Ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης θα εισηγηθεί σήμερα, σε έκτακτο Δημοτικό Συμβούλιο, ευρείες πεζοδρομήσεις σε κεντρικούς άξονες του κέντρου της Αθήνας.
Συγκεκριμένα, το Σχέδιο του, που βασίζεται σε μελέτη του Πολυτεχνείου και θα συζητηθεί απόψε στο Δημοτικό Συμβούλιο-και εφόσον εγκριθεί θα αρχίσει άμεσα η πιλοτική υλοποίησή του, χωρίζεται σε δυο μέρη, καθώς περιλαμβάνει την ολοκλήρωση και την ανάδειξη του «Μεγάλου Περιπάτου», αλλά και τις «ελεύθερες από ΙΧ περιοχές Πλάκα και Εμπορικό Τρίγωνο».
Αναλυτικά:
ΘΕΜΑ: Α) “ Έγκριση ή μη της πρότασης για την υλοποίηση σχεδίου σχετικά με τη λήψη προσωρινών κυκλοφοριακών μέτρων και ρυθμίσεων στην περιοχή του Κέντρου τηςΑθήνας λόγω συνδρομής επιτακτικών αναγκών για την αντιμετώπιση σοβαρού κινδύνου δημόσιας υγείας που συνίστανται στη μείωστου κινδύνου διασποράς του κορονοϊού COVID- 19 με στόχο την αύξηση του χώρου για τη μετακίνηση των πεζών και των μετακινούμενων με ήπια μέσα μετακίνησης στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας”.
Β) Εξουσιοδότηση του Δημάρχου για τη διαβίβαση της πρότασης στους συναρμόδιους φορείς.
Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ :
Το προηγούμενο διάστημα, τα μέτρα για τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας, οδήγησαν σε δραστική μείωση των μετακινήσεων και των κυκλοφοριακών φόρτων. Είναι δε βέβαιο ότι η επάνοδος στην γνώριμη καθημερινότητα, θα χρειαστεί χρόνο. Η παρούσα χρονική συγκυρία. αποτελεί μοναδική ευκαιρία, προκειμένου ένα μέρος του χώρου που προσωρινά ελευθερώθηκε από τα Ι.Χ., να αποδοθεί σε νέες χρήσεις, φιλικότερες στον άνθρωπο και στο περιβάλλον.
Σύμφωνα με την έως σήμερα διεθνή πρακτική, στην αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού μπορούν, μεταξύ των άλλων μέτρων πρόληψης και προστασίας, να συνεισφέρουν και οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, έτσι ώστε :
1
Διεθνής Εμπειρία και επεμβάσεις κινητικότητας σε άλλες πόλεις
Μία σειρά μεγάλων πόλεων του εξωτερικού, υιοθετούν ή προτίθενται να υιοθετήσουν γενναίες κυκλοφοριακές παρεμβάσεις λόγω κοροναιού. Ενδεικτικά αναφέρονται το Μιλάνο, το Δουβλίνο, οι Βρυξέλλες, το Βερολίνο, η Νέα Υόρκη, η Πόλη του Μεξικού, οι οποίες εκμεταλλεύονται το παράθυρο ευκαιρίας που άνοιξε εν μέσω της πανδημίας, προκειμένου να εφαρμόσουν ανάλογα μέτρα κυκλοφοριακών παρεμβάσεων. Κοινός στόχος αυτής της πρακτικής είναι η απόδοση περισσότερου χώρου στους πολίτες για την τήρηση των κοινωνικών αποστάσεων. Ενδεικτικά αναφέρονται:
Ο Δήμος Αθηναίων, εναρμονίζεται με την εν λόγω πρακτική και σε συνδυασμό με την αδιάκοπη υποστήριξη των Τεχνικών Υπηρεσιών του και την εκτεταμένη συνεργασία που έχει με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, έχει ολοκληρώσει μία πρόταση πιλοτικών επεμβάσεων κινητικότητας στην κεντρική περιοχή της Αθήνας.
Στις παρούσες συνθήκες, η δοκιμαστική εφαρμογή των κυκλοφοριακών μέτρων θα επιτρέψει στους δημότες να επιστρέψουν σε μια νέα Αθήνα με νέες ευκαιρίες για τους μονίμους κατοίκους, τους εργαζόμενους, τους επισκέπτες και τους τουρίστες.
Οι προτεινόμενες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, εντάσσονται στη νέα πολιτική αναβάθμισης του Δημόσιου Χώρου στην Αθήνα, με καταρχήν δύο μείζονες κυκλοφοριακές και πολεοδομικές παρεμβάσεις.
Στόχος των ρυθμίσεων είναι, η επάνοδος στην καθημερινή ζωή των δημοτών και η επαναλειτουργία των καταστημάτων στο Κέντρο της Πόλης, να συνοδεύεται από μια διαφορετική και ποιοτική κυκλοφορία πεζών και οχημάτων, μια σύγχρονη και αποτελεσματική εφαρμογή ρυθμίσεων και μέτρων κυκλοφορίας και μια αύξηση της καταναλωτικής κίνησης και του τουριστικού ενδιαφέροντος της πόλης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η ιδέα του Μεγάλου Περιπάτου της πόλης των Αθηνών, η οποία ξεκίνησε πριν την υγειονομική κρίση, αποβλέπει σε αυτή ακριβώς την ανάγκη, εξασφαλίζοντας και αποδίδοντας περισσότερο κοινόχρηστο χώρο στους πεζούς σε ένα πιο ανθρώπινο αστικό περιβάλλον.
Μεγάλος Περίπατος
Τί είναι ο Μεγάλος Περίπατος Ο Μεγάλος Αρχαιολογικός Περίπατος είναι το πλέον εμβληματικό έργο που μπορεί να αλλάξει ριζικά την εικόνα του ιστορικού Κέντρου της Αθήνας. Δίνει την ευκαιρία στον δημότη να ξανασυστηθεί με2
τα σημαντικά αρχαιολογικά μνημεία της πόλης του και στον επισκέπτη να γνωρίσει σημαντικά ιστορικά και αρχαιολογικά σημεία, αλλά και τις πολλαπλές δυνατότητες της πόλης.
Το σύνολο του περιπάτου αποτυπώνεται στο σκαρίφημα που ακολουθεί και εκτός των διαμορφωμένων οδών Δ. Αρεοπαγίτου, Αποστόλου Παύλου και Αγ. Ασωμάτων, περιλαμβάνει την διαδρομή Β. Αμαλίας, Β. Όλγας, Ηρώδου Αττικού, Β. Σοφίας, Πανεπιστημίου, Αθηνάς και Ερμού. Η παρέμβαση θα συμπεριλάβει και την 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων), από την Ομόνοια ως την πλατεία Αιγύπτου για την ενοποίηση του περιπάτου με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Επιπλέον, στην τελική του μορφή θα συμπεριλάβει και την σύνδεση του Κεραμεικού με την Ακαδημία Πλάτωνος. Στόχος είναι στην τελική φάση των αναπλάσεων να δρομολογηθεί ο πιο όμορφος και πιο ιστορικός περίπατος της Ευρώπης, με συνολικό μήκος διαδρομής 6,8 χιλιομέτρων.
Χάρτης Μεγάλου Περιπάτου
Έργα Μεγάλου Περιπάτου
Ομόνοια Για την ανάδειξη του περιπάτου έχει ήδη δρομολογηθεί η συντήρηση και αναβάθμιση της πλατείας Ομονοίας, η οποία αναμένεται να ανοίξει για την πόλη και τους δημότες της στις επόμενες μέρες.
Πανεπιστημίου – Πατησίων Σχεδιάζεται μεγάλης κλίμακας αναβάθμιση της Πανεπιστημίου με διαπλάτυνση πεζοδρομίου. Με την παρέμβαση αυτή αναδεικνύεται η «Τριλογία» (Εθνική Βιβλιοθήκη, Πανεπιστήμιο, Ακαδημία Αθηνών) και οι γύρω οδοί. Παράλληλα θα βελτιωθεί η οδός Πατησίων στο τμήμα Ομόνοια – Αρχαιολογικό Μουσείο. Η εν λόγω ανάπλαση θα αποδώσει περίπου 7.000m2 στο δημόσιο χώρο.
Βασιλίσσης Όλγας Σχεδιάζεται η πεζοδρόμηση της Β. Όλγας, η οποία προβλέπει την ενοποίηση του Ζαππείου με τον Ναό Ολυμπίου Διός, τη σύνδεση της Διονυσίου Αρεοπαγίτου με το Στάδιο και τον λόφο του Αρδηττού, με διατήρηση της υφιστάμενης χάραξης του τραμ. Με την πεζοδρόμηση της Β. Όλγας θα αποδοθούν περίπου 10.500m2, νέου κοινόχρηστου χώρου.
Ηρώδου Αττικού Σχεδιάζεται η μετατροπή της οδού σε οδό ελεύθερη από Ι.Χ., με συνολική ανάπλαση και αναβάθμιση της οδού. Ενδεχόμενη ανάπλαση θα αποδώσει περίπου 5.000m2 στον δημόσιο χώρο.
Αθηνάς – Ερμού Για την Αθηνάς και το κάτω τμήμα της Ερμού, σχεδιάζεται η μετατροπή της οδού σε οδό ελεύθερη από Ι.Χ.. Ενδεχόμενη ανάπλαση των δύο οδών θα αποδώσει περίπου 13.400m2 στον δημόσιο χώρο.
Βαρβάκειος Αγορά Στο πλαίσιο της ανάδειξης κεντρικών σημείων της πόλης σχεδιάζεται η ριζική ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής της Βαρβακείου Αγοράς με λειτουργική ενοποίηση των δύο αγορών και ενίσχυση του υπερτοπικού τους ρόλου.
Σύνταγμα Σχεδιάζεται η διαπλάτυνση των πεζοδρομίων στην κάτω πλευρά της Πλατείας Συντάγματος για την δημιουργία ενός νέου κοινόχρηστου χώρου στην καρδιά της πόλης. Με τη συγκεκριμένη διαπλάτυνση θα αποδοθούν περίπου 1300m2 στον δημόσιο χώρο.
Πλατεία Θεάτρου – Πλατεία Δικαιοσύνης – Πλατεία Κοραή Δρομολογούνται σημαντικές τοπικές παρεμβάσεις για την ανάπλαση των τριών αυτών Πλατειών που θα αποτελέσουν καταλύτη στη βελτίωση των κατά τόπου περιοχών.
Συνολικά οι αναπλάσεις, υιοθετώντας τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού, θα έχουν ως προτεραιότητα τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος, την καινοτόμο διαχείριση των όμβριων υδάτων, τη βελτίωση του βαδίσματος και την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου. Για την αναβάθμιση του κέντρου, εξετάζονται ειδικότερα μέτρα για τη γενική κυκλοφορία οχημάτων στις περιοχές του Εμπορικού Τριγώνου, στην Πλάκα και στου Ψυρρή.
Γιατί ο Μεγάλος Περίπατος;
Γιατί οδηγεί εκεί που ξεκίνησε να χτυπά και συνεχίζει αιώνες μετά να χτυπά η καρδιά της πόλης μας.
5
Πιλοτική Εφαρμογή και Θεσμικό Πλαίσιο
Τα μέτρα θα υλοποιηθούν πιλοτικά και θα δοκιμαστούν στην πράξη, κατά τη διάρκεια της εφαρμογής τους. Μέσα από την εμπειρία της πιλοτικής εφαρμογής, θα αξιολογηθεί ρεαλιστικά ο πραγματικός αντίκτυπος στη ζωή και τη λειτουργία της πόλης. Σε κάθε περίπτωση, η υλοποίηση των προσωρινών ρυθμίσεων θα είναι απόλυτα συμβατή με τους προβλεπόμενους κανόνες οδικής ασφάλειας. Σε πρώτο στάδιο, η πιλοτική εφαρμογή των μέτρων θα μπορεί να υλοποιηθεί με προσωρινά και γρήγορα μέτρα χαμηλού κόστους που θα δίνουν την αίσθηση των ωφελειών και θα σηματοδοτούν την αναβάθμιση του Δημόσιου Χώρου στις περιοχές παρέμβασης. Ενδεικτικά, η προσωρινή υλοποίηση των έργων θα μπορεί να εκτελείται με σήμανση, τοποθέτηση φυτών και στοιχείων αστικού εξοπλισμού (ζαρντινιέρες, παγκάκια, καλαθάκια κλπ) και χρωματισμούς για τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος.
Με τον τρόπο αυτό θα αναβαθμιστεί αισθητικά η περιοχή του Κέντρου της Αθήνας και θα γίνει πιο φιλική και προσιτή στους διερχόμενους πεζούς, μέχρι την υλοποίηση των μόνιμων έργων.
Επιπρόσθετα η πιλοτική εφαρμογή, πέραν των ωφελειών στις συνθήκες της πανδημίας, θα μπορεί να λειτουργήσει ως ένα ζωντανό κύτταρο διαβούλευσης των πολιτών με το Δήμο Αθηναίων.
Για την ομαλή υλοποίηση και την αποτελεσματική εφαρμογή των ρυθμίσεων θα συγκροτηθεί διαπαραταξιακή επιτροπή. Για τη διαφανή αξιολόγηση των ρυθμίσεων, ο Δήμος Αθηναίων προτίθεται να αναρτήσει ηλεκτρονικό σύστημα διαβούλευσης..
Η εφαρμογή των τελικών κυκλοφοριακών ρυθμίσεων και η υλοποίηση των μόνιμων έργων, θα απαιτήσει την σύνταξη Ειδικού Χωρικού Σχεδίου και της συνοδής Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων η οποία και θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και το αποτέλεσμα αυτής θα σηματοδοτήσει την θεσμική έναρξη της εμβληματικής παρέμβασης του Περιπάτου.
Ενδεικτική απεικόνιση προσωρινής διαμόρφωσης οδού
Επεμβάσεις Κινητικότητας στο Δήμο της Αθήνας
Οι οδικές μετακινήσεις στην Αθήνα τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο 2020, σημείωσαν δραστική μείωση, η οποία ξεπέρασε το 75% σε σχέση με τα στοιχεία του Φεβρουαρίου. Η μείωση της κυκλοφορίας είχε ως επακόλουθο τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων. Όμως η μείωση των ατυχημάτων ήταν μικρότερη σε σχέση με την μείωση της κυκλοφορίας. Η δυσανάλογη μείωση κυκλοφορίας και ατυχημάτων πιθανώς οφείλεται στην αύξηση των ταχυτήτων μετακίνησης. Δηλαδή τα λιγότερα οχήματα στους δρόμους κινούνταν με μεγαλύτερες ταχύτητες. Η προτεινόμενες παρεμβάσεις, εκ των πραγμάτων συμβάλλουν στη μείωση των ταχυτήτων και κατ’ επέκταση στη μείωση των ατυχημάτων, μέτρο που εναρμονίζεται με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Επιπλέον, η εμπειρία του τελευταίου διαστήματος απέδειξε ότι η μειωμένη κυκλοφορία στους δρόμους επέτρεψε την αξιοποίηση του δημόσιου χώρου με τρόπους που δεν είχαμε συνηθίσει μέχρι σήμερα (βάδιση, ποδήλατα).
ΙΙ. ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ – ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Πρωταρχικός στόχος των παρεμβάσεων και της υλοποίησης του Μεγάλου Περιπάτου, πρέπει να παραμένει η Ανάκτηση του Δημόσιου χώρου και η απόδοσή του, στους δημότες και στους επισκέπτες της πόλης. Γι’ αυτό και θα χρειαστούν μία σειρά γενναίων κυκλοφοριακών ρυθμίσεων.
Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις στην κυκλοφορία, θα κληθούν να εξυπηρετήσουν και μία σειρά ειδικότερων στόχων όπως: Α. Νέα ποιότητα στην αστική κινητικότητα Β. Άνετες Μετακινήσεις Γ. Πράσινες Μετακινήσεις Δ. Ασφαλείς Μετακινήσεις Ε. Τόνωση της αγοράς (εμπόριο, τουρισμός) ΣΤ. Νέα σύγχρονη εικόνα της πόλης
Το σύνολο των ρυθμίσεων εντάσσεται στο πλαίσιο της πολιτικής κινητικότητας του Δήμου Αθηναίων και είναι εναρμονισμένο με το υπό εκπόνηση Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας του Δήμου.
Οι ρυθμίσεις που θα προταθούν συνοψίζονται ως ακολούθως:
Οι κεντρικοί οδικοί άξονες στους οποίους θα πραγματοποιηθούν παρεμβάσεις για την αύξηση των πεζοδρομίων, ενισχύοντας ήπιες μορφές μετακίνησης (πεζοί, ποδήλατα), περιλαμβάνουν την οδό Πανεπιστημίου και την Πλατεία Συντάγματος, όπως περιγράφεται στη συνέχεια.
Στην οδό Πανεπιστημίου οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις αφορούν στο οδικό τμήμα από την Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας έως την οδό Πατησίων, όπου θα δημιουργηθεί νέος επιπλέον χώρος για πεζούς και ποδηλάτες, πλάτους 3 λωρίδων κυκλοφορίας (9 μέτρα επιπλέον πλάτος πεζοδρομίου) σε όλο το μήκος της οδού Πανεπιστημίου. Στη νέα κατάσταση θα παραμείνουν 2 λωρίδες κυκλοφορίας7
ελεύθερες για όλα τα οχήματα και μία αποκλειστική λωρίδα για τα λεωφορεία (λεωφορειολωρίδα μήκους 1.050 μέτρων παράλληλης ροής που θα εξυπηρετεί 26 γραμμές). Παράλληλα, καταργείται η λεωφορειολωρίδα αντίθετης ροής που εξυπηρετούσε έως σήμερα 3 γραμμές, η απρόσκοπτη κυκλοφορία των οποίων μεταφέρεται σε νέα αποκλειστική λωρίδα κυκλοφορίες στην οδό Ακαδημίας όπως περιγράφεται στα επόμενα. Καθόλο το μήκος του νέου πεζοδρομίου, θα δημιουργηθεί ειδική ζώνη κυκλοφορίας δύο κατευθύνσεων για ποδήλατα. Μία ενδεικτική διατομή των νέων κυκλοφοριακών ρυθμίσεων παρουσιάζεται στο Σχήμα 1 και η οριζοντιογραφία στο Σχήμα 2.
Σχήμα 1. Ενδεικτική Διατομή οδού Πανεπιστημίου
8
Σχήμα 2. Οριζοντιογραφία νέων κυκλοφοριακών ρυθμίσεων οδού Πανεπιστημίου
9
Στην Πλατεία Συντάγματος, οι επεμβάσεις αφορούν στο οδικό τμήμα που συνδέει την οδό Σταδίου (διασταύρωση με οδό Καραγιώργη Σερβίας) με την οδό Φιλελλήνων (διασταύρωση με οδό Μητροπόλεως), όπου θα δημιουργηθεί νέος επιπλέον χώρος για πεζούς στη δεξιά πλευρά της κατεύθυνσης κυκλοφορίας. Με τις νέες ρυθμίσεις κυκλοφορίας, θα παραμείνουν 3 λωρίδες κυκλοφορίας ελεύθερες για όλα τα οχήματα και 1 λωρίδα κυκλοφορίας για αποκλειστική κίνηση των λεωφορείων. Επιπλέον, στο τμήμα ανάμεσα στις οδούς Ερμού και Μητροπόλεως, θα δημιουργηθεί εσοχή για στάση λεωφορείων πλάτους μίας λωρίδας κυκλοφορίας. Οι νέες ρυθμίσεις κυκλοφορίας παρουσιάζονται στο Σχήμα 3.
Σχήμα 3. Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στην πλατεία Συντάγματος
Η δεύτερη κατηγορία κυκλοφοριακών ρυθμίσεων αφορά στη δημιουργία των εξής οδών, ελεύθερων από την κυκλοφορία Ι.Χ. οχημάτων (συμπεριλαμβανομένων των μοτοσυκλετών), όπως παρουσιάζονται και στο Σχήμα 4:
Σχήμα 4. Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις οδών ελεύθερων από ΙΧ
Σχήμα 5. Περιοχές ελεύθερες από ΙΧ
Σκοπός των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων για τη δημιουργία των παραπάνω οδών και περιοχών ελεύθερων από τα Ι.Χ. είναι η ανάκτηση του Δημόσιου Χώρου προς όφελος πεζών και ποδηλάτων. Σύμφωνα με τις προβλεπόμενες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, πρόσβαση στις παραπάνω οδούς και περιοχές των Κεφαλαίων 2 και 3, έχουν οι παρακάτω κατηγορίες οχημάτων:
Υπό προϋποθέσεις, θα δίνεται και η δυνατότητα εισόδου στην περιοχή σε επιβατικά Ι.Χ. με ειδική άδεια κατόπιν πρόσκλησης.
Για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των παραπάνω επεμβάσεων, η πρόσβαση των οχημάτων θα ελέγχεται σε πρώτη φάση από τη Δημοτική Αστυνομία και σε δεύτερη φάση με αυτόματο ψηφιακό σύστημα. Για το σκοπό αυτό δημιουργούνται σημεία ελέγχου οχημάτων στις εισόδους και εξόδους12
των εν λόγω οδών και περιοχών, όπου θα πραγματοποιείται καθημερινά έλεγχος από τα αρμόδια όργανα. Σχετικά με την κυκλοφορία και στάση των ταξί, η είσοδος τόσο στο Εμπορικό Τρίγωνο όσο και στην περιοχή της Πλάκας, θα πραγματοποιείται μετά από κλήση επιβάτη μόνο για αποβίβαση και επιβίβαση. Παράλληλα, θα επιτρέπεται στα ταξί η δεξιά στροφή από Όθωνος προς Βασιλίσσης Αμαλίας σε όλο το μήκος της λεωφορειολωρίδας. Επιπλέον, θα δημιουργηθούν ειδικοί χώροι αναμονής ταξί σε κεντρικά σημεία των εν λόγω περιοχών.
Οι προτεινόμενες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις έχουν ως κύριο αναπόσπαστο στοιχείο την ενίσχυση της προτεραιότητας στην κίνηση των μέσων μαζικής μεταφοράς, με τη δημιουργία νέων λωρίδων αποκλειστικής κυκλοφορίας λεωφορείων και τρόλεϊ, αλλά και τη δημιουργία οδών ελεύθερων από ΙΧ οχήματα, στις οποίες μπορούν να κυκλοφορούν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Πιο συγκεκριμένα, οι οδοί στις οποίες ενισχύεται η προτεραιότητα των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς είναι:
Οδός Πανεπιστημίου Νέα λωρίδα αποκλειστικής κυκλοφορίας λεωφορείων παράλληλης ροής στη δεξιά λωρίδα, μήκους 1.050μ., από Βασ. Σοφίας έως Πατησίων (26 γραμμές), με κατάργηση της λεωφορειολωρίδας αντίθετης ροής 400μ από οδό Σίνα έως την οδό Βασ. Γεωργίου (3 γραμμές).
Οδός Ακαδημίας Νέα λωρίδα αποκλειστικής κυκλοφορίας λεωφορείων παράλληλης ροής στη δεξιά λωρίδα, μήκους 770μ., από Ιπποκράτους έως Βασιλίσσης Σοφίας (17-24 γραμμές)
Πλατεία Συντάγματος / Οδός Φιλελλήνων: Νέα λωρίδα αποκλειστικής κυκλοφορίας λεωφορείων παράλληλης ροής στη δεξιά λωρίδα, μήκους 310μ. από Καραγιώργη Σερβίας έως Λ. Αμαλίας (14-19 γραμμές).
Λεωφόρος Βασ. Σοφίας Νέα λωρίδα αποκλειστικής κυκλοφορίας λεωφορείων παράλληλης ροής στην αριστερή λωρίδα, μήκους 310μ., από οδό Ακαδημίας έως Λ. Αμαλίας (6 γραμμές).
Οδός Αθηνάς Κυκλοφορία λεωφορείων σε οδό ελεύθερη από Ι.Χ. οχήματα, από την Πλατεία Ομονοίας έως την Πλατεία Μοναστηρακίου, συνολικού μήκους 800μ. (3/6 γραμμές ανά κατεύθυνση)
Οδός Ερμού Κυκλοφορία λεωφορείων σε οδό ελεύθερη από Ι.Χ. οχήματα, στο τμήμα από την Πλατεία Μοναστηρακίου έως την Πλατεία Αγίων Ασωμάτων, μήκους 440μ. (6 γραμμές)
Οδός Μητροπόλεως (και Αιόλου – Ερμού έως Πλατεία Μοναστηρακίου) Κυκλοφορία λεωφορείων σε οδό ελεύθερη από ΙΧ οχήματα από την οδό Φιλελλήνων έως την Οδό Αιόλου στη συνέχεια στην Οδό Αιόλου έως την Οδό Ερμού και στη συνέχεια από την Οδό Ερμού έως την Πλατεία Μοναστηρακίου, συνολικού μήκους 740μ. (3 γραμμές)
Σχήμα 6. Λωρίδες προτεραιότητας κίνησης λεωφορείων
Κυκλοφοριακό Μοντέλο
Για την αξιολόγηση και επιλογή των κυκλοφοριακών παρεμβάσεων, αξιοποιήθηκε το Ολοκληρωμένο Μοντέλο Προσομοίωσης της Κυκλοφορίας της Αθήνας του Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής του ΕΜΠ,1 που επικαιροποιήθηκε για τις ανάγκες της μελέτης (292 ζώνες προέλευσης- προορισμού). Πραγματοποιήθηκε ανάλυση σε επίπεδο δικτύου (macro) και αξόνων (meso) και σε επιλεγμένους κόμβους (micro). Εκτιμήθηκαν οι επιπτώσεις σε 6 επιλεγμένους Δείκτες Απόδοσης, με σύγκριση της υφιστάμενης κατάστασης, με σειρά εναλλακτικών σεναρίων και επελέγη το βέλτιστο.
Οι περιοχές ανάλυσης αποτυπώνονται στον επόμενο χάρτη και περιλαμβάνουν την περιοχή ευρύτερης ανάλυσης και την περιοχή παρέμβασης.
1 Ο Δήμος Αθηναίων έχει συνάψει με το Ε.Μ.Π. Προγραμματική Σύμβαση με αντικείμενο πρότυπες ρυθμίσεις κυκλοφορίας και στάθμευσης στο Κέντρο της Αθήνας.
Ευρύτερη περιοχή ανάλυσης με κόκκινο χρώμα Περιοχή επέμβασης με μπλε χρώμα
Κατά την εκτίμηση των κυκλοφοριακών επιπτώσεων, οι συγκοινωνιολόγοι του ΕΜΠ εξέτασαν σειρά εναλλακτικών σεναρίων κυκλοφοριακών ρυθμίσεων πριν καταλήξουν στο επιλεγέν σενάριο.
Το επιλεγέν σενάριο αναλύεται σε τρία υποσενάρια:
Τα υποσενάρια του επιλεγέντος σεναρίου αξιολογήθηκαν με τους ακόλουθους δείκτες απόδοσης: ΔΑ1. Μέση ταχύτητα κίνησης, Οχηματοχιλιόμετρα και Οχηματοώρες, Λόγος μείωσης μέσης ταχύτητας, Ποσοστά συνδέσμων με V/C≥80% στην περιοχή μελέτης ΔΑ2. Στάθμη Εξυπηρέτησης σε επιλεγμένα σημεία ΔΑ3. Χρόνοι διαδρομής και Ποσοστό μείωσης μέσης ταχύτητας σε επιλεγμένους άξονες ΔΑ4. Επιφάνειες και μήκη ανάπλασης ΔΑ5. Μήκος λωρίδων αποκλειστικής χρήσης από ΜΜΜ ΔΑ6. Χρόνος κίνησης, Μέση Ταχύτητα Λεωφορείων-Τρόλεϊ
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης για το υποσενάριο Β1 με βάση τους δείκτες που αναλύθηκαν συνοψίζονται ως ακολούθως:
Στη συνέχεια παρατίθενται και συνοπτικοί πίνακες των αποτελεσμάτων των υποσεναρίων Β1 και Β2.15
Συμπεράσματα
Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις στην κινητικότητα στην Αθήνα:
Οι Γενναίες Επιλογές
16
Οι Τεκμηριωμένες Επιπτώσεις Η ανάλυση των κυκλοφοριακών επιπτώσεων κατέδειξε ότι:
Η Εμβληματική Σημασία Οι προτεινόμενες Επεμβάσεις στην Κινητικότητα στην Αθήνα:
Εν κατακλείδι
Ο Δήμος Αθηναίων είναι αρμόδιος για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας, τον καθορισμό πεζοδρόμων, μονοδρομήσεων και κατευθύνσεων της κυκλοφορίας, την απομάκρυνση εγκαταλελειμμένων οχημάτων και γενικότερα τη λήψη μέτρων για την αποφυγή δυσμενών επιδράσεων στην ασφάλεια της κυκλοφορίας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Επίσης, έχει αρμοδιότητα για τη μέριμνα και τη λήψη μέτρων για την απρόσκοπτη πρόσβαση στους κοινόχρηστους χώρους, τη μελέτη των έργων συντήρησης και βελτίωσης του οδικού δικτύου, την εκπόνηση κυκλοφοριακών μελετών, καθώς και τη μελέτη, εκτέλεση και επίβλεψη των εργασιών σήμανσης, σηματοδότησης και ηλεκτροφωτισμού του οδικού δικτύου.
Στο ανωτέρω πλαίσιο αρμοδιοτήτων, η λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης στη χώρα γίνεται η αιτία και η αφορμή της διαφορετικής αντιμετώπισης του κοινόχρηστου χώρου και του χώρου κυκλοφορίας πεζών και οχημάτων στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας.
Η προτεραιότητα στον πεζό και στα ΜΜΜ αλλά και η μείωση της κυκλοφορίας των Ι.Χ. οχημάτων εξασφαλίζει τις απαραίτητες εκείνες συνθήκες για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του ιού και δίνει την ευκαιρία στις αρμόδιες αρχές να χτίσουν τα θεμέλια για την περαιτέρω αναβάθμιση του Κέντρου της Πόλης και την ανάδειξη του αρχιτεκτονικού της ιστού.
Ο Δήμος Αθηναίων, για επιτακτικούς λόγους αντιμετώπισης σοβαρού κινδύνου δημόσιας υγείας που συνίστανται στη μείωση του κινδύνου διασποράς του κορονοϊού COVID-19, ως συμπληρωματικό μέτρο πρόληψης και για το απολύτως αναγκαίο χρονικό διάστημα διάρκειας των μέτρων, προτείνει σχέδιο με προσωρινές ρυθμίσεις και μέτρα της κυκλοφορίας οχημάτων στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας. Οι σχετικές ρυθμίσεις κρίνονται απαραίτητες για την απελευθέρωση δημόσιου χώρου για τη μετακίνηση των πεζών και των μετακινούμενων με ήπια μέσα μετακίνησης στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας.
Ο Δήμος Αθηναίων είναι καθ’ όλα έτοιμος για την υλοποίηση αυτού του σχεδιασμού. Με αδιαμφισβήτητη γνώση και εμπειρία στις απαραίτητες διοικητικές διαδικασίες, με ουσιαστική επίγνωση των αναγκών της πόλης και των ανθρώπων της, αλλά και με βαθιά συναίσθηση της ευθύνης του εγχειρήματος αυτού, ο Δήμος Αθηναίων διεκδικεί την αναγκαία θεσμική ρύθμιση από το κεντρικό κράτος, για την υλοποίηση όλων αυτών των αυτονόητων παρεμβάσεων στο δημόσιο χώρο, τις οποίες η πόλη και οι δημότες έχουν περισσότερο ανάγκη από ποτέ, λόγω και των ειδικότερων συνθηκών προστασίας της δημόσιας υγείας.
Με πρωταρχικό γνώμονα την προστασία της κοινωνίας στις δύσκολες μέρες της πανδημίας για την αποφυγή εξάπλωσης του κορονοϊού και ταυτόχρονα με αδήριτη την ανάγκη για την ανάδειξη της αθηναϊκής ιστορίας και της διαχρονικής ομορφιάς της πόλης στους επισκέπτες και στους μόνιμους κατοίκους της, ο Δήμος Αθηναίων αναλαμβάνει την πρωτοβουλία κατάθεσης αυτού του σχεδίου ρυθμίσεων κυκλοφορίας και βρίσκεται σε πλήρη εγρήγορση για την υλοποίηση του στο συντομότερο δυνατό χρονικό σημείο. Σε συνδυασμό με το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο του Δήμου, η πόλη μπορεί να αποκτήσει πλέον ένα νέο πρόσωπο, υγειονομικά ασφαλέστερο για τις στιγμές που βιώνουμε και τις ανάγκες που απαιτούνται, αισθητικά βελτιωμένο ώστε να αποκατασταθεί η εικόνα που η πόλη δικαιούται να έχει και κυρίως λειτουργικά πιο ήπιο και φιλικό στο περιβάλλον και στους ανθρώπους που την περπατούν και κινούνται εντός της.
17
Κύριε Πρόεδρε, Παρακαλούμε όπως λάβετε απόφαση α) για την έγκριση ή μη της πρότασης για την υλοποίηση σχεδίου σχετικά με τη λήψη προσωρινών κυκλοφοριακών μέτρων και ρυθμίσεων στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας λόγω συνδρομής επιτακτικών αναγκών για την αντιμετώπιση σοβαρού κινδύνου δημόσιας υγείας που συνίστανται στη μείωση του κινδύνου διασποράς του κορονοϊού COVID- 19 με στόχο την αύξηση του χώρου για τη μετακίνηση των πεζών και των μετακινούμενων με ήπια μέσα μετακίνησης στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας, β) για την εξουσιοδότηση του Δημάρχου για τη διαβίβαση της πρότασης στους συναρμόδιους φορείς
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Π. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ
18