Από τις 15 Αυγούστου θα ξαναρχίσει να λειτουργεί σταδιακά, με τις απαιτούμενες εφεδρείες, το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ενώ από την 1η Οκτωβρίου, οπότε εκκινεί το νέο Έτος Αερίου, οι λειτουργικοί περιορισμοί αποσύρονται σχεδόν εξολοκλήρου, όπως επιβεβαιώνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Gastrade, Κωστής Σιφναίος. Η λειτουργία του FSRU (πλωτού σταθμού αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου) σταμάτησε στις 28 Ιανουαρίου, συνεπεία τεχνικού προβλήματος, που προκάλεσε ζημιά στις αντλίες υψηλής πίεσης, αλλά σύμφωνα με τον CEO της Gastrade, οι συνθήκες ήταν τέτοιες, ώστε δεν διαταράχθηκε σημαντικά η ελληνική, ούτε η περιφερειακή αγορά. Ο κ.Σιφναίος διατυπώνει ακόμα την εκτίμηση ότι πολύ σύντομα, πιθανώς μετά το τέλος του καλοκαιριού, θα έχει “κλείσει” η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και για τον υπεράκτιο σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Θρακικό Πέλαγος. Ως προς το αν οι μελλοντικές επενδύσεις σε νέες μονάδες FSRU είναι βιώσιμες, ο κ.Σιφναίος απαντά πως “βεβαίως και μπορούν να είναι”, δεδομένου ιδίως του ευρωπαϊκού στόχου για πλήρη διακοπή της τροφοδοσίας της ΕΕ με ρωσικό αέριο ώς το 2027. Σε κάθε περίπτωση όμως, καθοριστικό ρόλο θα παίξουν και οι διεθνείς συγκυρίες.
Αναλυτικότερα, ως προς το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ο κ.Σιφναίος διευκρινίζει ότι στην περίοδο των 45 ημερών, που μεσολαβούν από τη 15η Αυγούστου έως και την 1η Οκτωβρίου, η διαθέσιμη δυναμικότητα αεριοποίησης στο FSRU θα είναι κατά μέγιστο στο 25% της ονομαστικής δυναμικότητας του σταθμού, ήτοι περίπου 45-46 γιγαβατώρες (GWh) ημερησίως, με διαθέσιμη εφεδρεία σε ό,τι αφορά στις αντλίες υψηλής πίεσης. “Από κει και πέρα, από την 1η Οκτωβρίου οι περιορισμοί αυτοί αποσύρονται. Θα υπάρχουν κάποιοι μικρότεροι τεχνικοί λειτουργικοί περιορισμοί, αλλά θα μπορέσουμε να δουλέψουμε σε γενικές γραμμές κανονικά. Θα γίνουν επίσης κάποιες τελικές ρυθμίσεις στην πορεία της χρονιάς, για να εξαλειφθούν και οποιοιδήποτε άλλοι περιορισμοί υπάρχουν, αλλά ουσιαστικά από 1η Οκτωβρίου δουλεύουμε σχεδόν κανονικά” διευκρίνισε ο κ.Σιφναίος.
Γιατί καθυστερεί τόσο η αποκατάσταση του τεχνικού προβλήματος;
“Οι αντλίες υψηλής πίεσης, έξι τον αριθμό, είναι κρυογονικές, εν ολίγοις δεν μπορείς να πας να τις φτιάξεις σε οποιοδήποτε μηχανουργείο. Κατασκευάζονται στις ΗΠΑ κι απαιτείται σημαντικός χρόνος για την παράδοσή τους. Καταρχάς, έπρεπε να αποσυρθούν οι αντλίες που είχαμε, για να δούμε τι ζημιές είχαν πάθει (…) Στη συνέχεια, να παραγγείλουμε τις καινούριες, πλέον, αντλίες. Αυτές θα αρχίσουν να εγκαθίστανται από τις αρχές Αυγούστου σταδιακά, και το φθινόπωρο θα είναι πλέον όλες πάνω στο βαπόρι” σημειώνει ο κ.Σιφναίος και εξηγεί ότι οι νέες αντλίες θα παραληφθούν έτοιμες, μονταρισμένες και απλά θα εγκατασταθούν από τους τεχνικούς του κατασκευαστή. Η παραγγελία για τις νέες αντλίες έγινε σχεδόν αμέσως μετά την εκδήλωση της ζημιάς και τους ελέγχους που ακολούθησαν, ήτοι σε λιγότερο από 15-20 ημέρες. Υπενθυμίζεται ότι οι συγκεκριμένες αντλίες αυξάνουν την πίεση του LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου), πριν αυτό προωθηθεί στους αεριοποιητές.
Σε ποιον βαθμό διατάραξε τον εφοδιασμό της αγοράς η διακοπή λειτουργίας του FSRU; Κατά τον κ.Σιφναίο, η διατάραξη του εφοδιασμού ήταν πολύ μικρή και η διακοπή δεν επηρέασε σημαντικά την ελληνική ή περιφερειακή αγορά. Κι αυτό διότι τον Ιανουάριο, όταν διεκόπη η λειτουργία του FSRU, είχαν ήδη εξυπηρετηθεί σχεδόν όλα τα φορτία που υπήρχαν. Στο FSRU υπήρχε μόνο ένα φορτίο μέσα στο τερματικό, το οποίο είχε φέρει η κρατική εταιρεία της Βουλγαρίας, Bulgargaz, στα μέσα Ιανουαρίου. Το φορτίο αυτό μεταφορτώθηκε σε άλλο πλοίο στο τέλος Φεβρουαρίου και πήγε στον τερματικό σταθμό του Μαρμαρά στην Τουρκία, όπου το παρέλαβε ο ιδιοκτήτης του. Υπήρχε προγραμματισμένο άλλο ένα μικρό φορτίο για τον Μάρτιο, το οποίο τελικά δεν παρεδόθη. Πέραν αυτού, δεν υπήρχε άλλο προγραμματισμένο φορτίο μέχρι τον Ιούλιο, άρα η διατάραξη του εφοδιασμού ήταν πάρα πολύ περιορισμένη.
Η περιβαλλοντική αδειοδότηση για τον σταθμό LNG στο Θρακικό Πέλαγος και η βιωσιμότητα μελλοντικών FSRU
Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία για τη δημιουργία Υπεράκτιου Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στο Θρακικό Πέλαγος; Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η οποία -κατά τον κ.Σιφναίο- αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του Ιουνίου σε ό,τι αφορά τα σχόλια, ενώ ήδη έχει “κλείσει” και η δημόσια διαβούλευση. “Έχουμε λάβει κάποια σχόλια στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης και θα μπορούσα να πω ότι θα απαντηθούν όλα (…) Υπάρχει η διαδικασία γνωμοδοτήσεων των αρμοδίων υπηρεσιών για τις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις (…) και περιμένουμε και αυτή να κλείσει μέχρι το τέλος αυτού του μήνα. Οπότε, αφενός μεν θα απαντηθούν τα οποιαδήποτε σχόλια υπήρξαν κατά τη διάρκεια της δημόσιας διαβούλευσης και αφετέρου θα προχωρήσει πλέον και η αρμόδια υπηρεσία στη διαδικασία έκδοσης των περιβαλλοντικών όρων. Προφανώς υπάρχει μια διαδικασία με την περιβαλλοντική υπηρεσία, αλλά εκτιμούμε ότι πολύ σύντομα, μετά το τέλος του καλοκαιριού, ίσως και πιο νωρίς, θα έχουμε πλέον κλείσει με την περιβαλλοντική αδειοδότηση” απαντά ο κ.Σιφναίος.
Κατά ορισμένους, με δεδομένο ότι το Εθνικό Σχέδιο για το Κλίμα στοχεύει στη σταθερή μείωση της χρήσης του φυσικού αερίου, η Ελλάδα δεν χρειάζεται περισσότερα FSRU για να καλύψει τις ανάγκες της, οπότε -δεδομένου και του φθηνού ρωσικού αερίου- αντίστοιχες υποδομές στην Ελλάδα, για να είναι βιώσιμες, πρέπει να έχουν εξαγωγικό χαρακτήρα και εξασφαλισμένους πελάτες από το εξωτερικό. Πώς σχολιάζει αυτές τις απόψεις; Μπορούν να είναι βιώσιμες οι μελλοντικές επενδύσεις FSRU; Υπό ποιες προϋποθέσεις; Χρειαζόμαστε τόσο πολλές ως χώρα; “Βεβαίως μπορούν να είναι βιώσιμες οι μελλοντικές επενδύσεις. Φυσικά, εδώ καθοριστικό ρόλο παίζουν οι διεθνείς συγκυρίες που έχουν να κάνουν με το θέμα της ζήτησης φυσικού αερίου στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και το πώς θα εξελιχθεί αυτή, κάτι που εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις γεωπολιτικές εξελίξεις στο ρωσο-ουκρανικό πεδίο. Η Ουκρανία είναι μια μεγάλη αγορά, η οποία αυτή τη στιγμή έχει πληγεί και ως προς τις υποδομές της, και θα καθορίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη ζήτηση της περιοχής για τα επόμενα 10- 15 χρόνια” εκτιμά.
Ο κ.Σιφναίος υπενθυμίζει ακόμα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο αρμόδιος Επίτροπος, Νταν Γιέρενσεν, έχουν εκδώσει τον οδικό χάρτη για την πλήρη διακοπή της τροφοδοσίας της ΕΕ με ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, μέχρι το τέλος του 2027 (σ.σ. ο νέος οδικός χάρτης, “REPowerEU”, παρουσιάστηκε τον περασμένο Μάιο). “Πέραν αυτών, η ανάκαμψη της Ουκρανίας σημαίνει ότι θα δημιουργηθεί μεγάλη ζήτηση και από εκεί. Άρα, αυτοί είναι οι παράγοντες, οι οποίοι θα καθορίσουν την υλοποίηση και τη βιωσιμότητα μιας νέας πλωτής μονάδας” σημειώνει, ενώ στο ερώτημα αν η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερα FSRU, απαντά: “Η Ρεβυθούσα και η Αλεξανδρούπολη καλύπτουν την εγχώρια αγορά, άρα δεν χρειάζεται μια επιπλέον μονάδα για αυτόν τον σκοπό, ακόμα και αν σταματήσει το ρωσικό φυσικό αέριο, που είναι μεγάλο κομμάτι της ελληνικής αγοράς σήμερα (…) Το θέμα είναι ότι και οι δύο εγκαταστάσεις, δηλαδή η Αλεξανδρούπολη και η Ρεβυθούσα, δεν “κοιτάνε” μόνο την ελληνική αγορά, αλλά την ευρύτερη αγορά. Ο στρατηγικός στόχος είναι η Ελλάδα να είναι -όπως είναι ήδη τώρα, αλλά και να επεκταθεί και να γίνει ακόμη περισσότερο- μια πύλη εισόδου, ουσιαστικά μια είσοδος προμήθειας αερίου για όλη την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Όμως, εάν θέλουμε πραγματικά να εξυπηρετήσουμε πλέον και τις μελλοντικές ανάγκες της Ευρώπης, νομίζω ότι (οι ήδη υφιστάμενες μονάδες) δεν φθάνουν. Θα χρειαστούμε τουλάχιστον άλλη μία και αυτόν τον ρόλο έρχεται να καλύψει το FSRU της Θράκης, σε συνδυασμό βέβαια με την αναβάθμιση του κάθετου διαδρόμου φυσικού αερίου, ο οποίος είναι πολύ σημαντικός για την Ελλάδα -για να διαδραματίσει η Ελλάδα τον ρόλο που καλείται να παίξει στην περιοχή” καταλήγει.
