H Θεσσαλονίκη, στα επόμενα χρόνια, θα μπορέσει να αποκτήσει ένα εξαιρετικό γραμμικό πάρκο υπερτοπικής σημασίας, κατά μήκος της Ανατολικής Περιφερειακής Τάφρου, που θα ξεκινάει από τις παρυφές του Σέϊχ Σου, θα διανύει 7,6 χλμ και θα φθάνει ως την περιοχή της Μίκρας και τη θάλασσα, εάν αξιοποιήσει την αρχική μελέτη που στο επόμενο 4μηνο θα παρουσιάσει η ΕΥΑΘ Παγίων Α.Ε.
Σε μία πόλη που η συνεννόηση ακόμη και για τα ελάχιστα είναι ζητούμενο, το σχέδιο αυτό μπορεί να φαντάζει αρκετά αισιόδοξο, αλλά είναι οπωσδήποτε εφικτό και, κυρίως, απαραίτητο, όπως υποστήριξε στο GRTimes.gr o πρόεδρος της ΕΥΑΘ Παγίων Α.Ε., μηχανικός κ. Σάκης Τζακόπουλος, επικεφαλής της εταιρείας (ΝΠΔΔ) που είναι ο ιδιοκτήτης της Περιφερειακής Τάφρου, του μεγάλου αυτού έργου που έγινε πριν από έξι δεκαετίες για να προστατέψει την ανατολική Θεσσαλονίκης από τις υπερχειλίσεις ρεμάτων και τις πλημμύρες.
«Έχουμε σε πρώτη φάση αναθέσει την εκπόνηση αναγνωριστικής μελέτης στο τεχνικό γραφείο Νικηφορίδη/Cuomo, η οποία και αναμένουμε να παραδοθεί στο επόμενο τετράμηνο. Η Διευθέτηση και η Ανάπλαση του Περιβάλλοντος Χώρου της Ανατολικής Περιφερειακής Τάφρου, είναι ένα έργο που χρειάζεται η Θεσσαλονίκη. Την ανάγκη αυτή την έχει επισημάνει ο Υφυπουργός Εσωτερικών κ. Σταύρος Καλαφάτης, ο οποίος μάλιστα ζήτησε από την ΕΥΑΘ Παγίων, να προχωρήσει στην επικαιροποίηση της μελέτης που είχε εκπονήσει το 2007 ο ΟΡΘΕ και η οποία ποτέ ως σήμερα δεν αξιοποιήθηκε, προκειμένου, αφού διερευνηθούν όλα τα προς επίλυση ζητήματα, να μπορέσει να δρομολογηθεί η δημιουργία αυτού του μεγάλου σε μήκος, χώρου πρασίνου και αναψυχής», τόνισε ο κ. Τζακόπουλος.
Το έργο, υποστήριξε ο κ. Τζακόπουλος, είναι απόλυτα σύμφωνο με το πνεύμα και τις δράσεις για ασφαλέστερες και βιώσιμες πόλεις και θα μπορέσει να υλοποιηθεί – πιθανώς σε φάσεις- εάν συνεργαστούν οι τρεις Δήμοι, από τους οποίους διέρχεται η Τάφρος και, υποστηριχθεί από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Με μία αρχική εκτίμηση, το κόστος αυτής της σημαντικής σε έκταση ανάπλασης, δεν θα ξεπερνάει τα 20-25 εκατ. ευρώ.
Στα χνάρια της Περιφερειακής Τάφρου
Η Ανατολική Περιφερειακή Τάφρος, ξεκινάει από τις παρυφές του Σέιχ Σου και την Τούμπα και καταλήγει στη θάλασσα, στην περιοχή της Μίκρας. Σε αυτή τη διαδρομή των περίπου 7,6 χλμ. η Τάφρος διέρχεται από τα όρια τριών Δήμων, των Δήμων Θεσσαλονίκης, Πυλαίας- Χορτιάτη και Καλαμαριάς.
Ιδιοκτήτης της Περιφερειακής Τάφρου, έγινε η ΕΥΑΘ Παγίων Α.Ε. , με τον Ν.2937/2001, με τον οποίο τότε είχαν «μοιραστεί τα ιμάτια» της ΕΥΑΘ, στην ΕΥΑΘ Α.Ε. και στην ΕΥΑΘ Παγίων Α.Ε. Δίπλα στην Τάφρο υπάρχουν ιδιοκτησίες του δημοσίου, δημοτικές αλλά και ιδιωτών. Σε κάποια τμήματα πέριξ της Τάφρου, από τα Γ.Π.Σ. των τριών Δήμων, έχουν δοθεί χρήσεις γης, όπως π.χ. ισχύει για το Ελαιόρεμα, που βρίσκεται εντός του Δήμου Πυλαίας- Χορτιάτη και το οποίο είναι χαρακτηρισμένο, ως χώρος πρασίνου.
Η Τάφρος μελετήθηκε στη δεκαετία του 1950 και κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1958-1962, είναι δε σημαντικό έργο για την αντιπλημμυρική προστασία της ανατολικής Θεσσαλονίκη, καθώς σε αυτή συγκεντρώνονται τα όμβρια από εννέα υδατορέματα και τους κλάδους τους.
Σήμερα, τα αναχώματα της Ανατολικής Περιφερειακής Τάφρου και γενικότερα, οι διαθέσιμες επιφάνειες κατά μήκος της Τάφρου, είναι ως επί το πλείστον αφημένες στην εγκατάλειψη ( εύκολοι χώροι απόρριψης σκουπιδιών), στις αυθαιρεσίες καταπατητών, μη ασφαλείς για τους πολίτες, σκοτεινές και απροσπέλαστες. Η κατάσταση που επικρατεί είναι χαώδης, ενώ όπως φαίνεται και στις πρόσφατες φωτογραφίες, το πράσινο, ενώνεται με τα δένδρα και τα φυτά που έχουν φουντώσει σε πολλά τμήματα της κοίτης της Τάφρου, αλλού στενής, αλλού φαρδιάς, αλλού ρηχής και αλλού βαθιάς και με απότομα πρανή.
Αναγκαιότητα οι χώροι πρασίνου
Οι Θεσσαλονικείς έχουν ανάγκη από χώρους πρασίνου, μία ανάγκη που αποδείχθηκε ακόμη εντονότερη κατά τις ημέρες της καραντίνας , όταν στο πάρκο του Ελαιορέματος, οι περιπατητές ήταν περισσότεροι απ’ ότι τις καθημερινές στα πεζοδρόμια της Τσιμισκή. Mάλιστα ο κορωνοϊός, αποτέλεσε την αφορμή, για να μάθουν πολλοί κάτοικοι της Θεσσαλονίκης, ότι υπάρχει το Ελαιόρεμα.
Η αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο είναι εξαιρετικά περιορισμένη στη Θεσσαλονίκη και η αξιοποίηση των αναχωμάτων της Περιφερειακής Τάφρου όπως και των διαθέσιμων όμορων επιφανειών, θα μπορούσε να δώσει στους κατοίκους του πολεοδομικού συγκροτήματος ένα υπερτοπικό πάρκο, γραμμικό, ιδανικό για πεζοπορία και ποδηλασία, κατάλληλο για εκγύμναση, αναψυχή, επαφή με το περιβάλλον έστω και στα όρια του αστικού τοπίου.
Να σημειωθεί ότι κοντά στην Τάφρο βρίσκονται πολλά σημεία ενδιαφέροντος ( π.χ. σχολεία, ναοί, μεγάλο εμπορικό κέντρο, αθλητικές εγκαταστάσεις), που θα μπορούσαν να “τροφοδοτούν” με επισκέπτες και περιπατητές αυτό το μεγάλο πράσινο διάδρομο- πάρκο, εάν δημιουργηθεί .
Σήμερα, περίπου το 50% των αναχωμάτων της Τάφρου, είναι μη προσπελάσιμο. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί το τμήμα της Τάφρου που ξεκινάει από το Σέϊχ Σου, ως τη Γέφυρα στην οδό Λαμπράκη και από εκεί ως τη Γέφυρα της οδού Βιζύης, δηλαδή το τμήμα του Ρέματος Πολυγνώτου.
«Στην παρούσα φάση, θα αξιοποιηθούν, αφού επανεκτιμηθούν ορισμένα στοιχεία της μελέτης που είχε εκπονήσει το 2007 ο τότε Ο.Ρ.Θ.Ε. και θα συμπληρωθούν, προκειμένου σε αυτή την αναγνωριστική μελέτη, να αποτυπωθεί η υφιστάμενη κατάσταση. Η μελέτη θα αξιολογήσει τα ιδιοκτησιακά χαρακτηριστικά και τις χρήσεις γης σε όλη αυτή την περιοχή, θα εντοπίσει τα προβλήματα που υπάρχουν για τη διαμόρφωση αυτού του υπερτοπικού πάρκου και το πως αυτά θα μπορέσουν να επιλυθούν, θα προσδιορίσει το αντικείμενο του πάρκου και θα εκτιμά τα κόστη μελετών και έργων που θα απαιτηθούν», εξήγησε ο κ. Τζακόπουλος για να προσθέσει:
“Σε επόμενη φάση, θα πρέπει οι συνυπεύθυνοι, δηλαδή η ΕΥΑΘ Παγίων, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και οι τρεις εμπλεκόμενοι Δήμοι, να συνεργαστούν για γίνουν τα επόμενα βήματα, για τις μελέτες και την κατασκευή του έργου».