Έλλειψη ενδιαφέροντος για επενδύσεις στα κέντρα των πόλεων διαπιστώνουν φορείς της αγοράς και ο Κυπριακός Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΚΣΙΑ), ζητώντας από το κράτος την εφαρμογή κινήτρων για αναζωογόνηση των εν λόγω περιοχών.
Σύμφωνα με τον εκτιμητή ακινήτων Πόλυ Κουρουσίδη, υπάρχει έλλειψη ενδιαφέροντος από ιδιοκτήτες για ανακαίνιση των κτιρίων τους στα κέντρα των πόλεων.
«Θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για ανακαίνιση τουλάχιστον των προσόψεων γιατί τα κέντρα των πόλεων δυστυχώς είναι γερασμένα και αυτό δεν συνάδει με την ανάπτυξη σε άλλες περιοχές εκτός των κέντρων πόλεων τα τελευταία χρόνια», αναφέρει.
«Θα μπορούσαν να δοθούν φοροελαφρύνσεις, να δοθούν κίνητρα για κατεδάφιση παλαιών οικοδομών με αυξημένο συντελεστή δόμησης. Επίσης, τα ίδια τα δημαρχεία των πόλεων θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε εξωραϊσμό και να επιβαρύνεται ο ιδιοκτήτης τα επόμενα χρόνια», σημειώνει.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της WiRE FS Παύλος Λοΐζου, επισημαίνει ότι η έλλειψη ενδιαφέροντος από ιδιοκτήτες για ανακαίνιση/ αναβάθμιση των κτιρίων έγκειται σε τρείς λόγους.
Ο πρώτος και ο πιο σημαντικός, επισημαίνει, «είναι ο χαμηλός φορολογικός συντελεστής ιδιοκτησίας ακινήτων. Άρα δεν υπάρχει αντικίνητρο στην απραξία ή στην είσπραξη χαμηλών ενοικίων, π.χ. γιατί να επιδιορθώσω το κτίριο αφού ήδη εισπράττω ενοίκια και δεν μου κοστίζει τίποτε – σχεδόν – να μου ανήκει».
Ο δεύτερος, όπως αναφέρει, είναι ο πολυτεχνισμός της ιδιοκτησίας, όπου ένα κτίριο ανήκει σε πολλούς οι οποίοι δεν συμφωνούν πώς να το διαχειριστούν, ενώ επισημαίνει την έλλειψη νομοθεσίας και επιβολής της για κοινόκτητες οικοδομές.
Ο τρίτος λόγος, τονίζει, είναι ο σωστός προγραμματισμός από ιδιοκτήτες, όταν εισπράττουν ενοίκια να αφήνουν ένα ποσό στο πλάι για την απαραίτητη συντήρηση/ αναβάθμιση. «Πολλές φορές απλά δεν αφήνουν τίποτε και όταν έχουν ανάγκη, τότε πολύ απλά δεν υπάρχει ρευστότητα», εξηγεί.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της APS (Andreou Property Strategy) Ανδρέας Ανδρέου, αναφέρει ότι ενδιαφέρον πάντα υπάρχει για ανακαινίσεις και πως τα τελευταία 2-3 χρόνια υπάρχουν παραδείγματα αναβαθμίσεων κτηρίων.
«Όμως είναι γεγονός ότι δεν βλέπουμε ακόμη όσα θα θέλαμε και αυτό οφείλεται σε κενά και αδυναμίες στη νομοθεσία για κοινόκτητες οικοδομές», επισημαίνει.
Υποστηρίζει ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο το έργο των διαχειριστικών επιτροπών, επειδή αδυνατούν να εφαρμόσουν αποφάσεις για ανακαινίσεις, καθώς είναι δύσκολο και χρονοβόρο να πιέσουν όλους τους ιδιοκτήτες να πληρώσουν το τι οφείλουν στο μερίδιο τους, στο ολικό κόστος ανακαίνισης».
Προσθέτει ότι το πρόβλημα είναι πιο έντονο στα κέντρα των πόλεων, επειδή εκεί υπάρχουν πολλές πολυκατοικίες με πολυάριθμους ιδιοκτήτες.
«Για επίλυση του προβλήματος, θα πρέπει να δοθούν περισσότερες εξουσίες στις διαχειριστικές επιτροπές από τη νομοθεσία και να γίνει αναγκαστική η σύσταση πάγιου ταμείου ανακαινίσεων, με ετήσιες εισφορές από τους ιδιοκτήτες και περιοδικά να γίνονται προγραμματισμένες αναβαθμίσεις», εισηγείται.
Έλλειψη οράματος
Τους λόγους που δημιουργήθηκε η συγκεκριμένη προβληματική κατάσταση, εξηγεί σε πρόσφατη μελέτη, ο Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΚΣΙΑ), τονίζοντας την ανάγκη για νομοθετική και φορολογική μεταρρύθμιση και απλοποίηση στον τομέα των ακινήτων.
Στη σχετική μελέτη, ο σύνδεσμος κάνει αναφορά στην έλλειψη οράματος και σχεδιασμού, στην αποκέντρωση (εμπορικά κέντρα, νέες ωραίες οικιστικές περιοχές με σωστό σχεδιασμό, νέες εμπορικές περιοχές με εύκολη πρόσβαση και χώρους στάθμευσης), στο κυκλοφοριακό, στη γήρανση των υποδομών, στη γήρανση των κτηρίων (διατηρητέων και μη) και στην αποχώρηση των μονίμων κατοίκων από την περιοχή.
«Οι απαρχαιωμένες νομοθεσίες και οι χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες, είναι από τους κύριους λόγους που πολλοί ιδιοκτήτες δεν ανακαινίζουν/αναπαλαιώνουν τα κτήρια τους», τονίζεται.
Για αναζωογόνηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος στα κέντρα των πόλεων, ο ΚΣΙΑ εισηγείται τη δημιουργία νομοθετικής προνοίας για υποχρεωτική συντήρηση των κτηρίων από τους ιδιοκτήτες, όχι μόνο για καλαισθησία, αλλά και για να αποφεύγονται επικίνδυνες οικοδομές και ατυχήματα.
Επίσης, εισηγείται δημιουργία και παροχή κινήτρων (incentives) από τους δήμους, ή και την κυβέρνηση.
