων μεριδίου ποδηλασίας για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πιο φιλικές προς τον κύκλο χώρες φαίνεται επίσης να είναι οι πιο βιώσιμες. Έξι από τις 10 κορυφαίες χώρες της ΕΕ με την υψηλότερη ποιότητα ζωής συγκαταλέγονται επίσης στις 10 κορυφαίες χώρες της ΕΕ με το μεγαλύτερο μερίδιο ποδηλασίας στον συνολικό όγκο της κυκλοφορίας. Επιπλέον, από τις 10 χώρες με μερίδιο ποδηλασίας 5% ή λιγότερο, 6 αναφέρονται ως με τις χαμηλότερες βαθμολογίες δείκτη ποιότητας ζωής. Αν και δεν μπορούμε να συμπεράνουμε μια σχέση αιτίου-αποτελέσματος από αυτά τα δεδομένα χωρίς πιο λεπτομερή έρευνα, υπάρχει μια συσχέτιση.
Επίπεδα Ποιότητας Ζωής Τουρκικών Πόλεων
Στην Τουρκία, ο δείκτης κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης (SEDI) παρέχει ελαφρώς διαφορετικά δεδομένα από το NUMBEO για τα επίπεδα της πόλης και της περιφέρειας. Οι μετρήσεις σε επίπεδο πόλης πραγματοποιούνται περίπου κάθε 10 χρόνια, με πιο πρόσφατη το 2017, και λαμβάνουν υπόψη τη δημογραφία, την απασχόληση, την εκπαίδευση, την υγεία, την ανταγωνιστική και καινοτόμο ικανότητα, τα οικονομικά, την προσβασιμότητα και μια σειρά άλλων παραγόντων που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής. Χρησιμοποιώντας αυτές τις μεταβλητές, υπολογίζονται τα επίπεδα κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης 30 μητροπολιτικών πόλεων από 81 πόλεις, λαμβάνοντας υπόψη την περιφερειακή ικανότητα και την ατομική ευημερία, και οι πόλεις ταξινομούνται σε έξι ομάδες ανάλογα με το επίπεδο ανάπτυξής τους.
Σύμφωνα με τον δείκτη, εννέα μητροπολιτικές πόλεις στην Τουρκία βρίσκονται στην κατηγορία του πρώτου επιπέδου (οι πιο ανεπτυγμένες), επτά στο επίπεδο δύο και πέντε μητροπολιτικές πόλεις στο επίπεδο τρία. Οι υπόλοιπες 9 μητροπολιτικές πόλεις βρίσκονται στα επίπεδα 4-5 και 6. Γενικά οι δυτικές πόλεις έχουν υψηλότερο επίπεδο ανάπτυξης στην Τουρκία από τις ανατολικές.
Οι παράγοντες προσβασιμότητας στον δείκτη δυστυχώς δεν περιλαμβάνουν δεδομένα κινητικότητας, ούτε την ποιότητα και την οικονομική προσιτότητα των επιλογών μεταφοράς, τη συνδεσιμότητα του συστήματος μεταφορών, τα υποκατάστατα κινητικότητας και τα πρότυπα χρήσης γης που θα ήταν πολύτιμα για την καλύτερη κατανόηση της αστικής κινητικότητας. Ωστόσο, ο δείκτης περιλαμβάνει το μήκος του δρόμου και την προσβασιμότητα σε βασική τεχνολογία όπως το διαδίκτυο και τα κινητά τηλέφωνα.
Ευτυχώς, οι μητροπολιτικοί δήμοι, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν τις 30 από τις 81 πόλεις, είναι υποχρεωμένοι να εκπονήσουν Γενικά Σχέδια Μεταφορών που καλύπτουν όλους τους τύπους μεταφορικών μέσων, συμπεριλαμβανομένης της ποδηλασίας. Πολλές από τις μεγαλύτερες πόλεις, αν και δεν απαιτούνται, αναπτύσσουν επίσης σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας και γενικά σχέδια ποδηλασίας. Αυτά τα δεδομένα μας δίνουν περισσότερες πληροφορίες για σύγκριση με τα επίπεδα SEDI.
Εργασία προς την Ποδηλασία για Όλους στην Τουρκία
Όπως φαίνεται στο Σχήμα 3, το Konya προηγείται με περισσότερα από 400 km ποδηλατόδρομων. Η Κωνσταντινούπολη, η μεγαλύτερη πόλη με περισσότερους από 16 εκατομμύρια κατοίκους, έρχεται δεύτερη με περισσότερα από 200 χλμ. Δεκατέσσερις πόλεις έχουν λιγότερο από 25 km ποδηλατόδρομοι, ενώ 12 πόλεις έχουν μεταξύ 25-100 km.
Μόνο 13 πόλεις διαθέτουν συστήματα κοινής χρήσης ποδηλάτων. Όσον αφορά τον αριθμό των ποδηλάτων στα συστήματα κοινής χρήσης και την περιοχή που καλύπτουν, η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη, το Ικόνιο και το Kayseri διαθέτουν τα πιο σημαντικά συστήματα κοινής χρήσης ποδηλάτων.
Όταν αυτά τα δεδομένα για την ποδηλατική υποδομή και την κοινή χρήση ποδηλάτων εξετάζονται μαζί με τον δείκτη κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης της Τουρκίας, μπορεί να φανεί ότι το 75% των πόλεων με το υψηλότερο επίπεδο ανάπτυξης έχουν ποδηλατική υποδομή που καλύπτει τουλάχιστον 25 km. Το ένα τέταρτο των πόλεων στο υψηλότερο επίπεδο ανάπτυξης έχει ποδηλατόδρομους μήκους 200 km ή περισσότερο. Ωστόσο, μόνο οι μισές πόλεις σε αυτό το επίπεδο διαθέτουν συστήματα κοινής χρήσης ποδηλάτων.
Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το 90% των πόλεων στις χαμηλότερες βαθμίδες του δείκτη ανάπτυξης, οι οποίες διαθέτουν ποδηλατική υποδομή μικρότερη από 25 km και καθόλου συστήματα κοινής χρήσης ποδηλάτων. Υπάρχουν πολλές πόλεις στο επίπεδο 3 SEDI που κατασκευάζουν ενεργά συστήματα κοινής χρήσης και δίκτυα ποδηλασίας.
Τα επίπεδα βιωσιμότητας και ανάπτυξης των πόλεων μετρώνται με διαφορετικά κριτήρια σε διαφορετικές χώρες . Εκτός από τους δείκτες του κοινωνικού, οικονομικού και φυσικού περιβάλλοντος ενός τόπου, είναι επίσης σημαντικό να κατανοήσουμε πόσο ευτυχισμένοι είναι οι άνθρωποι. Εδώ, το ποδήλατο ξεχωρίζει ως τρόπος μεταφοράς που συσχετίζεται καλά με το επίπεδο ευτυχίας των ανθρώπων και το συνολικό επίπεδο ανάπτυξης . Όταν εξετάζονται τα δεδομένα τόσο των χωρών της ΕΕ όσο και της Τουρκίας, υπάρχουν επίσης παραλληλισμοί μεταξύ των επιπέδων βιωσιμότητας και ανάπτυξης των πόλεων και του ποσού που επενδύουν στην ποδηλασία, όπως μετράται από το πόσο εκτεταμένα είναι τα ποδηλατικά τους δίκτυα και την παρουσία συστημάτων κοινής χρήσης ποδηλάτων.
Απαιτείται περισσότερη έρευνα για την καλύτερη κατανόηση της συσχέτισης μεταξύ της ποδηλασίας και της ποιότητας ζωής στις πόλεις. Ωστόσο, η βελτίωση της υποδομής ασφαλούς ποδηλασίας και η εξέταση της ποδηλασίας ως μέρος του συστήματος μεταφορών μπορεί να είναι ένα από τα πολλά σημαντικά εργαλεία σε ευρύτερες προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα στις πόλεις, τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, την ενίσχυση της ενεργότητας και της υγείας των πολιτών και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Για το λόγο αυτό, οι πόλεις θα πρέπει να εξετάσουν το ποδήλατο όχι από μόνες τους αλλά ως μέρος μιας ευρύτερης ατζέντας για τη βελτίωση της συνολικής υγείας και ευημερίας των κατοίκων τους.”
Ο Çiğdem Çörek Öztaş είναι Διευθυντής Αστικής Ανάπτυξης και Προσβασιμότητας στο WRI Turkey Sustainable Cities.
Ο Murat Ölmez είναι Πολεοδόμος στο WRI Turkey Sustainable Cities.
