Η νέα κατάσταση που επικρατεί στο χώρο των έργων έχει προβληματίσει το σύνολο των εταιρειών. Η μείωση του αντικειμένου και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες εταιρείες τελικά οδήγησε σε μία στρέβλωση με υπερβολικές εκπτώσεις και ένα άνευ προηγουμένου κυνήγι έργων. Σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον με τα έργα του ΕΣΠΑ 2014-2020 να αρχίζουν να ωριμάζουν και βλέποντας τι γίνεται στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ίσως πρέπει να αναζητήσουμε πιο βιώσιμες, μακροπρόθεσμα πάντα λύσεις.
Τα έργα με Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση λιγοστεύουν, αντίθετα εκείνα με ΣΔΙΤ, παραχώρηση ή άλλα υβριδικά εργαλεία αναπτύσσονται ραγδαία. Αυτό σημαίνει και μεγαλύτερο εναγκαλισμό με τα χρηματοπιστωτικό ιδρύματα σε μία χώρα όμως που πρακτικά δεν έχει κάνουλες τέτοιας χρηματοδότησης. Όλη αυτή τη δεκαετία μέσω της κρίσης είδαμε μία βίαιη αναπροσαρμογή και μία δύσκολη μετάβαση του κατασκευααστικού κλάδου σε μία περίοδο απόλυτης εξάρτησης από τα δημόσια έργα λόγω έλλειψης της ιδιωτικής δραστηριότητας Ολα αυτά συντέλεσαν σε μία σχεδόν μαζική έξοδο στελεχών του εγχώριου τεχνικού κλάδου να αναζητήσουν εργασία εκτός Ελλάδας, ενώ οι εταιρείες μας δεν το έκαναν αυτό στο βαθμό που θα μπορούσαν.
Ελάχιστα είναι τα φωτεινά παραδείγματα εταιρειών της χώρας που το είδαν ως ευκαιρία και όχι ως ανάγκη λόγω της κρίσης. Αυτοί που το έπραξαν διαπίστωσαν ότι δεν επρόκειτο για ανάγκη αλλά για τάση της εποχής. Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι μιλάμε για μεγάλου μεγέθους εταιρείες. Κρατήστε αυτό το στοιχείο.
“Μη φοβάστε τις συγχωνέυσεις” είπε κάποιο στέλεχος μεγάλου τεχνικού ομίλου σε μία ομιλία του πριν από κάμποσο καιρό. Τις συγχωνεύσεις τεχνικών εταιρειών τις είδαμε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 αλλά ήταν μία βίαιη διαδικασία, επιβεβλημένη από το κράτος και όχι αποτέλεσμα ζυμώσεων της αγοράς. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να πούμε ότι μέσα από εκείνη τη διαδικασία η χώρα δεν κέρδισε.
Σήμερα έχουμε τουλάχιστον 3 μεγάλους ελληνικούς τεχνικούς ομίλους δημιουργημένους από εκείνη την εποχή που παίρνουν έργα σε παγκόσμια κλίμακα. Η ίδια ανάγκη υπάρχει και στον χώρο των μελετητικών γραφείων. Ο κατακερματισμός σε μικρά γραφεία δεν μπορεί να αποφέρει το κέρδος και τον πλούτο που θα μπορούσε αν αυτά τα γραφεία ήταν μεγαλύτερα. Δεν είναι και εδώ τυχαίο που παραδείγματα μεγάλων μελετητικών ελληνικών γραφείων που ξανοίχτηκαν στον παγκόσμιο στίβο, σήμερα απολαμβάνουν μία σειρά από projects που δεν θα τα είχαν αν έμεναν στην στενή αγορά της χώρας μας.
Οι συγχωνεύσεις και η δημιουργία μεγαλύτερων, δυνατότερων και υγιέστερων σχημάτων θα βοηθήσει τον τεχνικό κλάδο τόσο σε επίπεδο τεχνικών εταιρειών όσο και σε επίπεδο μελετών. Θα δώσει την ευκαιρία σε κρυμμένες δυνάμεις να αναπτυχθούν και τα μεγαλύτερα αυτά σχήματα να βγουν και εκτός συνόρων και με την συσσωρευμένη τεχνογνωσία τους από τα μεγαλά έργα της χώρας να εξάγουν γνώση και να εισάγουν πλούτο για τη χώρα.
Η φυγή στελεχών στο εξωτερικό δεν πρέπει να δαιμονοποιείται. Είναι τέτοια η φύση της απασχόλησης στον τεχνικό κόσμο που δεν είναι απαραίτητα κακό να φεύγεις εκτός συνόρων για νέες ευκαιρίες. Είναι κακό όμως που δεν γίνεται μέσω εταιρειών και συντονισμένα, σε χώρες που μπορούν να εισάγουν την τεχνογνωσία μας, τα μυαλά μας και να κάνουμε ότι έχουν κάνει στο παρελθόν εταιρείες από άλλα κράτη στην χώρα μας.
Μέσα από την κρίση αυτό που πρέπει να δούμε είναι τις ευκαιρίες όχι τα συντρίμμια. Αυτά τα βλέπουμε καθημερινά. Ας ενωθούν λοιπόν δυνάμεις, ας σχηματιστούν δυνατές ομάδες και τότε θα δούμε αν η σημερινή μίζερη ματιά με την οποία βλέπουμε τα πράγματα θα εξακολουθήσει για πόλυ. Παραφράζοντας λοιπόν μία γνωστή θεατρική παράσταση που έλεγε “απόψε αυτοσχεδιάζουμε” μπορούμε να πούμε “και τώρα συγχωνευόμαστε”.
Καλή Εβδομάδα
29.10.2018
Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com
Ακολουθήστε τον Νίκο Καραγιάννη στο twitter
