Δικαστική προστασία κατά αποφάσεων της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ)
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) στην ελληνική έννομη τάξη συστάθηκε με τον Ν. 2773/1993 (στο πλαίσιο εναρμόνισης με την Οδηγία 96/92/ΕΚ). Είναι Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή που αρχικώς είχε γνωμοδοτικές και εισηγητικές αρμοδιότητες. Ύστερα, αυτές διευρύνθηκαν με τις Οδηγίες 2003/55/ΕΚ και 2003/54/ΕΚ και Ν. 3428/2005 και 3468/2006.
Τώρα ισχύει ο Ν. 4001/2011 στην ελληνική δικαιοταξία.
Μεταξύ άλλων, η ΡΑΕ διαθέτει και αποφασιστική αρμοδιότητα για μία σειρά θεμάτων που άπτονται των κατά νόμο αρμοδιοτήτων της.
Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε τα ένδικα βοηθήματα που διαθέτει ο πολίτης και η επιχείρηση έναντι αποφάσεων της ΡΑΕ.
Αποφάσεις της ΡΑΕ – Αίτηση αναθεώρησης
Οι πράξεις και αποφάσεις της ΡΑΕ, οι οποίες προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 4001/2011, πρέπει να είναι πλήρως και ειδικά αιτιολογημένες, καταχωρούνται σε ιδιαίτερο βιβλίο, εκτός εάν αφορούν την εθνική άμυνα ή τη δημόσια ασφάλεια, οπότε καταχωρούνται σε ειδικό απόρρητο βιβλίο και δημοσιοποιούνται με ανάρτηση στην επίσημη ιστοσελίδα της.
Οι κανονιστικού χαρακτήρα αποφάσεις της ΡΑΕ δημοσιεύονται επιπλέον στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η δημοσίευση φέρει συστατικό χαρακτήρα.
Κατά των ατομικών εκτελεστών πράξεων της ΡΑΕ χωρεί αίτηση αναθεώρησης εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από τη δημοσίευση ή την κοινοποίηση της απόφασης. Η προηγούμενη άσκηση της αίτησης αναθεώρησης έχει χαρακτήρα ενδικοφανούς προσφυγής και είναι αναγκαία προϋπόθεση για το παραδεκτό του ένδικου βοηθήματος που θα ακολουθήσει.
Δικαστικός έλεγχος των αποφάσεων της ΡΑΕ
Η απόφαση που εκδίδεται επί της αίτησης αναθεώρησης, η οποία ασκήθηκε κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 32, προσβάλλεται ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών με το ένδικο βοήθημα της αίτησης ακύρωσης, στην περίπτωση που η απόφαση αφορά τη χορήγηση ή την άρνηση χορήγησης, την τροποποίηση ή την ανάκληση διοικητικών αδειών, και της προσφυγής σε κάθε άλλη περίπτωση, εκτός από τα ως άνω αναφερόμενα.
Κατά της απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών επί αίτησης ακύρωσης χωρεί έφεση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Κατά της απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών επί προσφυγής χωρεί αίτηση αναίρεσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Εάν η απόφαση έχει κανονιστικό χαρακτήρα, αυτή προσβάλλεται με αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας σε πρώτο και τελευταίο βαθμό.
Προσωρινά μέτρα
Σε περιπτώσεις που η ΡΑΕ, δρώντας αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας, διαπιστώσει κατά σοβαρή πιθανολόγηση ότι τίθεται ζήτημα παράβασης της κείμενης εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας περί ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, η οποία ενέχει άμεση, σοβαρή και επικείμενη απειλή για τη δημόσια ασφάλεια, τη δημόσια τάξη, τη δημόσια υγεία ή τις συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού στις σχετικές αγορές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου ή δημιουργεί σοβαρά οικονομικά ή λειτουργικά προβλήματα σε άλλες επιχειρήσεις, μπορεί να λαμβάνει, με αιτιολογημένη απόφαση της και τηρώντας την αρχή της αναλογικότητας, πρόσφοραΠροσωρινά μέτρα προς αντιμετώπιση της κατάστασης, πριν τη λήψη οριστικής απόφασης.
Τα προσωρινά αυτά μέτρα δεν πρέπει να κατατείνουν στην πλήρη ικανοποίηση του δικαιώματος. Στην ενδιαφερόμενη επιχείρηση παρέχεται δυνατότητα να εκθέσει τις απόψεις της, εκτός εάν λόγοι κατεπείγοντος δεν το επιτρέπουν. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, η εν λόγω επιχείρηση καλείται να εκθέσει τις απόψεις της εντός πέντε (5) ημερών από τη λήψη των προσωρινών μέτρων και να προτείνει μέτρα αποκατάστασης. Εάν αυτά κριθούν επαρκή, η ΡΑΕ ανακαλεί ταΠροσωρινά μέτρα και επικυρώνει τα προτεινόμενα από την επιχείρηση μέτρα αποκατάστασης.
Η απόφαση της ΡΑΕ περί των προσωρινών μέτρων είναι άμεσα εκτελεστή και υπόκειται μόνο σε προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 33. Η άσκηση της προσφυγής δεν αναστέλλει την εκτέλεση της αποφάσεως περί των προσωρινών μέτρων.
Η ΡΑΕ μπορεί να επιβάλει χρηματική ποινή από πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ μέχρι εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ για κάθε ημέρα μη συμμόρφωσης προς την απόφαση της περί των προσωρινών μέτρων. Η επιμέτρηση του προστίμου αυτού γίνεται με βάση την αρχή της αναλογικότητας.
Για περισσότερα, βλέπετε:
https://www.pgalanislaw.gr/blog/
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε στην παραπάνω ηλεκτρονική διεύθυνση: panagiotisgln@gmail.com
Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος/Νομικός Σύμβουλος Περιβαλλοντικού-Πολεοδομικού Δικαίου, PhD, LLM Νομικής ΕΚΠΑ
panagiotisgln@gmail.com, www.pgalanislaw.gr