Περίπου έξι μήνες απομένουν για την ολοκλήρωση της ανακατασκευής του συγκροτήματος του πρώην 401 στρατιωτικού νοσοκομείου που καταλαμβάνει έκταση 11 περίπου στρεμμάτων, βρίσκεται ανατολικά της Μονής Πετράκη και περικλείεται από τις οδούς Ιατρίδου, Αθηναίων Εφήβων, Δορυλαίου, Μακεδόνων και Βασιλίσσης Σοφίας.
Πριν από περίπου ένα χρόνο, η Σιδηροδρομικά έργα ΑΤΕ ανέλαβε την υλοποίηση της σύμβασης προϋπολογισμού 14 εκατ. ευρώ και πλέον, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες στατικής ενίσχυσης των κτηρίων. Προχωρούν ακόμη, οι αρχιτεκτονικές εργασίες, ενώ μέσα στο καλοκαίρι θα ξεκινήσει η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου των κτηρίων, με τη συμβατική προθεσμία ολοκλήρωσης των έργων να εκπνέει αρχές Νοεμβρίου.
Το πρώην 401 στρατιωτικό νοσοκομείο ανήκει στην Εκκλησία της Ελλάδος και αποτελείται συνολικά από 13 λιθόκτιστα κτήρια από τα οποία σε τρία, η Σιδηροδρομικά Έργα ΑΤΕ θα υλοποιήσει παρεμβάσεις.
Στόχος του έργου, που χρηματοδοτεί η Περιφέρεια Αττικής, είναι η αποκατάσταση των εκτεταμένων βλαβών που παρουσιάζουν τα κτίσματα (καταρρεύσεις στεγών – τοίχων, διάβρωση πατωμάτων, σήψη ξύλινων στοιχείων, οξείδωση σιδηρών στοιχείων), η ενίσχυση των στοιχείων των υφισταμένων φερόντων οργανισμών τους και η διαρρύθμιση των εσωτερικών χώρων προκειμένου να καταστούν λειτουργικά και να αξιοποιηθούν ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων και εκθέσεων μουσειακού υλικού – αρχείο – βιβλιοθήκη. Στο πλαίσιο αυτό, το κτήριο 900 τ.μ. στην οδό Ιατρίδου μετατρέπεται σε χώρο πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκθέσεων μουσειακού υλικού και μόνιμη έκθεση φωτογραφικού αρχειακού υλικού των κτηρίων.
Το δεύτερο και τρίτο κτήριο 200 τ.μ. και 700 τ.μ. θα φιλοξενήσουν το αρχείο και τη βιβλιοθήκη της Ιεράς Συνόδου, αντίστοιχα. Στο παρελθόν τα σχέδια προέβλεπαν την ανάπτυξη ξενοδοχείου, εγχείρημα που ναυάγησε ύστερα και από αντιδράσεις φορέων και κατοίκων της περιοχής.
Τα τρία κτήρια, σύμφωνα με τους ειδικούς, διαθέτουν σπάνια πλέον οικοδομική τεχνολογία και ρυθμολογικά στοιχεία, ενώ έχουν πολυγωνική λιθοδομή και αξιόλογα διακοσμητικά στοιχεία στις όψεις τους και ξύλινη τετράριχτη στέγη με βυζαντινού τύπου κεραμίδια. Αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα στρατιωτικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα και των αρχιτεκτονικών ρευμάτων της εποχής.
Από το 1882 μέχρι το 1897 τμήμα του κτιριακού συγκροτήματος αξιοποιήθηκε για τη λειτουργία του “Στρατιωτικού Σχολείου Υπαξιωματικών” το οποίο ήταν εφάμιλλο και ισάξιο της Σχολής Ευελπίδων. Από το 1904 και μέχρι το 1971 το συγκρότημα χρησιμοποιήθηκε αδιάκοπα από το “Α΄ Στρατιωτικό Νοσοκομείο” (1904 – 1945), το οποίο μετονομάστηκε το 1945 σε “401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο”. Νοσηλεύτηκαν σε αυτό χιλιάδες ασθενείς και τραυματίες (αξιωματικοί και οπλίτες) των Βαλκανικών Πολέμων, του Μακεδονικού Μετώπου, της Μικρασιατικής Εκστρατείας, του Ελληνο-Ιταλικού και του Ελληνο-Γερμανικού πολέμου.
Η αποκατάσταση των τριών ιστορικών κτισμάτων εκτιμάται ότι αποτελεί το μεγαλύτερο, εν εξελίξει, από πλευράς προϋπολογισμού και βαθμού δυσκολίας, κτιριακό έργο στο κέντρο της Αθηνάς.