Το Τμήμα Ανατολικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας απέστειλε στην Υπουργό Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη αίτημα για άμεσες ενέργειες προς την κατεύθυνση της επιτάχυνσης εξέτασης των δηλώσεων αυθαιρέτων. Αναφέρουν:
Αξιότιμη κ. Υπουργέ
Με την παρούσα επιστολή επιθυμούμε να σας ενημερώσουμε για το πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουν οι συνάδελφοι μηχανικοί και οι πολίτες, σχετικά με την εξέταση δηλώσεων αυθαιρέτων.
Σύμφωνα με το άρθρο 116 παρ. 9 του Ν.4495/2017 όπως αυτό τροποποιήθηκε με το Ν.4759/20 το οποίο αφορά σε αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις σε παραδοσιακό οικισμό και προστατευόμενες περιοχές:
«9.α) Αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις κατηγορίας 1, 2, 3 και 4 του άρθρου 96, καθώς και πολεοδομικές παραβάσεις της παραγράφου 3 του άρθρου 81, σε αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους και στο περιβάλλον μνημείων που προστατεύονται με τις διατάξεις του ν. 3028/2002, εξαιρούμενων των ζωνών Α΄ με την επιφύλαξη της περίπτωσης θ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 89 του παρόντος, καθώς και σε τόπους που έχουν διπλό χαρακτηρισμό (όπως παραδοσιακός οικισμός και ιστορικός τόπος) τακτοποιούνται κατόπιν γνωμοδότησης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με την εξής διαδικασία:
Αρχικά υποβάλλεται στο ηλεκτρονικό σύστημα δήλωση υπαγωγής κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του άρθρου 81 και στις περιπτώσεις α΄, ι΄ και ια΄ του άρθρου 99. Ακολουθεί η υποβολή αιτήσεως του ενδιαφερομένου προς την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, που συνοδεύεται από τα δικαιολογητικά της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου. Εν συνεχεία, το κατά νόμο αρμόδιο όργανο ή Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού γνωμοδοτεί, με την έκδοση σχετικής διοικητικής πράξης, αν από την υπαγωγή προκαλείται ή όχι άμεση ή έμμεση βλάβη στο πολιτιστικό αγαθό. Η γνωμοδότηση αυτή εκδίδεται εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από την υποβολή της αιτήσεως του ενδιαφερομένου στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Μετά την έκδοση της ως άνω γνωμοδότησης, ή σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της ως άνω προθεσμίας, η δήλωση υπαγωγής εξετάζεται από επταμελή επιτροπή που συγκροτείται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Πολιτισμού και Αθλητισμού και συνεδριάζει εντός εξήντα (60) ημερών από την έκδοση της γνωμοδότησης ή από τη λήξη της προθεσμίας έκδοσής της, εφαρμοζομένων κατ’ αναλογία των οριζόμενων στις περιπτώσεις β΄, γ΄ και δ΄ της παραγράφου 2 και της παραγράφου 4. Η σύνθεση της επιτροπής είναι όμοια με αυτή της επιτροπής της παραγράφου 3 με την προσθήκη δύο (2) μελών ήτοι, ενός αρχιτέκτονα και ενός αρχαιολόγου, υπαλλήλων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με τους αναπληρωτές τους.».
Πρόσφατα, εκδόθηκε από τον υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας το από 25 Ιουνίου 2021 διευκρινιστικό έγγραφο με θέμα «Οδηγίες για την εφαρμογή του άρθρου 116 του Ν. 4495/2017, όπως ισχύει», το οποίο σας κοινοποιήθηκε με την παράκληση για ενημέρωση των Υπηρεσιών σας.
Στη σελ. 8 παρ. 3 του εγγράφου προβλέπεται:
«3. Για την εφαρμογή των διατάξεων της παρ.9α προβλέπεται η εξέταση των υπαγωγών από τις αρμόδιες κατά περίπτωση Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ χωρίς διαβίβαση αυτών στα τοπικά συμβούλια Μνημείων. Οι εν λόγω υπηρεσίες εξετάζουν τα υποβληθέντα δικαιολογητικά καθώς και την τήρηση των κατά περίπτωση προϋποθέσεων που ορίζονται στο άρθρο 116, προτού προβούν σε αιτιολογημένη γνωμοδότηση για την έγκριση ή μη υπαγωγής του συνόλου ή μέρους των δηλωθεισών αυθαιρέτων κατασκευών και χρήσεων. Επισημαίνεται ότι ο ρόλος του οικείου ΚΕΣΑ, μεταβατικά και έως την συγκρότηση της επταμελούς επιτροπής, στην τήρηση της διαδικασίας της παρ.9α είναι αποφασιστικός, δεδομένου ότι αυτό εγκρίνει ή όχι την υπαγωγή, ενώ ο ρόλος των υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ στην προκειμένη περίπτωση γνωμοδοτικός.»
Συνεπώς, απαλλάχθηκαν τα Συμβούλια Μνημείων από την υποχρέωση ελέγχων των υπαγωγών αυθαιρέτων έως και κατηγορίας 4, για τις οποίες γνωμοδοτούν οι κατά τόπους Εφορείες Αρχαιοτήτων.
Δυστυχώς, ορισμένες Εφορείες, όπως ενδεικτικά η Εφορία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου έχουν σταματήσει την έκδοση βεβαιώσεων για την ένταξη των ακινήτων με αυθαιρεσίες κατ. 1-4 , όπως αυτά τα οποία βρίσκονται εντός του κηρυγμένου -οριοθετημένου αρχαιολογικού χώρου της πόλεως του Ηρακλείου, στο Ν. 4495/17, με την αιτιολογία ότι αναμένονται οδηγίες από εσάς.
Συνεχίζουν παρόλα αυτά να εκδίδουν βεβαιώσεις έγκρισης εργασιών στις όψεις των κτιρίων που αφορούν σε επισκευές ή άλλες εργασίες αναβάθμισης του κτιρίου, με την υποσημείωση ότι αυτή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ένταξη του ακινήτου στον Ν4495/17. Βρισκόμαστε λοιπόν στη δύσκολη θέση να μην μπορούμε να περαιώσουμε τακτοποιήσεις αυθαιρεσιών κατ.1-4 αλλά να μπορούμε να προχωρήσουμε σε εργασίες επισκευών που έπονται, γεγονός οξύμωρο!
Επιπρόσθετα, ζητούμε την άμεση συγκρότηση της σχετικής επταμελούς επιτροπής γνωμοδότησης της παρ. 9α του άρθρου 116 του Ν.4495/2017, ώστε να αποφεύγεται η αποστολή θεμάτων από όλη την Ελλάδα στο ΚΕΣΑ. Το καθεστώς που επικρατεί δημιουργεί προβλήματα στην πορεία των τακτοποιήσεων-αδειοδοτήσεων των ακινήτων εντός του ιστορικού κέντρου της πόλης του Ηρακλείου και όχι μόνο.
Αναμένοντας τη θετική σας ανταπόκριση, σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συνεργασία και παρακαλούμε για τις σχετικές ενέργειές σας για άμεσες διευκρινήσεις προς τις υπηρεσίες σας, αλλά και για τη σύσταση της επταμελούς επιτροπής καθώς το μέγεθος των εκκρεμών υποθέσεων είναι αποκαρδιωτικό.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
Για τη ΔΕ του ΤΕΕ/ΤΑΚ
Ο Πρόεδρος
Μιχαήλ Χωραφάς
Πολιτικός Μηχανικός ΑΠΘ
