Τον πιο δύσκολο… γρίφο για την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών, ο οποίος αφορά στο μέλλον των εκχερσωμένων εκτάσεων, άφησε για το τέλος το περιβαλλοντικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Αφού επιλύθηκε το ιδιοκτησιακό ζήτημα που είχε ξεσηκώσει τους ιδιοκτήτες γης, κυρίως σε Δωδεκάνησα, Ανατολική και Δυτική Μάνη, νησιά του Βορείου Αιγαίου, Κυκλάδες, Ιόνιο και Κρήτη (σ.σ. εξαιρώντας τις εκτάσεις ασπάλαθων από τη δασική νομοθεσία) και ψηφίστηκε η ρύθμιση που «απεγκλωβίζει» περί τα 6,8 εκατομμύρια στρέμματα δασωμένων αγρών, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει το τελευταίο βήμα για τις εκχερσωμένες εκτάσεις, οι οποίες ξεπερνούν τα δύο εκατομμύρια στρέμματα.
Ωστόσο, όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» στέλεχος του ΥΠΕΝ, η νέα νομοθετική πρωτοβουλία, η οποία σχεδιάζεται να εισαχθεί στη Βουλή προς ψήφιση έως το φθινόπωρο, δεν θα αλλάζει τον χαρακτήρα των συγκεκριμένων εκτάσεων, αλλά θα… λύνει τα χέρια των αγροτών ώστε να συνεχίσουν να καλλιεργούν εκείνες για τις οποίες ελάμβαναν κοινοτικές ενισχύσεις.
Με άλλα λόγια, στον Δασικό Χάρτη θα συνεχίσουν να εμφανίζονται ως ΔΑ (εκχερσωμένη δασική έκταση), ωστόσο οι αγρότες που έχουν εγκατασταθεί σε αυτές θα μπορούν να τις «τακτοποιήσουν» για όσο διάστημα λαμβάνουν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Για την αλλαγή χρήσης, ο δικαιούχος θα καλείται να καταβάλλει ένα χρηματικό αντάλλαγμα που θα αντιστοιχεί στην απώλεια του δασικού οικοσυστήματος, το οποίο θα υπολογίζεται με βάση μια εξίσωση με παραμέτρους την αξία του δάσους, τις οικοσυστημικές
Η τελική μορφή της ρύθμισης δεν έχει ακόμη «κλειδώσει», καθώς όπως τονίζει παράγοντας του ΥΠΕΝ, «πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, έτσι ώστε να μην υπάρξουν αδυναμίες που μπορεί να οδηγήσουν, εκ νέου, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ)». Είναι αξιοσημείωτο ότι το ΣτΕ το 2019 είχε ακυρώσει ρυθμίσεις του 2014 και του 2017 με τις οποίες είχε δοθεί δυνατότητα εξαγοράς εκχερσωμένων δασικών εκτάσεων έναντι τιμήματος, καθώς οι ανώτατοι δικαστές έκριναν ότι παραβιάζονται τα άρθρα 24 και 117 του Συντάγματος και οι συνταγματικές αρχές της ισότητας και του κράτους δικαίου.
Γι΄ αυτόν τον λόγο, η προωθούμενη από το ΥΠΕΝ ρύθμιση δεν θα αφορά σε εξαγορά των εκτάσεων, αλλά σε «τακτοποίηση» για όσο διάστημα επιδοτείται η καλλιέργεια. Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει στα χέρια της και μια μελέτη για τις οικονομικές συνέπειες που μπορεί να έχει η αποβολή αγροτών από τις εκτάσεις που είχαν καταπατήσει στο παρελθόν για να τις καλλιεργήσουν, η οποία βασίστηκε στα δεδομένα του ΟΠΕΚΕΠΕ (του κρατικού οργανισμού πληρωμών των κοινοτικών ενισχύσεων).
Η μελέτη εκτιμάται ότι μπορεί να αποτελέσει ένα ακόμη «εργαλείο» του ΥΠΕΝ, το οποίο μπορεί να θεμελιώσει υπέρτατο δημόσιο συμφέρον για την ανάγκη «τακτοποίησης» των εκχερσωμένων. Οι περισσότερες καταπατημένες εκτάσεις εντοπίστηκαν στη Λάρισα, στη Μαγνησία, στην Ηλεία, στη Χαλκιδική, στη Μεσσηνία, στην Πιερία, στην Αχαΐα και στη Λακωνία.
Στην περίπτωση που κάποιος αγρότης θελήσει να διεκδικήσει την ιδιοκτησία της έκτασης, υπάρχουν διάφοροι δρόμοι να μπορεί να ακολουθήσει, όπως μέσω της κτηματογράφησης (εάν διαθέτει τα απαραίτητα έγγραφα που αποδεικνύουν την κυριότητα), ή με άσκηση προσφυγής ενώπιον των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών, ή των δικαστηρίων.
Πάντως, όσοι επιθυμούν να υποβάλλουν αντίρρηση για τους δασικούς χάρτες που αναρτήθηκαν εντός του 2021, η προθεσμία κλείνει στις 15 Ιουλίου, με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, για άλλη μια φορά, να υποστηρίζει ότι δεν εξετάζει να δώσει νέα παράταση, δίχως ωστόσο να το αποκλείει κατηγορηματικά.
