Στις 30 Μαίου του 1903 υπογράφηκε η απόφαση για να μετατραπεί η Σπιναλόγκα σε νησί των λεπρών και στις 13 Οκτωβρίου 1904 μεταφέρθηκαν 251 ασθενείς.
Η Σπιναλόγκα, η νησίδα απέναντι από την Πλάκα, στον κόλπο της Ελούντας, φέρει βαρυά ιστορία. Η νησίδα της Σπιναλόγκας, εξαιρετικά σημαντικό φρουαριακό συγκρότημα της περιόδου της ενετοκρατίας, αλλά και χώρος φορτισμένος με σκληρές μνήμες από την περίοδο, που η νησίδα λειτούργησε ως Λεπροκομείο, βρίσκεται εδώ και χρόνια, στο κέντρο του ενδιαφέροντος του ΥΠΠΟΑ.
Οι υπηρεσίες του οποίου έχουν υλοποιήσει και συνεχίζουν να εκτελούν σημαντικές αναστηλωτικές παρεμβάσεις και εργασίες ανάδειξης και αποκατάστασης στο κτηριακό του απόθεμα συνολικά. Στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2021 έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες αποκατάστασης στο εγκάρσιο τείχος και σε κεντρικά κτήρια, ενώ είναι σε εξέλιξη η αναστήλωση άλλων εννέα κτηρίων, καθώς και η διαμόρφωση της περιμετρικής διαδρομής.
Ο σχεδιασμός του ΥΠΠΟ για τη Σπιναλόγκα
Στον σχεδιασμό του ΥΠΠΟΑ είναι η άμεση ένταξη της αποκατάστασης των κτηρίων του Λεπροκομείου και του Νοσοκομείου -οι μελέτες των οποίων είναι σε διαδικασία ολοκλήρωσης- σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα, καθώς και η αναβάθμιση του πωλητηρίου και του εκδοτηρίου εισιτηρίων από τον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτικών Πόρων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, με παράλληλη εγκατάσταση ηλεκτρονικού εισιτηρίου.